1-Amaliy ish Qoldiq kuchlanishni bo`shatish yo`li bilan yo`qotish

1-Amaliy ish
Qoldiq kuchlanishni bo`shatish yo`li bilan yo`qotish

Kuchlanish va deformatsiyasi yo`qotish uchun yuqori haroratili bo`shatishni samaradorligini aniqlash.Payvandlangan konstruksiyasi qoldiq kuchlanishni yuqotishni eng keng tarqalgan usuli bulib yuqori haroratli bo`shatish xisoblanadi.

Rasm.Bo`shatish bilan kuchlanishdi kamaytirish

Kuchlanishni bo`shatish bilan kamaytirish usuli shunga asoslanganki, Qizdirilganda va ushlab turish jarayonida metalldagi qoldiq kuchlanishdi pasaytirishga olib keladigan plastic deformatsiya yuzaga keladi.

Uglerodi kam bo`lgan po`latdan yasalgan konstruksiyalar uchun bo`shatish harorati 600-700 C ni tashkil qiladi. Yuqori haroratli bo`shatishda kuchlanishdi kamayishi ham cho`zulovchi, ham siqiluvchi sodir bo`lgani uchun bo`shatish deyarli payvand deformatsiyalarni bartaraf etmaydi.
Ba`zi holatlarda, yani deformatsiyani bartaraf etishni boshqa usullari samarasiz bo`lganda qisuvchi moslamalarda bo`shatish qo`llaniladi , u buyumga kerakli shaklni berib bo`shatishni amalga oshiradi. Qisuvchi moslamaga maxkamlangan buyum moslamadagi shaklni bo`shatishdan tugagandan so`ng ham saqlab qoladi. Bo`shatishdan oldingi va keying kuchlanishni o`lchash maxsus gaykalar bilan tortiladigan sterjenda amalga oshiriladi.

Rasm.Namunani sinash uchun ramka va namunani o`lchash uchun moslama.

Deformatsiyani o`lchash chokli payvanlash mashinasida payvandlangan va qoldiq deformatsiyasiga ega bo`lgan ikkita (1+1.5) yordamida amalga oshiriladi.

Ishni bajarish tartibi.

1.Sterjen 2ni(rasm)ramka 3ga qoyib,gayka 1 buraladi.

2.Moslamada (rasm) sterjenni dastlabki uzunligi o`lchanadi, sterjenni o`q atrofida aylanadigan indikatoreni eng kam ko`rsatkichi olinadi.sterjenni yuqori qismini qayta o`lchanganda aylanib ketmasligini oldini olish uchun belgilab olingan.
3. =2100 kg/ ga teng muvofiq keladigan sterjenni deformatsiyasi miqdorini hisoblang. Sterjen materiali St.3.
4.Gayka 1ni qattiq bura shorqali sterjen 2da 2100 kg/ teng bo`lgan kuchlanishni yuzaga keltiring. Kuchlanishni miqdorini tortilish barobarligida sterjenni o`lchov moslamasida sterjenni o`lchab boorish bilan nazorat qilib boriladi.
5.Payvandlanadigan plastinani to`rtta burchagi bo`yicha o`lchash.
6.Qisuvchi moslamada bitta plastinani qisib qo`ying.
7.Pechkaga rasmda ko`rsatilganidek qo`yidagi namunalarni joylashtiring, qisuvchi moslamadagi plastinani,erkin xolatdagi plastinani va ramkadagi sterjenni.Pechkani yoping.