1-bob. Ma`lumotlar bazasining asosiy tushunchalari

SQLda jarayonlar va standart funksiyalar

Agregat funksiyalar qo‘llanishi.Agregat (yoki STATIK) funksiyalar, sonli yoki hisoblanuvchi ustunlar Bilan ishlaydi. Agregat funksiya argumenti butun ustun bo‘lib, bita qiymat qaytaradi. Bu funksiyalarni ko‘rib chiqamiz:

• 
  SUM() – Ustundagi hamma qiymatlar summasini hisoblaydi.
  
• 
  AVG() – Ustundagi hamma qiymatlar o‘rtasi qiymatini hisoblaydi.
  
• 
  MIN() – Ustundagi hamma qiymatlar eng kichigini aniqlaydi.
  
• 
  MAX() – Ustundagi hamma qiymatlar eng kattasini aniqlaydi.
  
• 
  COUNT() – Ustundagi qiymatlar sonini hisoblaydi.
  
• 
  COUNT(*) – So‘rov natijalari jadvalidagi satrlar sonini hisoblaydi.
  

Agregatlash argumenti bo‘lib, ustun nomidan tashqari ixtiyoriy matematik ifoda xizmat qilishi mumkin. Misol uchun quyidagi so‘rovda: sizni kompaniyangizda reja bajarilishi o‘rtacha protsenti qancha?

SELECT AVG(100 * (SALES/QUOTA)) FROM SALESREPS

Yana bir shakl: Sizni kompaniyangizda reja bajarilishi o‘rtacha protsenti qancha?

SELECT AVG(100 * (SALES/QUOTA)) PROCENT FROM SALESREPS

Bu holda ustun nomi ma‘noliroq, lekin bu asosiysi emas. Ustunlar summasini hisoblab ko‘ramiz. SUM() funksiyasini qo‘llaymiz, ustun sonli bo‘lishi kerak.
Masalan, quyidagicha: kompaniya xizmatchilari sotuvlar hajmi rejadagi va xaqiqiy o‘rta qiymati qanchaga teng?

SELECT SUM(QUOTA), SUM(SALES) FROM SALESREPS

AVG() agregatlash funksiyasiga yana bir necha sodda misollarni ko‘ramiz.
Masalan: "ACI" ishlab chiqaruvchi mollari o‘rtacha narxini hisoblang.

SELECT AVG(PRICE) FROM PRODUCTS WHERE MFR_ID = 'ACI'

Ekstremumlarni topish funksiyalari yani MIN(), MAX() funksiyalarini ko‘ramiz.Bu funksiyalar sonli ustunlar, sanalar va satrli o‘zgaruvchilar bilan ishlaydi. Eng soda qo‘llanishi sonlar bilan ishlash.

Masalan quyidagi so‘rov beramiz: eng ko‘p va kam sotuvlar rejadagi hajmi?