1. Go'sht va go'sht mahsulotlari. Go'sht turlari. Baliq va baliq mahsulotlari


Download 21.83 Kb.
bet1/2
Sana18.06.2023
Hajmi21.83 Kb.
#1585986
  1   2
Bog'liq
Fermer xòjaligida gòsht mahsulotlarining va uning pasaytirish yòllari


Mavzu: Fermer xòjaligida gòsht mahsulotlarining va uning pasaytirish yòllari
Reja:
1. Go'sht va go'sht mahsulotlari.
2. Go'sht turlari.
3. Baliq va baliq mahsulotlari.
4.Xulosa
5. Foydalanilgan adabiyotlar
Go'sht va go'sht mahsulotlari. Kundalik taomlarimizni go'sht va go'sht mahsulotlarisiz tasavvur etishimiz qiyin. Biz asosan qo'y va mol go'shtidan foydalanamiz. Go'sht - so'yilgan hayvon nimtasi yoki nimtasining bir qismi, asosiy oziq-ovqat mahsulotlaridan biri. Go'sht ma'zasi jihatidan turli xil oziq-ovqat mahsulotlari bilan yaxshi qo'shiladi, shuning uchun ham undan ko'p miqdorda har xil taomlar va mahsulotlar tayyorlash mumkin. Go'sht mushak, yog', qovurg'a va suyak to'qimalaridan tashkil topadi. Mushak to'qimasining to'yimliligi eng yuqori bo'ladi. Unda ekstrakt moddalar, oqsil, yog', mineral moddalar. A, D, RR va V guruhlardagi darmondorilar bor. Go'sht to'qimalari muskul, birlashtiruvchi suyak va iliklardan iborat. Muskul alohida ipsimon usti yarim tiniq qobiq bilan qoplangan to'qimalardan tashkil topgan. Muskul to'qimasi limozin oqsillardan tashkil topgan. Hayvon muskul to'qimasi oqsillari sifatli bo'lib tarkibidagi aminokislotalar o'z xususiyatiga ko'ra kishi organizimidagi muskul oqsillarnikiga o'xshash bo'ladi. Shu sababli ular tez hazm bo'ladi. Ichki harakati kam suyakka yopishgan umurtqa suyagi atrofidagi ipsimon muskul to'qimasi tolalari ingichka va mayin bo'lib yuqori ozuqali ahamiyatga ega. Bo'yin-qorin muskul to'qimalari esa qattiq bo'lganligi sababli dag'al ko'rinishga ega bo'ladi. Birlashtiruvchi to'qima to'liq bo'lmagan sifati past kallegin va elastik qancha ko'p bo'lsa muskul to'qimasi qattiq bo'ladi. Bu xususiyat go'sht sifatini belgilaydi. Yog' to'qimasi go*sht to'qimasi kataklariga to'ldirilgan yog' donataridan tashkil topgan bo'lib, ustiga birlashtiruvchi to'qimalar bilan qoplangan bo'ladi. Yog' go'shtni mazasini yaxshilash bilan birga ularning oziqaviy qiymatini oshiradi. Suyak to'qimasi asosini asosan moddasi tashkil etadi. Tarkibi jixatidan kolleginga yaqin bo'lgan maxsus to'qimalardan tarkib topgan. Tos suyagi shakarli deb ataladi. Uning tarkibida xushbo'y hid uyushqoqlik beruvchi modda bor. Go'sht il.iti yaxshi bo'lsa rangi oq pushti rangdan qiz-ishgacha bo'lgan quruqqobiq bilan qoplanadi. Muzlatilgan go'sht yuzi va kesilgan qismi pushti qizg’ish,i bir oz kul rang bo'ladi. Bu rang go'shtdagi muz kristallning toblanishidir. Muzlatilgan go'shtga ishlov berish jarayoni — muzdan iirihirish, yuvish, quritish, bo'laklarga bo'lish, suyaklarni ajratish, pay choklardan tozalash, navlarga ajratish, yarim tayyor mahsulotlar (tayyorlashdan iborat. Sovitilgan go'shtlar dastlabki ishlov jarayonida o'tkazilmaydi. Go'shtni muzdan tushirish natijasida uning keyingi r.hlovdan o'tkazilishi yengillashtiradi va osonlashadi. Go'shtlar mu/latilgan to'qimalar orasidagi suyuqlik muz kristallari ko'rinishida lio'ladi. Go'sht muzdan tushirilgan bu suyuqliklarni yana to'qimalar nrnsiga suriladi. Go'sht ma'lum bir sharoitda va usulda muzdan lushirilmasa erigan suyuqlik go'sht tarkibidan tashqari chiqib ketishi
Sbabli go'shtning oziqaviy qiymati'kamayish mumkin. Shu sababli go'sht maxsus kameralarda asta-sekin yoki tezkorlik bilan muzdan lusliiriladi. Maxsus kamerasi bo'lmagan korxonalarda go'shtni muzdan iirihirish uchun tayyorlovchi sexlarida olib boriladi. Undan go'sht liixlali panjara yoki stol ustiga qo'yib muzdan tushiriladi. Avval chopib bo'laklarga bo'lish mumkin emas, aks holda go'sht tarkibidagi sharbat 10 % gacha yo'qolib, issiqlik ishlovdan o'tgan go'sht qattiqlashib,O’ziga xos mazasini yo'qotadi.
Go'shtni yuvish paytida uning ust qismidagi ifloslangan joylarimikroorganizimlar va ularning spoyalaridan tozalanadi. Yirik umumiyOVqatlanish ko'rxonalarida go'sht ilgaklarga osib qo'yib, maxsus yuvishxonalarida yuviladi. O'rtaoha korxonalarda go'sht vannada yuviladi.Buning uchun go'sht vanna ichida panjaraga qo'yilib, oqova suv bilan kapron yoki cho'tkalardan foydalangan xolda yuviladi. Go'sht yuvilayotgan suvning harorati 20-30°S bo'lishi kerak. Yuvilgan go'shtbo'laklari quritilishidan awal 12-15°S li suvda chayib olinadi. Go'shtni cchayishdan maqsad - uni sovitish va keyingi ishlovga tayyorlash, ustki qismidagi mikroorganizimlarning rivojlanishini to'xtatishdir.
Go'shtni quritishdan maqsad — unga ishlov berishda qo'lning siipanishini, mikroblarning rivojlanishini oldini olishdir. Yuvilgan go'sht ilgakka osilgan holda vanna ustida yoki vanna ichidagi panjaraga qo'yilgan holda havoda quritiladi yoki paxta tolasidan to'qilgan mato bilan artib quritiladi. Katta korxonalarda tashqaridan havo so'rilib, liltrdan o'tkazilib maxsus quvurlar yordamida go'sht quritiladigan bo'lmagan korxonalarda go'slit tabiiy havoda quritiladi.
Mol go'shtini nimtalash va suyaklardan ajratish uzunasiga ikkiga bo'Iish, uni bo'laklarga bo'lish, suyaklardan ajratish, paylardan tozalash kabi ketma-ket bajariladigan jarayonlardan iborat. Go'shtni nimtalash va suyaklardan ajratishdan maqsad pazandalikda u yoki bu taom uchun ishlatishga mo'ljallangan go'shtni olishdan iborat. Go'shtlar isib ketrnasligi .uchun harorati 10°S dan yuqori bo'lmagan xonalarda nimtalanadi va suyakdan ajratiladi. Agar korxoriaga mol go'shti uzunasiga ikkiga bo'lingan nimta holida keltirilsa old va son bo'laklari ajratiladi.
Go'shtdan turli taomlar tayyorlanadi. Go'shtni uy sharoitida (muzlatkichda) bir necha kun saqlash mumkin. Ovqat tayyorlashdan oldin go'shtni oqib tuqib turgan suvda yuvish kerak. Go'sht qaynatilganda lining 40 foizga yaqin vazni yo'qoladi. Undagi moddalar qaynab turgan suvga ajralib chiqadi. Go'sht qovurilganda o'z vaznining . 37 foizini yo'qotadi, Qovurilgan gp'shtdagi suv bug'lanib ajraladi, qolgan moddalari o'zida qoladi. Muzlatilgan go'shtni pishirishdan 2-3 soat oldin salqin joyga qo'yib muzdan tushiriladi. Muzlatilgan go'shtni issiq yoki sovuq suvda eritish tavsiya etilmaydi.
Baliq zarur ozuqa mahsuloti hisoblanadi. Kimyoviy tarkibi jihatidan uy hayvoni go'shtidan pastroq bo'lsa ham, mineral moddalarga, darmondorilarga, oqsilga boyligi jihatidan go'shtdan ustunlik qiladi.
Baliq tarkibida 13—23% oqsil, 0,1—33% yog', 1—2% mineral moddalar. 50—80% suv. A, D, E, B. B,, PP, C darmondorilari, ekstraktiv moddalar bo'ladi.
Baliq oqsillari tarkibida kishi tanasida yangi to'qimalarni hosil qiluvchi juda kerakli aminokislotalar qimmatli hisoblanadi. Bularga albumin, globulin, nukleoproteid va boshqalar kiradi. Birlashtiruvchi to'qima oqsili — kollegen sifatsiz oqsil bo'lib, issiqlik ta'sirida o'z ko'rinishini tez o'zgartirib, yopishqoq modda-glyutinga aylanadi. Oz tuzilishiga ko'ra baliq odam tanasida tez hazm bo'ladi.
Muskul to'qimasi yog'i va birlashtiruvchi to'qimalari baliqning iste'mol qilinadigari asosiy qismini — taxminan yarmini tashkil qiladi.
Yog'liqlik darajasi bo'yicha baliqlar shartli ravishda 3 turkumga bo'linadi: yog'siz —2% gacha, o'rtacha yog'Ii — 2—5% gacha, yog'li — 5—15% gacha yog'i bor baliq. 15 dan 33% gacha yog'li baliq alohida yog'li baliq turkumiga kiradi.
Baliq tarkibidagi yog' baliqning turiga, yoshiga, qayerdan. yilning qaysi oyida tutilganiga bog'liqdir. Baliqning yog'liqlik darajasi uning ta'miga ta'sir qilishi b'ilan pazandachilikda ishlatishda ham o'z ta'sirini ko'rsatadi.
Baliq yog'i tez eriydi va kishi tanasida yengil hazm bo'ladi. Tarkibida D, A darmondorilarining mavjudligi uning qimmatini oshiradi. Ugor, ilonbaliq, osyotr, losos, seld, ugolnaya va shunga o'xshash boshqa baliqlar yog'liqlik darajasi ko'proq bo'ladi. Cho'rtan baliq, treska, sudak, okun, koryushka yog'siz baliqlar hisoblanadi.
Dengiz baliqlari fosfor, natriy, kalsiy, kaliy kabi mineral moddalarga. shuningdek, yod, mis, kobalt, marganets kabi mikroelementlarga boy bo'ladi. Tarkibida ko'p miqdorda yod moddasi bo'lgani uchun baliq parhez taom mahsuloti hisoblanib, uni yoshi ulug' kishilarga iste'mol qilish tavsiya etiladi.
Issiq ishlov berishda ekstraktiv moddalar qaynatma tarkibiga o'tadi. Ular kreatin va kreatinindan tashkil topib, ishtahani ochib, oshqozon ichki sekreksiya faoliyatini oshiradi.Dengiz baliqlarida o'ziga xos o'tkir hid bo'lishining boisi ularda azotli mahsu-lot — aminokislotalarning bo'lishidir.
Baliqlar katta-kichikligiga qarab ishlovda mayda (200 g gacha), o'rtacha (1— 1,5 kg) va yirik (5 kg dan yuqori) kelib tushishi mumkin. Shunga qarab baliqlarga pazandachilik ishlovi belgilanishi bilan birga, baiiqlardan hosil bo'ladigan chiqitlar ham har xil boiadi. Baliqqa mexanik pazandachilik ishlovi berilganda chiqqan chiqitlar pazandachilikda yoki te.xnikada qayta ishlatilishi mumkin. Mayda baliqlar ishlovdan o'tkazilib, butun holda, o'rtacha kattalikdagisi ishlovdan o'tish jarayonida ko'ndalangi yoki uzunasiga ikki bo'lingan yoki filelarga ajratilgan holda, yiriklarining ichi tozalanib, issiq ishlovga jo'natiladi.
Go'shtni uyda saqlash juda xavflidir, chunki agar texnologiya buzilgan bo'lsa, tayyor mahsulotda nafaqat sog'liq uchun zararli, balki halokatli bo'lgan zaharli moddalar chiqariladi. Shunga qaramay, uy qurilishi konservalari go'sht mahsulotlarini qayta ishlashning mashhur usuli bo'lib kelgan va shunday bo'lib qolmoqda. Eski hayvonlarning go'shti, qon, ichki organlar, shuningdek, buqalar va cho'chqalar go'shti o'ziga xos yoqimsiz hid tufayli saqlanmaydi.
Konserva eritilgan yoki sovutilgan go'shtdan tayyorlanadi. Bundan tashqari, yaqinda so'yilgan hayvonlarning go'shti suvli, yumshoq va aromatik bo'lib qolishi uchun 0-4 ° S haroratda 3 kun pishishiga ruxsat berilgan.
Go'shtni yarim litrli yoki litrli bankalarda saqlang. Uy konservalari uchun kattaroq qutilarni ishlatish tavsiya etilmaydi, chunki ochilgan konserva saqlanmaydi va ularni imkon qadar tezroq iste'mol qilish kerak. Saqlash sanitariya me'yorlariga muvofiq amalga oshirilishi kerak: steril asboblar bilan toza xonada.
Go'shtni yotqizishdan oldin, bankalar issiq suv va soda bilan yuviladi, toza suv bilan yuvib tashlanadi, toza idishga soling, shunda suv shisha idishlardan qoladi va keyin sterilizatsiya qilinadi. Toza suvni qozonga yoki boshqa idishga quying va qaynab turgan joyga keltiring. Panning tepasiga metall elak yoki simli panjara yoki boshqa to'siq qo'yilgan bo'lib, bu bankning panga tushishiga yo'l qo'ymaydi. Ushbu to'xtash joyiga kavanoz tepaga qo'yiladi yoki agar idish kattaligiga qarab bir nechta banka bo'lsa va ular 15 daqiqa davomida bug 'ustida ushlab turiladi.
Qutilar, shuningdek vilkalar, pichoqlar, qoshiqlar va boshqa konserva asboblari qaynatiladi va quritiladi.
Konservalangan go'sht 20-25 g bo'laklarga bo'linadi, tuz va ziravorlar qo'shilgan holda yog'da qovuriladi, so'ng bankalar ichiga tashlanadi va hayvonlarning eritilgan yog'ini quying, shunda u go'shtni to'liq qoplaydi.
Keyin qutilar yuvilib, qaynatiladi. Nima uchun sizga 6 L bosimli pechka kerak bo'ladi? Taxminan 2 atm bosimida. bosimli pech 120 ° C ga qadar isitiladi, bu sanoat konservalarini ishlab chiqarishda avtoklavda o'rnatilgan harorat bilan taqqoslanadi. Uning pastki qismida bardoshli simdan yasalgan metall panjara yoki stend yotqizilgan.
6 L bosimli pishirgichda bir vaqtning o'zida 0,5 yoki 0,7 L o'lchamdagi 4 ta banka joylashishi mumkin, ular sim ustuniga o'rnatiladi, bosimni pishirgichga maksimal darajada suv quyib, sterilizatsiya qilish uchun 3 soat qaynatiladi. Shundan so'ng, kostryulkalar yordamida bosimli idish olovdan chiqariladi va qopqog'ini ochmasdan tabiiy ravishda sovutishga imkon beradi. Buning uchun uni kamida 1 soat sovutish kerak, jarayonni sun'iy ravishda tezlashtirish tavsiya etilmaydi, masalan, sovuq suvli idishga bosim o'tkazadigan idishni o'rnatish yoki uning ustiga fanatni yo'naltirish. Bunday holda, qopqoqni juda ehtiyotkorlik bilan ochish kerak, aks holda banklar portlashi mumkin.
Uy qurilishi konservalarini tayyorlashning barcha usullaridan eng yaxshisi bosimli pishirish usuli hisoblanadi. Biroq, boshqa konserva usullari mavjud. Biroq, biz takrorlaymizki, faqat texnologiyaga qat'iy rioya qilish kiruvchi oqibatlarga olib kelmaydi.
