1. Kishilarning bilim va dam olish, madaniy saviyasini oshirish kabi ehtiyojlari qanday ehtiyoj turiga kiradi?
Download 54.45 Kb.
|
1. Kishilarning bilim va dam olish, madaniy saviyasini oshirish
|
1. Kishilarning bilim va dam olish, madaniy saviyasini oshirish kabi ehtiyojlari qanday ehtiyoj turiga kiradi? a. moddiy ehtiyojlar b. ikkilamchi ehtiyoj
d. birlamchi ehtiyoj 2 “Ko‘rinmas qo‘l” kontseptsiyasining asoschisi
b. hammasi noto‘gri c. Rikardo D. d. Kene F. 3. Talab va taklif qonuni iqtisodiy qonunlarning qanday turiga kiradi?
b. umumiy iqtisodiy qonunlar c. maxsus iqtisodiy qonunlar d. tabiat qonunlari 4. Jamiyatda insonlarning tabiat ashyolari, boshqa moddiy ashyolar hamda o‘zaro bir-birlari bilan aloqalarida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni tadqiq etib, bizni o‘rab turgan olam to‘g‘risidagi fikrlarimizni kengaytirish “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qanday vazifasiga kiradi?
b. amaliy vazifasi c. uslubiy vazifasi d. g‘oyaviy-tarbiyaviy vazifasi 5. Klassik iqtisodiy maktab asoschisi kim? a. Keyns J.M. b. Petti V. c. Marks K. d. Marshall A. 6. Jamiyat boyligining manbai puldan, oltindan iborat, boylik savdoda paydo bo‘ladi deb ta’kidlagan oqim nomi? a. liberalizm
c. fiziokratlar d. marjinalizm 7. K.Menger, F.Vizer, Bem-Baverk kabi Avstriya iqtisodiy maktabining namoyandalari qaysi iqtisodiy ta’limot vakillari bo‘lib hisoblanishadi? a. liberalizm
c. merkantilizm d. fiziokratlar 8. «Siyosiy iqtisod traktati» (1615) nomli asari orqali birinchi bo‘lib iqtisodiyot nazariyasi faniga nom bergan iqtisodchi olim kim? a. Adam Smit b. Tomas Mann c. Antuan Monkreten d. Fransua Kene 9. Ehtiyojlarning o‘sib borish qonuni iqtisodiy qonunlarning qanday turiga kiradi?
b. maxsus qonunlar c. xususiy qonunlar d. tabiat qonunlari 10. Kishilik jamiyati rivojlanishining barcha bosqichlarida amal qiladigan qonunlar qanday iqtisodiy qonunlar deb ataladi? a. maxsus qonunlar b. yuridik qonunlar c. davriy qonunlar d. umumiy iqtisodiy qonunlar 11. “Avstriya” maktabi asoschilari kimlar? a. Bem-Baverk Y. b. hammasi to‘g‘ri c. Smit A. d. Rikardo D. 12. Fikrning xususiy faktlardan umumiy faktlarga qarab harakati usuli – bu: a. deduktsiya b. mantiqiylik
d. sintez 13. Doimo takrorlanib turadigan, iqtisodiy jarayonlar va real hodisalarning ayrim tomonlarini ifoda etuvchi ilmiy-nazariy tushuncha nima deb ataladi? a. deduktsiya b. induktsiya c. abstraktsiya d. iqtisodiy kategoriya 14. Tahlil paytida ikkinchi darajali narsalarni fikrdan chetlashtirib, o‘rganilayotgan jarayonning asl mohiyatiga e’tiborni qaratish usuli – bu: a. ilmiy abstraktsiya usuli b. induktsiya c. mantiqiylik d. deduktsiya 15. ... – iqtisodiy hayotning turli tomonlari, iqtisodiy hodisa va jarayonlar o‘rtasidagi doimiy, takrorlanib turadigan, barqaror sabab-oqibat aloqalarini, ularning o‘zaro bog‘liqligini ifodalaydi. a. umumiy iqtisodiy qonunlar b. iqtisodiy qonunlar c. maxsus, o‘ziga xos iqtisodiy qonunlar d. xususiy yoki davriy iqtisodiy qonunlar 16. Insonning shaxsiy manfaati, qiziqishlari va turmush tarziga moslab qondirilishi mumkin bo‘lgan ehtiyojlar qanday ehtiyojlar deyiladi. a. birlamchi ehtiyoj b. birgalikda qondiriluvchi ehtiyojlar c. guruhiy ehtiyoj
17. Fikrning umumiy faktlardan xususiy faktlarga tomon harakati usuli – bu: Выберите один ответ:
b. konkretlashtirish c. abstraktlashtirish d. analiz 18. “Ish bilan bandlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” nomli kitobning muallifi kim? Выберите один ответ: a. Keyns J.M. b. Porter c. Smit A. d. Marshall A. 19. Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy resurslar tarkibini to‘liq aks ettiradi? Выберите один ответ: a. kapital, yer, ishchi kuchi va tadbirkorlik layoqati b. tabiiy va inson resurslari c. mehnat vositalari va ishchi kuchi d. ishlab chiqarishning moddiy omillari 20. Ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni nima deb ataladi? a. taqsimlash b. iste’mol jarayoni c. talab
d. ehtiyoj 21. A.Smit va D.Rikardo qaysi iqtisodiy maktabning yirik vakillari hisoblanadi? a. merkantilizm b. fiziokratizm c. marjinalizm
22. Unumli iste’mol qanday sohada vujudga keladi? a. ishlab chiqarish sohasida b. ishlab chiqarish sohasidan tashqarida c. to‘g‘ri javob yo‘q
23.Unumli iste’mol qanday jarayonni anglatadi? a. ishlab chiqarish vositalari va ishchi kuchidan ishlab chiqarish maqsadida foydalanish b. iste’mol va jamg‘arma hajmi o‘rtasidagi bog‘liqlik c. alohida shaxsning o‘z ixtiyorida bo‘lgan ne’matlarni iste’mol qilishi d. kishilarning iste’mol buyumlaridan va xizmatlardan shaxsiy ehtiyojlarni qondirish maqsadida foydalanishi 24. O‘rganilgan qismlardan olingan xulosa va natijalarni bir butun yaxlit jarayon deb qarab umumiy xulosa chiqarish usuli – bu: a. analiz b. umumlashtirish c. statistik d. sintez usuli 25. Intsitutsionalizm qaysi so‘zdan olingan, ma’nosi nima a. barcha javoblar to‘g‘ri b. lotincha erkin savdoga qo‘l qo‘ymaslik c. lotincha urf-odat “muassasa”, “ko‘rsatma” d. inglizcha erkin savdo 26. Ilk klassik iqtisodiy maktab qaysi davlatda vujudga kelgan? a. Ispaniya b. Angliya c. AQSH
d. Niderlandiya 27. Mamlakat chegarasining daxlsizligi, uning mudofaa qobiliyatining mustahkamligiga bo‘lgan ehtiyoj qanday ehtiyoj turiga kiradi? a. umumjamiyat ehtiyojlari b. yakka ehtiyoj c. hududiy ehtiyoj d. guruhiy ehtiyoj 28. Ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni nima deb ataladi?
b. talab
c. ehtiyoj d. taqsimlash 29. Tadbirkorlik – ...
b. mahsulotlarni taqsimlash va ayirboshlash jarayonlariga modernizasiyalash asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat; c. mahsulotlarni ayirboshlash va iste’mol jarayonlariga iqtisodiyotni diversifikasiya qilish asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat; d. mahsulotlarni taqsimlash va iste’mol jarayonlariga modernizasiyalash va diversifikasiyalash asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat. 30. Tadbirkorlik faoliyati – ... a. obyekti va subyektidan qati nazar manfaatdorlik va zarurat maqsadida amalga oshiriluvchi pul-kredit sohasidagi faoliyat; b. obyekti va ko‘rinishidan qati nazar daromad olish maqsadida amalga oshiriluvchi bozor faoliyati; c. subyekti va xususiyatidandan qati nazar foyda olish maqsadida amalga oshiriluvchi mulkchilik sohasidagi faoliyat; d. shakli, turi va sohasidan qati nazar foyda olish va uni ko‘paytirish maqsadida amalga oshiriluvchi iqtisodiy faoliyat. 31. Tadbirkorlikning quyidagi shakllari rivojlanadi: a. davlat, jamoa, xususiy, aralash va boshqa hosila shakllari; b. milliy, ko‘p tarmoqli, ayrim shaxslarga tegishli, umumiy va boshqa shakllari; c. jamiyat, ko‘p ukladli, innovasion, ko‘p tarmoqli va boshqa shakllari; d. xalqaro, turli sohalarga tegishli, investitsion, mulkiy va boshqa shakllari. 32. Davlat korxonalarini quyidagi guruhlarga bo‘lish mumkin: a. pul-kredit tashkilotlari; davlat taqsimot tashkilotlari; umumiy ishlab chiqarish kompaniyalari; b. budjet korxonalari; davlat ishlab chiqarish korxonalari; aralash kompaniyalar; c. soliq-budjet tashkilotlari; xususiy xizmat ko‘rsatish korxonalari; resurslarni taqsimlash sohasidagi kompaniyalar; d. ishlab chiqarish va iste’mol sohasidagi korxonalar; ochiq turdagi aksionerlik jamiyatlari; tovarlarni ayirboshlash va iste’mol qilish sohasidagi kompaniyalar. 33. Aralash kompaniyalar – ... a. davlat va xususiy omonatchilarning aksiyalarini birlashtirish asosida tashkil etilgan aksiyadorlik jamiyatlari va majburiyatlari cheklangan shirkatlar shaklidagi korxonalar; b. umumiy va xususiy tadbirkorlarning obligasiyalarini birlashtirish asosida tashkil etilgan ochiq aksiyadorlik jamiyatlari va majburiyatlari cheklanmagan shirkatlar shaklidagi korxonalar; c. kichik biznes va xususiy tadbirkorlarning qimmatli qog‘ozlarini birlashtirish asosida tashkil etilgan yopiq aksiyadorlik jamiyatlari va imkoniyatlari cheklanmagan shirkatlar shaklidagi korxonalar; d. tadbirkorlar va xususiy iste’molchilarning aksiyalari va obligasiyalarini umumlashtirish asosida tashkil etilgan korxonalar va majburiyatlari cheklanmagan shirkatlar shaklidagi korxonalar. 34. Kooperativ tadbirkorlik – ... a. xususiy mulkka asoslanib, korxona a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi xususiy tadbirkorlikning alohida shakli; b. jamoa mulkiga asoslanib, kooperasiya a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi jamoa tadbirkorligining alohida shakli; c. davlat mulkiga asoslanib, korporasiya a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi davlat tadbirkorligining alohida shakli; d. aralash mulkka asoslanib, kompaniya a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi aralash kompaniyalar tadbirkorligining alohida shakli. 35. Aksiyadorlik jamiyati – ... a. balansi obligasiyalar shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning obligasiyalaridan tarkib topuvchi korxona; b. budjeti aksiyalar shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning aksiyalaridan tarkib topuvchi korxona; c. kapitali qimmatli qog‘oz shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning pul mablag‘laridan tarkib topuvchi korxona; d. tarkibi aksiyalar va obligasiyalar shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning aksiyalari va obligasiyalaridan tarkib topuvchi korxona. 36. Dividend nima? a. mulk egasiga to‘lanadigan daromad; b. obligasiya egasiga to‘lanadigan daromad; c. korxona egasiga to‘lanadigan daromad; d. aksiya egasiga to‘lanadigan daromad. 37. Aksiyalarning nazorat paketi – ... a. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi aksiyalar soni; b. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi obligasiyalar soni; c. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi mol-mulk miqdori; d. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi asosiy kapitallar miqdori. 38. Obligasiya – ... a. ishlab chiqarishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli; b. sotib olishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli; c. resurslarni taqsimlashga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli; d. tovar va xizmatlarni iste’mol qilishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli. 39. Asosiy kapital – ... a. tovar va xizmatlarni ayirboshlash jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining nafliligini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi; b. resurslarni taqsimlash jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining iste’mol qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi; c. ishlab chiqarish jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi; d. tovar va xizmatlarning iste’moli jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining foydali jihatlarini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi. 40. Aylanma kapital – ... a. bir necha doiraviy aylanishlar davomida bo‘lib-bo‘lib iste’mol qilinadi, o‘zining foydaliligini ishlab chiqarish natijalariga to‘liq o‘tkazadi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotmaydi; b. bir necha doiraviy aylanishlar davomida qisman iste’mol qilinadi, o‘zining iste’mol qiymatini ishlab chiqarish natijalariga bo‘lib-bo‘lib o‘tkazib boradi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotmaydi; c. bir doiraviy aylanish davomida ma’lum bir qismi iste’mol qilinadi, o‘zining nafliligini ishlab chiqarish natijalariga qisman o‘tkazib boradi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotadi; d. bir doiraviy aylanish davomida to‘liq iste’mol qilinadi, o‘zining qiymatini ishlab chiqarish natijalariga to‘liq o‘tkazadi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotadi. 41. Amortizatsiya – ... a. asosiy kapital eskirib borishiga qarab, uning qiymatini asta-sekin ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, asosiy kapitalni keyinchalik qayta tiklash maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat; b. aylanma kapital eskirib borishiga qarab, uning iste’mol qiymatini ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, aylanma kapitalni keyinchalik ayirboshlash maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat; c. asosiy va aylanma kapitallar eskirib borishiga qarab, ularning qiymatini ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, asosiy va aylanma kapitallarni keyinchalik o‘zlashtirish maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat; d. aylanma kapital eskirib borishiga qarab, uning foydali jihatlarini to‘liq ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, aylanma kapitalni keyinchalik tasarruf qilish maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat. 42. Amortizatsiya normasi nima? a. amortizatsiya ajratmalari har oydagi summasining shu aylanma kapital foydali jihatlariga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi; b. amortizatsiya ajratmalari yillik summasining shu asosiy kapital qiymatiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi; c. amortizatsiya ajratmalari joriy yildagi summasining asosiy va aylanma kapitallari nafliligiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizlarda ifodalanadi; d. amortizatsiya ajratmalari bazis yildagi summasining shu asosiy va aylanma kapitallar iste’mol qiymatiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi. 43. Korxona ishlab chiqarish xarajatlarini quyidagi turlarga bo‘lish mumkin: a. bevosita ishlab chiqarish xarajatlari va muomala xarajatlari b. bilvosita ishlab chiqarish xarajatlari va to‘g‘ri soliqlar c. umumiy ishlab chiqarish xarajatlari va egri soliqlar d. xususiy ishlab chiqarish xarajatlari va qo‘shimcha qiymat solig‘i 44. Korxona tomonidan zarur resurs va xizmatlarni tashqaridan to‘lov asosida jalb etishi uchun sarf qilingan xarajatlar qanday xarajatlar deyiladi? a. o‘zgaruvchan xarajatlar b. ichki xarajatlar c. doimiy xarajatlar d. tashqi xarajatlar 45. Kapital xarajatlarining mahsulot ishlab chiqarish hajmiga nisbati – bu … a. mehnat sig‘imi b. mehnat unumdorligi c. kapital samaradorlik
46. Muomala xarajatlari quyidagi ikki guruhga bo‘linadi: a. yalpi muomala xarajatlari va egri soliqlar b. umumiy muomala xarajatlari va umumiy soliqlar c. xususiy muomala xarajatlari va to‘g‘ri soliqlar
47. Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrdagi doimiy xarajat hisoblanadi? a. xom-ashyo xarajatlari b. material xarajatlari c. yonilg‘i xarajatlari
48. Muomala xarajatlari tushunchasi – ... a. tovarlarni taqsimlash jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni iste’molchilardan iste’molchilarga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi b. tovarlarni ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni iste’molchilardan ishlab chiqaruvchilarga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi c. tovarlarni sotish jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi d. tovarlarni iste’mol qilish jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni xaridolardan ishlab chiqaruvchilarga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi 49. Korxonalarda tovar va xizmatlarni sotishdan olingan mablag‘lar qanday nomlanadi? a. foyda
b. pul daromadlari c. unumdorlik d. samaradorlik 50. Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi? a. mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan b. mahsulot miqdorini qilingan sarf-xarajatlarga nisbati bilan c. mahsulot miqdorini asosiy kapitalga taqqoslash yo‘li bilan d. mahsulot miqdorini aylanma kapitalga taqqoslash yo‘li bilan 51. O‘rtacha xarajatlar nima?
b. bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish uchun ketgan doimiy xarajatlar c. bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish uchun ketgan o‘zgaruvchan xarajatlar d. doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlar yig‘indisi 52. O‘rtacha foyda: a. bir ishchining daromadi b. bir birlik mahsulotdan olinadigan foyda c. foydaning umumiy ishlab chiqarish xarajatlariga nisbati d. chegaralangan mahsulotning sotuvidan olinadigan daromad 53. Doimiy xarajatlar nima? a. asosiy fondlar b. firmalarning o‘zgarmas passiv va aktivlari c. firmalarning doimiy aktivlari
54. Doimiy xarajatlarning tarkibiy elementlarini belgilang. a. ishlab chiqarishning hamma xarajatlari b. ish haqi va xom-ashyo xarajatlari c. amortizatsiya va ishchilarning ish haqi
55. Ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga ta’sir qiladigan xarajatlar qanday xarajatlar deyiladi? a. tashqi xarajatlar b. doimiy xarajatlar c. ichki xarajatlar
56. Ishlab chiqarishning har bir darajasida doimiy va o‘zgaruvchi xarajatlar yig‘indisi qanday xarajatlarni tashkil qiladi? a. umumiy xarajatlarni b. xususiy xarajatlarni c. obyektiv xarajatlarni d. subyektiv xarajatlarni 57. O‘zgaruvchan xarajatlar nima?
b. hamisha o‘zgaradigan xarajatlar c. doimiy kapitalning aylanma fondlarga nisbati d. o‘zgaruvchan kapital va amortizatsiya 58. O‘zgaruvchan xarajatlarning tarkibiy elementini belgilang a. ijara va sug‘urta xarajatlari b. ishchilarning ish haqi va xom-ashyo xarajatlari c. amortizatsiya va ish haqi d. faqat ish haqi 59. Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrdagi doimiy xarajat hisoblanadi? a. xom-ashyo xarajatlari b. material xarajatlari c. yonilg‘i xarajatlari
60. Tovarlarni o‘rash, qadoqlash, saralash, transportga ortish, tashish va saqlash xarajatlari qanday xarajatlar deb ataladi? a. Sof muomala xarajatlari b. Bevosita ishlab chiqarish xarajatlari c. Tashqi xarajatlar
61. Tovarni sotish bilan bog‘liq bo‘lib, sotuvchilarning maoshi, marketing (iste’molchilar talabini o‘rganish), reklama va shu kabi xarajatlar qanday xarajatlar deb ataladi? a. Sof muomala xarajatlari b. Bevosita ishlab chiqarish xarajatlari c. Tashqi xarajatlar d. Qo‘shimcha muomala xarajatlari 62. Foyda massasining ishlab chiqarish xarajatlariga nisbati va uning foizda ifodalanishi qanday nomlanadi?
b. me’yordagi foyda c. buxgalteriya foydasi d. sof foyda 63. Ish haqining shakllari a. real va nominal b. asosiy va qo‘shimcha
d. barcha javoblar to‘g‘ri 64. Ishchilarning ish haqini tabaqalashtirish qanday tizim yordamida amalga oshiriladi? a. davlat ijtimoiy tizimi b. davlat tarif tizimi c. davlat ish haqi tizimi d. davlat moliya tizimi 65. Ishchining belgilab qo‘yilgan me’yor doirasidan yuqori ishlab chiqargan mahsulotiga oshirilgan tarif bo‘yicha to‘lanuvchi ish haqi tizimi qanday nomlanadi? a. ishbay-progressiv haq to‘lash tizimi b. ishbay-mukofotli haq to‘lash tizimi c. to‘g‘ri ishbay haq to‘lash tizimi d. vaqtbay-mukofotli haq to‘lash tizimi 66. Ishlab chiqarish me’yori qay darajada bajarilishidan qati nazar, ish haqi yagona mahsulot birligi uchun belgilangan tarif bo‘yicha to‘lanuvchi ish haqi tizimi qanday nomlanadi? a. ishbay-progressiv haq to‘lash tizimi b. ishbay-mukofotli haq to‘lash tizimi
d. vaqtbay-progressiv haq to‘lash tizimi 67. Mehnatga haq to‘lashning ishbay tizimida nima hisobga olinadi? a. sarflangan ish vaqti b. bajarilgan ish hajmi c. ishchining mehnat staji d. bajarilgan ish hajmi va ish vaqti hisobga olinadi 68. Mehnatga haq to‘lashning vaqtbay tizimida nima hisobga olinadi? a. sarflangan ish vaqti b. bajarilgan ish hajmi c. ishchining mehnat staji d. bajarilgan ish hajmi va ish vaqti hisobga olinadi 69. Mehnatning aniq turiga ish haqining darajasi nima ta’sirida shakllanadi? a. shu mehnat turi taklifi ta’sirida b. shu mehnat turiga talab ta’sirida
d. boshqa iqtisodiy resurslarga talab va taklif ta’sirida 70. Nominal ish haqining to‘g‘ri ta’rifini bering.
b. ish haqining sotib olish layoqati c. barcha pul daromadlari (foyda, renta, foiz) summasi d. narx chegarasi 71. Real ish haqi-bu a. ishchi qo‘liga oladigan naqd pul b. ishchiga hisoblangan ish haqi miqdori
d. barcha javoblar to‘g‘ri 72. Kasaba uyushmalari ish haqi darajasini oshirishga qanday yo‘llar bilan erishishi mumkin? a. ishchi kuchiga talabni oshirish orqali b. ishchi kuchi taklifini qisqartirish orqali c. aniq kasbni malakali litsenziyalash orqali d. barcha javoblar to‘g‘ri 73. Kasaba uyushmalari o‘z a’zolari sonini qisqartirish siyosati orqali qanday maqsadlarni ko‘zlaydi? a. jamoa shartnomalari tuzishda monopol holatga ega bo‘lgan tadbirkorlarga qarshilik ko‘rsatadi b. ishchi kuchiga bo‘lgan talabni oshiradi c. kasb bo‘yicha malaka darajasini lisenziyalaydi
74. Agrar munosabatlar nima? a. qishloq xo‘jaligida va ishlab chiqarish jarayonida kishilar o‘rtasidagi iqtisodiy aloqa va munosabatlar b. yerning asosiy mehnat vositasi va predmeti bo‘lishi c. yerga egalik qilish, tasarruf etish va undan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan barcha munosabatlar d. barcha javoblar to‘g‘ri 75. Tuproq unumdorligi - ... a. sun’iy yoki subyektiv bo‘lishi mumkin b. sun’iy yoki samarali bo‘lishi mumkin c. tabiiy yoki obyektiv bo‘lishi mumkin d. tabiiy yoki iqtisodiy bo‘lishi mumkin 76. Agrosanoat integratsiyasi nima? a. qishloq xo‘jalik mahsulotlarini yetishtirish, uni qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug‘ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari majmuasi b. ishlab chiqarishning to‘planishi va kapitalning markazlashishi c. qishloq xo‘jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotini iste’molchiga yetkazib beruvchi tutash tarmoqlar o‘rtasida iqtisodiy aloqalarning kuchayishi hamda ularning uzviy birikib borish jarayoni d. ijtimoiy mehnat taqsimotining chuqurlashishi 77. Bir turdagi mahsulot ishlab chiqaruvchi va unga bog‘liq ishlab chiqarish faoliyati bilan shug‘ullanuvchi bir necha xo‘jalik hamda korxonalarning birlashmasi qanday nomlanadi? a. agrosanoat majmuasi b. agrosanoat integrasiyasi
d. agrosanoat kombinatlari 78. Differensial renta I – bu? a. Yer uchastkalarining unumdorligidagi va joylashgan joyidagi farqlar natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad b. Yerlarning tabiiy unumdorligi bilan bog‘liq bo‘lgan, sanoat markazlariga, bozorlarga va aloqa yo‘llariga yaqin joylashgan serunum yer uchastkalarida vujudga keladigan renta c. Qishloq xo‘jaligida yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik monopoliyasi natijasida vujudga kelib, hamma turdagi yerlardan olinadigan renta d. Alohida tabiiy sharoitga ega bo‘lgan, noyob qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtiriladigan yerlardan olinadigan renta 79. Differensial renta II – bu? a. Yerlarning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad b. Qishloq xo‘jaligida yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik monopoliyasi natijasida vujudga kelib, hamma turdagi yerlardan olinadigan renta c. Alohida tabiiy sharoitga ega bo‘lgan, noyob qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtiriladigan yerlardan olinadigan renta d. Yer uchastkalarining unumdorligidagi va joylashgan joyidagi farqlar natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad 80. Jismoniy va yuridik shaxslarning ma’lum yer uchastkasiga tarixan tarkib topgan asoslardagi yoki qonun hujjatlarida belgilangan tartibdagi egalik huquqini tan olinishi qanday nomlanadi? a. yerni tasarruf qilish b. yerdan foydalanish
d. yerni oldi-sotdi qilish 81. Qishloq xo‘jalik sohalaridagi tadbirkorlik faoliyati qanday nomlanadi?
b. agrosanoat majmuasi c. agrosanoat integrasiyasi d. agrar sohadagi islohotlar 82. Quyidagi yer uchastkalarining qaysi birida differensial renta I hosil bo‘lmaydi? a. unumdorligi juda yuqori b. unumdorligi yuqori c. unumdorligi o‘rtacha d. unumdorligi past 83. Qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtirish, uni saqlash, qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug‘ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari birikmasi qanday nomlanadi? a. agrosanoat kombinatlari b. agrosanoat integrasiyasi c. agrosanoat birlashmalari
84. Renta nazariyasi dastlab qaysi iqtisodchi olimlarning ilmiy asarlarida yoritib berilgan? a. Rikardo va Maltuslarning ilmiy asarlarida
c. Smit va Rikardolarning ilmiy asarlarida d. Sey va Maltuslarning ilmiy asarlarida 85. Renta tushunchasi qaysi bandda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? a. yerdan foydalanganlik uchun uning egasiga to‘lanadigan haq b. yer narxining o‘zgarishi c. yerning unumdorligi d. yerga bo‘lgan talab va taklifning o‘zgarishi 86. Yer rentasi darajasini belgilab beruvchi asosiy omilni aniqlang? a. yerga bo‘lgan talab b. shu yerda yetishtiriladigan mahsulot narxi c. yerning unumdorligi d. barcha javoblar to‘g‘ri 87. Yer uchastkalarining tabiiy unumdorligi va joylashgan joyidagi farqlardan kelib chiqadigan renta qanday nom bilan ataladi? a. absolyut renta
c. differensial renta II d. monopol renta 88. Monopol renta – bu … a. Yerlarning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad b. Qishloq xo‘jaligida yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik monopoliyasi natijasida vujudga kelib, hamma turdagi yerlardan olinadigan renta c. Alohida tabiiy sharoitga ega bo‘lgan, noyob qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtiriladigan yerlardan olinadigan renta d. Yer uchastkalarining unumdorligidagi va joylashgan joyidagi farqlar natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad 89. Yerdan foydalanish huquqi deganda nimani tushunasiz?
b. davlat tomonidan belgilangan qoidalar yoki iqtisodiy tartibda uni tasarruf qilish c. soliq idoralari tomonidan belgilangan kodekslar yoki moliyaviy tartibda uni oldi-sotdi qilish d. qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi tomonidan o‘rnatilgan qoidalar yoki talab darajasida unga egalik qilish 90. Yerga egalik deganda ... a. yerga bo‘lgan iqtisodiy huquqi va uni tovar-pul munosabatlari jihatdan realizasiya qilish tushuniladi b. yerga bo‘lgan yuridik huquqi va uni moliyaviy jihatdan realizatsiya qilish tushuniladi c. yerga bo‘lgan xo‘jalik huquqi va uni bozor munosabatlari jihatidan realizasiya qilish tushuniladi d. yerga bo‘lgan mulkchilik huquqi va uni iqtisodiy jihatdan realizasiya qilish tushuniladi 91. Yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik, ular unumdorligidagi farqlardan qati nazar yer egalariga qanday rentani olish imkonini beradi? a. absolyut renta b. differensial renta I c. differensial renta II d. monopol renta 92. Yerlardan intensiv foydalanish, ya’ni ularning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan renta qanday nom bilan ataladi? a. absolyut renta b. differensial renta I
d. monopol renta 93. Yerlarning iqtisodiy unumdorligi qanday yo‘llar bilan oshiriladi? a. yerlarga mineral va organik o‘g‘itlar solish b. ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalash c. irrigatsiya va melioratsiya tadbirlarini amalga oshirish d. barcha javoblar to‘g‘ri 94. Yerning boshqa ishlab chiqarish vositalaridan farqlari nimada? a. undan foydalanish jarayonida uning unumdorligi pasayib boradi, unga qo‘shimcha ishlov berish orqali uning unumdorligi oshib boradi
c. undan foydalanish jarayonida uni ko‘paytirib borish mumkin, unumdor yerlarga qo‘shimcha ishlov bermasdan ham foydalanish mumkin d. undan foydalanish jarayonida qo‘shimcha yerlarni o‘zlashtirish, yangi yerlarni ochish, ekin ekish uchun tayyorlash orqali ko‘paytirib borish mumkin 95. Yerning tabiiy unumdorligi bilan bog‘liq bo‘lgan, sanoat markazlariga, bozorlarga va aloqa yo‘llariga yaqin joylashgan serunum yer uchastkalarida vujudga kelgan renta shakli qanday nomlanadi? a. differensial renta I b. differensial renta II c. monopol renta d. absolyut renta 96. Yerga egalik qilish, tasarruf etish va undan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan munosabatlar qanday munosabatlar hisoblanadi?
b. mulkchilik munosabatlari c. iqtisodiy munosabatlar d. yer-suv munosabatlari 97. YaIMni ishlab chiqarish, taqsimlash va undan foydalanishning rasmiy iqtisodiyotdan yashirin qismi… a. oraliq iqtisodiyot b. hufyona iqtisodiyot c. real iqtisodiyot d. jahon iqtisodiyoti 98. Yalpi ichki mahsulot qiymatini aniqlashda qanday usul qo‘llaniladi? a. daromadlar usuli, qo‘shilgan qiymat usuli, maksimumlar usuli b. xarajatlar usuli, qo‘shilgan qiymat usuli, c. qo‘shilgan qiymat usuli, xarajatlar usuli, maksimumlar usuli
99. Yalpi ichki mahsulotni hisoblashda quyidagilarning qaysi biridan foydalaniladi? a. davlat budjetidan agratiladigan ijtimoiy to‘lovlardan b. qimmatli qog‘ozlardan c. xususiy ijtimoiy to‘lovlardan
100. Yalpi milliy mahsulot bu - … a. bu o‘z mamlakati yoki horijda joylashgan milliy korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmining jami qiymati b. bu o‘z mamlakatida joylashgan milliy korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmining jami qiymati c. bu faqat horijda joylashgan milliy korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmining jami qiymati d. bu import qilingan mahsulot 101. Yalpi milliy mahsulotni hisoblashda quyidagilardan qaysi biri hisobga olinmaydi? a. davlat budjetidan ijtimoiy to‘lovlar b. qimmatli qog‘ozlar c. xususiy ijtimoiy to‘lovlar d. yuqoridagilarning barchasi 102. Makroiqtisodiyot qaysi darajadagi iqtisodiyot? a. xalq xo‘jaligi darajasidagi iqtisodiyot b. iqtisodiyotning davlat sektori c. iqtisodiyotning kooperativ sektori
103. Makrodarajada umumiy iqtisodiy muvozanat – bu... a. barcha sohalar, tarmoqlar, xo‘jaliklarning me’yorida rivojlanishini ta’minlaydigan muvozanatlar tizimi b. uy xo‘jaliklarining me’yorida rivojlanishini ta’minlaydigan muvozanatlar tizimi c. bu xalqaro bitim d. bozordagi keskin vaziyat 104. Mamlakatning iqtisodiy o‘sish sur’atini tavsiflaydigan ko‘rsatkichlar: a. yalpi talab va yalpi taklif b. Iste’mol va jamg‘arma
d. investitsiyalar miqdori 105. Milliy daromad qanday hisoblanadi? a. SMM - amortizatsiya b. SMM - egri soliqlar c. SMM - ish haqi milliy d. SMM to‘g‘ri soliqlar 106. Milliy mahsulot bu - . . . a. korxona miqyosida yaratilgan mahsulot b. faqat eksport uchun yaratilgan mahsulot c. mamlakat miqyosida yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmi d. mamlakatda qo‘shma korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot 107. Nominal YaIM nima? a. nisbiy narxlarda hisoblangan YAIM b. joriy narxlarda hisoblangan YaIM c. o‘zgaruvchan va nisbiy narxlarda hisoblangan YaIM d. o‘zgaruvchan narxlarda hisoblangan YaIM 108. Nominal YaMM qanday usul bilan real YaMMga aylantiriladi? a. nominal YaMM / narx indeksi b. nominal YaMM x narx indeksi c. nominal YaMM x joriy narxlar d. nominal YaMM x doimiy narxlar 109. O‘zbekistonda makroiqtisodiy barqarorlashtirish siyosatidan ko‘zda tutilgan maqsad nimadan iborat?
b. ishlab chiqarishning keskin darajada pasayishining oldini olish c. ommaviy ishsizlikning kelib chiqishiga yo‘l qo‘ymaslik d. iqtisodiy o‘sishga shart-sharoit yaratish 110. Qiyosiy narxlarda: a. bazis yil asos qilib olinib, tovarlarni ayirboshlash natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi b. o‘tgan yil asos qilib olinib, resurslar taqsimoti natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi
d. kelgusi yil asos qilib olinib, aholi iste’moli natijalari shu narxlarda hisoblanadi va kelajakdagi yillar bilan taqqoslanadi 111. Quyidagi qaysi ko‘rsatkich YaMM hajmiga kirmaydi? a. eksport tovarlar b. import tovarlar c. amortizatsiya ajratmasi d. SMM 112. Real yalpi ichki mahsulot nima? a. o‘zgarmas yoki qiyosiy narxlarda hisoblangan YaIM b. o‘zgaruvchan va nisbiy narxlarda hisoblangan YaIM c. o‘zgaruvchan narxlarda hisoblangan YaIM d. nisbiy narxlarda hisoblangan YaIM 113. SMM qanday hisoblanadi? a. YaMM - sof eksport b. YaMM - amortizatsiya c. YaMM - egri soliqlar d. YaMM - joriy moddiy xarajatlar 114. Quyidagilardan qaysi biri yalpi talab tarkibiga kirmaydi? a. ist’emolchilik sarflari b. davlat sarflari c. investitsion sarflar
115. Barcha iste’molchilar tomonidan narxlarning muayyan darajasida sotib olinishi mumkin bo‘lgan turli tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan talabning umumiy hajmi…. a. talab
c. taklif d. yalpi taklif 116. Mamlakatda narxlarning muayyan darajasida ishlab chiqarilib, sotishga tayyor bo‘lgan barcha tovarlar va hizmatlar hajmi…… a. talab b. yalpi talab c. taklif
117. Narx darajasi ortishi hamda milliy ishlab chiqarishning real hajmi ortishi qaysi kesmada kuzatiladi? a. yotiq kesma
c. tik kesma d. keynscha kesma 118. Sof daromad – bu …… a. soliqlar to‘langandan keyin aholi qo‘lida qoladigan daromad b. milliy daromad c. ish haqi d. budjet daromadi 119. Yalpi taklifga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?
b. narxlar darajasining o‘zgarishi c. ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi d. yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi muvozanatlik 120. Yalpi talab egri chizig‘i qaysi ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladi
b. sarflangan xom-ashyolar miqdori c. budjet xarajatlari d. eksport va import 121. Yalpi talab miqdori nimalarga bog‘liq? a. tovarlar turlari, miqdori hamda narxiga b. tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga c. miqdori hamda sifatiga d. tovarlar turlari, miqdoriga 122. Barcha iste’molchilar tomonidan narxlarning muayyan darajasida sotib olinishi mumkin bo‘lgan turli tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan talabning umumiy hajmi… a. talab
c. taklif d. yalpi taklif 123. Yalpi taklifga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi? a. narxlar darajasi bilan ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi b. narxlar darajasining o‘zgarishi c. ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi d. yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi muvozanatlik 124. Mamlakatda narxlarning muayyan darajasida ishlab chiqarilib, sotishga tayor bo‘lgan barcha tovarlar va hizmatlar hajmi … a. talab
b. yalpi talab c. taklif d. yalpi taklif 125. Narxning osonlik bilan ko‘tarilishi, lekin juda qiyinchilik bilan sekin pasayishi qanday samara deb ataladi? a. ishlab chiqarish samarasi b. tovar samarasi c. xrapovik samarasi d. xarajatlar samarasi 126. Real kassa qoldiqlar samarasi ekvivalenti……
b. import tovarlar xaridi samarasi c. foiz stavkasi samarasi d. xrapovik samara 127. Ishlab chiqarish omillari nima? a. yer, kapital, ishchi kuchi b. yer, kapital, ishchi kuchi, iste’molchi
d. yer, kapital, ishchi kuchi, tovar 128. Ortiqcha quvvat bu . . .
b. milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi c. sof eksportning ko‘payishi d. importning ortiqchaligi 129. Davlat sarflari bu - … a. ortiqcha quvvatlar, ya’ni mavjud foydalanilmaydigan asosiy kapitalning ko‘payishi b. milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi c. sof eksportning ko‘payishi d. investitsiyalardan foydalanish 130. Sof eksportdagi o‘zgarish bu - … a. ortiqcha quvvatlar, ya’ni mavjud foydalanilmaydigan asosiy kapitalining ko‘payishi b. milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi c. sof eksportning ko‘payishi yoki kamayishi d. iqtisodiy muvozanatlik 131. Yalpi talab egri chizig‘i qaysi ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladi
b. sarflangan xom-ashyolar miqdori c. budjet xarajatlari d. eksport va import 132. Sof eksport hajmining o‘zgarishiga avvalo qaysi omillar ta’sir ko‘rsatadi? a. mahsulotlarning umumiy hajmi b. chet davlatlar milliy daromadi c. valyuta kurslarining o‘zgarishi d. 2 va 3 javoblar to‘g‘ri 133. Turli tovarlar narxlari va milliy ishlab chiqarish hajmi o‘rtasida qanday bog‘liqlik mavjud? a. bilvosita
c. bog‘liqlik yo‘q d. qisman 134. Milliy ishlab chiqarishning real hajmi qisqarishi hamda narx darajasi pasayishi qaysi kesmada kuzatiladi? a. yotiq kesma
c. tik kesma d. keynscha kesma 135. Yotiq kesmani yana qanday nom bilan ataladi? a. Ford kesmasi b. Fayol kesmasi c. Keynscha kesma d. Fransua kesmasi 136. Yalpi talab miqdori nimalarga bog‘liq? a. tovarlar turlari, miqdori hamda narxiga b. tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga c. miqdori hamda sifatiga d. tovarlar turlari va miqdoriga 137. Narx darajasi o‘zgarishining biror mamlakatdagi ichki va jahon narxlari nisbatiga ta’siri orqali namoyon bo‘ladigan samara bu - …? a. boylik samarasi
c. foiz stavkasi samarasi d. barcha javoblar to‘g‘ri 138. Quyidagilardan qaysi biri yalpi talab tarkibiga kirmaydi? a. ist’emolchilik sarflari b. davlat sarflari c. investitsion sarflar
139. Narx darajasining oshishi nimaga olib keladi? a. iste’molchilarning pulga bo‘lgan talabining oshishiga b. iste’molchilarning pulga bo‘lgan talabining qisqarishiga c. yalpi talabning oshishiga d. tadbirkorlarning pulga bo‘lgan talabining kamayishiga 140. Quyidagilardan qaysi biri moddiy iste’molga kirmaydi? a. oziq-ovqat iste’moli b. kiyim-kechakdan foydalanish
d. uy-joy va boshqalardan foydalanishni 141. Odatda ishchi kuchi resurslari tarkibiga kimlar kiritiladi.
142. Musiqa asarlari, badiiy va ilmiy asarlarni yaratish, ixtiro va kashfiyotlar qilish ishlab chiqarishning qaysi sohasiga kiradi? d. nomoddiy ne’matlarni ishlab chiqarish 143. ... – inson uning yordamida tabiatga, mehnat predmetlariga ta’sir qiladigan vositalar. d. mehnat qurollari 144. Huquqiy maslahatlar berish, o‘qitish, malaka oshirish ishlab chiqarishning qaysi sohasiga kiradi? nomoddiy xizmatlar ko‘rsatish sohasiga 145. O‘zbekistonda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish jarayonini amalga oshirish 1-bosqichi nechanchi yillarni o‘z ichiga oladi? a. 1991-1993 yillar b. 1992-1994 yillar c. 1992-1993 yillar d. 1991-1995 yillar 146. Mol-mulkni sotish, meros qoldirish, hadya qilish, ijaraga berish kabi holatlarni erkin tanlash mulkchilik munosabatlarining qaysi jihatini tashkil etadi? a. foydalanish b. o‘zlashtirish c. egalik qilish d. tasarruf etish 147. Muayyan maqsad yo‘lida turli ko‘rinishdagi jamoalarga birlashgan kishilar tomonidan birgalikda o‘zlashtiriluvchi vosita va ne’matlar qanday mulk shakliga kiradi? a. jamoa mulki b. xususiy mulk c. davlat mulki d. aralash mulk 148. Mol-mulkning iqtisodiy faoliyatda ishlatilishi yoki ijtimoiy hayotda qo‘llanilishi, ya’ni uning nafli jihatlarining bevosita iste’mol qilinishi mulkchilik munosabatlarining qaysi jihatiga kiradi? a. egalik qilish b. tasarruf etish c. o‘zlashtirish d. foydalanish 149. Xususiylashtirishning usullari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang? a. davlat mulkini sotish orqali xususiylashtirish b. barcha javoblar to‘g‘ri c. davlat mulkini bepul bo‘lib berish orqali xususiylashtirish
150. Ayrim sohibkorlarga qarashli bo‘lib, yollanma mehnatga asoslangan holda foyda olishga qaratilgan mulk mulkchilikning qanday shakliga kiradi? a. jamoa mulki
c. shaxsiy mulk d. aralash mulk 151. Urf-odatlar, udumlarga, an’analarga asoslangan iqtisodiy jarayonlar orqali amal qiladigan iqtisodiy tizimni aniqlang? a. an’anaviy iqtisodiyot b. ma’muriy-buyruqbozlik iqtisodiyoti c. erkin raqobatga asoslangan bozor iqtisodiyoti d. hozirgi zamon bozor iqtisodiyoti 152. Davlat mulkini xususiylashtirish qanday tartibda o‘tkazilishi kerak?
b. davlat qisman ishtirok etishi kerak c. xorijiy davlatlar kuzatuvchilari ishtirokida o‘tkazilishi kerak d. davlat ishtirok etmoqligi kerak 153. Mulkdorlar sinfi qachon vujudga keladi?
b. milliy valyuta muomala kiritilganda c. iqtisodiy islohotlarning birinchi bosqichida d. O‘zbekistonda xususiylashtirish va mulkni davlat tasarrufidan chiqarish amalga oshirilganda 154. Respublikamizda ko‘p ukladli iqtisodiyotni vujudga keltirishda ustuvorlik nimalarga beriladi? a. soliq tizimiga b. yirik biznesga
d. investitsiyani kamaytirib, iste’molni ko‘paytirishga 155. ... – bu mehnat taqsimotiga asoslangan, lekin mashina hali mavjud bo‘lmagan sharoitdagi kooperatsiyadir. a. oddiy kooperatsiya b. to‘g‘ri javob yo‘q
d. rivojlangan kooperatsiya 156. Bir xil ishni yoki xizmat vazifasini bajaruvchi xodimlarning eng oddiy shaklidagi uyushishi, birgalashib ma’lum tartib va reja asosida ishlaydigan kishilar guruhi nima deb ataladi? a. manufaktura b. rivojlangan kooperatsiya
d. yirik mashinalashgan ishlab chiqarish 157. O‘zbekistonda xususiylashtirishning nechanchi bosqichida umumiy uy-joy fondini, savdo, mahalliy sanoat, xizmat ko‘rsatish korxonalarini, qishloq xo‘jalik mahsulotlarini qayta ishlash tizimi korxonalarini xususiylashtirish amalga oshirildi? a. III -bosqich b. II -bosqich
d. IV-bosqich 158. Tovar qanday xususiyatlarga ega? a. almashuv qiymat b. To‘g‘ri javob yo‘q
d. iste’mol qiymati 159. Pulning qaysi vazifasi narxning shakllanishi bilan bog‘liq? a. muomala vositasi b. jahon puli
d. jamg‘arma vositasi 160. Tovar qiymati qanday mehnat sarflarini ifodalaydi? a. individual b. ijtimoiy-zaruriy c. zaruriy d. qo‘shimcha 161. Muomaladagi pul miqdori, tovar narxlari darajasi hamda pullarning qiymati o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni izohlashga asoslangan iqtisodiy ta’limot pulning qanday nazariyasi hisoblanadi? a. Pulning nominalistik va miqdoriy nazariyasi b. Pulning metallistik va miqdoriy nazariyasi c. Pulning nominalistik nazariyasi
162. Pulning qaysi vazifasi pulning muomaladan chiqishi bilan bog‘liq? a. qiymat o‘lchovi
c. to‘lov vositasi d. muomala vositasi 163. Pul iqtisodiyotda qanday vazifalarni bajaradi? Выберите один ответ: a. boylik to‘plash vositasi b. to‘lov vositasi
d. qiymat o‘lchovi, muomala vositasi 164. Tovar narxining ijtimoiy qiymatidan chetga chiqish shart-sharoitlarida, agar talab taklifdan kichik bo‘lsa, narx va qiymat miqdori qanday o‘zgaradi?
b. to‘g‘ri javob yo‘q c. narx > qiymat d. narx
e. qiymat 165. Tovar xo‘jaligining vujudga kelishi va amal qilinishining ijtimoiy-iqtisodiy asoslari hamda shart-sharoitlari nimalardan iborat? a. ishlab chiqaruvchilarning iqtisodiy jihatdan alohidalashuvi b. ijtimoiy mehnat taqsimotining ro‘y berishi c. shaxsiy va xususiy mulkchilikning shakllanishi
166. Ijtimoiy zaruriy naflilik – ... a. Talab va taklif miqdoriga mos keladigan miqdordagi naflilik
c. tovarning kishilarning biron-bir narsaga bo‘lgan ehtiyojini qondirish layoqati d. taklif miqdoriga mos keladigan miqdordagi naflilik 167. Mahsulotlarni o‘z iste’moli uchun emas, balki bozorda sotish, ayirboshlash uchun va boshqalarning ehtiyojini qondirish maqsadida ishlab chiqarish qanday ishlab chiqarish deb yuritiladi? a. tovar ishlab chiqarish b. iste’mol buyularini ishlab chiqarish c. natural ishlab chiqarish d. ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarish 168. Mahsulotlar ishlab chiqaruvchining o‘z ehtiyojlarini qondirish, ichki xo‘jalik ehtiyojlari uchun mo‘ljallagan ishlab chiqarish qanday ishlab chiqarish deb yuritiladi?
b. tovar ishlab chiqarish c. iste’mol buyularini ishlab chiqarish d. ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarish 169. O‘zbekiston Respublikasining milliy valyutasi – «so‘m» qachondan muomalaga kiritilgan a. 1993 yil 3 oktyabr b. 1994 yil 1 iyul c. 1993 yil 3 sentyabr d. 1994 yil 1 iyun 171. Pirovard mahsulot tushunchasi: iste’mol uchun tayyor bo‘lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor narxidagi hajmi 172. Sof mahsulotning zaruriy mahsulotdan ortiqcha qismi, ya’ni qo‘shimcha ish vaqtida xodimlarning qo‘shimcha mehnati bilan yaratilgan qismi ... deyiladi. c. qo‘shimcha mahsulot 173.... – bu tugallanmagan ishlab chiqarish, kelgusida yana qayta ishlov berilishi zarur bo‘lgan yoki qayta sotish uchun mo‘ljallangan tovar va xizmatlardir. Oraliq mahsulot 174. Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi qanday aniqlanadi? d. ishlab chiqarish natijalari umumiy sarf-xarajatlar bilan taqqoslanadi 175. Bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan narsalar nima deb ataladi? c. mehnat predmetlari 176. Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi? b. mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan 177. Ishlab chiqarish jarayoni yakunlangan, shaxsiy va unumli iste’mol qilishga tayyor bo‘lgan mahsulotlar … d. pirovard mahsulot 178. Ishchi va xizmatchilar ish vaqtining bir qismi bo‘lgan zaruriy ish vaqtida zaruriy mehnat bilan yaratilgan, ishchi kuchini normal holatda saqlash va qayta tiklash uchun zarur bo‘lgan mahsulot nima deb ataladi d. zaruriy mahsulot 179. Bozor infratuzilmasi- bu … a. ayirboshlash munosabatlariga xizmat qiluvchi muassasaviy tuzilma b. tadbirkorlik, biznes, foyda c. monopoliya, oligopoliya, talab, taklif d. bozorga jalb etilgan tovar va xizmatlar 180. Bozorni tartibga solish mexanizmi: a. monopoliya, oligopoliya, monopsoniya b. tadbirkorlik, biznes, foyda c. bozorga jalb etilgan tovar va xizmatlar d. talab, taklif, narx, raqobat 181. Хududiy jihatdan olib qaralganda Osiyo bozori va G‘arbiy Yеvropa bozori qanday bozor turiga kiradi? a. jahon bozoriga b. milliy bozorlarga c. mahalliy bozorlarga
182. Qimmatli qog‘ozlar oldi-sotdisi bo‘yicha rasmiy jihatdan tashkil etilgan va muntazam amal qiluvchi bozor shakli birjaning qanday turiga kiradi? a. fond birjasi b. mеhnat birjasi c. valyuta birjasi d. tovar birjasi 183. Bozorning vujudga kelishi: a. natural xo‘jalik xukmron bo‘lgan davrda vujudga kelgan b. bozor iqtisodiyotiga o‘tish vaqtidan boshlab vujudga kelgan c. sanoat taraqqiy eta boshlagan kundan boshlab paydo bo‘lgan d. tovar xo‘jaligi vujudga kelishi bilan paydo bo‘lgan 184. bozor iqtisodiyoti sharoitida: a. davlat mulkiga ustivorlik beriladi b. davlat yagona mulkdor bo‘lib qoladi c. mulkka nisbatan monopoliya saqlanib qoladi
185 Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining umumiy va muhim belgilari tarkibiga kirmaydi? a. narx-navoni davlat narx organlari tomonidan qat’iy belgilanishi b. tadbirkorlik va tanlov erkinligi c. raqobat kurashining mavjudligi d. turli shakllardagi mulkchilikning mavjud bo‘lishi va unda xususiy mulkchilikning ustun turishi 186. Bozor kon’yunkturasi deganda: a. bozor ishtirokchilari tushuniladi b. bozor holati, ya’ni muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushuniladi c. mazkur bozorning tarkibida amal qiluvchi bo‘g‘inlar tushuniladi d. bozor iqtisodiyoti uchun xizmat ko‘rsatuvchi xar xil sohalar tushuniladi 187. Bozor infratuzilmasi-bu a. barcha javoblar to‘g‘ri b. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari c. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar
188. Bozor iqtisodiyoti takror ishlab chiqarishning qaysi fazalarini o‘z ichiga oladi? a. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari b. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar c. xususiy va davlat sektorlari
189. Mehnat unimdorligi o‘ssa, u holda a. tovar birligining qiymati o‘zgarmaydi
c. to‘g‘ri javob keltirilmagan d. tovar birligining qiymati ko‘payadi 190. Ishchilar va tadbirkorlar o‘rtasidagi ishchi kuchini oldi-sotdi bitimini tuzishda vositachilikni amalga oshiruvchi va ishsizlarni ro‘yхatga oluvchi muassasa birjaning qanday turiga kiradi? a. mеhnat birjasi b. valyuta birjasi c. tovar birjasi d. fond birjasi 191. Bozor infratuzilmasining moliya-krеdit munosabatlariga хizmat qiluvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi? a. ombor хo‘jaligi, transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar b. uy-joy va kommunal хizmat idoralari c. ma’lumotlarni to‘plash va sotish muassasalari d. bank, krеdit muassasalari, sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k 192. Bozor regulyatori amal qilishi uchun: a. monopoliyaga imkon berish lozim b. monopoliyaga yo‘l qo‘yish kerak c. erkin bozor raqobatiga yo‘l berilishi zarur d. oligopoliyaga yo‘l berish kerak 193. Bozor takror ishlab chiqarishning qaysi fazasini o‘z ichiga oladi? a. ishlab chiqarish b. iste’mol
d. taqsimlash 194. Bozor iqtisodiyoti sharoitida:
b. narx markazlashgan tarzda belgilanadi c. narx-navo davlat tomonidan o‘rnatiladi d. narxni narx qo‘mitasi belgilaydi 195. Bozor infratuzilmasining ijtimoiy sohaga хizmat ko‘rsatuvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi? a. ma’lumotlarni to‘plash va sotish bilan shug‘ullanuvchi muassasalar b. bank, krеdit muassasalari, soliq idoralari va h.k. c. ombor хo‘jaligi, transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar va h.k. d. uy-joy va kommunal хizmat idoralari, aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k. 196. Ishlab chiqarish vositalari bozori- bu ... a. ishchi kuchini oldi-sotdi qilish bozori
c. daromad keltiruvchi aktsiya, obligatsiya, veksel, chek kabilar oldi-sotdi bozori d. aqliy mehnat mahsuli bo‘lmish tovarlar va xizmatlar oldi-sotdi bozori 197. Milliy valyutalar kurslari bo‘yicha ularning erkin oldi-sotdisi amalga oshiriladigan birja – bu: a. tovar birjasi
c. fond birjasi d. mеhnat birjasi 198. Quyidagilardan qaysi biri bozor sub’yektiga kiradi? a. ayirboshlash munosabatlari qatnashchisi b. iqtisodiy resurslar c. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari d. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar 199. Bozor infratuzilmasining aхborot хizmati idoralari tarkibiga nimalar kiradi?
b. transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar va h.k. c. sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k. d. aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k. 200. Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining salbiy jihatlariga kirmaydi? a. atrof-muhitni ishlab chiqarish va boshqa faoliyat turlari ta’siridan muhofaza qilish mexanizmining mavjud emasligi b. resurslarning qayta tiklanmaydigan turlarini saqlash imkoniyatining yo‘qligi
d. rivojlanishning beqarorligi hamda ijtimoiy ishlab chiqarishning pasayish holatlarining mavjudligi 201. Bozor iqtisodiyoti … a. iqtisodiy monopolizmga asoslangan iqtisoddir b. erkin raqobatni inkor etuvchi iqtisoddir c. ma’muriy rejalashtirishga asoslangan iqtisoddir d. boshqarilib tartibga solinib turiladigan iqtisoddir 202. Хududiy jihatdan olib qaralganda Toshkеnt bozori, London bozori, Nyu-York bozori va boshqalar qanday bozor turiga kiradi? a. jahon bozoriga
c. milliy bozorlarga d. hududiy bozorlarga 203. Quyidagilardan qaysi biri moliya bozori tarkibiy qismi hisoblanadi? a. qarz majburiyatlari bozori va kapital bozori
c. qimmatli qog‘ozlar bozori d. ssuda kapitali bozori 204. Bozor - bu... majmui bo‘lib, ularning munosabatlari natijasida tovarlarning sotish va sotib olish imkoniyati tug‘iladi. a. odamlar va kompaniyalar b. sotib oluvchilar va firmalar c. xaridor va sotuvchilar d. sotuvchi va ishlab chiqaruvchilar 205. Bozor infratuzilmasining tovar va хizmatlar muomalasiga хizmat qiluvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi? a. bank, krеdit muassasalari, sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k b. ombor хo‘jaligi, transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar, birjalar, auktsionlar, savdo uylari va h.k. c. uy-joy va kommunal хizmat idoralari, aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k. d. ma’lumotlarni to‘plash, umumlashtirish va sotish bilan shug‘ullanuvchi muassasalar 206. Hozirgi zamon bozor xo‘jaligi iqtisodiyotning qanday sektoriga asoslanadi? a. xususiy sektorga b. jamoa sektoriga c. davlat sektoriga
207. Aqliy mеhnat mahsuli bo‘lgan tovarlar oldi-sotdi qilinadigan bozor nima dеb ataladi? a. kapital bozori b. valyuta bozori c. intеllеktual tovarlar bozori d. mehnat bozori 208. Qiymatning mehnat nazariyasi asoschilari kimlar? a. Adam Smit b. U.Petti, Adam Smit, David Rikardo c. David Rikardo, Adam Smit, F.Kene d. U.Petti, Adam Smit 209. Quyidagilardan qaysi biri aqliy mehnat mahsuli bo‘lgan intellektual tovarlar bozorining ayriboshlash ob’yekti hisoblanmaydi? a. ishlab chiqarish vositalari b. san’at va badiiy asarlari c. ilmiy axborotlar va ilmiy g‘oyalar d. ilmiy-texnikaviy ishlanmalar 210. Хududiy jihatdan olib qaralganda O‘zbеkiston bozori, Rossiya bozori, Ukraina bozori va boshqalar qanday bozor turiga kiradi? a. hududiy bozorlarga b. mahalliy bozorlarga
d. jahon bozoriga 211. Mashina, asbob-uskuna, хomashyo, yoqilg‘i va matеriallar oldi-sotdi qilinadigan bozor nima dеb ataladi? a. mehnat bozori b. valyuta bozori c. intеllеktual tovarlar bozori d. ishlab chiqarish vositalari (rеsurslar) bozori 212. Oligopolistik bozorda: a. raqobat umuman bo‘lmaydi
c. sotuvchi va xaridorlardan hech biri bozorda hukmron mavqega ega bo‘lmaydi d. sotuvchi sifatida bir firma bozorda tanho hukmronlik qiladi 213. Quyidagilardan qaysi biri bozor ob’yektiga kirmaydi? a. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari
c. iqtisodiy resurslar d. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar 214. Quyidagilardan qaysi biri moliya bozori tarkibiy qismiga kirmaydi? a. kapital bozori
c. ssuda kapitali bozori qimmatli qog‘ozlar bozori d. qarz majburiyatlari bozori 215. Aksiya, obligatsiya, vеksеl, chеk, dеpozit kabilarning oldi-sotdi qilinadigan bozori nima dеb ataladi? a. intеllеkt bozori
c. valyuta bozori d. mehnat bozori 216. Bozor sub’yekti: a. iqtisodiy jarayonlarni uyg‘unlashtirishni ta’minlaydigan dastak b. bozorga jalb qilingan tovar va xizmatlar c. talab, taklif, narx, raqobat
217. Bozor munosabatlariga o‘tish davrida Respublika iqtisodiyotining negizini qanday mulk tashkil qiladi? a. jamoa mulki b. davlat mulki c. xilma-xil mulk d. aralash mulk 218. Kimlar bozor iqtisodiyotining subyektlari bo‘lib hisoblanadi? a. tadbirkorlar b. firmalar korxona va xo‘jaliklar c. davlatning barcha mahkama-idora tashkilotlari d. noto‘g‘ri javob yo‘q 219. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishning qanday modellari mavjud? a. Rivojlangan mamlakatlar yo‘li b. Rivojlanayotgan mamlakatlar yo‘li c. barcha javoblar to‘g‘ri d. Sobiq sotsiolistik mamlakatlari modeli 220. Qaysi bozor iqtisodiyoti andozalarida (modelida) ijtimoiy yo‘nalish nihoyatda ustivor hisoblanadi? a. Yapon andozasida b. Shved andozasida c. Amerikacha andozasida d. Janubiy Koreya andozasida
a. inqilobiy yo‘l bilan b. «karaxt qilib davolash», yo‘li bilan
d. Turkiya modeli asosida 222. Iqtisodiy tizimning qaysi nusxasi (modeli)da xususiy mulkning ustunligi va boshqarishning bozor mexanizmi ta’minlanadi? a. an’anaviy iqtisodiyot b. buyruqli iqtisodiyot c. aralash iqtisodiyot d. sof kapitalizm
a. davlat mulkini auksionlarda kimoshdi savdosi orqali sotish b. kichik xususiylashtirish c. davlat mulkini xususiylashtirish d. mulkchilikning hamma shakllari teng huquqli ekanligi
a. rejalashtirish juda ham kuchli yo‘lga qo‘yilgan usul b. har bir shaxsning yutug‘iga va yuqori darajadagi iqtisodiy farovonlikka yo‘naltirilgan usul
d. narx-navo ustidan qattiq nazorat o‘rnatilgan usul 225. Iqtisodiy islohotlarning ikkinchi bosqichidagi asosiy iqtisodiy vazifani aniqlang? a. makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlash b. davlat mulkini xususiylashtirishni oxiriga yetkazish c. milliy valyutani mustahkamlash d. iqtisodiyot tuzilishining tubdan o‘zgarishi 226. Bozor munosabatlariga o‘tish nimalarga olib keladi? a. mehnatga yaroqli aholini 100 foiz ish bilan band bo‘lishiga
c. markazlashgan taqsimotni rivojlantirishga d. urug‘-aymoqqa bo‘lingan jamiyatni qaror topishiga
a. baynalmilallashuv va milliy xususiyatlar yo‘q bo‘lganda b. chinakam mulkdorlar sinfi shakllanganda c. Rossiya bilan O‘zbekiston o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatlar yaxshi yo‘lga qo‘yilganda d. ekologiya muammolari hal bo‘lganda 228. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishninig “O‘zbek modeli” nimaga asoslanadi? a. erkinlik
c. demokratiya d. xususiy mulkchilik 229. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishda milliy andozamizning o‘ziga xosligini nimalar belgilaydi? a. milliy tarixiy, madaniy, ijtimoiy-iqtisodiy shart-sharoitlari va turmush tarzining o‘ziga xosligi belgilaydi b. milliy tarkibning o‘ziga xosligi c. dinning kishilar ongiga o‘chmas muhrlanganligi belgilaydi d. demografik vaziyatning o‘ziga xosligi 230. Iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning boshlang‘ich nuqtalaridan biri sifatida bozor iqtisodiyotining qaysi negizini yaratish lozim? a. ma’naviy negizini b. huquqiy negizini c. siyosiy negizini d. iqtisodiy negizini 231. Raqobatning qaysi shaklida yangi korxonalarning tarmoqqa kirishiga to‘siqlar ta’qiqlash bilan barobar bo‘ladi? a. sof raqobatda;
c. monopolistik raqobatda; d. oligopoliyada 232. Monopoliya nima? a. bozorda ishlab chiqaruvchilar soni juda ko‘p bo‘lib, xaridorlarga xizmat qiladilar;
c. hamma javoblar to‘g‘ri. d. bu bozorda iste’molchilarning hukmronligi; 233. Raqobat –bu… a. bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining to‘qnashuvi b. bozor subektlarining monopollashuvi c. subyektlar iqtisodiy manfaatlarining to‘qnashuvi
234. Tovar ishlab chiqaruvchilar o‘rtasidagi raqobatdan qanday maqsad ko‘zda tutiladi? a. bozorda o‘z mavqeini mustahkamlash va iste’molchilarni og‘dirib olish;
c. tovarlarni foyda keltiradigan yuqori narxlarda sotish; d. iqtisodiy resurslarni arzon narxlarda sotib olish; 235. Nomukammal raqobat turi: a. oligopolistik raqobat
c. ma’lum darajada cheklangan raqobat d. monopolistik raqobat 236. Quyidagilarning qaysi biri sof raqobatga xos xususiyat hisoblanadi? a. iste’molchilar ko‘p; b. ishlab chiqariladigan mahsulot bir xil; c. ishlab chiqaruvchilar ko‘p;
237. O‘zbekistonda monopolizm qanday tartibga solinadi? a. iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish orqali b. hech qanday tartibga solinmaydi c. kichik biznesni rivojlantirish orqali
238. Davlat monopoliyalarga qarshi siyosatini qaysi maqsadda amalga oshiradi? a. Monopoliyalarni bartaraf etish maqsadida b. Bozor mexanizmlarini cheklash maqsadida c. Raqobatni yo‘qotish maqsadida
239. Raqobat usullari: a. to‘g‘ri javob yo‘q.
c. ishlab chiqarish va g‘ayri ishlab chiqarish; d. moddiy va nomoddiy;
a. bozorda u qadar ko‘p bo‘lmagan iste’molchilarning hukmronligi b. tanho ishlab chiqaruvchining hukmronligi c. tarmoqda u qadar ko‘p bo‘lmagan korxonalarning hukmronlik qilishi d. tanho iste’molchining hukmronligi 241. Narxsiz raqobat usuli qanday yo‘llar bilan olib boriladi? a. barcha javoblar to‘g‘ri b. tovarlarni kreditga sotish; c. kafolatlangan muddatda va undan keyingi davrda turli xizmatlar ko‘rsatish; d. tovar sifatini tabaqalashtirish orqali iste’mol xossalarini oshirish; 242. Monopoliya – bu .... a. ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi; b. bozor regulyatori;
d. korxonaning shakllanishi; 243. Quyidagi omillarning qaysi biri tovar narxini belgilovchi asos bo‘lib xizmat qiladi? a. tovar qiymati va raqobatbardoshligi b. ishlab chiqarish samaradorligi va tovar qiymati c. tovar sifati va qiymati d. tovar qiymati va nafliligi 244. Davlat budjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narx qanday narx deb ataladi? a. Dotatsiyalangan narx b. CHegaralangan narx c. Demping narx d. Erkin bozor narxi 245. Nufuzli narx – bu:
b. resurslar taqsimoti hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori foiz olishga erishish uchun banklar tomonidan foydalaniladigan narx; c. ishlab chiqarish hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori daromad olishga erishish uchun davlat tomonidan foydalaniladigan narx; d. iste’mol hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori foyda olishga erishish uchun xorijiy iste’molchilar tomonidan foydalaniladigan narx; 246. Narx – bu: a. tovar va xizmatlarning sifati va ularga sarflangan mehnatning puldagi ifodasi; b. tovar va xizmatlar miqdorining puldagi ifodasi.
d. tovar va xizmatlar raqobatbardoshligi va foydaliligining puldagi ifodasi; 247. Erkin bozor narxi deganda nima tushuniladi? a. aholi daromadlari va xarajatlari asosida vujudga keladigan bozor narxi; b. resurslarni taqsimlash va ayirboshlash asosida vujudga keladigan bozor narxi. c. ishlab chiqarish va iste’mol asosida vujudga keladigan bozor narxi; d. talab va taklif asosida vujudga keladigan bozor narxi; 248. Joriy narxlar – bu: a. oldingi davrlardagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi resurslarni taqsimlash natijalari hisoblanadi; b. kelajakdagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi tovar va xizmatlarni ayirboshlash natijalari hisoblanadi; c. oldingi va kelajakdagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi aholi iste’moli natijalari hisoblanadi.
249. Quyidagi javoblardan qaysi birida narx tizimiga to‘g‘ri ta’rif berilgan? a. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha daromadlar va xarajatlar turlari narx tizimini tashkil qiladi; b. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha ishlab chiqarish va iste’mol turlari narx tizimini tashkil qiladi; c. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha qiymat va iste’mol qiymati turlari narx tizimini tashkil qiladi;
250. Narx nisbati nima? a. narx o‘sishi; b. narx diapazoni; c. narx o‘zgarishi;
251. Ulgurji narx – bu: a. yaratilgan tovar va xizmatlarning iste’molchilari tomonidan katta miqdordagi tovarlarning bir qismini sotib olinganda qo‘llaniladigan narx. b. iqtisodiy resurslar taqsimoti subyektlari tomonidan katta miqdordagi tovarlarning ma’lum qismlari sotilganda qo‘llaniladigan narx; c. ishlab chiqaruvchilar tomonidan katta miqdordagi tovarlar bir yo‘la ko‘tarasiga sotilganda qo‘llaniladigan narx; d. tovar va xizmatlarni ayirboshlash jarayoni subyektlari tomonidan kam miqdordagi tovarlar qisman sotilganda qo‘llaniladigan narx; 252. Quyidagilardan qaysi biri narxning vazifasi bo‘lib hisoblanadi?
b. xalqaro raqobatbardoshlik c. pul-kredit vositasi vazifasi d. bevosita nazorat qilish vazifasi 253. Narxning vazifalari orqali qanday maqsadlarga erishiladi? a. xalqaro mehnat taqsimotining shakllanishiga, milliy iqtisodiyotning siklli rivojlanishiga; b. milliy iqtisodiyot tarkibining o‘zgarishiga, aholi sonining o‘sishiga; c. milliy iqtisodiyotning siklli rivojlanishiga, milliy iqtisodiyot tarkibining o‘zgarishiga. d. milliy daromadning iqtisodiyot turli tarmoq va sohalari, xo‘jalik yurituvchi subyektlari bo‘yicha taqsimlanishiga; 254. Shartnoma narx – bu: a. taqsimot va ayirboshlash subyektlarining roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan kelishuvda qayd qilingan narx;
c. ishlab chiqaruvchilar va xizmat ko‘rsatuvchilarning roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan bitimda qayd qilingan narx; d. ishlab chiqarish va iste’mol subyektlarining roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan ahdnomada qayd qilingan narx. 255. Demping narx – bu: a. bozorda talab va taklif muvozanatini ta’minlash uchun taqsimot va ayirboshlash subyektlari tomonidan foydalaniladigan maxsus narx.
c. bozorda muvozanatlikni ta’minlash uchun davlat tomonidan foydalaniladigan maxsus narx; d. bozor muvozanatini ta’minlash uchun ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx; 256. Milliy bozor narxi – bu: a. bir mamlakat mintaqalari doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx; b. bir qit’a doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx; c. bir nechta mamlakatlar doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx.
257. Bozorda o‘z mavqeini mustahkamlash va raqiblarini bozordan siqib chiqarish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx qanday narx deb ataladi? a. Demping narx b. Dotatsiyalangan narx c. Erkin bozor narxi d. Chegaralangan narx 258. Qiyosiy narxlarda: a. bazis yil asos qilib olinib, tovarlarni ayirboshlash natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi; b. kelgusi yil asos qilib olinib, aholi iste’moli natijalari shu narxlarda hisoblanadi va kelajakdagi yillar bilan taqqoslanadi.
d. o‘tgan yil asos qilib olinib, resurslar taqsimoti natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi; 259. Narx diapazoni – bu: a. narxlar o‘sishining iste’mol qiymatdagi ifodasi; b. narxlar kamayishining naflilikdagi ifodasi. c. narxlar o‘zgarishining qiymatdagi ifodasi; d. narxlar oralig‘ining puldagi ifodasi; 260. Quyidagi iqtisodiy tushunchalar narxda o‘z ifodasini topadi: a. tovarlar iste’mol qiymati va ularning sifati; b. tovarlar raqobatbardoshligi va ularga talab darajasi. c. tovarlar sifati va ularning raqobatbardoshligi;
261. Narx – bu… a. real bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlarning ijtimoiy qiymati va ijtimoiy nafliligining puldagi ifodasidir b. real bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlarning ijtimoiy nafliligining puldagi ifodasidir c. tovar va xizmatlar miqdorining puldagi ifodasi d. real bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlar ijtimoiy qiymatining puldagi ifodasidir 262. Narxning qaysi vazifasi talab va taklif mos kelishi orqali amalga oshadi? a. tartibga solish va raqobat vositasi b. muvozanatlikni ta’minlash c. ijtimoiy himoyalash d. qiymatni yoki iqtisodiy xarajatlarni hisobga olish 263. Taklif qonuni- bu… a. narx oshishi bilan taklif kamayadi va aksincha
c. narx pasayishi bilan taklif oshadi va aksincha d. narxning o‘zgarishi taklifga hech kanday ta’sir etmaydi 264. Talab- bu… a. bozorga sotishga chiqarilgan mahsulotlar miqdori
c. tovar qiymatining puldagi ifodasi d. ehtiyoj 265. Agar talab elastikligi 1 dan katta bo‘lsa, bunday elastiklik nima deb nomlanadi? a. o‘zgarmas
c. noelastik d. birlik elastik 266. Taklifga quyidagi omillar ta’sir etadi: a. ishchilarni yollash va ularga haq to‘lash b. sotuvchilar va xaridorlarning soni c. bozordagi monopolistlar va monopolistik raqobat
267. Bozorda mashinaning narxi 20 foizga oshishi oqibatida unga bo‘lgan talab hajmi 10 foizga kamaysa talab elastikligini toping: a. 0,5 b. 3
c. 2 d. 1
268. Tovar taqchilligi: a. talab va taklif hajmlari teng b. taklifning talabdan ortda qolishi c. haddan tashqari ko‘p ishlab chiqarish d. talabning taklifdan ortda qolishi 269. Pul bilan ta’minlangan ehtiyoj – bu: a. tovar b. iste’mol c. talab d. taklif 270. Bozor muvozanati- bu...
b. haddan tashkari ko‘p ishlab chiqarish c. talab va taklif miqdorining tengsizligi d. talabning taklifdan ortda qolishi 271. Talab qonuni- bu… a. narxning o‘zgarishi talabga ta’sir etmaydi b. narx oshgan sari talab kamayadi va aksincha c. narx oshgan sari talab ham oshadi va aksincha d. narxning pasayishi bilan talab kamayadi 272. Bir qancha (ko‘pchilik) iste’molchilarning bir turdagi tovar yoki xizmatga bo‘lgan talablari yig‘indisi nima deb ataladi? Выберите один ответ: a. yakka talab b. xususiy talab
d. shaxsiy talab 273. Talab > taklif bo‘lsa:
b. bozorda tovarlar o‘tmay yiqilib qoladi c. bozor muvozanatiga erishiladi d. pul taqchil bo‘ladi 274. Agar talab elastikligi 1 ga teng bo‘lsa bunday elastiklik nima deb nomlanadi? a. noelastik b. elastik
d. o‘zgarmas 275. Alohida iste’molchining tovarning muayyan turiga bo‘lgan talabi nima deb ataladi?
b. xususiy talab c. bozor talabi d. umumiy talab 276. Bozorni tartibga solish mexanizmi: a. monopoliya, oligopoliya, monopsoniya b. talab, taklif, narx va raqobat c. tadbirkorlik va raqobat d. tadbirkorlik, biznes, foyda 277. Engel qonuni izohini toping: a. iste’molchi daromadining o‘zgarishi bilan talab miqdori o‘rtasidagi to‘g‘ri bog‘liqlik b. o‘zaro almashtiruvchi tovarlar narxi va miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik c. narx va miqdor o‘rtasidagi teskari bog‘liqlik d. o‘zaro to‘ldiruvchi tovarlar narxi va miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik 278. Nominal investitsiya nima? a. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash b. pul mablag‘lari ko‘rinishidagi investitsiya; c. pul mablag‘lariga sotib olish mumkin bo‘lgan investitsion resurslar; d. investitsiyalarning manbalaridan biri; 279. Quyidagilardan qaysi biri jamoa bo‘lib iste’mol qilishga kirmaydi? a. ovqatlanish, kiyinish, badiiy asarlar o‘qish b. jamoat transportidan foydalanish; c. o‘yingohlarda sport o‘yinlarini tomosha qilish; d. sihat maskanlarida sog‘liqni tiklash; 280. Respublikamiz iqtisodiyotiga chet el investitsiyalarini olib kirilishi uchun qanday siyosat olib borilmoqda? a. soliq sohasida chegaralangan imtiyozlar siyosati b. pulning qadrsizlanishiga qarshi siyosat
d. tabaqalashgan boj olish siyosati 281. Real investitsiya nima? a. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash b. pul mablag‘lariga sotib olish mumkin bo‘lgan investitsion resurslar; c. investitsiyalarning manbalaridan biri; d. pul mablag‘lari ko‘rinishidagi investitsiya; 282. Quyidagilardan qaysi biri investitsiyalarning ichki manbai hisoblanadi? a. foyda, amortizatsiya ajratmalari; b. homiylar mablag‘lari c. budjet mablag‘lari; d. bank kreditlari; 283. Iste’molga o‘rtacha moyillik nima? a. investitsion resurslar b. shaxsiy daromadning iste’molga ketadigan ulushi; c. shaxsiy daromadning jamg‘arishga ketadigan ulushi; d. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash; 284. Daromad tarkibida iste’mol sarflari ulushi qanchalik yuqori bo‘lsa ... a. jamg‘arma hajmi shunchalik kam bo‘ladi; b. jamg‘arma hajmi 0 darajada bo‘ladi. c. jamg‘arma hajmi shunchalik ko‘p bo‘ladi; d. jamg‘arma hajmi o‘zgarmaydi; 285. Quyidagilardan qaysi biri yakka tartibdagi iste’molga kiradi? a. jamoat transportidan foydalanish; b. ovqatlanish, kiyinish, badiiy asarlar o‘qish c. o‘yingohlarda sport o‘yinlarini tomosha qilish; d. sihat maskanlarida sog‘liqni tiklash; 286. Investitsion qarorlar qabul qilishda quyidagilardan qaysi biri asos bo‘lib hisoblanadi? a. foizning real stavkasi b. foizning nominal stavkasi c. pul taklifi d. soliqlar darajasi 287. Quyidagilardan qaysi biri investitsiyalarning ichki manbai hisoblanadi? a. homiylar mablag‘lari b. budjet mablag‘lari c. bank kreditlari d. foyda, amortizatsiya ajratmalari 288. Sof investitsiyalar – bu ... a. yalpi investitsiya hajmiga teng b. yalpi investitsiya bilan amortizatsiya ajratmalarining yig‘indisiga teng c. amortizatsiya ajratmalariga teng
289. Investor – bu .... a. investitsiyalarni amalga oshiruvchi shaxs b. pul mablag‘lari ko‘rinishidagi investitsiya c. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash d. investitsiyalarni oluvchi shaxs 290. Iste’molchi – bu ... a. ishlab chiqaruvchilardan tashqari barcha xo‘jalik subyektlari b. faqat davlatning aholisi, bozor subyekti sifatida
d. bozordagi hamma subyektlar, faqat davlatdan boshqa 291. Jamg‘arish normasi qanday aniqlanadi?
b. aholi umumiy daromadlarining tirikchilik ne’matlari va xizmatlar uchun ishlatiladigan qismi c. milliy daromad o‘sgan qismining investitsion sarflar summasiga nisbatining foizdagi ifodasi d. shaxsiy daromadning iste’mol darajasiga nisbatining foizdagi ifodasi 292. Sof milliy mahsulotdagi o‘zgarishning investitsiya sarflaridagi o‘zgarishga nisbati ... hisoblanadi. a. bozor muvozanati b. multiplikator samarasi c. stagnasiya d. bozordagi keskin vaziyat 293. Jamg‘armaga keyingi qo‘shilgan moyillik (JQM) – bu .... a. daromad hajmining o‘zgarishi natijasida jamg‘arma hajmining o‘zgarishi; b. daromad hajmining o‘zgarishsiz qolishi c. daromad hajmining o‘zgarishi natijasida jamg‘arma hajmining o‘zgarmasligi; d. daromad hajmining o‘zgarishi natijasida iste’mol hajmining o‘zgarishi; 294. Daromad tarkibida iste’mol sarflari ulushi qanchalik yuqori bo‘lsa ... a. jamg‘arma hajmi shunchalik ko‘p bo‘ladi b. jamg‘arma hajmi 0 darajada bo‘ladi
d. jamg‘arma hajmi o‘zgarmaydi 295. Innovatsiya - .... a. kredit berish; b. tovarlar importini kuchaytirish
d. eksport uchun mablag‘larni yo‘naltirish; 296. Jamg‘arishga o‘rtacha moyillik nima? a. shaxsiy daromadning iste’molga ketadigan ulushi; b. shaxsiy daromadning jamg‘arishga ketadigan ulushi; c. investitsion resurslar d. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash; Download 54.45 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|