1. Инсон, индивид, шахс ва индивидуаллик. «Шахс» тушунчаси тарихи ва уни психологик тарзда тушуниш

ШАХС

РЕЖА:

• 1. Инсон, индивид, шахс ва индивидуаллик.
• 2. «Шахс» тушунчаси тарихи ва уни психологик тарзда тушуниш.
• 3. Шахс тузилиши.
• 4. Шахс тузилишида биологик ва ижтимоий нисбатлар муаммоси.
• 5. Шахс ҳақида психологик назариялар.
• 6. Ўзини англаш, ўзини баҳолаш ва шахсий даъвогарлик даражаси.
• 7. Шахснинг психологик ҳимояси.
• 8. Шахс шаклланиши ва тараққиёти.

ТАЯНЧ ТУШУНЧАЛАР:

• Индивид - биологик турнинг умумий ирсий хоссаларини ташувчи биологик организм (ҳар бир одам индивид бўлиб туғилади).
• Эндoпсиxикa - шaxс псиxик тузилишининг ички қисмлaри сифaтидa псиxик элeмeнтлaр вa функциялaрнинг ўзaрo бoғлиқлиги.
• Экзoпсиxика - шaxс мунoсaбaтлaрининг тизимини вa унинг қизиқишлaри, мaйллaри, идeaллaри, мaслaги, ҳукмрoн ҳиссиётлaри, эгaллaгaн билимлaри, тaжрибaлaри.
• Эътиқодлар – шахсни ўз қарашлари, тамойиллари, дунёқарашига мувофиқ равишда ҳаракат қилишга ундовчи мотивлар тизими.

Инсон, индивид, шахс ва индивидуаллик.

Saxs
muayyan jamiyatda yashovchi faoliyatning biror turi bilan shug`ullanuvchi, kishilar bilan normal til orqali munosabatga kirishuvchi ongli individga aytiladi
individ
sifatida dunyoga kelgan odam ijtimoiy muhit ta'sirida keyinchalik shahsga aylanadi, shuning uchun bu jarayon ijtimoiy-tarihiy hususiyatga egadir
individuallik
inson
individ
ШАХС
Individuallik deganda insonning shahsiy psihologik hususiyatlarining betakror birikmasi tushuniladi

Шахс» тушунчаси тарихи ва уни психологик тарзда тушуниш

• Шахс тушунчаси «юз», «сохта қиёфа» сўзларидан келиб чиқади. Қадимги рус тилида «сохта қиёфа» сўзи «роль», яъни, одам бошқалар билан мулоқотда бўлганида кийиб оладиган бирор-бир ижтимоий ниқоб маъносини англатувчи «роль»ни билдирар эди. Лотинча persone сўзи ҳам шу маънони англатади. Per sonare – ниқоб ортидан сўзлашиш. Қадимги юнон, кейинчалик эса қадимги рим театрларида актер саҳнага у ёки бу – ёвуз, лаганбардор, пайғамбар, қаҳрамон характерлари чизилган ниқобда чиқарди. Ниқобнинг бўёқлари ижтимоий вазифани бажарувчи, у ёки бу ролни ижро этаётган инсоннинг аҳлоқий белгиларига ишорат эди.