1. Axloq me’yorlaridan chetga chiqish tushunchasi, unga tavsif va uning tiplari

Glossariy - lug‘at
Ijtimoiy-pedagogik tushuncha va termin (atama)lar
Anomal bolalar – me’yoriy psixik va (yoki) jismoniy rivojlanishda og‘ishganlik holatida bo‘lgan hamda ularning asoratlarini yengib o‘tishda maxsus korreksiya (tuzatish) metodikalarini qo‘llanilishiga muhtoj bolalar.
Iqtidorlilik – me’yordagi yosh ko‘rsatkichlariga nisbatan aqliy rivojlanishida odinda bo‘lgan yoki rivojlanishida maxsus iste’dodi bo‘lgan (musiqa. badiiy ijodda va h.k) bolalar.
Ijtimoiy me’yor – Jamiyat hayotiga muvofiq belgilangan madaniy qadriyatlarga monand va jamiyatning barqarorligi hamda yaxlitligini ta’minlovchi huquqiy, ma’naviy-axloqiy xo‘lqiy va insonlar faoliyatini, hatti-harakatini boshqaruvchi standartлар.
Deviant xulq - Ijtimoiy va axloqiy me’yorlarga mos kelmaydigan, guruhlar yoki yaxlit jamiyat uchun muvofiq bo‘lmagan xulq-atvor.
Deliknvet xulq - O‘rnatilgan huquqiy me’yorlarni buzuvchi va huquqbuzarlikka olib keluvchi hatti-harakatlarni sodir etuvchi hulq-atvor.
Qarovsizlik – Ota-onalar yoki ular o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan tarbiyalash haqidagi g‘amxo‘rlik qilinmaydigan bolalarning xulq-atvori, nazoratsiz qoilishi.
Ijtimoiy-pedagogik profilaktikа- negativ xulq-atvorli bolalarning ijtimoiy og‘ishganlik holatlariga olib boradigan asosiy sabab va sharoitlardan ogohlantirishga yo‘naltirilgan tashkiliy-tarbiyaviy chora-tadbirlar yoki sog‘lig‘i sababli jamiyatda o‘z o‘rniga ega bo‘lmagan (nogiron bolalar), ijtimoiy maqomi o‘zgargan (yetim bolalar), hulqiy og‘ishgan (qarovsiz bolalar), huquqbuzar bolalar va boshqalarning oldini olish choralari.


Adabiyotlar:

1. 
   Zaxarov.I.A. “Kak predupredit otkloneniya v povedenii rebenka”. M, 1986
   
2. 
   Azbuka nravstvennogo vospitaniya. M, 1979
   
3. 
   Antonyan.Y.Midr. Neblogopriyatniye usloviya formirovaniya lichnosti v detstve i voprosi preduprejdeniya prestupnosti. M, 1983.
   
4. 
   Nishanova.S. Ma’naviyat darslari. T “O‘qituvchi”, 1994.
   

1 Adekvat – (lotinchadan adacquatus – tenglashgan)- teng, monand, to‘la muvofiq keluvchi

2 Suitsid (ingliz tilidan suicide – o‘z-o‘zini o‘ldirish - o‘z-o‘zini o‘ldirish harakati, kuchli ruhiy holatda yoki psixik kasallik ta’sirida insonning o‘z-o‘zini o‘ldirishi)

3 somatik (Yunon tilidan soma- tana) tana bilan boғliғ, organizmdagi psixikagaқarama-қarshi bўlgan ҳolat.

4 Xarakter aksentuatsiyasi – xarakterning aloҳida xususiyatlarining 10ta kuchli ifodalanishi қuyidagi tiplari ajratiladi: AX:1