Luyis kislotalari elektronlar akseptori Luyis asoslari elektronlar akseptori hisoblanadi.
Bor va uglerod guruhi elementlari kislotalari
Yassi molekulalar ВХ3 va AIX3 tugallanmagan oktet va vakant p-orbitallarga ega, ular molekulaning tekisligiga perpendikulyar joylashgan(21) hamda Luyis asosining erkin juftini qabul qilishi:
Kompleks hosil qilgan kislota pyramidal shaklga ega boladi va B-X bog’i o’z yangi qo’shnilaridan qochadi.
а) Bor galogenidlari
Komplekslarning termodinamik barqarorligi: N(СНз)з dan ВХ3 tarafga qarab quyidagicha o’zgaradi: BF3 < BCI3 < ВВг3. Elektromanfiylik ortib borishiga bu qator teskariga bog’langan. Eng kuchli bog’ BF3 da bo’lishi kerak edi, chunki F atomi B ning + zaryadini jshirishi kerak edi. ВХ3 molekulasidagi galogen atomlari 2p orbital hisobiga -bog’ hosil qilishi mumkin, bu bog’ni buzilsa,akseptorning orbitalidan qutulish mumkin bo’ladi. Kichik ftor atomi 2 p orbital hisobiga mustahkam -bog’ hosil qiladi:
Borning triftoridi sanoatda katalizator sifatida ishlatiladi. Uning roli uglerod atomi bilan bog’langanasosni tortib olish uchun karb kationni uyzaga keltirishdir:
Bor triftorid gaz modda , shuning uchun uni dietilefirdagi eritmasi ishlatiladi. Erish jarayoni ham Luyisning kislotalik xossasini bir ko’rinishidir, chunki erishda kislorod va erituvchi atomi bilan :O kompleks hosil bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |