1. Auditning paydo bo’lishi va rivojlanishi to’g’risida nima bilasiz?

4. Firibgarlikni ratsionalizatsiyalash to’g’risida nima bilasiz?
Firibgarlikni ratsionalizatsiyalash.
Katta firiibgarikda ratsionaliziyalash asosiy tarkibiy element hisoblanadi. Ratsionalizatsiya o’g’irlik kabi noqonuniy yoki etika me’yorlariga to’g’ri kelmaydigan xati-xarakatni tekshiruvchi shaxsni o’z tarkibiga oladi. Firibgarlik bilan bog’liq moliyaviy hisobot uchun ratsionalizatsiya “kompaniyani saqlab qolishdan” shaxsiy ochko’zlikgacha tebranib, quyilagilarnii o’z ichiga oladi:
Barchalar moliyaviy hisobot bo’yicha oz-oz aldaydi; biz hamm usha o’yinni o’ynaymiz.
XYZ kompaniyani sotib olish yoki xodimlarimizni aktsiyalar optsioni orqali saqlab qolish uchun aktsiyalarning yuqoriroq kursini talab qilamiz.
Quyidagilar aktivlarni noqonuniy o’zlashtirish uchun ba’zi bir umumiy ratsionalizatsiya bo’ladi:

• 
  oila a’zosini yoki sevimli kishini moliyaviy inqirozdan qutqarib qolish maqsadida amalga oshirilgan firibgarlik o’zini oqlaydi;
  
• 
  agar pulni qo’lga kiritmasak, unda biz barcha narsalardan (oila, avtomobil, uy va boshqalardan) mahrum bo’lamiz;
  
• 
  tiashqaridan xech qanday yordam kelmaydi;
  
• 
  bularning barchasi qarz olish, ularnii birinchi imkoniyat tug’ulganda qaytaramiz;
  
• 
  biz o’z xarakatimizning oqibati to’g’risida yoki qabul qilingan odob va ishonch to’g’risida o’ylamaymiz.
  

5 Auditda. ishchi hujjatlar nima?
SAS 41 (AU 338), audit standartlari to’g’risidagi Nizomga muvofiq ishchi hujjatlar – bu auditor qo’llanilgan amallar, testlar, olingan ma’lumotlar va audit jarayonida qilingan mutanosib xulosalarni qayd qiladigan yozuvlardir. Ishchi hujjatlar auditor tekshirishni to’g’ri bajarish uchun muhim deb hisoblagan va u o’z auditorlik xulosasida keltiradigan xulosalarni qo’llab-quvvatlashi mumkin bo’lgan barcha ma’lumotlarni o’z ichiga olishi kerak.
Ishchi hujjatlar vazifalari. Ishchi hujjatlarning umumiy maqsadi auditorga yordam berishdan iborat: ular auditor auditni umum qabul qilingan standartlarga muvofiq o’tkazayotganiga etarli darajada ishonch hosil qilishi uchun imkon yaratadi. Xususiy hollarda joriy yil auditi bilan bog’liq ishchi hujjatlar to’plangan dalillar, shuningdek tekshirish natijalari yozuvi sanalib, auditni rejalashtirish uchun asos bo’ladi. U muayyan holat uchun auditorlik xulosasining muvofiq turini aniqlash uchun ma’lumot va supervayzerlar (nazoratchilar) tomonidan amalga oshirilayotgan tekshiruvlar uchun asos sanaladi.