1-amaliy ish Mavzu: Organik va noorganik bog‘lovchilar bilan ishlov berilgan va berilmagan gruntlardan asos qatlamlarini qurish texnologik jarayonlari hisobi Ishdan maqsad

Avtosamosvallar yordamida (organik yoki noorganik materiallarni) ni joylardan tashishib keltirish.

Avtogreyder yordamida tashib kelingan materiallarni yoyish

Yoyilgan materiallarga bitum, emulsiya, sement, ohak va h.k(tanlangan materialldan kelib chiqib) sepish

Ishlov berilgan gruntlarni zichlash

Zichlash qo‘yidagi katoklar og‘irligi ketma ketligi bo‘yicha boradi.
1. Yengil katoklar 5 t gacha
1. O‘rta katoklar 6-13 t
2. Og‘ir katoklar 14t va undan yuqori

1. 
   Materiallarni kar’erdan tashib keltirishda avtosamasvallardan foydalanamiz. Avtosamasvallarning ish unumdorligi quyidagi formula orqali topiladi.
   

= m³/soat
Bu yerda:
- t avtosamosvalning yuk ko‘tara olish qobiliyati,
- gruntning zichligi
L_o‘r – km, gruntni o‘rtacha tashish masofasi,
V – km/soat, xarakatlanish tezligi
- soat, gruntni avtosamosvalga yuklashga ketgan vaqt,
- soat, gruntni to‘kishga ketgan vaqt,
= 0,75 ichki smenaviy koeffitsientdan foydalanish,
= 0,70 texnik samaradorlikdan ekspluatatsion samaradorlikka o‘tish koeffitsienti,
Avtosamosvalning bir ish smenasidagi ish unumdorligini topamiz
= m³
Bir smenada talab etiladigan avtosamosvallar sonini aniqlaymiz
= ...
Avtosamosvalning FIK va ish unumdorligini aniqlaymiz;
FIK =
Ish vaqti t=F

2. 
   Keltirilgan materiallarni yoyishda avtogreyderdan foydalanamiz va uning ish unumdorligi quyidagi formula orqali topiladi.
   

= m²/soat
Bu yerda:
b - m, otval uzunligi
a - m, izlardan qayta o‘tish kengligi
- rejadagi otvalning o‘qqa nisbatan joylashish burchagi = 50°
- o‘tish uzunligi ( - uzunlik ko‘lamiga teng deb qabul qilinadi)
- km/soat ishchi tezlik,
- 0,01 soat orqaga qaytish vaqti,
- uzatish qutisini o‘zgartirishga va ishchi organni o‘zgartirishga ketgan vaqt
= 0,005 soat
- bir izdan o‘tishlar soni = 3 ÷ 4 marta
- 1,2 gruntni ishlash qiyinchiligini hisobga oluvchi koeffitsient
= 0,75 ichki smenaviy koeffitsientdan foydalanish,
= 0,70 texnik samaradorlikdan ekspluatatsion samaradorlikka o‘tish,
Bir smenadagi avtogreyderning ish unumdorligi
m²
Smenalar soni quyidagicha topiladi

Uzunlik ko‘lami
;
Avtogreyderning FIK va ish vaqtini aniqlaymiz
FIK F=
Ish vaqti t = F · 8 = soat

3. 
   Yoyilgan taterial yuzasiga bitum sepish (agar noorganik materiallardan qurilish ishlari olib borilayotgan bo‘lsa sement, ohak va h.k) mashinalaridan foydalaniladi. Mashinani uni ish unumdorligi quyidagi formula orqali topiladi.
   

= m³/soat
Bu yerda:
L – km, o‘rtacha suv tashish masofasi,
V - km/soat, suv tashish tezligi,
t_p – 0,15 soat, sisternani to‘ldirish vaqti,
q > 6 m³  t_p = 0,15 soat; q < 6 m³  t_p = 0,1 soat;
t_r – sisternani bo‘shatishga ketgan vaqt

p – m³ sarf me’yori, r = Q
b – m suv sepish kengligi,
a – m,qo‘shni tasmalarni qoplash kenglishi,
- km/soat, ishchi tezlik,
= 0,75 ichki smenaviy koeffitsientdan foydalanish,
= 0,70 texnik samaradorlikdan ekspluatatsion samaradorlikka o‘tish Bir smenada suv sepuvchi mashinaning ish unumdorligi
m³
Smenalar soni quyidagicha topiladi

So‘ngra FIK va ish vaqtini aniqlaymiz
FIK
Ish vaqti t = F·8 = soat

4.