1. Amaliyot o`tash joyi va investitsiya faoliyatini moliyalashtirish

1.Amaliyot o`tash joyi va investitsiya faoliyatini moliyalashtirish

tartibi bilan tanishish
Ipoteka-Bank missiyasi — o‘z aksiyadorlari va bank mijozlari uchun eng yuqori darajadagi iqtisodiy qadriyatlarni yaratishdan iborat. Mijozlarga xizmat ko‘rsatishning yuqori sifati va tanlangan bozorlardagi yetakchilik, kelajakdagi bank muvaffaqiyati uchun birinchi darajali ahamiyat kasb etadi.

Bankning korporativ qadriyatlari — jamoaviy ruh, yangicha fikrlash, ijobiy munosabat, ajoyib sifat — bank missiyasini amalga oshirishda muhim rol o‘ynaydi.

Mijozlarga keng ko‘lamdagi bank xizmatlarini taqdim etgan holda, bank mamlakat iqtisodini ko‘tarish va rivojlantirish uchun asoslar va sharoitlarni yaratishga ko‘maklashishga intiladi.

O’z mijozlariga xizmatlarni taqdim etishda Ipoteka-Bank professionalizmning yuqori standartlariga muvofiq bo‘lish, yangiliklarni qo‘llash, yangi g‘oyalarga ochiqlik, fikrlardan foydalanish hamda qat’iy va izchil faoliyatni amalga oshirishga sodiqdir.

Bankning mijozlari bilan o‘zaro munosabatlari uzoq muddatli va mustahkam bo‘lishi uchun Ipoteka-Bank bundan keyin ham sifatli xizmatlar ko‘rsatishni davom ettirish niyatida.

Bank strategiyasi. Bankning mamlakat iqtisodiyotidagi salohiyatini oshirishda ishtiroki:

• 
  iqtisodiyotning real sektoridagi korxonalarni moliyaviy qo‘llab-quvvatlashni davom ettirish;
  
• 
  investitsion xarakterga ega bo‘lgan kreditlari hajmini yanada oshirib borish;
  
• 
  iqtisodiyotning bazaviy tarmoqlaridagi korxonalarni, kichik biznes va tadbirkorlik sub’ektlarini moliyaviy qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha to‘plangan tajribani yanada mustahkamlash, yosh oilalar, qishloq xududlarida servis sohasini rivojlantirishni kreditlashga alohida e’tibor qaratish;
  
• 
  Bankning universal faoliyatini rivojlantirib borish, chakana xizmatlar ko‘lamini oshiris
  
• 
  Ipoteka-bank mijozlariga bank xizmatlarining to‘liq spektrini taqdim etish, yangi bank xizmatlarini joriy etish;
  
• 
  korporativ mijozlarga xizmat ko‘rsatish bilan birgalikda chakana bank xizmatlarini ham rivojlantirib borish
  
• 
  chakana bank xizmatlariga axborot texnologiyalarni joriy qilib borish;
  

• 
  aholidan kommunal to‘lovlarni yig‘ish bo‘yicha erishilgan natijalarni mustahkamlash, kommunal tashkilotlar bilan elektron axborotlarni bevosita almashuvini tashkil qilish;
  
• 
  Uy-joy qurilishi sohasidagi faoliyati
  

• 
  aholi uchun shaharlarda ko‘p qavatli uy-joylar qurilishini moliyalashtirish hajmlarini oshirish;
  
• 
  respublikamiz aholisiga jalb etiladigan mablag‘lar evaziga uzoq muddatli ipoteka kreditlari berishni rivojlantirish;
  
• 
  Xorijiy tashkilotlar bilan hamkorlikni rivojlantirish
  

• 
  chet el banklari va xalqaro moliya institutlari bilan yangi aloqalar bog‘lash, mavjudlari bilan hamkorlikni mustahkamlash va ularni loyihalarni moliyalashtirishga keng jalb etish, chet el banklari va milliy ishlab chiqaruvchilar o‘rtasida vositachilik qilish;
  
• 
  uzoq muddatli ipoteka kreditlarini berishda chet el kredit liniyalarini jalb etish;
  
• 
  jahonda zamonaviy bank amaliyotida qo‘llaniladigan bank xizmatlarini o‘rganib borish va bank faoliyatiga moslashtirgan holda joriy etish;
  
• 
  Kadrlar siyosatining ustuvorliklari
  

• 
  xodimlarni doimo malakasini oshirib borish, chet tili va zamonaviy dasturiy ta’minotni o‘rgatib borish;
  
• 
  mehnat staji katta tajribali xodimlar, rahbarlar va yosh mutahassislar o‘rtasidagi bog‘liqlikni kuchaytirish orqali, Ipoteka-bank tizimida to‘plangan tajribalarni keyingi avlod xodimlarida ham saqlab, rivojlantirib borishini ta’minlash;
  
• 
  kadrlarga bo‘lgan talabni oldindan o‘rgangan holda oliy o‘quv yurtlaridan muvaffaqiyatli bitiruvchilarni tanlov asosida ishga qabul qilish va birinchi navbatda filiallarni ular bilan ta’minlash;
  

Bankning tashkilotlarga a'zoligi

• 
  O‘zbekiston Banklar assotsiyasi
  
• 
  Fuqarolarning bankdagi omonotlari kafolatlash fondi
  
• 
  O‘zbekiston valyuta birjasi
  
• 
  "Toshkent" fond birjasi
  
• 
  Kredit axboroti milliy instituti
  
• 
  Bank depozitariylari milliy axborot bazasi
  
• 
  UZKART milliy to‘lov tizimi
  
• 
  VISA a'zo banklari assotsiatsiyasi
  
• 
  SWIFT xalqaro to'lov tizimi
  

«Ipoteka-bank» ATIB sifat siyosati

Bankning sifat sohasidagi asosiy vazifalari quyidagilardir: bankning moliyaviy barqarorligini va ishonchliligini oshirish imkonini beruvchi raqobatbardoshlik, turli-tumanlik va bank xizmatlarining yuqori darajasini ta'minlash.

Asosiy printsipni amalga oshirish - mijozlarni qondirish uchun faoliyatning sifatini oshirish - bank quyidagi ustuvor yo'nalishlarni qabul qiladi:

ISO 9001: 2015 sifat menejmenti tizimining talablariga javob beradigan sifat menejmenti tizimini yaratish va uzluksiz takomillashtirish. Talablar ";

• 
  bank xizmatlari sifatini yaxshilashga ta'sir ko'rsatuvchi tashkiliy va texnologik jarayonlarni takomillashtirish;
  
• 
  bank xodimlarining yuqori darajadagi professionalligini ta'minlash;
  
• 
  barcha bank xodimlari o'rtasida vakolatlarni, funktsional majburiyatlarni va majburiyatlarni aniq va aniq taqsimlashning noaniqligini bartaraf etish;
  
• 
  xodimlarning ish sifati va samaradorligini oshirishga, yuqori darajadagi mehnat va ijro intizomini ta'minlashga, barcha bank xodimlarini sifat menejmenti tizimini yaratish va rivojlantirishga jalb qilish uchun rag'batlantiruvchi shart-sharoitlar yaratish;
  
• 
  bankda qulay korporativ muhitni shakllantirish, shuningdek tashqi manfaatdor tomonlar bilan munosabatlarni shakllantirish;
  
• 
  qaror qabul qilish jarayonida samaradorlik, moslashuvchan foiz va tarif siyosati, mijozlarga xizmat ko'rsatishning individual yondashuvi;
  
• 
  mijozlar va kontragentlar oldidagi majburiyatlarning to'liq va o'z vaqtida bajarilishi;
  
• 
  o'zgaruvchan mijozlar ehtiyojlariga moslashish uchun yangi va takomillashtirilgan xizmatlarni joriy etish;
  
• 
  hududiy mavjudligi va bank xizmatlari va mijozlar bazasini kengaytirish uchun etarli miqdorda xizmat ko'rsatish punktlarini ta'minlash;
  
• 
  xizmatlar va hisob-kitoblarni sifat jihatidan amalga oshirish imkonini beruvchi zamonaviy axborot-banking texnologiyalaridan foydalanish;
  
• 
  mijozlarga xizmat ko'rsatishda bank sirini saqlashga, biznesni oshkoralik va oshkoralik tamoyillariga rioya qilish, barcha manfaatdor tomonlar uchun axborotning oshkoraligini ta'minlash, qonun talablari, Markaziy bank va boshqa davlat nazorat va nazorat organlarini ta'minlash;
  
• 
  "Ipoteka-bank" ning moliya bozorini takomillashtirish va rivojlantirishga qaratilgan banklardagi faol pozitsiyasini yanada mustahkamlash, shuningdek mijozlar, pudratchilar va boshqa manfaatdor tomonlar o'rtasida bankning ijobiy obro'-e'tiborini mustahkamlash.
  

Sifat siyosatini amalga oshirishda bank ISO 9001: 2015 standartiga muvofiq Sifat menejmenti tizimining talablariga rioya etishga va tizimning samaradorligini muntazam oshirib borishga majburdir. Bank rahbariyati har bir xodimga Sifat siyosati haqida ma'lumot berilishini ta'minlaydi, zarur tushuntirishlarni beradi va Siyosatni barcha xodimlar tomonidan amalga oshirilishini ta'minlaydi. Sifat siyosatini amalga oshirish uchun mas'uliyatni ATIB «Ipoteka-bank» boshqaruvi raisi qiladi.

ATIB "Ipoteka-bank" Kengashi har yili o'z maqsadlariga erishish uchun bank faoliyatini tahlil qiladi va agar zarur bo'lsa, ushbu Sifat siyosatini qayta ko'rib chiqishi mumkin.

Bankning kredit qo‘mitasi – filiallar vakolatidan yuqori bo‘lgan masalalarni ko‘rib chiqadi va tegishli qarorlar qabul qiladi. Kredit qo‘mitasi Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Toshkent shahri va viloyatlardagi filiallar kredit komissiyalari murojaatlari asosida quyidagi masalalarda qarorlar qabul qiladi:

• 
  filiallar vakolatidan yuqori bo‘lgan summada xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarga milliy valyutada kreditlar ajratish;
  

• 
  xorijiy valyutada kreditlar ajratish;
  
• 
  bank kafolatlari berish;
  
• 
  ajratilgan kreditlar yoki berilgan kafolatlarning shartlarini o‘zgartirish;
  
• 
  o‘z vakolatidan yuqori bo‘lgan masalalarni bank Boshqaruvi ko‘rib chiqish uchun tayyorlash.
  

Investitsiya qo‘mitasi – Ipoteka-bank bosh ofisida boshqaruv a’zolari hamda yetakchi boshqarmalar rahbarlari ishtirokida tuzilib, Ipoteka-bankning tasdiqlangan investitsiya siyosati asosida amalga oshiriladigan investitsiyalar yuzasidan qarorlar qabul qiladi. Shuningdek, investitsiya kiritilgan korxonalarning moliyaviy holati va investitsiyaning samaradorligi bo‘yicha hisobotlarni tasdiqlaydi.

Tovar-moddiy boyliklar va xizmatlar sotib olish bo‘yicha tanlov komissiyasi- Ipoteka-bank va uning filiallari faoliyati uchun zarur bo‘ladigan xaridlarni amalga oshirish bo‘yicha qarorlar qabul qiladi. Bank uchun tovar-moddiy boyliklar va xizmatlar xarid qilishda bir necha yetkazib beruvchilar o‘rtasida sifatning yuqoriligi, narhning maqbulligi, yetkazib berish muddati mosligi va boshqa tamoyillar asosida bankning xaridlardagi xarajatlarini oqilonalashtirish maqsadida ish yuritadi.

Bank nomenklaturasiga kiruvchi lavozimlarga nomzodlarning kasbga muvofiqligini aniqlash komissiyasi – Ipoteka-bankka ishga qabul qilish va xodimlarni lavozimdan lavozimga ko‘tarishga oid tartib asosida faoliyat yurituvchi kollegial organi bo‘lib, Ipoteka-bankning kadrlar siyosatida bank mutaxasislari va rahbarlarining malakasi, ishchanlik sifatlariga qo‘yilgan bir qator talablar asosida bankka ishga qabul qilinayotgan va lavozimi ko‘tarilayotgan o‘rta bo‘g‘in mutaxassislarining lavozimga mosligi hamda rahbar xodimlarning kasbga muvofiqligi yuzasidan qaror qabul qiladi.

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI

INVESTITSIYA FAOLIYATI TO‘G‘RISIDA
Mazkur Qonun O‘zbekiston Respublikasining 2014-yil 9-dekabrdagi O‘RQ-380-sonli “Investitsiya faoliyati to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish haqida”gi Qonuniga muvofiq yangi tahrirda qabul qilingan.

1-modda. Investitsiya faoliyati to‘g‘risidagi qonun hujjatlari

Investitsiya faoliyati to‘g‘risidagi qonun hujjatlari ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlaridan iborat.

Qoraqalpog‘iston Respublikasida investitsiya faoliyati sohasidagi munosabatlar Qoraqalpog‘iston Respublikasi qonun hujjatlari bilan ham tartibga solinadi.

Chet el investitsiyalarini amalga oshirish bilan bog‘liq munosabatlarning o‘ziga xos xususiyatlari chet el investitsiyalari to‘g‘risidagi, chet ellik investorlar huquqlarining kafolatlari va ularni himoya qilish choralari to‘g‘risidagi qonun hujjatlari, O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomalari bilan ham tartibga solinadi.

Agar O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomasida O‘zbekiston Respublikasining investitsiya faoliyati to‘g‘risidagi qonun hujjatlarida nazarda tutilganidan boshqacha qoidalar belgilangan bo‘lsa, xalqaro shartnoma qoidalari qo‘llaniladi.

2-modda. Asosiy tushunchalar

Ushbu Qonunda quyidagi asosiy tushunchalar qo‘llaniladi:

investitsiyalar — iqtisodiy va boshqa faoliyat obyektlariga kiritiladigan moddiy va nomoddiy ne’matlar hamda ularga doir huquqlar;

investitsiya faoliyati — investitsiya faoliyati subyektlarining investitsiyalarni amalga oshirish bilan bog‘liq harakatlari majmui;

investor — o‘z mablag‘larini, qarzga olingan va jalb etilgan mablag‘larni, mulkiy boyliklarni va ularga doir huquqlarni, shuningdek intellektual mulkka doir huquqlarni investitsiya faoliyati obyektlariga investitsiyalashni amalga oshiruvchi investitsiya faoliyati subyekti;

investitsiya faoliyati ishtirokchisi — investorning buyurtmalarni bajaruvchi sifatida investitsiya faoliyatini ta’minlovchi investitsiya faoliyati subyekti;

reinvestitsiyalar — investorning faoliyati natijasida olingan foydani (daromadni) muomalaga kiritish.

3-modda. Mo‘ljallangan obyektiga ko‘ra investitsiyalarning turlari

Investitsiyalar mo‘ljallangan obyektiga ko‘ra kapital, innovatsiya va ijtimoiy investitsiyalarga bo‘linadi.

Kapital investitsiyalar jumlasiga asosiy fondlarni vujudga keltirish va takror ishlab chiqarishga, shuningdek moddiy ishlab chiqarishning boshqa shakllarini rivojlantirishga qo‘shiladigan investitsiyalar kiradi.

