1-amaliy mashg`ulot mavzu: elektr tarmoqlarini hisoblsh umumiy ma`lumot Elektr tarmogʻi

Yuqorida keltirilgan cheklanishlardan kelib chiqib, iqtisodiy maqsadga muvofiq kesim tanlashda keltirilgan yillik xarajatlar har xil kesimlar uchun quyidagi formula orqali aniqlanib, eng ma’qbuli tanlanishi to‘g`ri bo‘ladi: Z=K+0,15Se Bu yerda: K- liniya qurishga ketadigan boshlang‘ich mablag‘; Se - yillik ekspluatatsiya harajatlari; Z - keltirilgan yillik xarajatlar.

2.Xavo va kabel liniyalarni xisoblash

• 
  Sim, kabel va shinalarning ko’ndalang kesim yuzalari quyidagi usullar bilan tanlanadi. - qizish sharoitlari asosida uzoq muddatli yuklanish toki bo’yicha - kuchlanish isrofi bo’yicha - tejamli tok zichligi bo’yicha Korxonaning elektr ta’minoti uchun xavo va kabel liniyalarni uzoq muddatli yuklanish toki bo’yicha tanlaymiz. Ma’lumki, elektr toki o’tkazgichdan o’tganda ma’lum darajada qiziydi. Simning qizish xarorati undan ajralib chiqqan elektr energiyasi miqdori hamda issiqlikni sim sirtidan atrof muxitga uzatilish sharoitlariga bog’liq. Simdan ajralib chiqqan issiqlik miqdori simdan atrof muxitga tarqalayotgan issiqlik miqdoriga teng bo’lsa, sim xarorati o’zgarmaydi. Simni shunday kesimda tanlash kerakki, bunda u qizimasin, buning uchun simning nominal toki (In) iste’molchilarning xisobiy toki (Ix) dan katta yoki unga teng bo’lish kerak, ya’ni
  
• 
  In≥Ix
  

TP
L=1,2km
Tsex
1T-sh
10kV
10kV
1G
2G
3G
0,4kV
0,4kV
0,4kV
0,4 kV

• 
  10 kV li xavo liniyasidan karxona podstantsiyasigacha bo’lgan masofa 1,2 km Xisobiy tokni quyidagi ifoda orqali aniqlaymiz
  

Xisobiy tokning qiymatiga asosan ma’lumotnomadan tarmoqlar uchun sim turi va uning kesimini tanlaymiz. Ma’lumotnomadan AS tipli , ko’ndalang kesim yuzi S=70 mm2 bo’lgan sim tanlaymiz.

• 
  Tanlangan 10 kV li xavo liniyasini simini asosiy parametrlari
  
• 
  ko’ndalang kesim yuzi S=70 mm2
  
• 
  ruxsat etilgan tok Ire=265 A
  
• 
  aktiv qarshilik R0=0,85 Om/km
  
• 
  induktiv qarshiligi X0=0,347 Om/km
  
• 
  kuchlanish isrofi ΔU=3,7 %