1. Kinematika bo’limi haqida tushuncha Maple dasturi haqida tushuncha


Nuqta tezligini vektor usulida aniqlash


Download 0.52 Mb.
bet3/10
Sana11.02.2023
Hajmi0.52 Mb.
#1189599
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
KINEMATIKA MASALALARINI MAPLE DASTURIDA ISHLASH

2. Nuqta tezligini vektor usulida aniqlash. Nuqta harakatining kinematik asosiy vektor qiymatlaridan biri, nuqtaning tezligi hisoblanadi. Avvalo nuqtaning ma’lum vaqt oralig‘idagi o‘rtacha tezligi tushunchasini ko‘rib chiqaylik.
Harakatlanayotgan nuqta t – vaqtda - radius vektor orqali belgilangan M holatda bo‘lsin. So‘ngra u harakat qilib - vaqt davomida - radius vektor orqali belgilangan holatga o‘tgan bo‘lsin (2-shakl). U holda nuqta t= -t vaqt oralig‘idagi harakati, nuqtaning ko‘chishdagi vektori deb ataladigan vektordan iborat bo‘lsin. Agar nuqta egri chiziq bo‘ylab harakatlansa, u trayektoriya vatardan iborat bo‘ladi (2-shakl,a). Agar nuqta to‘g‘ri chiziqli trayektoriya bo‘ylab harakatlansa, u trayektoriya bo‘ylab yo‘nalgan bo‘ladi (2- shakl,b).
uchburchakdan ko‘rinib turibdiki, + = , bundan
=
bo‘ladi. Ko‘chish vektorining shu ko‘chishga sarflangan vaqtga nisbati, t vaqt oralig‘idagi o‘rtacha tezlik deb ataladi.
= (2)
-vektorning yo‘nalishi vektorning yo‘nalishi bilan bir xil bo‘ladi, ya'ni egri chiziqli trayektoriyada harakat tomonga yo‘nalgan tegishli vatardan iborat bo‘ladi. To‘g‘ri chiziqli harakatda- trayektoriyaning o‘zida yotadi.
2-shakl

Yuqoridagi 2- shakldan ko‘rinib turibdiki, qanchalik t - vaqt oralig‘i cheksiz kichik olinsa, -vektorning qiymati va yo‘nalishi haqiqiy harakatning qiymati va yo‘nalishiga yaqinlashib boradi. Harakatning aniq xarakteristikasini o‘rganish uchun nuqtaning tezligi degan tushuncha kiritamiz. Moddiy nuqtaning tezligi deb, Δ –radius-vektor orttirmasining t - cheksiz kichik vaqt mobaynida oʻzgarishiga aytiladi, yani


= =
Hosilaning ta’rifiga asosan, bu ifoda quyidagicha yoziladi
= . (3)
Demak, radius-vektordan vaqt buyicha olingan birinchi hosila, nuqta harakatining shu ondagi tezligi deb ataladi.

Download 0.52 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling