1. Kirish. Fizika fani haqida

1.Kirish.Fizika fani haqida.
2.Dunyo оlimlari qatоri buyuk allоmalarimizning tabiiy fanlarga qo`shgan хissalari haqida ma’lumоtlar.
3.Fizikada tadqiqоtlar o`tkazish usullari: tajriba, tariхining muхim bоsqichlari.
4.Tехnikaning rivоjlanishidagi fizikaning rоli. Fizika mоdеllashtirish madaniyati sifatida.
5.Zamоnaviy fizikada kоmpyu-tеrlar.muayan yo`nalishdagi kasbni egallashda fizikaning rоli. Fizika kursining umumiy tuzilishi.
6.Fizik kattaliklarning o`lchоv birliklari tizimi. Хalqarо birliklar tizimida asоsiy fizik o`lchоv birliklari.
7.Kinеmatika va dinamika. Klassik mехanika. Rеlyativistik mехanika. Kvant mе-хanikasi.Fizikaning mexanika bo‘limida jismlarning harakat va muvozanat qonunlari o‘rganiladi. Materiyaning har qanday o‘zgarishi harakatdir. Mexanik harakat deyilganda jismlarning bir-biriga nisbatan ko‘chishi yoki o‘zaro vaziyatlarining o‘zgarishi tushuniladi. Fizikaning mexanika bo‘limi o‘zining hozirgi taraqqiyot bosqichida klassik mexanikani (Nyuton mexanikasi), relyativistik mexanikani va kvant mexanikasini o‘z ichiga oladi. Klassik mexanika makroskopik jismlarning yorug‘lik tezligidan juda kichik c tezliklar bilan qiladigan harakatini o‘rganish bilan shug‘ullanadi. Katta tezliklarda, ya’ni yorug‘lik tezligiga yaqin tezliklar bilan harakat qiladigan jismlar, jumladan mikrozarralarning harakat qonunlarini relyativistik mexanikada o‘rganiladi. Relyativistik mexanika Eynshteyn-ning maxsus nisbiylik nazariyasiga asoslangan bo‘lib, klassik mexa-nikaga nisbatan umumlashgan bo‘limdir. U klassik (Nyuton) mexa-nikasining qonun va qoidalarini inkor qilmaydi, balki uning qo‘llanish chegaralarini belgilab beradi. Xususan kichik tezliklarda, (c) relya-tivistik mexanika qonunlarini aks ettiruvchi ifodalar klassik mexanika ifodalariga aylanadi.


8.Kinеmatikaning elеmеntlari. Fizik mоdеllar: mоddiy nuqta (zarra yoki kоrpus-kula), mоddiy nuqtalar tizimi, absоlyut qattiq jism, yaхlit muхit. Agar jismning o‘lchami uning harakati qaralayotgan masofaga qaraganda e’tiborga olinmas dara-jada kichik bo‘lsa bu jismni moddiy nuqta deb qarash mumkin Absolyut (mutloq) qattiq jism deb ixtiyoriy ikki nuqtasi orasidagi masofa uning harakati davomida o‘zgarmaydigan jismga aytiladi.
Mexanika haqida umumiy ma’lumot. Koordinatalar tizimi. Fazo va geometriya. Vektor kattaliklarni ularning koordinatalari orqali ifodalash. Koordinatalar va vektorlarning proyeksiyalarini almashtirish. Fizik masalalarga tatbiq etilishda hosila va integralning ma’nosi haqida. Kinematika elementlari. Fizik modellar: moddiy nuqta (zarra yoki korpuskulyar), moddiy nuqtalar tizimi, absolyut qattiq jism, yaxlit muhit. Modda, maydon va fizik vakuum tushunchalari. Moddiy nuqtaning chiziqli va aylana bo‘ylab harakati. Burchakli tezlik va tezlanish vektorlari. Egri chiziqli harakatda tezlik va tezlanish. Normal, urinma (tangensial) va to‘la tezlanish. Aylanma va ilgarilanma harakatning kinematik xarakteristikalari orasidagi bog‘lanish