1. Kishilarning bilim va dam olish, madaniy saviyasini oshirish kabi ehtiyojlari qanday ehtiyoj turiga kiradi?

1. Kishilarning bilim va dam olish, madaniy saviyasini oshirish kabi ehtiyojlari qanday ehtiyoj turiga kiradi?
a. moddiy ehtiyojlar
b. ikkilamchi ehtiyoj
c. ma’naviy ehtiyojlar
d. birlamchi ehtiyoj
2 “Ko‘rinmas qo‘l” kontseptsiyasining asoschisi
a. Smit A.
b. hammasi noto‘gri
c. Rikardo D.
d. Kene F.
3. Talab va taklif qonuni iqtisodiy qonunlarning qanday turiga kiradi?
a. xususiy yoki davriy iqtisodiy qonunlar
b. umumiy iqtisodiy qonunlar
c. maxsus iqtisodiy qonunlar
d. tabiat qonunlari
4. Jamiyatda insonlarning tabiat ashyolari, boshqa moddiy ashyolar hamda o‘zaro bir-birlari bilan aloqalarida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlarni tadqiq etib, bizni o‘rab turgan olam to‘g‘risidagi fikrlarimizni kengaytirish “Iqtisodiyot nazariyasi” fanining qanday vazifasiga kiradi?
a. bilish vazifasi
b. amaliy vazifasi
c. uslubiy vazifasi
d. g‘oyaviy-tarbiyaviy vazifasi
5. Klassik iqtisodiy maktab asoschisi kim?
a. Keyns J.M.
b. Petti V.
c. Marks K.
d. Marshall A.
6. Jamiyat boyligining manbai puldan, oltindan iborat, boylik savdoda paydo bo‘ladi deb ta’kidlagan oqim nomi?
a. liberalizm
b. merkantilizm oqimi
c. fiziokratlar
d. marjinalizm
7. K.Menger, F.Vizer, Bem-Baverk kabi Avstriya iqtisodiy maktabining namoyandalari qaysi iqtisodiy ta’limot vakillari bo‘lib hisoblanishadi?
a. liberalizm
b. marjinalizm ta’limoti
c. merkantilizm
d. fiziokratlar
8. «Siyosiy iqtisod traktati» (1615) nomli asari orqali birinchi bo‘lib iqtisodiyot nazariyasi faniga nom bergan iqtisodchi olim kim?
a. Adam Smit
b. Tomas Mann
c. Antuan Monkreten
d. Fransua Kene
9. Ehtiyojlarning o‘sib borish qonuni iqtisodiy qonunlarning qanday turiga kiradi?
a. umumiy iqtisodiy qonunlar
b. maxsus qonunlar
c. xususiy qonunlar
d. tabiat qonunlari
10. Kishilik jamiyati rivojlanishining barcha bosqichlarida amal qiladigan qonunlar qanday iqtisodiy qonunlar deb ataladi?
a. maxsus qonunlar
b. yuridik qonunlar
c. davriy qonunlar
d. umumiy iqtisodiy qonunlar
11. “Avstriya” maktabi asoschilari kimlar?
a. Bem-Baverk Y.
b. hammasi to‘g‘ri
c. Smit A.
d. Rikardo D.
12. Fikrning xususiy faktlardan umumiy faktlarga qarab harakati usuli – bu:
a. deduktsiya
b. mantiqiylik
c. induktsiya usuli
d. sintez
13. Doimo takrorlanib turadigan, iqtisodiy jarayonlar va real hodisalarning ayrim tomonlarini ifoda etuvchi ilmiy-nazariy tushuncha nima deb ataladi?
a. deduktsiya
b. induktsiya
c. abstraktsiya
d. iqtisodiy kategoriya
14. Tahlil paytida ikkinchi darajali narsalarni fikrdan chetlashtirib, o‘rganilayotgan jarayonning asl mohiyatiga e’tiborni qaratish usuli – bu:
a. ilmiy abstraktsiya usuli
b. induktsiya
c. mantiqiylik
d. deduktsiya
15. ... – iqtisodiy hayotning turli tomonlari, iqtisodiy hodisa va jarayonlar o‘rtasidagi doimiy, takrorlanib turadigan, barqaror sabab-oqibat aloqalarini, ularning o‘zaro bog‘liqligini ifodalaydi.
a. umumiy iqtisodiy qonunlar
b. iqtisodiy qonunlar
c. maxsus, o‘ziga xos iqtisodiy qonunlar
d. xususiy yoki davriy iqtisodiy qonunlar
16. Insonning shaxsiy manfaati, qiziqishlari va turmush tarziga moslab qondirilishi mumkin bo‘lgan ehtiyojlar qanday ehtiyojlar deyiladi.
a. birlamchi ehtiyoj
b. birgalikda qondiriluvchi ehtiyojlar
c. guruhiy ehtiyoj
d. yakka tarzda qondiriluvchi
17. Fikrning umumiy faktlardan xususiy faktlarga tomon harakati usuli – bu:
Выберите один ответ:
a. deduktsiya usuli
b. konkretlashtirish
c. abstraktlashtirish
d. analiz
18. “Ish bilan bandlik, foiz va pulning umumiy nazariyasi” nomli kitobning muallifi kim?
Выберите один ответ:
a. Keyns J.M.
b. Porter
c. Smit A.
d. Marshall A.
19. Quyidagilardan qaysi biri iqtisodiy resurslar tarkibini to‘liq aks ettiradi?
Выберите один ответ:
a. kapital, yer, ishchi kuchi va tadbirkorlik layoqati
b. tabiiy va inson resurslari
c. mehnat vositalari va ishchi kuchi
d. ishlab chiqarishning moddiy omillari
20. Ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni nima deb ataladi?
a. taqsimlash
b. iste’mol jarayoni
c. talab
d. ehtiyoj
21. A.Smit va D.Rikardo qaysi iqtisodiy maktabning yirik vakillari hisoblanadi?
a. merkantilizm
b. fiziokratizm
c. marjinalizm
d. klassik
22. Unumli iste’mol qanday sohada vujudga keladi?
a. ishlab chiqarish sohasida
b. ishlab chiqarish sohasidan tashqarida
c. to‘g‘ri javob yo‘q
d. xizmat ko‘rsatish sohasida 
23.Unumli iste’mol qanday jarayonni anglatadi?
a. ishlab chiqarish vositalari va ishchi kuchidan ishlab chiqarish maqsadida foydalanish
b. iste’mol va jamg‘arma hajmi o‘rtasidagi bog‘liqlik
c. alohida shaxsning o‘z ixtiyorida bo‘lgan ne’matlarni iste’mol qilishi
d. kishilarning iste’mol buyumlaridan va xizmatlardan shaxsiy ehtiyojlarni qondirish maqsadida foydalanishi 
24. O‘rganilgan qismlardan olingan xulosa va natijalarni bir butun yaxlit jarayon deb qarab umumiy xulosa chiqarish usuli – bu:
a. analiz
b. umumlashtirish
c. statistik
d. sintez usuli 
25. Intsitutsionalizm qaysi so‘zdan olingan, ma’nosi nima
a. barcha javoblar to‘g‘ri
b. lotincha erkin savdoga qo‘l qo‘ymaslik
c. lotincha urf-odat “muassasa”, “ko‘rsatma” 
d. inglizcha erkin savdo
26. Ilk klassik iqtisodiy maktab qaysi davlatda vujudga kelgan?
a. Ispaniya
b. Angliya 
c. AQSH
d. Niderlandiya
27. Mamlakat chegarasining daxlsizligi, uning mudofaa qobiliyatining mustahkamligiga bo‘lgan ehtiyoj qanday ehtiyoj turiga kiradi?
a. umumjamiyat ehtiyojlari 
b. yakka ehtiyoj
c. hududiy ehtiyoj
d. guruhiy ehtiyoj
28. Ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni nima deb ataladi?
a. iste’mol jarayoni 
b. talab
c. ehtiyoj
d. taqsimlash
29. Tadbirkorlik – ...
a. mahsulot ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatishga ijodkorlik, yangilik yaratish ruhi asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat;
b. mahsulotlarni taqsimlash va ayirboshlash jarayonlariga modernizasiyalash asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat;
c. mahsulotlarni ayirboshlash va iste’mol jarayonlariga iqtisodiyotni diversifikasiya qilish asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat;
d. mahsulotlarni taqsimlash va iste’mol jarayonlariga modernizasiyalash va diversifikasiyalash asosida yondashish bilan bog‘liq faoliyat.