Innovatsiya investitsiyalari jumlasiga texnika va texnologiyalarning yangi avlodini ishlab chiqish va o‘zlashtirishga qo‘shiladigan investitsiyalar kiradi.

Ijtimoiy investitsiyalar jumlasiga inson salohiyatini, malakasi va ishlab chiqarish tajribasini oshirishga, shuningdek nomoddiy ne’matlarning boshqa shakllarini rivojlantirishga qo‘shiladigan investitsiyalar kiradi.

4-modda. Investitsiyalarni amalga oshirish shakllari

Investorlar investitsiyalarni quyidagi yo‘llar bilan amalga oshirishlari mumkin:

yuridik shaxslar tuzish yoki ularning ustav jamg‘armalarida (kapitallarida) ulushli ishtirok etish, shu jumladan mol-mulkni yoki aksiyalarni olish;

qimmatli qog‘ozlarni, shu jumladan O‘zbekiston Respublikasi rezidentlari tomonidan emissiya qilingan qarz majburiyatlarini olish;

konsessiyalarni, shu jumladan tabiiy resurslarni qidirish, ishlab chiqish, qazib olish yoki ulardan foydalanishga bo‘lgan konsessiyalarni olish;

mulk huquqini, shu jumladan ular joylashgan yer uchastkalari bilan birgalikda savdo va xizmat ko‘rsatish sohalari obyektlariga, turar joylarga mulk huquqini, shuningdek yerga hamda boshqa tabiiy resurslarga egalik qilish va ulardan foydalanish (shu jumladan ijara asosida foydalanish) huquqini qonun hujjatlariga muvofiq olish.

Investorlar investitsiyalarni qonun hujjatlariga zid bo‘lmagan boshqa shakllarda ham amalga oshirishlari mumkin.

Investitsiyalar birlamchi yoki takroran qo‘shiladigan shakllarining o‘zgartirilishi ularning investitsiyalar sifatidagi darajasining o‘zgarishiga olib kelmaydi.

5-modda. Investitsiya resurslari

Investitsiya resurslari jumlasiga quyidagilar kiradi:

pul va boshqa moliyaviy mablag‘lar, shu jumladan kreditlar, paylar, aksiyalar va boshqa qimmatli qog‘ozlar;

ko‘char va ko‘chmas mol-mulk (binolar, inshootlar, uskunalar va boshqa moddiy boyliklar) hamda ularga doir huquqlar;

intellektual mulk obyektlari, shu jumladan texnikaviy hujjatlar tarzida tuzilgan texnikaga, texnologiyaga, tijoratga oid va boshqa bilimlar majmui, u yoki bu turdagi ishlab chiqarishni tashkil etish uchun zarur bo‘lgan bilimlar va ishlab chiqarish tajribasi, nou-xau;

erga va boshqa tabiiy resurslarga, binolar, inshootlar, uskunalarga egalik qilish va ulardan foydalanish huquqi, shuningdek mulk huquqidan kelib chiquvchi ashyoviy huquqlar;

qonun hujjatlariga muvofiq boshqa boyliklar.

6-modda. Investitsiya faoliyati obyektlari

Moddiy va nomoddiy ne’matlar ishlab chiqarish obyektlari investitsiya faoliyatining obyektlaridir.

Barpo etilishi va foydalanilishi qonun hujjatlarida belgilangan sanitariya-gigiyena, radiatsiya, ekologiya, arxitektura-shaharsozlikka oid va boshqa talablarga javob bermaydigan, yuridik va jismoniy shaxslarning huquqlarini hamda qonun bilan qo‘riqlanadigan manfaatlarini buzadigan obyektlarga investitsiya kiritish taqiqlanadi.

