LUG`AVIY SHAKL YASOVCHILAR
Qo`shimcha ma`no yuklaydi.
1.Ko`plik lar
2.Hoslik niki – M: meniki, seniki
3.O`rin belgisi dagi –M: bog`dagi
4.Chegara shakli gacha – M: maktabgacha
5.Erkalash xon, jon, oy, voy, bek, gina – (kishi ismiga) M: Kamronxon.
6.Kichraytirish cha, chak, choq, loq, aloq, kay – M: uycha, kelinchak, qo`zichoq, qizaloq, bo`taloq, bolakay.
7.Sifat darajalari ish, mtir, imtir, roq, tob, gina, qina, kina. M: ko`pish, qoramtir, yashiltob, achchiqqina, ko`kimtir, yaxshiroq.
8.Son turlari ta, tacha, tadan, lar, lab, larcha, ov, ala, ovlon, nchi, inchi, lamchi. M: beshta, yuztacha, o`ntadan, minglar, yuzlab, yuzlarcha, ikkov, yettala, oltovlon, birinchi.
ESLATMA! lab larcha sondan boshqa so`zlarga qo`shilganda ravish yasovchi so`z yasovchi bo`ladi. M: oylab, yillab, haftalab, mardlarcha, bolalarcha.
9.Fe`lning bo`lishsizlik shakli ma
ESLATMA! nima? so`rog`ini olsa ot, qanday? so`rog`i sifat, nima qildi? fe`l. M: qoshiga o`sma qo`ydi. qovurma lag`mon yeylik. Go`shtni ko`p qovurma.
10.Fe`l nisabatlari(qo`shimchalari) n, in, l, il, sh, ish, t, it, tir, dir, giz, kiz, qiz, g`iz, gas, qaz, kaz, g`az, ir, ar, iz, sat.
11.Fe`lning vazifa shakllari(4ta)
I.Harakat nomi sh, ish, v, uv, moq, mak, maslik(1ta qo`shimcha bo`lish mumkin emas)
II.Sifatdosh gan, kan, qan, yotgan, ayotgan, ydigan, adigan, r, ar(bu qo`shimchalarni olgan fe`l gap o`rtasida va boshida kelib otga bog`lanishi kerak) o`qigan bola. Qaynayotgan suv.
III.Ravishdosh a, y, I, b, ib, gach, qach, kach, gancha, kancha, qancha, guncha, kuncha, quncha, gani, kani, qani, gali, gudek, masdan.(bu qo`shimchalar ravishdosh bo`lganida 2ta fe`l orasida kelishi kerak) kelguncha ketaman. o`qiytur. sinabko`r. yozibqo`y. kelgach ketaman. yig`lagancha ketdi. o`qigani keldim. o`lgudek qo`rqadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |