1. Aloqa tizimlari Zamonaviy kommutatsiya

"Informatsiya" (axborot) atamasi lotincha so’zdan kelib chiqib, biron-bir voqea yoki kimningdir faoliyati haqidagi xabarni anglatadi.Boshqarish jarayonini yetarli va haqoniy ma’lumotlarsiz amalga oshirish mumkin emas.Boshqaruvchi tizim boshqariluvchi tizimning umumiy faoliyati to’g’risida mahlumotlar oladi, ular asosida tizim holatiga baho beradi, boshqarishni takomillashtirish bo’yicha ko’rsatmalar ishlab chiqadi va boshqariluvchi tizimga ijro uchun yuboradi. Bundan tashqari tashkilot ochiq ijtimoiy-iqtisodiy tizim sifatida tashqi muhit bilan axborot almashish orqali munosabatlarga kirishadi.

 

Tashuvchilar uzoq masofali optik tolali liniyalarni tobora ko'paytirib borar ekan, ularning narxi tarmoqli kengligi kanallari tez kamayib bormoqda. Ushbu fonda ma'lumotlar trafigi hajmi har yili taxminan uch baravar ko'paymoqda.

IP-telefoniya tizimlarini barcha sohalarda keng miqyosda tatbiq etish haqida gapirish, ehtimol, hali erta, ammo kichik va o'rta biznes sub'ektlari ofis ATSlari va odatdagi SLT-larni IP tizimlari: telefonlar, shlyuzlar va darvozabonlar bilan to'liq almashtirish foydali bo'lishi mumkin.

Ethernet telefonlari va boshqa IP-ga asoslangan telefoniya uskunalari deb ataladigan H.323 standartlariga mos keladigan yangi terminal uskunalarining chiqarilishi asta-sekin an'anaviy klassik ATSlarning o'rnini bosishi mumkin. Biroq, shubhasiz, ushbu yangi texnologiya nafaqat etarli darajada xizmat ko'rsatishi, balki telefon tizimlari kafolatlaydigan darajada ishonchliligini kafolatlashi mumkin.

Ikkita oqimni - telefon va PD-ni birlashtirish vazifasi oldida hozirgi kunda markaziy idorasi va bir nechta filiallari tarqalgan (masalan, butun mamlakat bo'ylab) har qanday korxona duch kelishi mumkin. Filial xodimlari markaziy ma'lumotlar bazasiga kirish imkoniyatiga ega bo'lishi kerak. Buning uchun barcha filiallarni qamrab olgan geografik jihatdan taqsimlangan CU yaratiladi, u ijaraga olingan chiziqlar, Frame Relay yoki ATM virtual sxemalariga asoslangan bo'lishi mumkin. Har bir filialning o'ziga xos ATS mavjud. Telefon trafigi va ma'lumotlar trafigining birlashtirilishi filiallar va bosh ofis o'rtasida telefon trafigini SPD orqali uzatishni tashkil qilishdan boshlanishi mumkin. Ushbu muammoning echimi an'anaviy uzoq va xalqaro xizmatlardan voz kechishga imkon beradi.

Umuman olganda, IP-telefoniya texnologiyasi shaharlararo telefon aloqasi xarajatlarining sezilarli darajada pasayishi va kommutatsiya tizimlari imkoniyatlarining kengayishiga umidlarni oqlamoqda. Biroq, hozirgi vaqtda faqat Cisco Systems-da o'rnatilgan IP telefoniya tizimini yaratish uchun barcha zarur uskunalar mavjud.

Butun IP-Cisco telefon tizimiga tezkor o'tish xodimlarning ish unumdorligini oshirish va aloqa xarajatlarini pasaytirish jihatidan katta foyda keltiradi.

Biroq, Nortel Network va Lucent Technologies tomonidan taklif qilingan BCC-da IP-telefoniyani bosqichma-bosqich joriy etish foydasiga ko'plab dalillar mavjud.

Ushbu firmalar an'anaviy PBX kommutatsiya tizimlarining eng yirik ishlab chiqaruvchilari va shuning uchun ham ular IP-telefoniyani tadrijiy jarayon deb bilishadi. Ikkala kompaniya ham an'anaviy telefoniya uskunalarini saqlab qolgan echimlarni taklif qiladi. Shunday qilib, PBX-ni korporativ magistralga ulash uchun faqat IP-interfeyslar kerak. Bu foydalanuvchilarga texnik xizmat ko'rsatish xarajatlarini yuqori darajada ushlab turish bilan birga, an'anaviy ATS-larning xizmat ko'rsatish imkoniyatlarining to'liq to'plamini saqlab qolishga imkon beradi.

Yangi IP telefon tizimlari ishchi guruhlarda va kichik ofislarda an'anaviy ATS-larning o'rnini bosishi mumkin. Ular mavjud telefon stansiyalari bilan birgalikda ishlatilishi mumkin, bu an'anaviy telefondan IP-telefoniyaga bosqichma-bosqich o'tishga imkon beradi.

Tashqi ko'rinishi va asosiy xizmat ko'rsatish imkoniyatlari jihatidan IP-telefonlarning apparatli qo'llanilishi deyarli klassik telefonlardan farq qilmaydi, ammo ularning imkoniyatlari telefon aloqasi uchun mas'ul bo'lgan xodimlarning yukini sezilarli darajada kamaytiradi.

1 Ammo shuni unutmaslik kerakki, bunday echim xabar uzatish sifatini keskin pasaytiradi.

2 McQuillan Consulting xulosalariga ko'ra, 4 yil ichida tarmoq o'tkazuvchanligining atigi 5% QC ovozli uzatish uchun ishlatiladi, qolgan 95% ma'lumotlar, ovozli va video ma'lumotlardan iborat IP-paketlarni uzatish uchun ishlatiladi.

Agar kompaniyada an'anaviy PBX mavjud bo'lsa, unda, masalan, xodim yangi ish joyiga ko'chib o'tganda, ma'mur raqamlarni ma'lum portlarga bog'lashda tegishli o'zgarishlarni amalga oshirishi kerak. IP-telefonlarga o'tgandan so'ng, bunga ehtiyoj yo'qoladi. Yangi joyda xodim o'z TA-ni tarmoqqa ulashi kerak. Agar bir vaqtning o'zida biron bir parametrni o'zgartirish zarur bo'lsa (masalan, telefon qo'ng'iroqlarini yo'naltirish yoki ushlab qolish), xodim buni taniqli veb-brauzerdan shaxsiy kompyuteridan bemalol bajarishi mumkin.

Uskuna bilan bir qatorda, IP-telefonlarning dasturiy ta'minoti ham mavjud. Bunday holda, telefon eshitish vositasi yoki mikrofon va karnay bilan jihozlangan shaxsiy kompyuter ko'p funktsiyali aloqa markaziga aylanadi. Shaxsiy kompyuter foydalanuvchisi odatdagi telefon xizmatidan tashqari, o'z ishining mahsuldorligini oshiradigan qo'shimcha funktsiyalarga ega. Masalan, boshqa dasturlar uchun standart TAPI interfeysi mavjudligi sababli, avtomatik ravishda qo'ng'iroq qiluvchi (mijoz) haqida ma'lumot olish, shuningdek telefon qo'ng'iroqlarini va ovozli pochta ishini nazorat qilish uchun qulay interfeyslardan foydalanish mumkin.

IP-telefoniya tizimlarining kamchiliklari shundan iboratki, narxni pasaytirish uchun an'anaviy ATS-larning asosiy funktsiyalari LAN-serverga yuklatilgan bo'lib, u odatda Windows NT ostida ishlaydi. Xavfsizlik, ishonchlilik va elastiklik nuqtai nazaridan bunday server telefon tizimlari an'anaviy LANlardan farq qilmaydi. Agar LAN 99,8% ishonchliligiga ega bo'lsa, demak, bu yil davomida 17-20 soat davomida ishlamay qolishi mumkin. An'anaviy ATSlarning ishonchliligi 99,999% ("beshta to'qqiz") darajasida kafolatlanadi, ya'ni ruxsat etilgan uzilishlar yiliga atigi 3-5 daqiqa.

Shunday qilib, an'anaviy PBX telefon tizimlarini ishlab chiquvchilari 1P telefoniyasiga bosqichma-bosqich o'tishni zamonaviy raqamli ATS va raqamli CTA sotib olishga katta mablag 'kiritgan korxonalar uchun eng maqbul va real strategiya deb hisoblashadi. Shu bilan birga, dastlabki bosqichda mavjud bo'lgan telefon uskunalari va kabel infratuzilmasi deyarli to'liq saqlanib qolgan va IP-telefoniya faqatgina katta tejashga qodir bo'lgan joyda - uzoqdan joylashgan ATSlar orasida joriy qilingan. Bunday ATSlarga o'rnatilgan modullar ovozli oqimlarni IP-paketlarga aylantiradi va ularni BCC orqali boshqa trafik bilan birga uzatadi, PSTN-ni chetlab o'tadi.

Axborotlar shartli o’zgarmaydigan va o’zgaruvchi turlarga bo’linadi. SHartli o’zgarmaydigan axborotlar tarkibiga nisbatan kam o’zgaruvchi axborotlar kiradi.Bular barcha turdagi mehyorlar, reja ko’rsatkichlari va boshQalardir.Bunday axborotlar boshQaruv uchun zarur bo’lgan axborotlarning 60-70 foizini tashkil Qiladi.O’zgaruvchi axborotlar murakkab va muhim axborotlardir.Bu turdagi axborotlar ishlab chiQarish va xo’jalik faoliyati jarayonining o’zgarishini aks ettiradi. Bunday axborotlarni to’plash va ularga ishlov berish ancha murakkab jarayondir.

Mavjud raqamli PBX-larni saqlaydigan IP-telefoniyani tarqatish strategiyasi an'anaviy telefon tizimlari evolyutsiyasidan ham foyda ko'radi. Lucent Technologies va Nortel Networks (Definity va Meridian 1) kompaniyalarining klassik ATSlari bugungi kunda taqdim etilayotgan IP telefoniya echimlaridan ko'ra kengroq xizmat ko'rsatish imkoniyatlariga ega.

Ba'zi bir IP-telefoniyani tarqatish strategiyalari yangi IP-telefonlar va telefon serverlarini bosqichma-bosqich o'rnatishga imkon beradi, avval korxonaning bir hududida, keyin boshqasida va hokazo. Korxona bo'limi yoki filialiga xizmat ko'rsatadigan yangi tizim bo'lim xodimlarini boshqa foydalanuvchilar bilan bog'lash uchun an'anaviy raqamli ATSga ulanishi mumkin. IP-telefoniyani ushbu tarqatish ko'p oylarni talab qilishi mumkin, ammo korxona uchun bitta texnologiyani tezda hamma joyda tubdan farq qiladigan texnologiyalar bilan almashtirishdan ko'ra kamroq xarajat talab qilishi mumkin.

Korxona tarmog'ining o'tish uchun texnik imkoniyatlarini baholash yangi texnologiya, idoraviy tarmoqlardagi ishlarning hozirgi holatini aks ettiradigan umumiy muammolarga ega bo'lgan faraziy korxona tanlandi. Korxonada ko'plab telefon qo'ng'iroqlarini qabul qilish va qayta ishlash bo'yicha yagona markaz mavjud emas, uning xodimlari PSTN tarmog'i orqali turli punktlardan, shu jumladan kichik va uy ofislaridan ishlaydi, markaziy ofis va filialga ega. Kompaniyaning telefon tizimi an'anaviy ATS-lar asosida qurilgan va ikkita asosiy idoralarning LANlarini ulaydigan Frame Relay tarmog'idan mustaqil ravishda ishlaydi 



Kommutator portlariga ulangan ikkita xost ma'lumot almashish uchun sessiyani ochishga harakat qilganda, ular o'rtasida marshrut quriladi. Shundan so'ng, so'rov HRP (Host-to-Host Request Arbitration Process) qatlamiga uzatiladi, bu erda tarmoq ma'muri tomonidan o'rnatilgan qoidalar tekshiriladi. Uchish paytida yo'naltirish funktsiyalari o'chirilgan bo'lsa, ma'lumotlar tez uzatish jadvali (FFT) texnologiyasi yordamida uzatiladi. Aks holda, xostlar orasidagi optimal marshrut hisoblab chiqiladi va VPRP (Virtual yo'lni bron qilish jarayoni) qatlamiga so'rov yuboriladi, bu xostlar o'rtasida virtual yo'l hosil qiladi, ammo o'tish darajasida. Bunday holda, barcha trafik imkon qadar yuqori tezlikda uzatiladi, chunki marshrutlash tartibi chiqarib tashlangan (6-rasmga qarang). PowerIP / F.I.R.S.T texnologiyasi virtual yo'ldan eng samarali foydalanilishini ta'minlash uchun xostlar o'rtasida sessiyani boshqarishni ta'minlaydi. Odatiy bo'lib, xostlar o'rtasida vaqtinchalik virtual yo'l o'rnatiladi, u xostlardan birining iltimosiga binoan ochiladi va aloqa seansi tugagandan so'ng yopiladi. Biroq, aloqa qilish uchun yuqori tarmoqli kengligini talab qiladigan xostlar uchun doimiy virtual yo'lni aniqlash mumkin.

Kommutator - bu boshqa tarmoq uskunalari (shaxsiy kompyuterlar, printerlar, noutbuklar va boshqalar) ulangan va ular o'rtasida ma'lumotlar almashinuvini ta'minlaydigan mahalliy tarmoqning markaziy qurilmasi. Routerlardan mahalliy tarmoqlarni ulash, ya'ni global tarmoqlarni qurish uchun foydalaniladi. Avvaliga ushbu tarmoq qurilmalari faqat ma'lumotlarni tashish uchun mo'ljallangan edi, ammo bugungi kunda ular ko'plab funktsiyalarni qo'llab-quvvatlamoqda. Routerlar va kommutatorlar har qanday ishbilarmonlik aloqalari uchun asos bo'lib, nafaqat ma'lumotlarni uzatishni, balki ovozli va videofilmlarni ham ta'minlaydi; ular shuningdek himoya va qo'llab-quvvatlash bilan jihozlangan simsiz... Ushbu funktsiyalarning barchasi qo'shimcha apparat yoki dasturiy ta'minot modullari yordamida amalga oshiriladi.