7-modda. Investitsiya faoliyatining subyektlari

Quyidagilar investitsiya faoliyatining subyektlari (investorlar va ishtirokchilar) bo‘lishlari mumkin:

O‘zbekiston Respublikasining rezidentlari — fuqarolari (jismoniy shaxslari), yuridik shaxslari;

mahalliy davlat hokimiyati organlari va davlat boshqaruv organlari;

xorijiy davlatlar, xalqaro tashkilotlar va chet ellik yuridik shaxslar hamda fuqarolar, shuningdek fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar va O‘zbekiston Respublikasining chet elda doimiy yashovchi fuqarolari;

hamkorlikda investitsiya faoliyatini amalga oshirayotgan yuridik va jismoniy shaxslar, shuningdek davlatlar va xalqaro tashkilotlar.

Investorlar qonun hujjatlariga muvofiq buyurtmachi (mablag‘ kirituvchi), kreditor, sotib oluvchi bo‘lishlari, shuningdek investitsiya faoliyati ishtirokchisi vazifasini bajaruvchi bo‘lishlari mumkin.

Investitsiya faoliyatining ishtirokchilari investor bilan tuzilgan shartnoma asosida investorning buyurtmasini bajaruvchi bo‘lishlari mumkin.

8-modda. Investorning huquqlari

Mulk shakllaridan va faoliyat turidan qat’i nazar, investorlar investitsiya faoliyatini amalga oshirishda teng huquqlarga egadirlar.

Investitsiyalanishi ushbu Qonun yoki boshqa qonunlar bilan cheklangan yoxud taqiqlangan obyektlardan tashqari, har qanday obyektga investitsiyalar kiritish investorning mutlaq huquqi hisoblanadi va qonun bilan qo‘riqlanadi.
Masalan, O‘zbekiston Respublikasining “Ommaviy axborot vositalari to‘g‘risida”gi Qonunining 8-moddasiga muvofiq Ustav fondida chet el investitsiyalarining ulushi o‘ttiz foizdan ortiq bo‘lgan yuridik shaxslarning ommaviy axborot vositalarini tashkil etishiga yo‘l qo‘yilmaydi.

Investor investitsiyalash maqsadi, yo‘nalishi, turi va hajmini mustaqil ravishda belgilaydi, buni amalga oshirish uchun shartnoma asosida, qoida tariqasida, tanlov (tender) savdosini o‘tkazish yo‘li bilan yuridik va jismoniy shaxslarni investitsiya faoliyati ishtirokchilari sifatida jalb etadi.

Qonun hujjatlariga muvofiq investor investitsiya obyektlariga va ularning natijalariga egalik qilish, ulardan foydalanish, ularni tasarruf etish, shuningdek reinvestitsiya qilish huquqiga ega.

Qonun hujjatlarida belgilangan mulk huquqini qo‘lga kiritishni keltirib chiqarmaydigan obyektlarga investitsiya kiritish investorning keyinchalik bu obyektlarga egalik qilish, ularni operativ boshqarish yoki ulardan foydalanishdan olinadigan foyda (daromadlar)da ishtirok etish huquqini istisno etmaydi.

Investorning qaroriga binoan investitsiya obyektlariga va ularning natijalariga egalik qilish, ulardan foydalanish, ularni tasarruf etish huquqi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda boshqa yuridik va jismoniy shaxslarga berilishi mumkin. Huquqlarni berish paytida taraflarning o‘zaro munosabatlari ular tuzadigan shartnomalar asosida tartibga solinadi.

Agar qonun hujjatlarida boshqacha tartib belgilanmagan bo‘lsa, investor, o‘ziga zarur bo‘lgan mol-mulkni yuridik va jismoniy shaxslardan o‘zaro kelishuv asosida belgilanadigan narx va shartlarda, hajmi va nomenklaturasini cheklamagan tarzda olishga haqli.

Investor qonun hujjatlarida nazarda tutilgan boshqa huquqlarga ham ega bo‘lishi mumkin.

9-modda. Investorning majburiyatlari

Investor:

investitsiya loyihalarida sanitariya-gigiyena, radiatsiya, ekologiya, arxitektura-shaharsozlikka oid va boshqa talablarga rioya etilganligi xususida ekspertiza xulosasini olishi;