1. Хроматографик анализ методининг моҳияти

Optik zichlikning o' Ichangan qiymati bilan aniqlanadigan komponent konsentratsiyasini aniqlash uchun quyidagi usullar cło' Ilaniladl.

I) bir yoki ikki standart bilan solishtirish usuli; 2)darajaIangan grafik usuli; 3 cło 'shimcha qo'shish usuli,

Bir yoki ikkita standalt eritma bilan solishtirish usulining mohiyati quyidagicha: bir vaqtning o'zida aniqlanadigan moddaning alikvot qismidan rangli eritma tayyorlash bilan bir qatorda, xuddi shunday sharoitda standart eritma alikvot qismidan rangli eritma shunday hisob bilan tayyorlanadiki, bunda ikkala eritmada ham aniqlanadigan komponent miqdori bir-biriga yaqin bo'ladi. Har bir eritmaning optik Zichligi o 'Ichanadi, so' ngra anliz qilinadigan eritmaning alikvot qismidan tayyorlangan rangli eritmadagi aniqlanadigan komponentni noma'lum sx konsentratsiyasi quyidagi proporsiyadan topiladi:

Bunda cst standart eritmadagi aniqlanadigan komponentning ma'lum konsentratsiyasi, Ax va Ast - analiz qilinadigan va standart eritmalardan tayyorlangan eritmalar optik zichliklari. Agar Ax Ast dan keskin farq qilsa, u hołda yangi rangli standart eritmani shunday tayyorlash kerakkl, bunda uning optik zichligi deyarli Ax bilan bir xil bo'lsin. Bir standart bilan tenglashtirish usulini bitta komponent mikdorini aniqlash uchun ehegaralangan sondagi analzlarni ba-jarishda qo'llash qulaydir.
Darajalangan grafik usulini har bir komponentning turli namunalardagi miqdorini aniqlash uchun ko'p sonli analiz-larni bajarishda qo'llash maqsadga muvofiqdir. Uning mohiyati quyidagicha; aniqlanadigan komponentning ortib bonłvchi konsentratsiyalari asosida 5-10 ta rangli standart eritmalar tayyorlanadi va ularnłng optik zichliklari o' Ichanadi. Olingan natijalar asosida grafik chiziladi, abssissa o'qiga aniqlanadigan komponent konsentratsiyasi, or-dinata o'qiga esa, tegishli optik ziehliklar qiymati tushiri-ladi. Hamma tayyorlangan konsentratsiyalar oralig'ida Lambert-Buger-Ber qonunidan chetlanish bo'lmasa, u hołda grafikga tushirilgan nuqtalar bir chiziqda va koordinata boshidan o•tadi. Aks holdi yuqori konsentratsiyali eritmalarda koordi-nata boshidan o'tkazilgan to'g'ri chiziqdan, chetlanish bo'ladi. SHu tariqa darajalangan grafik tuzish nur yutilishi asosiy qonunning bajarilishini tekshirish usuli hamdir. Tajriba topilgan hamma nuqtalarning koordinata boshidan o'tadigan bir to'g'ri chiziqda yotishiga ishonch hosil qilingach bu to' g'ri chiziqning tenglamasi eng kichik kvadratlarusuli bilan lisoblanadi:

A=k. Cst

Bu tenglama bilan standart rangli eritmalar tayyorlangan sharoitda analiz qilinadigan eritma qismidan tayyorlangan mngli eritmadagi aniqlanadigan komponentning konsentratsiyasi hisoblanadi. "K” ning qiymatini eng kichik kvadratusuli bilan quyidagi formuła yordamida hisoblanadi: