1. Hozirgi iqtisodiybbilimlarning asosiy xususiyatlari Ijtimoiy-iqtisodiy yo’nalishining shakllanishi va rivojlanishi

Mavzu: Hozirgi zamon iqtisodchilarining jahon iqtisodiyotiga oid go’yalari
Reja:
1.Hozirgi iqtisodiybbilimlarning asosiy xususiyatlari
2.Ijtimoiy-iqtisodiy yo’nalishining shakllanishi va rivojlanishi
3.Keynsning iqtisodiy qarashlari, keynschilik, yangi Keynschilik

Hozirgi davr iqtisodiy bilimlarining asosiy xususiyatlari.

XIX asr oxiri va XX asr boshlarida bunday sharoit, xozirgi davr iqtisodiy g`oyalarining shakllanishi va rivojlanishi uchun boshlangich nukta bo’ldi.
Iqtisodiy bilimlar tarixida mazkur g`oyalarning vujudga kelishi va rivojlanishi asosan uch xil yo’nalishga ajratib o’rganilmoqda:
Bo’lar: 1. Ijtimoiy-institustional; 2. Keynschilik va yangi keynschilik; 3. Neoklassik.
Ijtimoiy-institustional yo’nalishning boshlanishi XIX asrning oxirlariga to’g`ri keladi va XX asr 20-30 yillarida AQSh da keng tarkalgan.
Kechki institustionalizm (1 jaxon urushidan keyin) J.M.Klarkning "iqtisodiy institutlar va insonlar farovonligi" asarlarida, G.A.Berlining "Mulksiz xoqimiyat" va "XX asr kapitalistik inqilobi" asarlarida, G.Minzning akstionerlar soni ortishi, kapital mulkning kapital funkstiyadan ajralish jarayoni xaqidagi maqolalarida kayd etilgan.
Uesli Kler Mitchell (asari: «Iqtisodiy nazariya tiplari to’g`risida lekstiyalar»(1935) nomi bilan bog`liq.U Veblenning shog`irdi bo’lib, ishlab chiqarish va biznes qarama-qarshiligi to’g`risidagi fikrni meros qilib olgan.
Odamlarning jamiyatdagi xulkini tadqiqot predmeti deb xisoblaydi. Ijtimoiy psixologiya, an’ana va urf-odatlar iqtisodiy xodisalarni belgilovchi omillar sifatida qaraladi. Mitchell bo’yicha, iqtisodiy kursatkichlar, son va rakamlar o’zgarishidagi qonuniyatlar xal qiluvchi o’rinni egallaydi.
J.M.Keyns (1884-1946) "Kapitplizmni tartibga solish"ga oid g`oya tadqiqotchilaridan biri bo’lib klassik maktabga qarshi davlatning iqtisodiyotga faol aralashuvi tarafdoridir. U qiymatning mexnat nazariyasini, qo’shimcha qiymatni inkor etadi. Ularni ishlab chiqarish omillari konstepstiyasi bilan almashtiradi. A. Marshallning, kembridj maktabining davomchidir. Uning bosh asari “Bandlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi»(1936)dir (kiskacha “Umumiy nazariya» deb ataladi).
Keyns g`oyalarning davomchilarini, ya’ni keynschilarni uch oqimga ajratish mumkin