Oxirgi miyaning anatomik tuzilishi. Oxirgi miya ikkita yarim shardaniborat. Har bir yarim shar tarkibiga: yopqich yoki po'stloq, hid bilish miyasi vaasoslar tuguni yoki bazal yadrolar kiradi. Oxirgi miya ikkala pufaklari dastlabkibo'shliqlarining qoldig'i yon qorinchalardir.
Tarixiy rivojlanish tartibiga qarab olganda oxirgi miyada quyidagimarkazlar guruhlari tafovut qilinadi:
1) eng qadimgi va shu bilan eng kichkina bo'ladigan, ventral joylashganqism, hid bilish miyasi;
2) yarim sharlarning bazal yadrolari, «po'stloq osti», oxirgi miyaningichkarida pinhon turadigan qadimgi qismi. Bazal yadrolarga quyidagilar kiradi:medial tomonda yotuvchi dumli yadrodan va birmuncha lateral yotuvchiyasmiqsimon yadrodan tashkil topgan targ'il tana; to'siq hamda yasmiqsimonyadrodan tashqarida joylashgan bodomsimon tana. Mana shu po'stloq ostiyadrolari ongga aloqador bo'lmagan, avtomatik ravishda
bajariladigan harakatlarni (instinktiv yurish-turishni) boshqarib boradiganekstrapiramida sistemasini tashkil etadi;
3) po'stloqning kulrang moddasi yarim sharlarni go'yo yopqich kabi qoplabturadigan eng yosh qismi (uning yopqich-mantiya degan nomi ham shundanolingan) yoki bosh miya po'stlog'i.Oxirgi miya ikkita kattagina yarim sharlardan — uzunasiga ketgan tirqishbilan bir-biridan ajralib turadigan o'ng va chap yarim sharlardan hosil boigan.
. Yarim shar yuzasi qalinligi 1,3—4,5 mm keladigan birtekis kulrang modda qatlamidan hosil boigan, unda nerv hujayralari bo'ladi.Mana shu qatlam
Do'stlaringiz bilan baham: |