1. Bolalarni bilish vazifalarini rivojlantirish. Bola hayoti havfsizligi Ilm-fan va tabiat markazi

QOSHNI MAMLAKATLAR»
Qurish va yasash markazi
«Dostlik koprigini quramiz»
Maqsad: qurilma kopriklar bilan tanishish, yangi sozlarni tushunish (viaduk, estakada) koprik qurish va rejalashtirish malakalarini shakllantirish, birgalikda ishlash konikmasini ortirish.
Tarbiyachi uchun malumot
Estakada
Koprik (puteprovod) qurilish uchun odatda 2-4 uzun 10-30 metrli beton plitalari ketadi, estakada qurish uchun esa bir necha bor koprok kerak. Puteprovod va estakadani asosiy farqi shundaki:[/b] puteprovod bitta yulni ustidan kesib otadi, estakada esa bir nechta tosiqlarni ustidan otadi -daryo, yol, temir yol ustidan kesib otishi mumkin. Shunday qilib Estakada oz ichiga ham koprik ham puteprovodni oladi.
Viaduk
Yol va suv omborlaridan tashqari yana boshqa tosiqlar bor - relyef, yer ustki qatlami yoriqlari, ikki tog oraligi. Baland-past tepaliklarga quriladigan kopriklar viaduk deb ataladi. Bularning qurilishi iqtisodiy oqlangan, chunki koprik poydevorini qurish shart emas ortikcha sarf harajat yuq.
Hammasi ikki balandlik chuqurligiga va uzunligiga boglik magistral yonalishida viaduk va estakada farqi shundaki - togri tekislik mavjud emasligida. Shuning uchun bir xil tayanch va biton plitalari bulishi mumkin emas. Odatda viaduklar chiroyli va jozibali qurilmalar buladi. Aytalik, Fransiyadagi dunyoning eng baland Miyo viadukni tayanch ustunini balandligi 340 metr.
Kerakli jihoz va materiallar: turli xildagi kopriklarni qurish uchun qurilish xom ashyolari.
Faoliyatni olib borilishi: (kattalar bilan ishlash)
1. Turli xil kopriklar aks etgan suratlarni tomosha qilish;
2. Kopriklar qanady bolishi va ularning ahamiyatini hikoya qilib berish.
Birinchi suratda biz temiryol koprigini korayapmiz, bunday kopriklar orqali suv ustidan poyezdlar otadi.
Ikkinchi suratda - avtomobil koprigi, mashinalar otishi uchun qurilgan koprik.
Uchinchi suratda - odamlar uchun koprik aks etgan. Bu koprikdan faqat yolovchilar yuradilar.
Tortinchi suratda - ikki qavatli koprik aks etgan . biri nchi qavatida mashinalar yuradi, ikkinchi qavatidan esa poyezdlar otadi. Shuningdek, iqqi qavatli kopriklarda mashinalar va odamlar otishi mumkin.
Kopriklar naqaqat temiryol, mashina va yolovchilar uchun ajratiladi,balki qurilishi turiga kora ham har xil boladi.
Beshinchi suratda - osma kopriklarni korishimiz mumkin. Bunday kopriklar toglarda va baland joylarda odamlar otishi uchun quriladi. Hozirgi zamon texnologiyalari avtomobillar uchun ham osma koprik qura oladi.
Oltinchi suratdagi koprik daryo ustida emas, balki poyezdyol ustiga qurilgan. Ushbu koprik «Estakada» deb aytiladi. Bunday kopriklarda mashinalar, odamlar va poyezdlar ham otishi mumkin.
Yettinchi suratdagi koprik -bunday kopriklar daryo ustida ham va boshqa yol ustida ham emas, bunday kopriklar «Viaduk» deb nomlanadi. Uning estakadadan farqi tekis joyga qurilmaydi.
Sakkizinchi suratda esa viadukdan poyezd otib ketmoqda.
Na vosmoy fotografii po viaduku yedet poyezd.
Toqizinchi suratda esa Xitoydagi koprik aks etgan. U «Ajdarho koprik»deb nomlanadi.
Oninchi suratda - yolovchilar uchun qurilgan «Moisey koprigi»dir, u Gollandiyada. Ushbu koprik daryo boyi bilan barobar holatda qurilgan.
Barcha kopriklarning qoplamani ushlab turuvchi tayanchi mavjud, (osma kopriklar bundan mustasno). Koprikning tayanch asosi judayam ishonchli bolishi talab etiladi.
1. Bolalar bilan qoshni mamlakatlar bilan boglovchi koprikni qurishni rejalashtirish.
2. Qurilish xomashyolaridan koprik qurish.
3. Bolalar ishlarini muhokama qilish va ragbatlantirish.
Qoshimcha qism: tarbiyachi bolalar yaratgan ijodini mayda oyinchoqlar bilan boyitishni taklif qilishi mumkin.
Etiborga molik jihati: qurilish layoqatini, birgalikda ishlashni
rivojlantirish, BHX ga rioya qilish.