1. Jinoyat protsessual ishtirokchilarni aniqlang va ularning ushbu jinoyat doirasidagi huquq va majburiyatlarini tushuntiring

Chilonzor tumani Prokrotura tergovchisi 2-darajali yurist
Gafarov Zafar

2. 
   savolga javob: Ziyayevga nisbatan qo‘llaniladigan majburlov va ehtiyot chorasini JPK belgilangan normalar asosida tushintirib bering ?
   

Avvalo Ziyayevga nisbatan jinoyat ishi qo’zg’atilgandan keyin birinchi navbatda qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi qo’llanilishi kerak. Uni jamiyatda yurishi boshqa shaxslar uchun xavf tug’dirishi mumkin. Birinchi ehtiyot chorasi bu qamoq olish. Ehtiyot chorasining qoidasiga ko’ra 8 ta ehtiyot borasida faqat bittasi qo’llanilishi mumkin.
Ziyayevga nisbatan jinoyat-protsessual kodeksining 236-moddasi yaʼni ehtiyot choralarini qoʻllanishning vazifalariga asosan uning ijtimoiy xavfli qilmish sodir etganligi uchun (xotinini oʻldirganligi) uchun tergovchi tomonidan holat atroflicha oʻrganib ish sudga qadar olib borganga qadar yangilanishlarni yashirmaslik va qochib ketmaslik maqsadida jinoyat-protsessual kodeksining 238-moddasiga berilgan ish holatlarini inobatga olib unga qamoq tarzidagi ehtiyot chorasi qoʻllanishi lozim

2. 
   savolga javob: Ziyayevga gumonlanuvchi va ayblanuvchi sifatida kim jinoyat ishiga jalb qilishi mumkin va unga beruvchi savollar ro’yxatini shakllantiring ?
   

Ziyayevga gumonlanuvchi va ayblanuvchi sifatida kim jinoyat ishiga jalb qilishi mumkin degan birinchi navbatda JK ning 97-moddasining 2-qismiga ko’ra prakuratura tergovchilari ish olib boradi, prakuratura tergovchisi tomonidan Ziyayev gumonlanuvchi emas to’g’rida to’g’ri ayblanuvchi tariqasida jinoya ishiga jalb qilinadi hamda unga savollar ro’yhati shakllantiriladi.
Savollar ro’yhati shakllantirilishida so’roq bayonnomasi asosida tuziladi.
Avvalo Ziyayevni xotinini o’ldirishga undagan motiv so’raladi. Hamda uning ruhiy holati jinoyat sodir etgan vaqtdagi (psixatrop modda, mastligi,) qanday holatda ekanligi to’g’risida ekpertiza tayinlanadi. Jinoyatdan oldin turli psixtrop moddalar yoki mast qiluvchi narsalar iste’mol qilgan yo qilmaganligi hamda jinoyatdan oldingi xotini bilan munosabatlari ko’rib chiqiladi. Shu holatda uning o’g’li Murod guvohlik berishga rozilil bildirsa unga bir nechta savollar berib o’tiladi. Ulardan ota-onasini munosbatlari to’g’risida, jinoyat vaqtida otasi qanday holatda ekanligi hamda o’sha vaqtda ziyayevga xotini qarshilik ko’rsatganmi yoki yo’qligi to’g’risida ma’lumotlarni aniqlashtirishga doir savollar berishi kerak.
Ziyayev qoʻlga olingandan boshlab yana ushlab turish bayonnomasi rasmiylashtirilgandan boshlab 24 soat ichida tergovchi tomonidan soʻroq qilinishi lozim ushbu holatda tergovchi sura qilishni boshlashdan oldin ziyoyevning huquqi majburiyatlaridan jinoyat-protsessual kodeksi bilan tartibga tirib oʻtishi unga himoyachi olish huquqi borligi birma telefon qilish huquqi borligi eslatib oʻtilishi lozim shundan soʻng aynan soʻroq qilish boshlanadi soʻroq qilish belgilangan tartibda soʻroq qilish hibsxonalarida otkazilishi videokamera ostida yozib olinishi lozim soʻroq qilishda birinchi navbatda deya itning shaxsiga aqllik kiritiladi yaʼni uning ism familiyasi va otasining ismi tugilgan joyi b millati maʼlumoti oilaviy ahvoli doimiy ish bilan taʼminlanganligi va asosiy ishi yassida savollar beriladi bunda bilan munosabatlari ushbu undagan mativ namalar uning ruhiy holati bilan bogliq savollar berilishi lozim

2. 
   Kazus
   

Mamurov va Lisov Obidovni oldiga kelib, chekishdan so’rashdi. Obidov javob o’rnida chekmasligini sigaret chekadigan hech narsasi yo'qligini aytdi. Natijada Mamurov va Lisov unga hujum qilib, urishni boshladilar. Lisov jabrlanuvchining yuziga tepishi natijasida, uning boshini devorga urilib, yiqilib tushidi. Shundan so’ng, Mamurov va Lisov Obidovni oyoqlari bilan tepib urishni davom ettirishdi, uning boshiga va tanasining boshqa qismlariga zarba berishdi, so’ngra paltosini yechib, qochib ketishdi.
Jabrlanuvchi ko’rsatganidek, kaltaklash paytida u hushidan ketgan. Bir muncha vaqt o'tgach, Mamurov Lisovga jabrlanuvchi agar hali o’lmagan bo’lsa, o’ldirish uchun qaytib borishni taklif qildi, chunki Obidov ularga nisbatan ichki ishlar xodimiga murojaat qilardi. Obidov olgan jarohatlariga qaramay, o’rnidan turib, ketishga muvaffaq bo'ldi. Hujum natijasida unga yigirma uch kun davolanish lozim bo’lgan sog’lig’iga zarar yetkazildi.