Barcha asboblar, idishlar, bankalar, qopqoqlar qaynatiladi va sterillanadi, xuddi shunday bosim pishirgichida konservalangan vaqt. Go'shtni tayyorlash bo'yicha retseptlar va idishlarni qaynatish tartibi farq qiladi.
Go'shtni 20-25 g bo'laklarga bo'ling, yog'ga qovuring, idishga soling, go'shtli bulon yoki eritilgan yog' bilan to'ldiring, ziravorlar quying va konserva uchun qovoqlarni mahkam yoping.
Qutida oqish borligini tekshirishning oson usuli bor. Buning uchun 80-90 ° C haroratda 1-2 daqiqa davomida suvga botiring. Agar havo pufakchalari qopqoq ostidan oqib chiqsa, bu idishning mahkamligi buzilganligini anglatadi va bunday konservalangan ovqat rad etiladi. Oqish uchun sinovdan o'tgan banklar sterilizatsiya qilinadi. Buning uchun avval ularni 10-15% natriy xlorid eritmasida 2-3 soat qaynatib oling, so'ngra ularni 24-36 soat davomida xona haroratida qoldiring va nihoyat yana 2-3 soat qaynatib oling Konservalarni saqlash uchun sovuq joyda saqlang. .
Uydagi konserva mahsulotlarining raf muddati 1 yildan oshmaydi va banklarni doimiy ravishda tekshirish kerak. Shishgan qopqoq yoki bulondan oqib chiqadigan bulon konservalangan ovqatning yomonlashayotganligini ko'rsatadi. 4
Go'shtni 25-50 g bo'laklarga bo'ling va barcha namlik bug'languncha yog'ga qovuring. Bu havo pufakchalari go'sht va yog'dan ajralishni to'xtatgandan so'ng ro'y beradi. Go'shtni ozgina qovurish yaxshiroq, aks holda konserva namlik tufayli tezda yomonlashadi.
Hajmi 3-5 litr bo'lgan sirlangan panani oling, uni qaynab turgan yog 'bilan kalsinlang va go'shtni unga o'tkazing. Qaynayotgan hayvon yog'i bilan to'kib tashlang, panani iz qog'ozi yoki pergament qog'oz bilan o'rab oling va qopqog'ini yoping.


Xulosa
Bunday konserva mahsulotlarining saqlash muddati atigi 1-3 oyni tashkil qiladi va ularni yerto'lada yoki muzlatgichda saqlash kerak. Go'shtning pastki qatlamlariga alohida e'tibor berib, konservalangan ovqatning holatini vaqti-vaqti bilan tekshirib turing.
Bunday holda siz bir litrlik bankaga 800-850 g go'sht va 200-250 g yog 'kerak bo'ladi. Kichik miqdordagi yog 'bo'lishi mumkin bo'lgan go'shtni 3-4 sm bo'laklarga bo'ling va tuz seping (1 kg go'shtga 30 kg tuz qo'shiladi). Go'shtni yaxshilab aralashtiring va yarim soat davomida qoldiring, shunda tuz to'g'ri so'riladi.
Cho'chqa go'shti yoki qo'y yog'ini qozonga eritib oling, uni yuqori olovda pishiring va go'shtni u erga qo'ying. Sharbat ajralib ketmaguncha va oltin qobiq bilan qoplanguncha uni qovuring.
Go'shtni toza bankalarda siqib oling va darhol issiq yog'ni quying, shunda u to'liq qoplanadi - bankada bo'shliqlar yoki havo pufakchalari bo'lmasligi kerak, aks holda konservalangan mahsulotlar portlaydi.
Keyin bankalarni o'rang, qalin mato bilan yoping (plash, ko'rpa, choyshab, pidjak) va 16-20 soatga qoldiring, keyin xona haroratida sovushini kuting.
Ushbu retsept bo'yicha tayyorlangan konserva xona haroratida 1,5-2 oy davomida saqlanishi mumkin. Muzlatgichda 10 ° C haroratda konservalangan ovqatning saqlash muddati 5-6 oygacha oshadi.


Download 21.83 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling