1. Biofizika nimani o‘rganadi?

1. Biofizika nimani o‘rganadi?

{=Biologik tizimlarda kechadigan fiziologik va biokimyoviy jarayonlarni va ularga fizik omillarning ta’sirini

~Tibbiyotning fizikaviy va fizik-kimyoviy asoslarini

~Organizmlarning tuzilishi va funksiyasini, fizik omillarning ta’sirini

~Tabiat qonunlarini}
2. Biofizika fanining predmeti nima?

{=Hujayraviy jarayonlar va ularni tashkil qilgan makromolekulalarning tuzilishi va xossalarini o‘rganishdan tortib, biosfera darajasida kechadigan murakkab jarayonlarning mexanizmi va ichki dinamikasigacha bo‘lgan muammolarni o‘rganish

~Makromolekular tuzilishi va funksiyasi va ularga fizik omillarning ta’sirini o‘rganish

~Tabiiy va su’niy membranalar, ion kanallari, membrana potensiallarini o‘rganish

~Biomolekulalar, membranalar va tirik tizimlar uchun xarakterli bo‘lgan fizik va fizik-kimyoviy jarayonlarning mexanizmlari}
3. Biofizika qachondan boshlab fan sifatida shakllana boshlagan?

{=XIX asr oxiri

~XVIII asr oxiri

~XIX asr boshlari

~XVIII asr o‘rtalari}
4. Hujayra, organ, organism, tur, populyatsiyalar umuman biotsenozda bo’ladigan jarayonlarning fizik-kimyoviy asoslarini va ularga fizik omillarning ta’sirini biofizikaning qaysi bo’limi o’rganadi

{=Murakkab tizimlar biofizikasi

~Radiobiologiya

~Hujayraviy jarayonlar biofizikasi

~Molekulyar biofizika}
5. Biopotensiallarining hosil bo‘lish qonuniyatlarini, moddalarni passiv va aktiv transporti, diffuziya va o‘tkazuvchanlik, ion kanallarining tuzilishi va xususiyatlarini biofizikaning qaysi bo‘limi o‘rganadi?

{=Membranalar biofizikasi

~Molekulyar biofizika

~Hujayraviy jarayonlar biofizikasi

~Murakkab tizimlar biofizikasi}
6. O‘zbekistonda biofizika faniga asos solgan akademiklar kimlar?

{=Y.To‘raqulov, B.Toshmuxamedov

~B.Toshmuxamedov, P.Usmanov

~Y.To‘raqulov, R.Sobirov

~D.Kalikulov, U.Mirxo‘jayev}
7. IK-spektroskopiya usulining differensial spektroskopiya usulidan farqini belgilang.

{=Infraqizil nur yordamida makromolekulalarning ikkilamchi strukturasi va to‘lqinsimon dinamikasi o‘rganiladi

~Makromolekulalar konformatsiyasi, strukturalari va gidrat qavatlarining lokal harakatchanligi o‘rganiladi

~Makromolekulalarning konformatsion holati, xromofor guruhlarining erituvchi molekulalari bilan o‘zaro ta’sirini o‘rganiladi

~Biomolekulalarning fazoviy strukturasi, ularning shakli, o‘lchamlari, ikkilamchi struktura elementlarining fazoviy joylashish holatlari o‘rganiladi}
8. Makromolekulalar va ayrim guruhlarining konformatsiyasini, dinamik xossalari, ligandlarning bog‘lanish darajadarini aniqlashda qaysi usuldan foydalaniladi?

{=Yadro magnit rezonans

~IK-spektroskopiya

~Defferensial spektroskopiya

~Elektron paramagnit rezonans}
9. “Biofizika va tabiatni muhofaza qilish” kafedrasini kim tomonidan nechanchi yilda tashkil qilingan?

{=B.O. Toshmuxamedov, 1979 yilda

~Y.X.To‘raqulov, 1979 yilda

~B.O. Toshmuxamedov, 1985 yilda

~Y.X.To‘raqulov, 1963 yilda}
10. Biofizika fani rivojlanishida o‘z hissasini qushgan O‘zbekistonlik olimlar to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang

{=B.O.Toshmuhammedov, P.B.Usmanov, M.I.Asrarov, R.Z.Sobirov, A.I.Gagelgans

~M.I.Asrarov, Y.X.To‘raqulov, A.I.Musayev, O‘, P.Pratov, O.M.Mavlonov

~Y.X.To‘raqulov, Sh.Q.Qurbonov, S.I.Vavilov, P.P.Lazarev, R.Z.Sobirov

~P.B.Usmanov, B.O.Toshmuhammedov, O.M.Mavlonov, T.A.Azimov, A.I.Gagelgans}
11. Hujayrada boradigan nafas olish va oksidlanishli fosofrlanish (ATF sintezi) jarayonlarini qaysi biofizik usul yordamida o‘rganish mumkin?

{=Polyarografiya

~Fotometriya

~pH – metriya

~Xramotоgrafiya}
12. O‘z atrofini o‘rab turgan jismlar bilan na energiya yoki na modda almashinuvida ishtirok etmaydigan sistema qanday nomlanadi?

{=Izolyatsiyalangan

~Statsionar

~Ochiq

~Yopiq}
13. Energiya turlari to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang.

{=Kimyoviy, mexanik, issiqlik, elektr

~Elektr, kimyoviy, potensial, issiqlik

~Kinetik, kimyoviy, elektr, issiqlik

~Potensial, kinetik, elektr, kimyoviy}
14. Gradiyentni ifodalovchi formulani belgilang

{=G=F₁-F₂/L=∆F/L

<sub>~F=U-TS

~dG=dV-dTS

~ G=qRT/lnK}</sub>
15. Massa va mikrozarrachalar miqdoriga bog‘liq bo‘lgan parametrlarni belgilang.

{=Hajm, endropiya, energiya

~Hajm, bosim, harorat

~Bosim, harorat, entropiya

~Energiya, entropiya, hajm_}
16. Massa va mikrozarrachalar miqdoriga bog‘liq bo‘lmagan parametrlarni belgilang.

{=Bosim, harorat, energiya o‘zgarishi

~Entropiya o‘zgarishi, energiya, harorat

~Hajm, entropiya, energiya

~Bosim, entropiya, hajm}
17. Tizimda harorat o‘zgarmas sharoitda qanday jarayon amalga oshadi?

{=Izotermik jarayon

~Izoxorik jarayon

~Izobarik jarayon

~Adiabatik jarayon}
18. Tizimda hajm o‘zgarmas sharoitda qanday jarayon sodir bo‘ladi?

{=Izoxorik jarayon

~Izobarik jarayon

~Adiabatik jarayon

~Izotermik jarayon}
_{19. ∆H=∆U+P∆V} ushbu formula qanday funksiyani ifodalaydi?

{=Entalpiya

~Entropiya

~Gibbs energiyasi

~Gelmgols energiyasi}
20. G=U+PV-TS usbu formula qanday funktsiyani ifodalaydi?

{=Gibbs energiyasi

~Entalpiya

~Entropiya

3

~Gelmgols energiyasi}

21. Termodinamikaning 1-qonuni qanday qonun?

{=Energiyaning saqlanishi va bir turdan boshqasiga aylanishi to‘g‘risidagi qonun

~Energiyaning paydo bo‘lishi va sarflanishi to‘g‘risidagi qonun

~Energiyaning harakatini aniqlash qonuni

~Energiyaning foydali ishga sarf bo‘lishi to‘g‘risidagi qonun}
22. Temodinamikaning 1 - qonunini ifodalovchi formula qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?

{=∆Q=∆U+∆A

~dH=dU+pdU

~∆U=∆A+∆Q

~A=Tds/dt}
23. Entropiyaning qaytar jarayonlarda o‘zgarishini ifodalovchi tenglamani belgilang

_{{=∆S=S2-S1=Q/T}

~∆S≥∆Q/T

~∆H=∆U+P∆V

~∆U=∆Q-∆A}

24. Mikroholatlar soni bilan entropiya orasidagi bog’lanishni ifodalovchi formulani toping:

<sub>{=S=R/NlnW yoki S=klnW

~S=R/NlnW</sub>

~S =klnW

~∆S≥∆Q/T}
25. Qaysi javobda termodinamik ehtimollik va entropiya orasidagi munosabat ifodalangan?

{=A = Tds/dt

~S = Q/dt

~S = klnw

~S = S₂ – S₁}
26. Qaysi javobda foydali ish (erkin energiya) energiyasi to‘g‘ri berilgan?

{=dF = dU – Tds

~dQ = d (U = TS)

~S = S₂ – S₁

~A = Tds – dt}
27. Trigger sistemaga xos belgini toping

{=Bitta beqaror va ikkita (va undan ko'p) barqaror alohida nuqtalar mavjudligi

~Ikkita (va undan ham ko'p) beqaror, bitta barqaror alohida nuqtalar mavjudligi

~Bitta beqaror va bitta barqaror alohida nuqta mavjudligi

~Jarayonning tebranma kinetika hossasiga ega bo'lishi}
28. Bifurkasiya nuqtasi to‘g‘ri berilgan javobni belgilang.

{=Beqaror alohida nuqta

~Urinmaning integral chiziqqa urinish nuqtasi

~Barqaror alohida nuqta

~Markaz-tip alohida nuqta}
29. “Tashqi parametrlarning o‘zgarmas holatida, statsionar holatda entropiya hosil qilish tezligi minimal kattalikka intiladi”. Ushbu ta’rif qaysi javobga mos kelishini belgilang

{=Prigojin teoremasi

~Sinergetika konsepsiyasi

~Ongazer aloqadorlik

~Eyentropiyaning ehtimollik xarakteri}
30. “Muvozanatdan uzoqdagi nochiziq sohada, sistema o‘z barqarorligini yo‘qotadi, katta bo‘lmagan fluktuatsiya sistemani ko‘p sonli zarrachalarning birgalikdagi harakati orqali yangi rejimga olib chiqadi”. Ushbu ta’rif qaysi javobga mos kelishini belgilang

{=Sinergetika konsepsiyasi

~Prigojin teoremasi

~Ongazer aloqadorlik

~Eyentropiyaning ehtimollik xarakteri}
31.Termodinamik ehtimollik nima?

{=Berilgan makro holatlarni belgilovchi mikro holatlar miqdori

~Berilgan makro holatlar miqdori

~Ochiq sistema entropiyasining yig’indi o'zgarishi

~Matematik ehtimollik}
32. Trigger sistemaning kuch yo'li bilan o'tishiga oid belgini toping:

{=Modda konsentrasiyasi yoki tur sonining o'zgarishi

~Muhit pH singari parametrlarning o'zgarishi

~Kontsentrasiya, pH, bosim, harorat kabi belgilarning o’zgarishi

~Fazoviy portretida alohida nuqtalar sonining o'zgarishi}
33. Onzager aloqadorligi bu:

{=Agarda birinchi oqim ikkinchi oqimni xarakatga keltiruvchi kuchga bog’liq bo'lsa, ikkinchi oqim ham birinchi oqimni xarakatga keltiruvchi kuchga boqliq bo'ladi

~Kuchning oqimlarga, demak oqimlarning kuchga bo'lgan bog’liqligi

~Agarda birinchi oqim uni uni xarakatga keltiruvchi kuchga boqlik bo'lsa, u xolda ikkinchi kuch ham birinchi oqimga boqliq bo'lmaydi

~Birinchi oqim ikkinchi oqimga boqliq, shuning uchun ular o'zaro teng}
34. Formal kinetika ta’rifi to‘g‘ri berilgan javobni belgilang.

{=Kimyoviy jarayonning borish mexanizmini hisobga olmagan holda uning tezligini matematik ifodalashni o‘rganadigan bo‘limi

~Kimyoviy jarayonlarning borish mexanizmini o‘rganishga bag‘ishlangan bo‘limi

~Kimyoviy jarayonlarga faqat konsentratsiyaning ta’sirini o‘rganadigan bo‘limi

~Kimyoviy jarayonlarga fizik omillarning ta’sirini o‘rganadigan bo‘limi}
35. Kimyoviy jarayonning elementar aktini (ta’sirlashuvini) hosil qiladigan molekulalarning eng kichik soni jarayonning nimani aks ettiradi?

{=Jarayonning molekulyarligini

~Jarayonning tartibini

~Jarayonning tezligini

~Jarayonning sonini}
36. Nolinchi tartibli kinetikani aks ettirgan javobni belgilang

{=Reaksiya tezligi modda konsentrasiyasiga bog’liq bo'lmaydigan reaksiya kinetikasi

~Mahsulot konsentrasiyasiga bog’liq kinetika

~Nol vaqtda kechadigan kinetikadir

~Modda miqdori nolga teng bo'lgandagi reaksiya kinetikasi}






37. dP/dt=k[A]²_*[B]³_*[C]². Ushbu tenglama nechanchi tartibli reaksiyani aks ettirgan

{=7 tartibli

~3 tartibli

~5 tartibli

~0 tartibli}
38. Biologik jarayonlarni matematik modellash printsiplari:

{=Sekin o'zgaruvchilar-parametrlar, tor joy printsipi, statsionar qolatda tezlik q=0

~Tez o'zgaruvchilar, eksponensial o'zgaruvchilar

~Izoklinalar, Teylor qatori, Lyapunov kriteriyasi

~Monoton o'zgaruvchilar burchak tezligi}
39. Matematik modeldan quyidagilar aniqlanadi:

{=Statsionar holat mavjud, mavjud emasligi, stasionar holatlar xarakteri soni, stasionar holatlararo o'tish ro'y beradimi

~Sistemaning tezlik konstantasiga, haroratga bog’liqligi, moddaning kirib kelish tezliga aloqasi

~Argumentlar, parametrlar, hamda funksiyalar ishoralarini

~Reaksiya tezlik konstantasini, uning tartibini stasionar holatga erishish tezligini}
40. Aql bilan ko‘ra bilish yoki moddiy jihatdan joriy qilingan istalgan tabiatli obyekt bo‘lib, u ta’qiq qilish yoki o‘rganish kerak bo‘lgan hodisalarni jarayonlarni va sistemalarni o‘zida aks ettiradi. To‘g‘ri javobni belgilang

{=Model

~Hujayra

~Dinamik sistema

~Termodinamik sistema}
41. Modellarning nechta turi mavjud?

{=4

~3

~2

~1}

42. Modellashtirishning bu bosqichida ilgari surilgan gipotetik model amaldagi mezonga qay darajada to‘g‘ri kelishini aniqlashga imkon beradi. Bu masalaning hal qilinishi nazariy natijalar bilan eksperiment natijalarining bir-biriga mos kelishi bilan bog‘liq bo‘ladi. Bu bosqichda ko‘pincha teskari masalalar yechiladi. Bu bilan chiqayotgan natijalar bilan taqqoslash asosida modelning oldin noma’lum bo‘lgan ba’zi xarakteristikasi topiladi. Bu qaysi bosqichga to‘g‘ri keladi?

{=Uchinchi

~To‘rtinchi

~Ikkinchi

~Birinchi}
43. Matematik modellashtirishning ikkinchi bosqichi ta’rifini belgilang:

{=Bu bosqichda matematik modeldan kelib chiqadigan matematik masalalar tadqiq qilinadi. Bu bosqichning asosiy maqsadi to‘g‘ri masalani yechish, ya’ni tajriba yoki kuzatishlar natijasi bilan taqqoslash mumkin bo‘lgan ma’lumotlar olishdir. Qo‘yilgan masalalarni hal qilish uchun miqdoriy axborotni olishga imkon beruvchi matematik apparat va hisoblash texnikasidan foydalaniladi

~Bu bosqichda modellashtiriladigan obektlarni ajratish va ularni bog‘lovchi qonuniyatlarni ifodalashdan iborat. Bu bosqichda modellashtirilayotgan obektlar o‘rtasidagi bog‘lanishlarni matematik terminlar asosida yozib chiqish bilan tugaydi

~Bu bosqichda ilgari surilgan gipotetik model amaldagi mezonga qay darajada to‘g‘ri kelishini aniqlashga imkon beradi. Bu masalaning hal qilinishi nazariy natijalar bilan eksperiment natijalarining bir-biriga mos kelishi bilan bog‘liq bo‘ladi. Bu bosqichda ko‘pincha teskari masalalar yechiladi. Bu bilan chiqayotgan natijalar bilan taqqoslash asosida modelning oldin noma’lum bo‘lgan ba’zi xarakteristikasi topiladi

~Bu bosqichda model haqidagi ma’lumotlarni to‘plash va uni modernizatsiya qilish natijasida modelni analiz qilish kiradi}
44. Kinetik parametralarning qayta taqsimlanishi nimaga bog‘liq?

{=Ferment konsentratsiyasiga, reaksiya hujayra ichki suyuqligiga, o‘tkazuvchining konstantasi

~Organizmdagi reaksiya turlariga, hujayra ichki suyuqligiga

~Reaktsiya tezligi va reaksiya turlariga

~Reaktsiya muhitining vodorod ko’rsatkichiga}
45. Kimyoviy reaksiya tezligining meyorida bo‘lishi nimani kafolatlaydi?

{=Tirik organizmlarda fiziologik jarayonlarning meyorida borishini

~To‘qimalarda fiziologik jarayonlarning meyorida borishini

~Hujayrada fiziologik jarayonlarning meyorida borishini

~Kimyoviy reaksiya tezligi fiziologik jarayonlarning meyorida borishini kafolatlamaydi}
46. Modda almashinuvida boradigan kimyoviy reaksiyalarning turlari to‘g‘ri berilgan javobni belgilang

{=Chiziqli, tarmoqli va siklik

~Tarmoqli va siklik

~Chiziqli va tarmoqli

~Tarmoqli, bosqichli va siklik}
47. Kimyoviy reaksiya tezligiga reaksiyaga kirishayotgan moddalarning konsentratsiyalari o‘zgarishining ta’sirini kimlar tomonidan va nechanchi yilda o‘rganilgan?

{=K.Guldberg va P.Vaage, 1867 y

~K.Guldberg va P.Vaage, 1967 y

~Van-Gof va Menten, 1867 y

~Van-Gof va Menten, 1913 y}
48. Harorat 10 ⁰C ga ortganda reaksiya tezligi necha marta oshadi?

{=2-4

~4-5

~2-3

~3-4}
49. Fermentativ kataliz reaksiyasida Fisher modeli deb nimaga aytiladi?

{=Strukturasining “qulf-kalit” tipiga qat'iy mos kelishi

~Ferment va substrat strukturasining “qo'l-qo'lqop” tipidagi mosligi

~Substrat strukturasining moslashishi

~Yuqoridagilarning barchasi to'qri}
50. Fermentativ kataliz reaksiyasida Koshlend modelini qanday tushuntiriladi?

{=Substrat va fermentning indusirlangan strukturaviy mosligi

~Substrat strukturasining moslashishi

~Yuqoridagilarning barchasi to'g’ri

~Ferment strukturasining o'zgarmasligi}
51. Mixalies-Menten tenglamasining yarim logarifmik masshtabda tasvirlangan grafigi:

{=Koordinata boshidan boshlanuvchi giperbola

~Koordinata boshidan boshlanadigan sigma chiziq

~Absiss o'qiga parallel, ordinatani 900 burchak hosil qilib kesuvchi to'g’ri chiziq

~Absiss va ordinatani kesib o'tuvchi to'qri chiziq}
52. Miхaelis konstantasi nimaga teng?

{=Yarim maksimal tezlik sharoitidagi substrat konsentrasiyasiga

~Fermentativ reaksiyaning tartibiga

~ga farqlanadigan haroratdagi fermentativ reaksiyalar tezliklari nisbatiga.

~Reaksiyaning maksimal tezligiga}
53. Biopolimerlarning strukturaviy tuzilishini, fizik-kimyoviy xossalarini va ularning hujayra faoliyatidagi o‘rnini biofizikaning qaysi bo’limi o‘rganadi?

{=Molekulyar biofizika

~Membranalar biofizikasi

~Murakkab tizimlar biofizikasi

~Hujayraviy jarayonlar biofizikasi}
54. Gonopolimer moddalarni aniqlang?

{=Uglevod

~Nuklein kislota

~Oqsil

~Yog‘}
55. Geteropolimer moddalarni aniqlang?

{=Oqsil

~Mumlar

~Yog‘

~Uglevod}
56. Polimerlar qanday faza holatida bo‘ladi?

{=Uram va globula

~Chiziqli va to‘r

~Chiziqli va globula

~Uram va to‘r}
57. Oqsil molekulasida peptid bog‘ining o‘lchamlari kimlar tomonidan rentgenografik tadqiqotlar natijasida o‘rganilgan?

{=L. Poling va K.Kori

~L.Poling va S.Singer

~K.Kori va S.Singer

~Latimer va Rodebush}
58. Latimer va Rodebush nimani aniqladi?
8

{=Vodorod bog‘i hosil bo‘lishini

~Peptid bog‘i hosil bo‘lishini

~Oltingugurt bog‘i hosil bo‘lishini

~Polipeptid bog‘i hosil bo‘lishini }
59. Polpeptid zanjiri qanday konfarmatsion holatlarda bo‘ladi?

{=α va 

~ va 

~α va 

~, α va }
60. Polpeptidning qanday konfarmatsion holatida zanjir qatlangan tuzilishga ega bo‘lib, parallel zanjirlardan tashkil topgan bo‘ladi?

{=

~

~Б

~Spiral}

61. Nuklein kislotalarni gidroliz qilib, ajratilgan tarkibi purin va pirimidin qatoriga kiradigan geterotsiklik azot asoslari, uglevod va fosfat kislota qoldig‘idan tashkil topganligini kim tomonidan va qachon aniqlangan?

{=1891 yilda Kyossel

~1868 yilda F.Misher

~1953 yil J.Uotson va F.Krik

~1957 yilda A.Kornberg}
62. С_n(Н₂О)_m ko‘rinishdagi umumiy formula qanday moddalarni aks ettiradi?

{=Uglevodlarni

~Yog’larni

~Oqsillarni

~Nuklein kislotalarni}
63. Kartoshka kraxmalining necha foizi amilaza va amilopektindan iborat?

{=24 ga 76%

~50 ga 50%

~40 ga 60%

~35 ga 65%}
64. Peptid bog’ini belgilang:

{=-CO-NH-

~-NH-S-

~-Sq-NH-

~-CO-SH-}
65. Biopolimerlarda uchraydigan ta'sirlashuvchi kuchlar:

{=Van der Vaals va elektrostatik kuchlar

~ faqat Van der Vaals kuchlari

~faqat elektrostatik ta'sirlanish kuchlari

~faqat gidrofob ta'sirlanishlar}
66. Hill tenglamasini belgilang:

{=Lg[Y/(1-Y)]=lgK_a+nlgC

~y=[M/ln][M*ln]

~lg[Mnl/y]=lgk+Mlgc

~lg[y]=lgk+n}
67. Kooperativlik darajasi aq1 bo'lsa bu bildiradi:

{=kooperativlikning yo'q ekanligini

~kooperativlik tubanligini

~kooperativlik mavjudligini

~kooperativlik yuqoriligini}
68. Polipeptid zanjirining burilish imkoni:

{=-C-S- aro

~-CO-NH- da S bilan O aro

~~-CO-NH- da C bilan N aro

~~-CO-NH- da H bilan O aro}
69. Sigma shaklidagi egri chiziq nima deb ataladi?

{=Xill grafigi

~ordinata va absissani kesib o'tuvchi to'g’ri chiziq

~koordinata boshidan boshlanadigan parabola

~koordinata boshidan o'tgan giperbola}
70. Kvant mexanikasining vujudga kelishida turtki bo’lgan eng muhim omilni belgilang

{=Mikrozarrachalar to‘lqin xossalarining ochilishi

~Mikrozarrachalarning tarkibiy tuzilmasining aniqlanishi

~Makrozarrachalar to‘lqin xossalarining ochilishi

~Makrozarrachalarning tarkibiy tuzilmasining aniqlanishi}

71. Zarrachalarning to‘lqin xossalari haqidagi g‘oya kim tomonidan nechanchi yilda ilgari surildi?

{=Lui de Broyl, 1924 yilda

~Eynshteyn, 1924 yilda

~Kyossel 1891 yilda

~F.Misher 1868 yilda}
72. Ultrabinafsha nurlanish UB-C ning to’lqin uzunligini belgilang

{=100-280 nm

~280-315 nm

~315-400 nm

~400-780 nm}
73. Ko’rinuvchi nur spektrining to’lqin uzunligini belgilang

{=400-780 nm

~100-280 nm

~280-315 nm

~315-400 nm}
74. Energiyaning induktiv-rezonans yo'li bilan migrasiyalanishi uchun:

{=Donor bilan akseptor uzoq masofada va o'zaro rezonans holatda bo'lishi shart

~Donor bilan akseptor energiya jiqatdan bir hil sathda joy olishi lozim

~Donor bilan akseptor o'zaro induksiyalanishi kerak

~Donor energiyasi akseptor energiyasidan farqlanishi shart}
75. Fotonni chiqaruvchi kvant o‘tishlarni vujudga keltiruvchi ichki sabablarga ko‘ra nurlanishda zarracha o‘z-o‘zidan pastki energetik sathga o‘tsa, u holda bunday nurlanish qanday nomlanadi?

{=Spontan

~Induktsiyalangan

~Majburiy

~Kvant }






76. Fotonning uyg‘ongan zarrachalar bilan o‘zaro ta’sirlashishida (agarda foton energiyasi sathlar farqiga teng bo‘lsa) vujudga keladi. Bu qanday nurlanish?

{=Induktsiyalangan

~Majburiy

~Kvant

~Spontan}
77. Nurning yutilish spektri bu:

{=Nur to'lqin uzunligi bilan nur intensivligi aro aloqani aks ettiruvchi grafik

~Nur chastotasi bilan to'lqin uzunligi aro aloqani aks ettiruvchi grafik

~Nur chastotasi bilan optik zichlik aro aloqani aks ettiruvchi grafik

~Nur intensivligi bilan chastotalar aro aloqani aks ettiruvchi grafik}
78. Energiyaning migrasiyalanishi bu:

{=Energiyaning donordan akseptorga to'qnashuvlarsiz, issiqlik va yorug’likka aylanmasdan uzatilish yo'lidir

~Energiyaning akceptordan donorga to'qnashuv yo'li bilan uzatilishidir

~Energiyaning lyuminessensiya yo'li bilan uzatilishidir

~Energiyaning donordan akceptorga to'qnashuv yo'li bilan uzatilishidir}
79. Berilgan jism yoki eritma orqali o‘tgan nurlanish oqimining shu jismga tushayotgan nurlanish oqimiga nisbati nimani ifodalaydi?

{=O’tkazish koeffitsiyentini

~Optik zichlikni

~O’tkazish tezligini

~Oqim tezligini}
80. Optik zichlik bu:

{=Tushuvchi va o'tgan nur intensiv nisbatining o'nli logarifmi

~Tushuvchi va chiquvchi nurlar intensivliklari aro nisbatning natural logarifmi

~Yutilgan nur intensivligining aks etgan nur intensivligiga aytiladi

~Aks etgan nur intensivligining yutilgan nur intensivligiga nisbati}
82. Yorug’likning loyqa muhitlardagi sochilishi qanday hodisa deb nomlanadi?

{=Tindal hodisasi

~Stoks hodisasi

~Molekulyar sochilish

~Xirallik hodisasi}
83. Yorug‘likning atmosferada sochilishi sochilishning qaysi turiga mansub?

{=Molekulyar

~Kvant

~Tindal hodisasi

~Aralash}
84. q=n/N formula nimani ifodalaydi?

{=Vavilov qonunini

~Tindal hodisasini

~Stoks hodisasini

~Kashi qoidasini}
85. Oqsillarda triptofan va tirozin qoldiqlari borligini qanday aniqlash mumkin?

{=Xususiy ultrabinafsha fluoressensiya orqali

~Xususiy infraqizil fluoressensiya orqali

~Fosforessensiya orqali

~Ichki konversiya orqali}
86. Nurlanishsiz amalga oshuvchi o‘tishlarning nechta turi mavjud?

{=2

~3

~4

~1}

87. Bir xil multipletlikka ega har xil elektronli qo‘zg‘alish holatlariaro molekula ichidagi nurlanishsiz o‘tishlar, ya’ni singlet-senglet (S₁→S₀) va triplet-triplet (T₂→T₁) o‘tishlar imkoni ham mavjud bo‘lib, bunday o‘tishlar qanday nomlanadi?

{=Ichki konversiya

~Tashqi konversiya

~Interkombinatsion konversiya

~Almashma rezonans}
88. Energiya migratsiyalanishining nechta turi mavjud?

{=2

~3

~4

~5}

89. Molekulalararo ancha katta (2 – 10 nm) masofalarda amalga oshib, qo‘zg‘algan D^* molekula bilan akseptor molekulalarning rezonansli ta’sirlanishi tufayli yuz beradi. Bu yo‘l rezonansli migratsiyaning qaysi turiga mansub?

{=Induktiv-rezonans yo‘li

~Almashma-rezonans

~Rezonansli ko‘chish

~Eksikon ko‘chish}
90. Erkin radikalga to‘g‘ri ta’rif berilgan javobni toping

{=Molekulyar orbita yoki tashqi atom orbitasida juftlashmay qolgan elektronlar va shunga ko‘ra o‘z magnit momenti bo‘ladigan molekula yoki molekula qismi tushuniladi

~Atomar holatga kelgan zarracha

~Musbat yoki manfiy zaryadlangan faol zarrachalar

~Paramagnit moddalar}
91. Erkin radikallarga xos xususiyatlar necha xil bo‘ladi?

{=3 xil

~5 xil

~2 xil

~4 xil}
92. Fotolyuminessensiya quyidagilarga bo'linadi:

{=Fluoressensiyaga va fosforessensiyaga

~Elektrolyuminessensiyaga va fosforessensiyaga

~Fosforessensiyaga va opalsensiyaga

~Fluoressensiyaga va termolyuminessensiyaga}
93. Lyuminessensiyaning chiqishi bu:

{=Lyuminessensiya intensivligining yutilgan nur intensivligiga nisbati

~Optik zichlikning o'tkazuvchanlikka nisbati

~O'tgan nur intensivligining tushgan nur intensivligiga nisbati

~Aks etgan nur intensivligining yutilgan nur intensivligiga nisbati}
94. Molekulyar orbitalar ifodalanadi:

{=ikki xil bo'lib, TYUMO, KEMO

~ikki hil bo'lib, TO, EO

~uch hil bo'lib, TO, IZO, RO

~Uch hil bo’lib, AO, IO, MO}
95. Qaysi javobda membranalarga to‘liq ta’rif berilgan?

{=Sitoplazma va hujayra ichidagi strukturalarni chegaralaydigan, hujayra ichida yagona kanalchalar, taxlamchalar tizimini hosil qiladigan, hujayra strukturasidan iborat

~Sitoplazmani hujayralararo suyuqlikdan ajratib turuchi yupqa parda

~Sitoplazma va tashqi muhit hamda hujayra ichki strukturalarni chegaralovchi yupqa xujayra strukturasidir

~Hujayrani tashqi tomondan o‘rab turuvchi yupqa parda}
96. Membrana oqsillari qanday funksiyalarni bajaradi?

{=Fermentativ, transport qiluvchi, struktura, himoya va oziqlantiruvchi

~Oziqlantiruvchi, transport qiluvchi, ion g‘amlovchi va himoya

~Himoya, oziqlantiruvchi, fermentativ, boshqaruv

~Transport qiluvchi, fermentativ, struktura, boshqaruv}
97. Biologik membrananing struktura asosini tashkil etadi:

{=lipidlar oqsillar va ularga birikkan oligosaxaridlar

~vitaminlar, gormonlar va boshqa organik birikmalar

~nuklein kislotlar va nukleoproteidlar

~siklik aminokislotlar, disaxaridlar}
98. Lipidlar necha qismdan tashkil topgan?

{=2

~3

~4

~5}

99.Fosfolipidlarning boshcha qismi nimadan tarkib topgan?

{=Fosfor kislotasi qoldig‘i

~Uglevodorod

~DNK

~Yog‘lar}
100. Biologik membrana tarkibiga kiruvchi lipidlarning asosiy vakillari:

{=fosfatidilxolin, fosfatidilinozitol, fosfatidiletanolamin, fosfatidilserin, kardiolipid

~gliseridlar, keton, aldegidlar, spirtlar

~efirlar, diefirlar, siklik uglevodlar, benzol, toluol

~adenozinmonofosfat, adenozindifosfat, adenozintrifosfat}
101. Lipid molekullarning qo'sh qavatidan iborat bo'lib, tekis va liposomalar shaklida bo’lishi bu

{=Sun'iy membranalar

~ko'p qavatga ega bo'lib, lipidlаrning oqsillar bilan teng miqdordagi aralashmasidan hosil qilinadi

~lipid molekullarning oqsil bilan o'ralgan sistamasidan iborat bo'lib, tekis yoki liposomalar shaklida qosil qilinadi

~lipid va oqsillarning ikkita yakka qavatlaridan iborat sistemadir}
102. Lipidlar membranada qanday ko’rinishda bo'ladi:

{=suyuq kristal qolatda, harakatchan

~qattiq kristal qolatda harakatsiz

~zol holatda, qisman harakatsiz

~gel holatda, qisman harakatsiz}
103. Membrana oqsillari joylashishiga qarab bo'linadi:

{=periferik va integral oqsillarga

~gorizontal, vertikal oqsillarga

~qo'sh va yakka qavat oqsillarga

~doira va sirtmoq oqsillarga}
104. Lipidlar hujayra membranasida qanday joylashadi?

{=Bisloy

~Monosloy

~Mitsella

~Liposoma}
105. Membranada suvning qanday turlari mavjud?

{=Erkin, bog‘langan va egallangan

~Egallangan, erkin va yengil

~Erkin, og‘ir va bog‘langan

~Yengil, og‘ir va erkin}

106. Egallangan suv membrananing qayerida uchraydi?

{=Lipid qatlam orasida

~Oqsil va lipid orasida

~Lipid qatlam ustida

~Lipid qatlam ostida}
107. Hujayrada lipidlarning ikki qavat bo‘lib joylashishini qaysi olim tomonidan ochilgan?

{=J.Robertson

~F.Lipman

~J.Leob

~S.I.Vavilov}
108. Limfotsitlarning sharsimon ko‘rinishi nima deyiladi?

{=Mitsella

~Liposoma

~Triposoma

~Globula}
109. Membranalarning bir-biriga yopishib qolishi nima deyiladi?

{=Agregatsiya

~Replikatsiya

~Apoptoz

~Nekroz}
110. Membrana tuzilishining suyuq-mozaika modelini nechanchi yilda kimlar tomonidan taklif etilgan?

{=1966 yilda J.Lenard va S.Singer

~1956 yilda J.Lenard va J.Robertson

~1964 yilda J.Robertson va S.Singer

~1972 yilda J.Robertson va G.Nikolson}
111. Membrana tuzilishining oqsil-kristal modelini nechanchi yilda kimlar tomonidan taklif etilgan?

{=1970 yilda G.Vanderskiy va D.Grin

~1966 yilda J.Lenard va S.Singer

~1956 yilda J.Lenard va J.Robertson

~1964 yilda J.Robertson va S.Singer}
112. Membrana tuzilishining suyuq-mozaika modelini nechanchi yilda kimlar tomonidan rivojlantirilgan?

{=1972 yilda S.Singer va G.Nikolson

~1956 yilda J.Lenard va J.Robertson

~1964 yilda J.Robertson va S.Singer

~1966 yilda J.Lenard va S.Singer}
113. Moddalarning hujayra membranasi orqali passiv tashilishi amalga oshadi:

{=oddiy diffuziya, osonlashgan diffuziya (tashuvchilar va kanallar orqali tashilish)

~Ionlanish

~adsorbsiyalanish, kondensasiyalanish, distillasiyalanish orqali

~ultrafiltrasiya, filtrasiya orqali}
114. Diffuziya nima?

{=Molekulalarning yuqori tomondan konsentratsiyasi tuban (past) tomonga o‘z-o‘zidan siljishidir

~Ikki xil moddanin bir yo‘nalishdagi tashilishi

~Moddaning elektrokimyoviy gradiyentga qarshi yo‘nalishda tashilishi

~Moddaning qarama-qarshi yo‘nalishda tashilishi}
115. Fik tenglamasi qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?

{=J = D (dc/dx)

~J = P (C₂ – C₁)

~D = IKT

~P = D  / h}
116. Kollender va Berland tenglamasini belgilang

{=m/t = kS(C-C₀) m/t = kS(C-C₀)

~m/t = - DS(с/х)

~J = D (dc/dx)

~G_j = z FJ_j / ц = I_j /}
117. Membranani ikki tomonida suyuqlik orasidagi gidrostatik bosim gradiyenti ta’sirida eritmalarni membrana orqali tashilishi nima deb ataladi?

{=Filtrlanish

~Osmos

~Faol transport

~Passiv transport}
118. Hujayraning ma’lum o‘zgarishga uchrab nobud bo‘lishi nima deyiladi?

{=Nekroz

~Renlikatsiya

~Agregatsiya

~Apoptoz}
119. Antiport bu:

{=Moddalaring membrana orqali bir-biriga bog’liq holda qarama-qarshi yo'nalishda tashilish usulidir

~Moddalarning membrana orqali mustaqil ravishda ikki hil yo'nalishda tashilish usulidir

~Moddalarning kompleks shaklda mustaqil yo'l bilan tashilish usulidir

~Moddalarning membrana orqali bir yo'nalishda ikki xil yo'l bilan tashilish usulidir}
120. Moddalarning membrana orqali aktiv tashilish tezligini belgilang

{=Elektrohimiyaviy yoki himiyaviy gradient bilan belgilanib, energiyaga muxtoj

~Konsentrasiya gradienti bilan belgilanadi, energiyaga muhtoj emas

~Ikki tarkibiy qismadan iborat bo'lib, konsentrasiya gradienti yo'nalishida amalga oshadi. Jarayon energiyaga ham muhtoj emas

~Faqat elektrohimiya-viy gradientga boqliq bo'lib, himiyaviy gradientga boqliq emas}
121. Moddalarning membrana orqali tashilishga sabab bo'luvchi omillarni ko’rsating

{=Taqsimlanish koefisienti, harakatchanligi, muhit pH darajasi, zaryad xarakteri, membrana zaryadi, konsentrasiya va elektr gradientlari

~Solishtirma og’irligi, qaynash va qotish harorati, nisbiy namlik, zichlik

~Fluoressensiya, fosforessensiya, termolyuminissensiya, elektrolyu-minessensiya

~Yopishqoqlik, sirt-taranglik, atmosfera bosimi, harorat, namlik, agregat holat}
122. Qanday transport energiya sarflanishi bilan ro‘y beradi?

{=Aktiv

~Passiv

~Diffuziya

~Simport}
123. ATF azalar uchun umumiy bo‘lgan xossa, reaksiya davomida Е~Р shaklidagi fosforlangan intermediat hosil qilinishi bo‘lib, bu guruhga eukariot hujayralar plazmatik membranalari Na⁺-K⁺ - ATF aza, Ca²⁺ - ATF aza, H⁺ - ATF azalari kiradi. Sarkoplazmatik retikulum Ca²⁺ - ATF azasi, prokariotlar (E. coli va Str. faecals) tashqi membranasida uchraydigan K⁺ - ATF aza ham shular jumlasidan. Bu qaysi tur?

{=P-turga mansub

~V-turga mansub

~F-turga mansub

~A-turga mansub}
124. Mеmbrаnаgа bоtib kiruvchi, suvli muhit bilаn bоg’lаnuvchi оqsillаr qanday nomlanadi?

{=Trаnsmеmbrаnаli

~Fibrillyar

~Glоbulyar

~Аnulyar}
125. Na, K - ATFaza qaysi membranada joylashgan?

{=Sitoplazmatik membranada

~Yadro membranasi

~Endoplazmatik retikulum

~Mitohondriya membranasida}
126. Ionofor A23 qaysi ionni tashiydi?

{=Kalsiy ionini

~Kaliy ionini

~Natriy ionini

~Magniy ionini}
127. Kaliy ionini qanday ionofor tashiydi?

{=Valinomitsin

~Magnezon

~FCCP

~Ionofor A 23}
128. Membranada pora (teshikcha)lar mavjudligi nechanchi yilda o‘rganilgan?

{=1956 yil

~1935 yil

~1962 yil

~1957 yil}
129. Integral oqsildan tashkil topib, tanlovchi filtr, sensor va darvoza mexanizmini bajaradi. Bu ma’lumot qaysi javobga mos keladi?

{=ion kanallari

~assimetrik lipid klasteridan iborat qurilma bo'lib, kapillyar to'siqlarni o'z ichiga oladi

~fosfolipidlardan iborat bo'lib, to'rsimon o'simtali naychalarni o'z ichiga oladi

~integral oqsildan iborat naysimon qurilma bo'lib, kapillyar to'siqlarni o'z ichiga oladi}
130. Suv membrana orqali qanday yo’llar bilan tashiladi?

{=osmos va filtrasiya

~aktiv yo'l bilan konsetrasiya gradienti bo'ylab

~passiv yo'l bilan konsetrasiya gradientiga qarshi

~kondensasiya va distillyasiya}
131. Hujayra ichida qaysi ionlar konsentratsiyasi yuqori bo‘ladi?

{=K⁺ va organik kislota qoldig‘i

~K⁺

~K⁺ ва Cl

~Na⁺}
17

132. Hujayra tashqarisida qaysi ionlar konsentratsiyasi yuqori bo‘ladi?

{=Na⁺ va Cl

~K⁺ va organik kislota qoldig‘i

~Na⁺ va organik kislota qoldig‘i

~K⁺}
133. Tinchlik potensialiga (TP) to‘liq ta’rif qaysi javobda keltirilgan?

{=Hujayraning tinchlik paytida uning sitoplazmatik membranasi bilan tashqi muhit o‘rtasidagi mavjud potensiallar farqi

~Tinch holtida hosil bo‘ladigan elektr potensial TP deyiladi

~Hujayra ichi va tashqarisida ion taqsimlanishi turlicha bo‘lishi TP ni hosil qiladi

~Harakat potensialiga bo’lgan potentsial TP ni hosil qiladi}
134. Tinchlik potensiali (TP) hosil bo‘lishi K⁺ ioniga bog‘liqligi qaysi olim tomonidan aniqlangan?

{=Bernshteyn

~Fik

~Robertson

~Nernst-Plank}
135. Tinchlik potensialini ifodalovchi Nernst formulasini aniqlang?

{=E_K/Na=RT/F ln K/Na

~E_K=RT/F ln K₀/K_i

~E_K/Na/Cl=RT/F ln K ·Cl₀ /Na·Cl_i

~E_Na+=RT/F ln Na₀/Na_i}
136. Depolyarizasiyaning kritik darajasi bu:

{=Membrana shu daragacha qutbsizlanganda, harakat potensiali kelib chiqadi

~Unga erishilganda absolyut refrakterlik ta'minlanadi

~Shunday bir pog’ona darajasiki, u tufayli qo'zqalish tormozlanadi

~U tufayli tormozlanish avj oladi}
137. Harakat potensialining qanday fazalari mavjud?

{=Depolyarizatsiya, repolyarizatsiya, giperpolyarizatsiya

~Dipolyarizatsiya, polyarizatsiya, riopolyarizatsiya

~Giperpolyarizatsiya, depolyarizatsiya

~Repolyarizatsiya, giperpolyarizatsiya}
138. Harakat potensialining repolyarizatsiya boqichi qaysi bosqichdan so‘ng yuzaga keladi?

{=Depolyarizatsiya

~Polyarizatsiya

~Giperpolyarizatsiya

~1-bosqichdan so’ng}
139. Sinapslarning nechta turi mavjud?

{=3 ta

~4 ta

~2 ta

~5 ta}
140. Elektr o’tkazuvchanlik bu:

{=I/R

~I/e

~I/C

~I/g}
141. Elektr o'tkazuvchanligining dispersiya egri chizig’idan nimani topish mumkin?

{=Elektr o'tkazuvchanlik-ning chastotaga bog’liq ravishda o'zgarishi, hamda ob'ektda ikki xil qarshilikning mavjud ekanligini

~Om qarshiligining chastotaga bog’liqligini

~To'qimaning qutblanish koeffisentini

~To'qimada chastotaga bog’lik bo'lmagan qarshiliklar mavjudligi, qamda ularning sig’im va induktiv qarshiliklarini}
142. Elektr o'tkazuvchanlik dispersiyasi nimani ifodalaydi?

{=Biologik ob'ekt qarshiligining tok chastotasiga bog’liqligini

~Biologik ob'ektning to'la qarshiligini

~O'zgarmas kuchlanish sharoitida ob'ektning o'tkazuvchanligini

~Tokning potensialga bog’liqligini}
143. Hayot uchun xavfli:

{=tuban chastotali o'zgaruvchan tok

~yuqori chastotali o'zgaruvchan tok

~o'zgarmas tok

~o'ta yuqori chastotali o'zgarmas tok}
144. Membrananing elektr o'tkazuvchanligi nima evaziga amalga oshadi?

{=ionlar

~spinlar

~ion tashuvchilar

~elektronlar}
145. Membrananing elektr qarshiligi belgilanadi faqat:

{=om va sig’im qarshiliklarning algebraik yig’indisi bilan

~om qarshiligi bilan

~o'sha qarshiliklarning geometrik yig’indisi bilan

~o'sha qarshiliklarning algebraik yig’indisi bilan}
146. Sarkomerni uzunligini aniqlang?

{=2,0 mkm

~4,0 mkm

~1,0 mkm

~3 mkm}
147. Aktin molekulasining massasi qanchaga teng?

{=50-80 kD

~20-50 kD

~30-42 kD

~50-80 kD}
148. Send-Dyerdi nimani aniqlagan?

{=Aktomiozin kompleksini

~Aktinning tuzilishini

~Miozinnig tuzilishi

~Aktin va miozinga kalsiyning bog’lanishini}
149. Muskulning asosiy harakatlantiruvchi strukturasini belgilang

{=Sarkomer

~Plastinka

~Miofibrilla

~Meromiozin}
150. Ca²⁺ ni sezuvchi boshqaruv kompleksi qayerda joylashgan?

{=Ingichka tolalar

~Kapillyar

~Miofibrilla

~Yo‘g‘on tolalar}
151. V.A.Engelgard va M.N.Lyubimova 1939 yilda nimani aniqlashgan?

{=Miozinda adenozintrifosfataza fermenti borligini

~Aktinda adenozintrifosfataza fermenti borligini

~Aktin va miozinning qisqaruvchanlik xossasini

~Kalsiyning aktomiozindan ajralishini}
152. Ko’ndalang-targ’il muskullar nechta asosiy xususiyatga ega?

{=3

~2

~4

~5}

153. Muskul qisqarganda ishtirok etuvchi asosiy ionni belgilang.

{=Kalsiy

~Xlor

~Kaliy

~Natriy}
154. T-tibula tizimning muskul qisqarishidagi vazifasini belgilang

{=Ca²⁺ ning aktomiozinga va undan endoplazmatik retikulumga borishini rag’banlantiruvchi nay vazifasini bajaradi

~Signalni uzatish vazifasini bajaradi

~Kalsiyni ushlab turish vazifasini bajaradi

~Aktomiozin to’siqning fermentativ faolligini oshiradi}
155. Silliq va ko’dalang-targ’il muskullar tuzilishidagi farqni belgilang

{=Silliq muskullar – mezinxemadan, KT muskullar – mezodermadan iborat

~Silliq muskullar – mezodermadan, KT muskullar – mezinxemadan iborat

~Silliq muskullarning cho’zinchoq tuzilishli bo’lishi

~KT muskullarning dumaloq, ovalsimon va ba'zan poligonal formalarda bo’lishi}
156. Kaviola nima?

{=Silliq muskul membranasidagi bo’rtmalar

~Ko’ndalang targ’il muskuldagi bo’rtmalar

~Silliq muskullarning qisqaruvchi tuzilmasi

~KT muskullarning qisqaruvchi tuzilmasi}
157. Muskulning 1 mkm² sathida qancha kaviola to’g’ri keladi?

{=30-35 ta

~25-45 ta

~10-15 ta

~50-55 ta}
158. Silliq muskullardagi sarkolemmaning tarkibiy tuzilmasi to’g’ri berilgan javobni toping

{=Plazmatik membrana, bazal membrana, kollagen tolalar

~Bazal membrana, aktin va miozin tolalar, kaviola

~Miofibrilla, bazal membrana, kollagen tolalalar

~Kaviola, plazmatik membrana, aktin va miozin tolalalar}
159. Bog’lovchi membranalarning vazifasi to’g’ri yoritilgan javobni belgilang

{=Substratlar oksidlanishi jarayonini va ADF ning fosforlanishini o’zaro bog’lash

~Fotosintezni amalga oshirish

~Mitoxondriyada biopotentsiallarni hosil qilish

~Tashqi va ichki membranani bog’lash}
160. Nafas zanjiri qayerda joylashgan?

{=Mitoxondriya ichki membranasida

~Mitoxonfriya tashqi membranasida

~Matriksda

~Tashqi va ichki membrana orasida}
161. Mitoxondriyada energiya bog’lash jarayonini kim qachon taklif qilgan?

{=1961 yilda P.Mitchel

~1951 yilda P.Mitchel

~1961 yilda P. , Lazaryov

~1945 yil. S. I. Vavilov}
162. Hujayra ATF-sikli mavjudligi kim tomonidan va qachon taklif etilgan?

{=1941 yil Frits Lipman

~1960 yil. P. , Lazaryov

~1945 yil. S. I. Vavilov

~1922 yil J. Leob}
163. ATF molekulasi parchalanganda qancha miqdorda energiya ajraladi?

{=7-8,5 Kkal/mol

~7-7,5 Kkal/mol

~6,0-7,0 Kkal/mol

~8-9,5 Kkal/mol}
164. Nafas zanjirida elektron donori vazifasini asosan qaysi modda bajaradi?

{=NADH

~FAD

~FMN

~Sitoxromlar}
165. Oksidlanishli fosforlanish jarayonini kim tomonidan nechanchi yilda kashf qilingan?

{=V.Engelgard 1930 yilda

~1961 yilda P.Mitchel

~1961 yilda P. , Lazaryov

~1945 yil. S. I. Vavilov}
166. Nafas zanjirining nechta kompleksi mavjud?

{=4 ta

~3 ta

~5 ta

~6 ta}
167. Bu kompleks tarkibiga kamida 4 ta polipeptid kiradi va ulardan ikkitasi (eng yirigi bo‘lib) FAD (flavinadenindinukleotid) bilan kovalent bog‘lanib, suksinatdegidrogenazani hosil qiladi. Polipeptidlarning kattasi ikkitadan, kichigi bittadan temir-oltingugurt klasterlarga ega. Bu qaysi kompleksga tegishli?

{=II

~I

~III

~IV}
168. Amital va rotenonlar nafas zanjiriga qanday ta’sir qiladi?

{=NADN ga birikib uni neytrallaydi va fosforlanishni to’xtatib qo’yadi

~NaDN ni faolligini oshirib, fosforlanishni rag’batlantiradi

~FAD ga birikib elektronlar oqimini to’xtatib qo’yadi

~III va IV komplekslar faoliyatini buzadi}
169. E_h = E_m + (RT/nF)ln[oksidlanish]/[qaytarilish] ushbu formula nimani ifodalaydi?

{=Real redoks potensialni

~Redoks o’zgarishini

~Oksidalashli fosforlanish kuchini

~Elektrokimyoviy potensialni}
170. nMakroergik birikmalarga kiruvchi bikimalarni belgilang

{=ATF, trinukleotidlar (GTF, STF, UTF), asetilfosfat, kreatinfosfat, fosfoyenalpiruvat

~Lipidlar, ATF, kreatinfosfat

~asetilfosfat, kreatinfosfat, fosfoyenalpiruvat,

~Lipidlar, uglevodlar, oqsillar, ATF}
171. Funksional-fiziologik reaksiyalar qanday nur ta’sirida amalga oshadi?

{=Ko‘rinuvchi

~Rentgen

~Infraqizil

~Ultrabinafsha}
172. Destruktiv-modifikatsion reaksiyalar qanday nur ta’sirida amalga oshadi?

{=Ultrabinafsha

~Infraqizil

~Rentgen

~Ko‘rinuvchi}


22



173. Fotobiologik reaksiyalar nechta bosqichni o‘z ichiga oladi?

{=5

~4

~3

~6}

174. Qorong‘uda o‘zgarish bosqichi fotobiologik reaksiyalarning nechanchi bosqichida sodir bo‘ladi?

{=4

~5

~3

~2}

175. Xlorofil, fikotsianin, fikoeritrin, karotinoidlar, bakterioxlorofil va fitoxromlar nima vazifa bajaradi?

{=Fototaksisni ta’minlaydi

~Fototropizmni ta’minlaydi

~Fototsintezni ta’minlaydi

~Rang beruvchi pigmentlar}
176. Fotoretseptor nima?

{=Yorug‘likni sezuvchi retseptorlar

~Mexanik ta’sirotlarni sezuvchi retseptorlar

~Haroratni sezuvchi retseptorlar

~Og‘riqni sezuvchi retseptorlar}
177. Fotosintezning birlamchi bosqichining 2 etapi qaysi javobda to‘g‘ri berilgan?

{=Reaksiya markazida zaryadlarning dastlabki taqsimlanishi va energiya transformatsiyasi

~Yorug‘likning fotosintetik pigmentlar tomonidan yutilishi va elektronli qo‘zg‘alish energiyasining fotosintez reaksiya markaziga migratsiyalanishi;

~Elektronning elektron-transport zanjiri bo‘ylab tashilishi hamda СО₂ fiksatsiyalanishining qorong‘ulik bosqichlari va mahsulotlar sintezida ishlatiladigan barqaror mahsulotlar sintezida (NADF, ATF) paydo bo‘lishi.

~Oxirgi biologik makroeffekt}
178. O’simliklar har yili taxminan qancha organik moddalar va kislorod hosil qiladilar?

{=15 mlrd tonna organik modda va 200 mlrd tonna kislorod

~25 mlrd tonna organik modda va 300 mlrd tonna kislorod

~15 mlrd tonna kislorod va 200 mlrd tonna organik modda

~25 mlrd tonna kislorod va 300 mlrd tonna organik modda}
179. Fosforlanishning termodinamik samadorligini aks ettiruvchi nisbatni belgilang

{=Р/О

~ADF/O

~ATF/O

~ADF/ATF}
180. P.Boyyer va D.Uoker nimani kasf etishgan?

{=Elektronlar hosil qilgan energiyani ATF makromolekulasiga birikishini

~Elektronni atomar kislorodga birikishini

~ATFni suv ta’sirida fermentativ parchalanishini

~Vodorod elektronlarini donordan alseptorga tomon harakatlanishini}
181. Ultrabinafsha nurning to’lqin uzunligi 275-320mmk bo’lgan sohasi qanday ta’sir ko’rsatadi?

{=Antiraxit ta’sir ko’rsatadi, pigmentlar hosil qiladi, epiteliy hosil bo’lishini kuchaytiradi

~Oqsil , nuklein kislota va lipidlarning strukruralarini o’zgartiradi, organizmning genetik tizimda DNK ning komplementarligini buzadi

~Kuchsiz ta’sir ko’rsatadi, lyumenessensiya chaqiradi

~Faol radikallar hosil qiladi}
182. Yu.A. Vladimirov taklifiga muofiq, ultrabinafsha nurlarning ta’siri nechta bosqichda boradi?

{=4

~3

~5

~2}

183. Yorug’lik qаndаy tаbiаtgа egа?

{=Yorug’lik ikki хil tаbiаtli – to’lqinli vа kоrpuskulyar

~Yorug’lik to’lqin tаbiаtigа egа

~Yorug’lik kоrpuskulyar tаbiаtgа egа

~Yorug’lik ikki хil tаbiаtli – to’lqinli vа issiqlik}
184. Radioaktiv nurlar ta’sirida organizmda nimalar hosil bo‘ladi?

{=ionlar, radikallar va peroksidlar

~alfa, betta va gamma nurlar

~Radioliz

~Hech narsa hosil bo‘lmaydi}
185. Meditsinada radioaktiv izotoplar nima maqsadda foydalaniladi?

{=Tashxis qo‘yish va davolashda

~Kasalliklarni davolashda

~Tashxis qo‘yish

~Immunitetni oshirish uchun}
186. Erkin radikallarni aniqlashning fizikaviy metodi nimaga asoslangan?

{=Magnit maydonining yutilishini o'lchashga

~Rang hosil qilish reaksiyalariga

~Eruvchanlikni aniqlashga

~Elektroforetik tezlikni aniqlashga}
187. Nur to'lqin uzunligi bilan nur intensivligi aro aloqani aks ettiruvchi grafik bu:

{=Nurning yutilish spektri

~Nur chastotasi bilan to'lqin uzunligi aro aloqani aks ettiruvchi grafik

~Nur intensivligi bilan chastotalar aro aloqani aks ettiruvchi grafik

~Nur chastotasi bilan optik zichlik aro aloqani aks ettiruvchi grafik}
189. 1 Gr (Grey) quvvatga ega bo'lgan yutilgan doza nimaga teng

{=1 J/1 kg modda

~1 J/ 1 g modda

~100 erg/1 kg modda

~100 erg/1 g modda}