30. Tadbirkorlik faoliyati – ...
a. obyekti va subyektidan qati nazar manfaatdorlik va zarurat maqsadida amalga oshiriluvchi pul-kredit sohasidagi faoliyat;
b. obyekti va ko‘rinishidan qati nazar daromad olish maqsadida amalga oshiriluvchi bozor faoliyati;
c. subyekti va xususiyatidandan qati nazar foyda olish maqsadida amalga oshiriluvchi mulkchilik sohasidagi faoliyat;
d. shakli, turi va sohasidan qati nazar foyda olish va uni ko‘paytirish maqsadida amalga oshiriluvchi iqtisodiy faoliyat.
31. Tadbirkorlikning quyidagi shakllari rivojlanadi:
a. davlat, jamoa, xususiy, aralash va boshqa hosila shakllari;
b. milliy, ko‘p tarmoqli, ayrim shaxslarga tegishli, umumiy va boshqa shakllari;
c. jamiyat, ko‘p ukladli, innovasion, ko‘p tarmoqli va boshqa shakllari;
d. xalqaro, turli sohalarga tegishli, investitsion, mulkiy va boshqa shakllari.
32. Davlat korxonalarini quyidagi guruhlarga bo‘lish mumkin:
a. pul-kredit tashkilotlari; davlat taqsimot tashkilotlari; umumiy ishlab chiqarish kompaniyalari;
b. budjet korxonalari; davlat ishlab chiqarish korxonalari; aralash kompaniyalar;
c. soliq-budjet tashkilotlari; xususiy xizmat ko‘rsatish korxonalari; resurslarni taqsimlash sohasidagi kompaniyalar;
d. ishlab chiqarish va iste’mol sohasidagi korxonalar; ochiq turdagi aksionerlik jamiyatlari; tovarlarni ayirboshlash va iste’mol qilish sohasidagi kompaniyalar.
33. Aralash kompaniyalar – ...
a. davlat va xususiy omonatchilarning aksiyalarini birlashtirish asosida tashkil etilgan aksiyadorlik jamiyatlari va majburiyatlari cheklangan shirkatlar shaklidagi korxonalar;
b. umumiy va xususiy tadbirkorlarning obligasiyalarini birlashtirish asosida tashkil etilgan ochiq aksiyadorlik jamiyatlari va majburiyatlari cheklanmagan shirkatlar shaklidagi korxonalar;
c. kichik biznes va xususiy tadbirkorlarning qimmatli qog‘ozlarini birlashtirish asosida tashkil etilgan yopiq aksiyadorlik jamiyatlari va imkoniyatlari cheklanmagan shirkatlar shaklidagi korxonalar;
d. tadbirkorlar va xususiy iste’molchilarning aksiyalari va obligasiyalarini umumlashtirish asosida tashkil etilgan korxonalar va majburiyatlari cheklanmagan shirkatlar shaklidagi korxonalar.
34. Kooperativ tadbirkorlik – ...
a. xususiy mulkka asoslanib, korxona a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi xususiy tadbirkorlikning alohida shakli;
b. jamoa mulkiga asoslanib, kooperasiya a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi jamoa tadbirkorligining alohida shakli;
c. davlat mulkiga asoslanib, korporasiya a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi davlat tadbirkorligining alohida shakli;
d. aralash mulkka asoslanib, kompaniya a’zolarining uning faoliyatida o‘z mehnati bilan ishtirok etishini taqozo etuvchi aralash kompaniyalar tadbirkorligining alohida shakli.
35. Aksiyadorlik jamiyati – ...
a. balansi obligasiyalar shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning obligasiyalaridan tarkib topuvchi korxona;
b. budjeti aksiyalar shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning aksiyalaridan tarkib topuvchi korxona;
c. kapitali qimmatli qog‘oz shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning pul mablag‘laridan tarkib topuvchi korxona;
d. tarkibi aksiyalar va obligasiyalar shaklida rasmiylashtirilgan turli omonatchilarning aksiyalari va obligasiyalaridan tarkib topuvchi korxona.
36. Dividend nima?
a. mulk egasiga to‘lanadigan daromad;
b. obligasiya egasiga to‘lanadigan daromad;
c. korxona egasiga to‘lanadigan daromad;
d. aksiya egasiga to‘lanadigan daromad.
37. Aksiyalarning nazorat paketi – ...
a. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi aksiyalar soni;
b. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi obligasiyalar soni;
c. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi mol-mulk miqdori;
d. aksiyadorlik jamiyati faoliyati ustidan nazorat o‘rnatishni ta’minlash imkonini beruvchi asosiy kapitallar miqdori.
38. Obligasiya – ...
a. ishlab chiqarishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli;
b. sotib olishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli;
c. resurslarni taqsimlashga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli;
d. tovar va xizmatlarni iste’mol qilishga sarflangan mablag‘ni kelgusida qat’iy belgilangan foizi bilan qaytarish majburiyatini ifodalovchi qimmatli qog‘oz shakli.
39. Asosiy kapital – ...
a. tovar va xizmatlarni ayirboshlash jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining nafliligini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi;
b. resurslarni taqsimlash jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining iste’mol qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi;
c. ishlab chiqarish jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining qiymatini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi;
d. tovar va xizmatlarning iste’moli jarayonida bir nechta doiraviy aylanishlar davomida qatnashadi, o‘zining foydali jihatlarini tayyorlanayotgan mahsulotga (xizmatga) bo‘lib-bo‘lib, asta-sekinlik bilan o‘tkazib boradi va bir necha yillik xizmat muddati davomida ashyoviy-buyum shaklini o‘zgartirmaydi.
40. Aylanma kapital – ...
a. bir necha doiraviy aylanishlar davomida bo‘lib-bo‘lib iste’mol qilinadi, o‘zining foydaliligini ishlab chiqarish natijalariga to‘liq o‘tkazadi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotmaydi;
b. bir necha doiraviy aylanishlar davomida qisman iste’mol qilinadi, o‘zining iste’mol qiymatini ishlab chiqarish natijalariga bo‘lib-bo‘lib o‘tkazib boradi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotmaydi;
c. bir doiraviy aylanish davomida ma’lum bir qismi iste’mol qilinadi, o‘zining nafliligini ishlab chiqarish natijalariga qisman o‘tkazib boradi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotadi;
d. bir doiraviy aylanish davomida to‘liq iste’mol qilinadi, o‘zining qiymatini ishlab chiqarish natijalariga to‘liq o‘tkazadi va ashyoviy-buyum shaklini ham yo‘qotadi.
41. Amortizatsiya – ...
a. asosiy kapital eskirib borishiga qarab, uning qiymatini asta-sekin ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, asosiy kapitalni keyinchalik qayta tiklash maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat;
b. aylanma kapital eskirib borishiga qarab, uning iste’mol qiymatini ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, aylanma kapitalni keyinchalik ayirboshlash maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat;
c. asosiy va aylanma kapitallar eskirib borishiga qarab, ularning qiymatini ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, asosiy va aylanma kapitallarni keyinchalik o‘zlashtirish maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat;
d. aylanma kapital eskirib borishiga qarab, uning foydali jihatlarini to‘liq ishlab chiqarilgan mahsulotga o‘tkazish, aylanma kapitalni keyinchalik tasarruf qilish maqsadlarida mahsulotning amortizatsiya miqdoriga teng qismini ajratib borish jarayonidan iborat.
42. Amortizatsiya normasi nima?
a. amortizatsiya ajratmalari har oydagi summasining shu aylanma kapital foydali jihatlariga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi;
b. amortizatsiya ajratmalari yillik summasining shu asosiy kapital qiymatiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi;
c. amortizatsiya ajratmalari joriy yildagi summasining asosiy va aylanma kapitallari nafliligiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizlarda ifodalanadi;
d. amortizatsiya ajratmalari bazis yildagi summasining shu asosiy va aylanma kapitallar iste’mol qiymatiga nisbati sifatida aniqlanadi va foizda ifodalanadi.
43. Korxona ishlab chiqarish xarajatlarini quyidagi turlarga bo‘lish mumkin:
a. bevosita ishlab chiqarish xarajatlari va muomala xarajatlari
b. bilvosita ishlab chiqarish xarajatlari va to‘g‘ri soliqlar
c. umumiy ishlab chiqarish xarajatlari va egri soliqlar
d. xususiy ishlab chiqarish xarajatlari va qo‘shimcha qiymat solig‘i
44. Korxona tomonidan zarur resurs va xizmatlarni tashqaridan to‘lov asosida jalb etishi uchun sarf qilingan xarajatlar qanday xarajatlar deyiladi?
a. o‘zgaruvchan xarajatlar
b. ichki xarajatlar
c. doimiy xarajatlar
d. tashqi xarajatlar
45. Kapital xarajatlarining mahsulot ishlab chiqarish hajmiga nisbati – bu …
a. mehnat sig‘imi
b. mehnat unumdorligi
c. kapital samaradorlik
d. kapital sig‘imi
46. Muomala xarajatlari quyidagi ikki guruhga bo‘linadi:
a. yalpi muomala xarajatlari va egri soliqlar
b. umumiy muomala xarajatlari va umumiy soliqlar
c. xususiy muomala xarajatlari va to‘g‘ri soliqlar
d. qo‘shimcha muomala xarajatlari va sof muomala xarajatlari
47. Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrdagi doimiy xarajat hisoblanadi?
a. xom-ashyo xarajatlari
b. material xarajatlari
c. yonilg‘i xarajatlari
d. amortizatsiya ajratmasi
48. Muomala xarajatlari tushunchasi – ...
a. tovarlarni taqsimlash jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni iste’molchilardan iste’molchilarga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi
b. tovarlarni ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni iste’molchilardan ishlab chiqaruvchilarga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi
c. tovarlarni sotish jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni ishlab chiqaruvchidan iste’molchiga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi
d. tovarlarni iste’mol qilish jarayoni bilan bog‘liq bo‘lib, shu tovarlarni xaridolardan ishlab chiqaruvchilarga yetkazilguncha ketadigan sarflarga aytiladi
49. Korxonalarda tovar va xizmatlarni sotishdan olingan mablag‘lar qanday nomlanadi?
a. foyda
b. pul daromadlari
c. unumdorlik
d. samaradorlik
50. Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi?
a. mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan
b. mahsulot miqdorini qilingan sarf-xarajatlarga nisbati bilan
c. mahsulot miqdorini asosiy kapitalga taqqoslash yo‘li bilan
d. mahsulot miqdorini aylanma kapitalga taqqoslash yo‘li bilan
51. O‘rtacha xarajatlar nima?
a. bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish xarajatlari
b. bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish uchun ketgan doimiy xarajatlar
c. bir birlik mahsulotni ishlab chiqarish uchun ketgan o‘zgaruvchan xarajatlar
d. doimiy va o‘zgaruvchan xarajatlar yig‘indisi
52. O‘rtacha foyda:
a. bir ishchining daromadi
b. bir birlik mahsulotdan olinadigan foyda
c. foydaning umumiy ishlab chiqarish xarajatlariga nisbati
d. chegaralangan mahsulotning sotuvidan olinadigan daromad
53. Doimiy xarajatlar nima?
a. asosiy fondlar
b. firmalarning o‘zgarmas passiv va aktivlari
c. firmalarning doimiy aktivlari
d. ishlab chiqarish hajmiga bog‘liq bo‘lmagan xarajatlar
54. Doimiy xarajatlarning tarkibiy elementlarini belgilang.
a. ishlab chiqarishning hamma xarajatlari
b. ish haqi va xom-ashyo xarajatlari
c. amortizatsiya va ishchilarning ish haqi
d. amortizatsiya, ijara haqi, yuqori darajadagi menejerlar oyligi
55. Ishlab chiqarish hajmining o‘zgarishiga ta’sir qiladigan xarajatlar qanday xarajatlar deyiladi?
a. tashqi xarajatlar
b. doimiy xarajatlar
c. ichki xarajatlar
d. o‘zgaruvchi xarajatlar
56. Ishlab chiqarishning har bir darajasida doimiy va o‘zgaruvchi xarajatlar yig‘indisi qanday xarajatlarni tashkil qiladi?
a. umumiy xarajatlarni
b. xususiy xarajatlarni
c. obyektiv xarajatlarni
d. subyektiv xarajatlarni
57. O‘zgaruvchan xarajatlar nima?
a. ishlab chiqarish hajmiga qarab o‘zgaradigan xarajatlar
b. hamisha o‘zgaradigan xarajatlar
c. doimiy kapitalning aylanma fondlarga nisbati
d. o‘zgaruvchan kapital va amortizatsiya
58. O‘zgaruvchan xarajatlarning tarkibiy elementini belgilang
a. ijara va sug‘urta xarajatlari
b. ishchilarning ish haqi va xom-ashyo xarajatlari
c. amortizatsiya va ish haqi
d. faqat ish haqi
59. Quyidagilardan qaysi biri qisqa davrdagi doimiy xarajat hisoblanadi?
a. xom-ashyo xarajatlari
b. material xarajatlari
c. yonilg‘i xarajatlari
d. amortizatsiya ajratmasi
60. Tovarlarni o‘rash, qadoqlash, saralash, transportga ortish, tashish va saqlash xarajatlari qanday xarajatlar deb ataladi?
a. Sof muomala xarajatlari
b. Bevosita ishlab chiqarish xarajatlari
c. Tashqi xarajatlar
d. Qo‘shimcha muomala xarajatlari
61. Tovarni sotish bilan bog‘liq bo‘lib, sotuvchilarning maoshi, marketing (iste’molchilar talabini o‘rganish), reklama va shu kabi xarajatlar qanday xarajatlar deb ataladi?
a. Sof muomala xarajatlari
b. Bevosita ishlab chiqarish xarajatlari
c. Tashqi xarajatlar
d. Qo‘shimcha muomala xarajatlari
62. Foyda massasining ishlab chiqarish xarajatlariga nisbati va uning foizda ifodalanishi qanday nomlanadi?
a. foyda normasi
b. me’yordagi foyda
c. buxgalteriya foydasi
d. sof foyda
63. Ish haqining shakllari
a. real va nominal
b. asosiy va qo‘shimcha
c. ishbay va vaqtbay
d. barcha javoblar to‘g‘ri
64. Ishchilarning ish haqini tabaqalashtirish qanday tizim yordamida amalga oshiriladi?
a. davlat ijtimoiy tizimi
b. davlat tarif tizimi
c. davlat ish haqi tizimi
d. davlat moliya tizimi
65. Ishchining belgilab qo‘yilgan me’yor doirasidan yuqori ishlab chiqargan mahsulotiga oshirilgan tarif bo‘yicha to‘lanuvchi ish haqi tizimi qanday nomlanadi?
a. ishbay-progressiv haq to‘lash tizimi
b. ishbay-mukofotli haq to‘lash tizimi
c. to‘g‘ri ishbay haq to‘lash tizimi
d. vaqtbay-mukofotli haq to‘lash tizimi
66. Ishlab chiqarish me’yori qay darajada bajarilishidan qati nazar, ish haqi yagona mahsulot birligi uchun belgilangan tarif bo‘yicha to‘lanuvchi ish haqi tizimi qanday nomlanadi?
a. ishbay-progressiv haq to‘lash tizimi
b. ishbay-mukofotli haq to‘lash tizimi
c. to‘g‘ri ishbay haq to‘lash tizimi
d. vaqtbay-progressiv haq to‘lash tizimi
67. Mehnatga haq to‘lashning ishbay tizimida nima hisobga olinadi?
a. sarflangan ish vaqti
b. bajarilgan ish hajmi
c. ishchining mehnat staji
d. bajarilgan ish hajmi va ish vaqti hisobga olinadi
68. Mehnatga haq to‘lashning vaqtbay tizimida nima hisobga olinadi?
a. sarflangan ish vaqti
b. bajarilgan ish hajmi
c. ishchining mehnat staji
d. bajarilgan ish hajmi va ish vaqti hisobga olinadi
69. Mehnatning aniq turiga ish haqining darajasi nima ta’sirida shakllanadi?
a. shu mehnat turi taklifi ta’sirida
b. shu mehnat turiga talab ta’sirida
c. shu mehnat turiga talab va taklif ta’sirida
d. boshqa iqtisodiy resurslarga talab va taklif ta’sirida
70. Nominal ish haqining to‘g‘ri ta’rifini bering.
a. ma’lum vaqt oralig‘ida pul shaklida olingan ish haqi
b. ish haqining sotib olish layoqati
c. barcha pul daromadlari (foyda, renta, foiz) summasi
d. narx chegarasi
71. Real ish haqi-bu
a. ishchi qo‘liga oladigan naqd pul
b. ishchiga hisoblangan ish haqi miqdori
c. nominal ish haqiga xarid qilish mumkin bo‘lgan tovar va xizmatlar miqdori
d. barcha javoblar to‘g‘ri
72. Kasaba uyushmalari ish haqi darajasini oshirishga qanday yo‘llar bilan erishishi mumkin?
a. ishchi kuchiga talabni oshirish orqali
b. ishchi kuchi taklifini qisqartirish orqali
c. aniq kasbni malakali litsenziyalash orqali
d. barcha javoblar to‘g‘ri
73. Kasaba uyushmalari o‘z a’zolari sonini qisqartirish siyosati orqali qanday maqsadlarni ko‘zlaydi?
a. jamoa shartnomalari tuzishda monopol holatga ega bo‘lgan tadbirkorlarga qarshilik ko‘rsatadi
b. ishchi kuchiga bo‘lgan talabni oshiradi
c. kasb bo‘yicha malaka darajasini lisenziyalaydi
d. ishchi kuchi taklifini sun’iy ravishda qisqartiradi
74. Agrar munosabatlar nima?
a. qishloq xo‘jaligida va ishlab chiqarish jarayonida kishilar o‘rtasidagi iqtisodiy aloqa va munosabatlar
b. yerning asosiy mehnat vositasi va predmeti bo‘lishi
c. yerga egalik qilish, tasarruf etish va undan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan barcha munosabatlar
d. barcha javoblar to‘g‘ri
75. Tuproq unumdorligi - ...
a. sun’iy yoki subyektiv bo‘lishi mumkin
b. sun’iy yoki samarali bo‘lishi mumkin
c. tabiiy yoki obyektiv bo‘lishi mumkin
d. tabiiy yoki iqtisodiy bo‘lishi mumkin
76. Agrosanoat integratsiyasi nima?
a. qishloq xo‘jalik mahsulotlarini yetishtirish, uni qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug‘ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari majmuasi
b. ishlab chiqarishning to‘planishi va kapitalning markazlashishi
c. qishloq xo‘jaligi bilan unga xizmat qiluvchi va mahsulotini iste’molchiga yetkazib beruvchi tutash tarmoqlar o‘rtasida iqtisodiy aloqalarning kuchayishi hamda ularning uzviy birikib borish jarayoni
d. ijtimoiy mehnat taqsimotining chuqurlashishi
77. Bir turdagi mahsulot ishlab chiqaruvchi va unga bog‘liq ishlab chiqarish faoliyati bilan shug‘ullanuvchi bir necha xo‘jalik hamda korxonalarning birlashmasi qanday nomlanadi?
a. agrosanoat majmuasi
b. agrosanoat integrasiyasi
c. agrosanoat birlashmalari
d. agrosanoat kombinatlari
78. Differensial renta I – bu?
a. Yer uchastkalarining unumdorligidagi va joylashgan joyidagi farqlar natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad
b. Yerlarning tabiiy unumdorligi bilan bog‘liq bo‘lgan, sanoat markazlariga, bozorlarga va aloqa yo‘llariga yaqin joylashgan serunum yer uchastkalarida vujudga keladigan renta
c. Qishloq xo‘jaligida yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik monopoliyasi natijasida vujudga kelib, hamma turdagi yerlardan olinadigan renta
d. Alohida tabiiy sharoitga ega bo‘lgan, noyob qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtiriladigan yerlardan olinadigan renta
79. Differensial renta II – bu?
a. Yerlarning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad
b. Qishloq xo‘jaligida yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik monopoliyasi natijasida vujudga kelib, hamma turdagi yerlardan olinadigan renta
c. Alohida tabiiy sharoitga ega bo‘lgan, noyob qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtiriladigan yerlardan olinadigan renta
d. Yer uchastkalarining unumdorligidagi va joylashgan joyidagi farqlar natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad
80. Jismoniy va yuridik shaxslarning ma’lum yer uchastkasiga tarixan tarkib topgan asoslardagi yoki qonun hujjatlarida belgilangan tartibdagi egalik huquqini tan olinishi qanday nomlanadi?
a. yerni tasarruf qilish
b. yerdan foydalanish
c. yerga egalik
d. yerni oldi-sotdi qilish
81. Qishloq xo‘jalik sohalaridagi tadbirkorlik faoliyati qanday nomlanadi?
a. agrobiznes
b. agrosanoat majmuasi
c. agrosanoat integrasiyasi
d. agrar sohadagi islohotlar
82. Quyidagi yer uchastkalarining qaysi birida differensial renta I hosil bo‘lmaydi?
a. unumdorligi juda yuqori
b. unumdorligi yuqori
c. unumdorligi o‘rtacha
d. unumdorligi past
83. Qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtirish, uni saqlash, qayta ishlash va iste’molchilarga yetkazib berish bilan shug‘ullanuvchi iqtisodiyot tarmoqlari birikmasi qanday nomlanadi?
a. agrosanoat kombinatlari
b. agrosanoat integrasiyasi
c. agrosanoat birlashmalari
d. agrosanoat majmuasi
84. Renta nazariyasi dastlab qaysi iqtisodchi olimlarning ilmiy asarlarida yoritib berilgan?
a. Rikardo va Maltuslarning ilmiy asarlarida
b. Kene va Tyurgolarning ilmiy asarlarida
c. Smit va Rikardolarning ilmiy asarlarida
d. Sey va Maltuslarning ilmiy asarlarida
85. Renta tushunchasi qaysi bandda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
a. yerdan foydalanganlik uchun uning egasiga to‘lanadigan haq
b. yer narxining o‘zgarishi
c. yerning unumdorligi
d. yerga bo‘lgan talab va taklifning o‘zgarishi
86. Yer rentasi darajasini belgilab beruvchi asosiy omilni aniqlang?
a. yerga bo‘lgan talab
b. shu yerda yetishtiriladigan mahsulot narxi
c. yerning unumdorligi
d. barcha javoblar to‘g‘ri
87. Yer uchastkalarining tabiiy unumdorligi va joylashgan joyidagi farqlardan kelib chiqadigan renta qanday nom bilan ataladi?
a. absolyut renta
b. differensial renta I
c. differensial renta II
d. monopol renta
88. Monopol renta – bu …
a. Yerlarning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad
b. Qishloq xo‘jaligida yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik monopoliyasi natijasida vujudga kelib, hamma turdagi yerlardan olinadigan renta
c. Alohida tabiiy sharoitga ega bo‘lgan, noyob qishloq xo‘jalik mahsulotlari yetishtiriladigan yerlardan olinadigan renta
d. Yer uchastkalarining unumdorligidagi va joylashgan joyidagi farqlar natijasida vujudga keladigan qo‘shimcha sof daromad
89. Yerdan foydalanish huquqi deganda nimani tushunasiz?
a. o‘rnatilgan urf-odatlar yoki qonuniy tartibda undan foydalanish
b. davlat tomonidan belgilangan qoidalar yoki iqtisodiy tartibda uni tasarruf qilish
c. soliq idoralari tomonidan belgilangan kodekslar yoki moliyaviy tartibda uni oldi-sotdi qilish
d. qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi tomonidan o‘rnatilgan qoidalar yoki talab darajasida unga egalik qilish
90. Yerga egalik deganda ...
a. yerga bo‘lgan iqtisodiy huquqi va uni tovar-pul munosabatlari jihatdan realizasiya qilish tushuniladi
b. yerga bo‘lgan yuridik huquqi va uni moliyaviy jihatdan realizatsiya qilish tushuniladi
c. yerga bo‘lgan xo‘jalik huquqi va uni bozor munosabatlari jihatidan realizasiya qilish tushuniladi
d. yerga bo‘lgan mulkchilik huquqi va uni iqtisodiy jihatdan realizasiya qilish tushuniladi
91. Yerga bo‘lgan xususiy mulkchilik, ular unumdorligidagi farqlardan qati nazar yer egalariga qanday rentani olish imkonini beradi?
a. absolyut renta
b. differensial renta I
c. differensial renta II
d. monopol renta
92. Yerlardan intensiv foydalanish, ya’ni ularning iqtisodiy unumdorligini oshirish natijasida vujudga keladigan renta qanday nom bilan ataladi?
a. absolyut renta
b. differensial renta I
c. differensial renta II
d. monopol renta
93. Yerlarning iqtisodiy unumdorligi qanday yo‘llar bilan oshiriladi?
a. yerlarga mineral va organik o‘g‘itlar solish
b. ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalash
c. irrigatsiya va melioratsiya tadbirlarini amalga oshirish
d. barcha javoblar to‘g‘ri
94. Yerning boshqa ishlab chiqarish vositalaridan farqlari nimada?
a. undan foydalanish jarayonida uning unumdorligi pasayib boradi, unga qo‘shimcha ishlov berish orqali uning unumdorligi oshib boradi
b. undan foydalanish jarayonida u yeyilmaydi, eskirmaydi, undan to‘g‘ri foydalanilsa, uning unumdorligi oshib boradi
c. undan foydalanish jarayonida uni ko‘paytirib borish mumkin, unumdor yerlarga qo‘shimcha ishlov bermasdan ham foydalanish mumkin
d. undan foydalanish jarayonida qo‘shimcha yerlarni o‘zlashtirish, yangi yerlarni ochish, ekin ekish uchun tayyorlash orqali ko‘paytirib borish mumkin
95. Yerning tabiiy unumdorligi bilan bog‘liq bo‘lgan, sanoat markazlariga, bozorlarga va aloqa yo‘llariga yaqin joylashgan serunum yer uchastkalarida vujudga kelgan renta shakli qanday nomlanadi?
a. differensial renta I
b. differensial renta II
c. monopol renta
d. absolyut renta
96. Yerga egalik qilish, tasarruf etish va undan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lgan munosabatlar qanday munosabatlar hisoblanadi?
a. agrar munosabatlar
b. mulkchilik munosabatlari
c. iqtisodiy munosabatlar
d. yer-suv munosabatlari
97. YaIMni ishlab chiqarish, taqsimlash va undan foydalanishning rasmiy iqtisodiyotdan yashirin qismi…
a. oraliq iqtisodiyot
b. hufyona iqtisodiyot
c. real iqtisodiyot
d. jahon iqtisodiyoti
98. Yalpi ichki mahsulot qiymatini aniqlashda qanday usul qo‘llaniladi?
a. daromadlar usuli, qo‘shilgan qiymat usuli, maksimumlar usuli
b. xarajatlar usuli, qo‘shilgan qiymat usuli,
c. qo‘shilgan qiymat usuli, xarajatlar usuli, maksimumlar usuli
d. daromadlar usuli, xarajatlar usuli, qo‘shilgan qiymat usuli
99. Yalpi ichki mahsulotni hisoblashda quyidagilarning qaysi biridan foydalaniladi?
a. davlat budjetidan agratiladigan ijtimoiy to‘lovlardan
b. qimmatli qog‘ozlardan
c. xususiy ijtimoiy to‘lovlardan
d. Milliy hisoblar tizimidan
100. Yalpi milliy mahsulot bu - …
a. bu o‘z mamlakati yoki horijda joylashgan milliy korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmining jami qiymati
b. bu o‘z mamlakatida joylashgan milliy korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmining jami qiymati
c. bu faqat horijda joylashgan milliy korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmining jami qiymati
d. bu import qilingan mahsulot
101. Yalpi milliy mahsulotni hisoblashda quyidagilardan qaysi biri hisobga olinmaydi?
a. davlat budjetidan ijtimoiy to‘lovlar
b. qimmatli qog‘ozlar
c. xususiy ijtimoiy to‘lovlar
d. yuqoridagilarning barchasi
102. Makroiqtisodiyot qaysi darajadagi iqtisodiyot?
a. xalq xo‘jaligi darajasidagi iqtisodiyot
b. iqtisodiyotning davlat sektori
c. iqtisodiyotning kooperativ sektori
d. butun milliy va jahon iqtisodiyoti
103. Makrodarajada umumiy iqtisodiy muvozanat – bu...
a. barcha sohalar, tarmoqlar, xo‘jaliklarning me’yorida rivojlanishini ta’minlaydigan muvozanatlar tizimi
b. uy xo‘jaliklarining me’yorida rivojlanishini ta’minlaydigan muvozanatlar tizimi
c. bu xalqaro bitim
d. bozordagi keskin vaziyat
104. Mamlakatning iqtisodiy o‘sish sur’atini tavsiflaydigan ko‘rsatkichlar:
a. yalpi talab va yalpi taklif
b. Iste’mol va jamg‘arma
c. real YaIM va aholi jon boshiga real YaIMning to‘g‘ri kelishi
d. investitsiyalar miqdori
105. Milliy daromad qanday hisoblanadi?
a. SMM - amortizatsiya
b. SMM - egri soliqlar
c. SMM - ish haqi milliy
d. SMM to‘g‘ri soliqlar
106. Milliy mahsulot bu - . . .
a. korxona miqyosida yaratilgan mahsulot
b. faqat eksport uchun yaratilgan mahsulot
c. mamlakat miqyosida yaratilgan mahsulot va xizmatlar umumiy hajmi
d. mamlakatda qo‘shma korxonalar tomonidan yaratilgan mahsulot
107. Nominal YaIM nima?
a. nisbiy narxlarda hisoblangan YAIM
b. joriy narxlarda hisoblangan YaIM
c. o‘zgaruvchan va nisbiy narxlarda hisoblangan YaIM
d. o‘zgaruvchan narxlarda hisoblangan YaIM
108. Nominal YaMM qanday usul bilan real YaMMga aylantiriladi?
a. nominal YaMM / narx indeksi
b. nominal YaMM x narx indeksi
c. nominal YaMM x joriy narxlar
d. nominal YaMM x doimiy narxlar
109. O‘zbekistonda makroiqtisodiy barqarorlashtirish siyosatidan ko‘zda tutilgan maqsad nimadan iborat?
a. makroiqtisodiyotda muvozanatlikni ta’minlash
b. ishlab chiqarishning keskin darajada pasayishining oldini olish
c. ommaviy ishsizlikning kelib chiqishiga yo‘l qo‘ymaslik
d. iqtisodiy o‘sishga shart-sharoit yaratish
110. Qiyosiy narxlarda:
a. bazis yil asos qilib olinib, tovarlarni ayirboshlash natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi
b. o‘tgan yil asos qilib olinib, resurslar taqsimoti natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi
c. ma’lum yil asos qilib olinib, ishlab chiqarishning natijalari shu narxda hisoblanadi va boshqa yillar bilan taqqoslanadi
d. kelgusi yil asos qilib olinib, aholi iste’moli natijalari shu narxlarda hisoblanadi va kelajakdagi yillar bilan taqqoslanadi
111. Quyidagi qaysi ko‘rsatkich YaMM hajmiga kirmaydi?
a. eksport tovarlar
b. import tovarlar
c. amortizatsiya ajratmasi
d. SMM
112. Real yalpi ichki mahsulot nima?
a. o‘zgarmas yoki qiyosiy narxlarda hisoblangan YaIM
b. o‘zgaruvchan va nisbiy narxlarda hisoblangan YaIM
c. o‘zgaruvchan narxlarda hisoblangan YaIM
d. nisbiy narxlarda hisoblangan YaIM
113. SMM qanday hisoblanadi?
a. YaMM - sof eksport
b. YaMM - amortizatsiya
c. YaMM - egri soliqlar
d. YaMM - joriy moddiy xarajatlar
114. Quyidagilardan qaysi biri yalpi talab tarkibiga kirmaydi?
a. ist’emolchilik sarflari
b. davlat sarflari
c. investitsion sarflar
d. aholi jamg‘armalari
115. Barcha iste’molchilar tomonidan narxlarning muayyan darajasida sotib olinishi mumkin bo‘lgan turli tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan talabning umumiy hajmi….
a. talab
b. yalpi talab
c. taklif
d. yalpi taklif
116. Mamlakatda narxlarning muayyan darajasida ishlab chiqarilib, sotishga tayyor bo‘lgan barcha tovarlar va hizmatlar hajmi……
a. talab
b. yalpi talab
c. taklif
d. yalpi taklif
117. Narx darajasi ortishi hamda milliy ishlab chiqarishning real hajmi ortishi qaysi kesmada kuzatiladi?
a. yotiq kesma
b. oraliq kesma
c. tik kesma
d. keynscha kesma
118. Sof daromad – bu ……
a. soliqlar to‘langandan keyin aholi qo‘lida qoladigan daromad
b. milliy daromad
c. ish haqi
d. budjet daromadi
119. Yalpi taklifga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?
a. narxlar darajasi bilan ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi
b. narxlar darajasining o‘zgarishi
c. ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi
d. yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi muvozanatlik
120. Yalpi talab egri chizig‘i qaysi ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladi
a. narx darajasi va ishlab chiqarish real hajmi
b. sarflangan xom-ashyolar miqdori
c. budjet xarajatlari
d. eksport va import
121. Yalpi talab miqdori nimalarga bog‘liq?
a. tovarlar turlari, miqdori hamda narxiga
b. tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga
c. miqdori hamda sifatiga
d. tovarlar turlari, miqdoriga
122. Barcha iste’molchilar tomonidan narxlarning muayyan darajasida sotib olinishi mumkin bo‘lgan turli tovarlar va xizmatlarga bo‘lgan talabning umumiy hajmi…
a. talab
b. yalpi talab
c. taklif
d. yalpi taklif
123. Yalpi taklifga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?
a. narxlar darajasi bilan ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi
b. narxlar darajasining o‘zgarishi
c. ishlab chiqarilgan tovarlar ijtimoiy qiymati o‘rtasidagi nisbatning o‘zgarishi
d. yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi muvozanatlik
124. Mamlakatda narxlarning muayyan darajasida ishlab chiqarilib, sotishga tayor bo‘lgan barcha tovarlar va hizmatlar hajmi …
a. talab
b. yalpi talab
c. taklif
d. yalpi taklif
125. Narxning osonlik bilan ko‘tarilishi, lekin juda qiyinchilik bilan sekin pasayishi qanday samara deb ataladi?
a. ishlab chiqarish samarasi
b. tovar samarasi
c. xrapovik samarasi
d. xarajatlar samarasi
126. Real kassa qoldiqlar samarasi ekvivalenti……
a. boylik samarasi
b. import tovarlar xaridi samarasi
c. foiz stavkasi samarasi
d. xrapovik samara
127. Ishlab chiqarish omillari nima?
a. yer, kapital, ishchi kuchi
b. yer, kapital, ishchi kuchi, iste’molchi
c. yer, kapital, ishchi kuchi, tadbirkorlik qobiliyati
d. yer, kapital, ishchi kuchi, tovar
128. Ortiqcha quvvat bu . . .
a. mavjud foydalanilmaydigan asosiy kapitalning ko‘payishi
b. milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi
c. sof eksportning ko‘payishi
d. importning ortiqchaligi
129. Davlat sarflari bu - …
a. ortiqcha quvvatlar, ya’ni mavjud foydalanilmaydigan asosiy kapitalning ko‘payishi
b. milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi
c. sof eksportning ko‘payishi
d. investitsiyalardan foydalanish
130. Sof eksportdagi o‘zgarish bu - …
a. ortiqcha quvvatlar, ya’ni mavjud foydalanilmaydigan asosiy kapitalining ko‘payishi
b. milliy mahsulotda davlat xaridining ko‘payishi
c. sof eksportning ko‘payishi yoki kamayishi
d. iqtisodiy muvozanatlik
131. Yalpi talab egri chizig‘i qaysi ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladi
a. narx darajasi va ishlab chiqarish real hajmi
b. sarflangan xom-ashyolar miqdori
c. budjet xarajatlari
d. eksport va import
132. Sof eksport hajmining o‘zgarishiga avvalo qaysi omillar ta’sir ko‘rsatadi?
a. mahsulotlarning umumiy hajmi
b. chet davlatlar milliy daromadi
c. valyuta kurslarining o‘zgarishi
d. 2 va 3 javoblar to‘g‘ri
133. Turli tovarlar narxlari va milliy ishlab chiqarish hajmi o‘rtasida qanday bog‘liqlik mavjud?
a. bilvosita
b. bevosita
c. bog‘liqlik yo‘q
d. qisman
134. Milliy ishlab chiqarishning real hajmi qisqarishi hamda narx darajasi pasayishi qaysi kesmada kuzatiladi?
a. yotiq kesma
b. oraliq kesma
c. tik kesma
d. keynscha kesma
135. Yotiq kesmani yana qanday nom bilan ataladi?
a. Ford kesmasi
b. Fayol kesmasi
c. Keynscha kesma
d. Fransua kesmasi
136. Yalpi talab miqdori nimalarga bog‘liq?
a. tovarlar turlari, miqdori hamda narxiga
b. tovarlar turlari, miqdori, sifati hamda narxiga
c. miqdori hamda sifatiga
d. tovarlar turlari va miqdoriga
137. Narx darajasi o‘zgarishining biror mamlakatdagi ichki va jahon narxlari nisbatiga ta’siri orqali namoyon bo‘ladigan samara bu - …?
a. boylik samarasi
b. import tovarlar xaridi samarasi
c. foiz stavkasi samarasi
d. barcha javoblar to‘g‘ri
138. Quyidagilardan qaysi biri yalpi talab tarkibiga kirmaydi?
a. ist’emolchilik sarflari
b. davlat sarflari
c. investitsion sarflar
d. aholi jamg‘armalari
139. Narx darajasining oshishi nimaga olib keladi?
a. iste’molchilarning pulga bo‘lgan talabining oshishiga
b. iste’molchilarning pulga bo‘lgan talabining qisqarishiga
c. yalpi talabning oshishiga
d. tadbirkorlarning pulga bo‘lgan talabining kamayishiga
140. Quyidagilardan qaysi biri moddiy iste’molga kirmaydi?
a. oziq-ovqat iste’moli
b. kiyim-kechakdan foydalanish
c. bilim olish, musiqa tinglash, sog‘liqni tiklash, advokat xizmatidan foydalanish
d. uy-joy va boshqalardan foydalanishni
141. Odatda ishchi kuchi resurslari tarkibiga kimlar kiritiladi.
a. 16 yoshdan 60 yoshgacha bo‘lgan erkaklar, 16 yoshdan 55 yoshgacha bo‘lgan ayollar
142. Musiqa asarlari, badiiy va ilmiy asarlarni yaratish, ixtiro va kashfiyotlar qilish ishlab chiqarishning qaysi sohasiga kiradi?
d. nomoddiy ne’matlarni ishlab chiqarish
143. ... – inson uning yordamida tabiatga, mehnat predmetlariga ta’sir qiladigan vositalar.
d. mehnat qurollari
144. Huquqiy maslahatlar berish, o‘qitish, malaka oshirish ishlab chiqarishning qaysi sohasiga kiradi?
nomoddiy xizmatlar ko‘rsatish sohasiga
145. O‘zbekistonda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish va xususiylashtirish jarayonini amalga oshirish 1-bosqichi nechanchi yillarni o‘z ichiga oladi?
a. 1991-1993 yillar
b. 1992-1994 yillar
c. 1992-1993 yillar
d. 1991-1995 yillar
146. Mol-mulkni sotish, meros qoldirish, hadya qilish, ijaraga berish kabi holatlarni erkin tanlash mulkchilik munosabatlarining qaysi jihatini tashkil etadi?
a. foydalanish
b. o‘zlashtirish
c. egalik qilish
d. tasarruf etish
147. Muayyan maqsad yo‘lida turli ko‘rinishdagi jamoalarga birlashgan kishilar tomonidan birgalikda o‘zlashtiriluvchi vosita va ne’matlar qanday mulk shakliga kiradi?
a. jamoa mulki
b. xususiy mulk
c. davlat mulki
d. aralash mulk
148. Mol-mulkning iqtisodiy faoliyatda ishlatilishi yoki ijtimoiy hayotda qo‘llanilishi, ya’ni uning nafli jihatlarining bevosita iste’mol qilinishi mulkchilik munosabatlarining qaysi jihatiga kiradi?
a. egalik qilish
b. tasarruf etish
c. o‘zlashtirish
d. foydalanish
149. Xususiylashtirishning usullari to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni aniqlang?
a. davlat mulkini sotish orqali xususiylashtirish
b. barcha javoblar to‘g‘ri
c. davlat mulkini bepul bo‘lib berish orqali xususiylashtirish
d. davlat mulkini bepul bo‘lib berish hamda sotishni uyg‘unlashtirish orqali xususiylashtirish
150. Ayrim sohibkorlarga qarashli bo‘lib, yollanma mehnatga asoslangan holda foyda olishga qaratilgan mulk mulkchilikning qanday shakliga kiradi?
a. jamoa mulki
b. xususiy mulk
c. shaxsiy mulk
d. aralash mulk
151. Urf-odatlar, udumlarga, an’analarga asoslangan iqtisodiy jarayonlar orqali amal qiladigan iqtisodiy tizimni aniqlang?
a. an’anaviy iqtisodiyot
b. ma’muriy-buyruqbozlik iqtisodiyoti
c. erkin raqobatga asoslangan bozor iqtisodiyoti
d. hozirgi zamon bozor iqtisodiyoti
152. Davlat mulkini xususiylashtirish qanday tartibda o‘tkazilishi kerak?
a. maxsus dasturlar asosida davlatning qattiq nazorati ostida amalga oshirilishi kerak
b. davlat qisman ishtirok etishi kerak
c. xorijiy davlatlar kuzatuvchilari ishtirokida o‘tkazilishi kerak
d. davlat ishtirok etmoqligi kerak
153. Mulkdorlar sinfi qachon vujudga keladi?
a. kichik biznes va xususiy tadbirkorlik chinakam ma’noda tarkib topib, odamlar qimmatli qog‘ozlarini sotib olishga qodir bo‘lganda
b. milliy valyuta muomala kiritilganda
c. iqtisodiy islohotlarning birinchi bosqichida
d. O‘zbekistonda xususiylashtirish va mulkni davlat tasarrufidan chiqarish amalga oshirilganda
154. Respublikamizda ko‘p ukladli iqtisodiyotni vujudga keltirishda ustuvorlik nimalarga beriladi?
a. soliq tizimiga
b. yirik biznesga
c. xususiy mulkka, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikka
d. investitsiyani kamaytirib, iste’molni ko‘paytirishga
155. ... – bu mehnat taqsimotiga asoslangan, lekin mashina hali mavjud bo‘lmagan sharoitdagi kooperatsiyadir.
a. oddiy kooperatsiya
b. to‘g‘ri javob yo‘q
c. manufaktura
d. rivojlangan kooperatsiya
156. Bir xil ishni yoki xizmat vazifasini bajaruvchi xodimlarning eng oddiy shaklidagi uyushishi, birgalashib ma’lum tartib va reja asosida ishlaydigan kishilar guruhi nima deb ataladi?
a. manufaktura
b. rivojlangan kooperatsiya
c. oddiy kooperatsiya
d. yirik mashinalashgan ishlab chiqarish
157. O‘zbekistonda xususiylashtirishning nechanchi bosqichida umumiy uy-joy fondini, savdo, mahalliy sanoat, xizmat ko‘rsatish korxonalarini, qishloq xo‘jalik mahsulotlarini qayta ishlash tizimi korxonalarini xususiylashtirish amalga oshirildi?
a. III -bosqich
b. II -bosqich
c. I-bosqich
d. IV-bosqich
158. Tovar qanday xususiyatlarga ega?
a. almashuv qiymat
b. To‘g‘ri javob yo‘q
c. iste’mol va almashuv qiymati
d. iste’mol qiymati
159. Pulning qaysi vazifasi narxning shakllanishi bilan bog‘liq?
a. muomala vositasi
b. jahon puli
c. qiymat o‘lchovi
d. jamg‘arma vositasi
160. Tovar qiymati qanday mehnat sarflarini ifodalaydi?
a. individual
b. ijtimoiy-zaruriy
c. zaruriy
d. qo‘shimcha
161. Muomaladagi pul miqdori, tovar narxlari darajasi hamda pullarning qiymati o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni izohlashga asoslangan iqtisodiy ta’limot pulning qanday nazariyasi hisoblanadi?
a. Pulning nominalistik va miqdoriy nazariyasi
b. Pulning metallistik va miqdoriy nazariyasi
c. Pulning nominalistik nazariyasi
d. Pulning miqdoriy nazariyasi
162. Pulning qaysi vazifasi pulning muomaladan chiqishi bilan bog‘liq?
a. qiymat o‘lchovi
b. boylik to‘plash vositasi
c. to‘lov vositasi
d. muomala vositasi
163. Pul iqtisodiyotda qanday vazifalarni bajaradi?
Выберите один ответ:
a. boylik to‘plash vositasi
b. to‘lov vositasi
c. barcha javoblar to‘g‘ri
d. qiymat o‘lchovi, muomala vositasi
164. Tovar narxining ijtimoiy qiymatidan chetga chiqish shart-sharoitlarida, agar talab taklifdan kichik bo‘lsa, narx va qiymat miqdori qanday o‘zgaradi?
a. narx < qiymat
b. to‘g‘ri javob yo‘q
c. narx > qiymat
d. narx
e. qiymat
165. Tovar xo‘jaligining vujudga kelishi va amal qilinishining ijtimoiy-iqtisodiy asoslari hamda shart-sharoitlari nimalardan iborat?
a. ishlab chiqaruvchilarning iqtisodiy jihatdan alohidalashuvi
b. ijtimoiy mehnat taqsimotining ro‘y berishi
c. shaxsiy va xususiy mulkchilikning shakllanishi
d. ijtimoiy mehnat taqsimotining ro‘y berishi, shaxsiy va xususiy mulkchilikning shakllanishi, ishlab chiqaruvchilarning iqtisodiy jihatdan alohidalashuvi
166. Ijtimoiy zaruriy naflilik – ...
a. Talab va taklif miqdoriga mos keladigan miqdordagi naflilik
b. talab miqdoriga mos keladigan miqdordagi naflilik
c. tovarning kishilarning biron-bir narsaga bo‘lgan ehtiyojini qondirish layoqati
d. taklif miqdoriga mos keladigan miqdordagi naflilik
167. Mahsulotlarni o‘z iste’moli uchun emas, balki bozorda sotish, ayirboshlash uchun va boshqalarning ehtiyojini qondirish maqsadida ishlab chiqarish qanday ishlab chiqarish deb yuritiladi?
a. tovar ishlab chiqarish
b. iste’mol buyularini ishlab chiqarish
c. natural ishlab chiqarish
d. ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarish
168. Mahsulotlar ishlab chiqaruvchining o‘z ehtiyojlarini qondirish, ichki xo‘jalik ehtiyojlari uchun mo‘ljallagan ishlab chiqarish qanday ishlab chiqarish deb yuritiladi?
a. natural ishlab chiqarish
b. tovar ishlab chiqarish
c. iste’mol buyularini ishlab chiqarish
d. ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarish
169. O‘zbekiston Respublikasining milliy valyutasi – «so‘m» qachondan muomalaga kiritilgan
a. 1993 yil 3 oktyabr
b. 1994 yil 1 iyul
c. 1993 yil 3 sentyabr
d. 1994 yil 1 iyun
171. Pirovard mahsulot tushunchasi:
iste’mol uchun tayyor bo‘lgan, sotilgan yoki sotiladigan tovar va xizmatlarning bozor narxidagi hajmi
172. Sof mahsulotning zaruriy mahsulotdan ortiqcha qismi, ya’ni qo‘shimcha ish vaqtida xodimlarning qo‘shimcha mehnati bilan yaratilgan qismi ... deyiladi.
c. qo‘shimcha mahsulot
173.... – bu tugallanmagan ishlab chiqarish, kelgusida yana qayta ishlov berilishi zarur bo‘lgan yoki qayta sotish uchun mo‘ljallangan tovar va xizmatlardir.
Oraliq mahsulot
174. Ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligi qanday aniqlanadi?
d. ishlab chiqarish natijalari umumiy sarf-xarajatlar bilan taqqoslanadi
175. Bevosita mehnat ta’sir qiladigan, ya’ni mahsulot tayyorlanadigan narsalar nima deb ataladi?
c. mehnat predmetlari
176. Mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi?
b. mahsulot miqdorini uni ishlab chiqarishga ketgan ish vaqtiga nisbati bilan
177. Ishlab chiqarish jarayoni yakunlangan, shaxsiy va unumli iste’mol qilishga tayyor bo‘lgan mahsulotlar …
d. pirovard mahsulot
178. Ishchi va xizmatchilar ish vaqtining bir qismi bo‘lgan zaruriy ish vaqtida zaruriy mehnat bilan yaratilgan, ishchi kuchini normal holatda saqlash va qayta tiklash uchun zarur bo‘lgan mahsulot nima deb ataladi
d. zaruriy mahsulot
179. Bozor infratuzilmasi- bu …
a. ayirboshlash munosabatlariga xizmat qiluvchi muassasaviy tuzilma
b. tadbirkorlik, biznes, foyda
c. monopoliya, oligopoliya, talab, taklif
d. bozorga jalb etilgan tovar va xizmatlar
180. Bozorni tartibga solish mexanizmi:
a. monopoliya, oligopoliya, monopsoniya
b. tadbirkorlik, biznes, foyda
c. bozorga jalb etilgan tovar va xizmatlar
d. talab, taklif, narx, raqobat
181. Хududiy jihatdan olib qaralganda Osiyo bozori va G‘arbiy Yеvropa bozori qanday bozor turiga kiradi?
a. jahon bozoriga
b. milliy bozorlarga
c. mahalliy bozorlarga
d. hududiy bozorlar turiga
182. Qimmatli qog‘ozlar oldi-sotdisi bo‘yicha rasmiy jihatdan tashkil etilgan va muntazam amal qiluvchi bozor shakli birjaning qanday turiga kiradi?
a. fond birjasi
b. mеhnat birjasi
c. valyuta birjasi
d. tovar birjasi
183. Bozorning vujudga kelishi:
a. natural xo‘jalik xukmron bo‘lgan davrda vujudga kelgan
b. bozor iqtisodiyotiga o‘tish vaqtidan boshlab vujudga kelgan
c. sanoat taraqqiy eta boshlagan kundan boshlab paydo bo‘lgan
d. tovar xo‘jaligi vujudga kelishi bilan paydo bo‘lgan
184. bozor iqtisodiyoti sharoitida:
a. davlat mulkiga ustivorlik beriladi
b. davlat yagona mulkdor bo‘lib qoladi
c. mulkka nisbatan monopoliya saqlanib qoladi
d. mulk xususiylashtiriladi
185 Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining umumiy va muhim belgilari tarkibiga kirmaydi?
a. narx-navoni davlat narx organlari tomonidan qat’iy belgilanishi
b. tadbirkorlik va tanlov erkinligi
c. raqobat kurashining mavjudligi
d. turli shakllardagi mulkchilikning mavjud bo‘lishi va unda xususiy mulkchilikning ustun turishi
186. Bozor kon’yunkturasi deganda:
a. bozor ishtirokchilari tushuniladi
b. bozor holati, ya’ni muvozanatning mavjudligi yoki buzilganligi tushuniladi
c. mazkur bozorning tarkibida amal qiluvchi bo‘g‘inlar tushuniladi
d. bozor iqtisodiyoti uchun xizmat ko‘rsatuvchi xar xil sohalar tushuniladi
187. Bozor infratuzilmasi-bu
a. barcha javoblar to‘g‘ri
b. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari
c. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar
d. bozor aloqalarini o‘rnatish va ularning bir maromda amal qilishiga xizmat ko‘rsatuvchi muassasalar tizimidir 
188. Bozor iqtisodiyoti takror ishlab chiqarishning qaysi fazalarini o‘z ichiga oladi?
a. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari
b. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar
c. xususiy va davlat sektorlari
d. ishlab chiqarish taqsimlash, ayirboshlash, iste’mol
189. Mehnat unimdorligi o‘ssa, u holda
a. tovar birligining qiymati o‘zgarmaydi
b. tovar birligining qiymati kamayadi
c. to‘g‘ri javob keltirilmagan
d. tovar birligining qiymati ko‘payadi
190. Ishchilar va tadbirkorlar o‘rtasidagi ishchi kuchini oldi-sotdi bitimini tuzishda vositachilikni amalga oshiruvchi va ishsizlarni ro‘yхatga oluvchi muassasa birjaning qanday turiga kiradi?
a. mеhnat birjasi
b. valyuta birjasi
c. tovar birjasi
d. fond birjasi
191. Bozor infratuzilmasining moliya-krеdit munosabatlariga хizmat qiluvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi?
a. ombor хo‘jaligi, transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar
b. uy-joy va kommunal хizmat idoralari
c. ma’lumotlarni to‘plash va sotish muassasalari
d. bank, krеdit muassasalari, sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k
192. Bozor regulyatori amal qilishi uchun:
a. monopoliyaga imkon berish lozim
b. monopoliyaga yo‘l qo‘yish kerak
c. erkin bozor raqobatiga yo‘l berilishi zarur
d. oligopoliyaga yo‘l berish kerak
193. Bozor takror ishlab chiqarishning qaysi fazasini o‘z ichiga oladi?
a. ishlab chiqarish
b. iste’mol
c. ayirboshlash
d. taqsimlash
194. Bozor iqtisodiyoti sharoitida:
a. narx erkin shakllanadi
b. narx markazlashgan tarzda belgilanadi
c. narx-navo davlat tomonidan o‘rnatiladi
d. narxni narx qo‘mitasi belgilaydi
195. Bozor infratuzilmasining ijtimoiy sohaga хizmat ko‘rsatuvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi?
a. ma’lumotlarni to‘plash va sotish bilan shug‘ullanuvchi muassasalar
b. bank, krеdit muassasalari, soliq idoralari va h.k.
c. ombor хo‘jaligi, transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar va h.k.
d. uy-joy va kommunal хizmat idoralari, aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k.
196. Ishlab chiqarish vositalari bozori- bu ...
a. ishchi kuchini oldi-sotdi qilish bozori
b. mehnat qurollari hamda xom-ashyo, yoqilg‘i va materiallarning oldi-sotdi bozori
c. daromad keltiruvchi aktsiya, obligatsiya, veksel, chek kabilar oldi-sotdi bozori
d. aqliy mehnat mahsuli bo‘lmish tovarlar va xizmatlar oldi-sotdi bozori
197. Milliy valyutalar kurslari bo‘yicha ularning erkin oldi-sotdisi amalga oshiriladigan birja – bu:
a. tovar birjasi
b. valyuta birjasi
c. fond birjasi
d. mеhnat birjasi
198. Quyidagilardan qaysi biri bozor sub’yektiga kiradi?
a. ayirboshlash munosabatlari qatnashchisi
b. iqtisodiy resurslar
c. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari
d. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar
199. Bozor infratuzilmasining aхborot хizmati idoralari tarkibiga nimalar kiradi?
a. ma’lumotlarni to‘plash, umumlashtirish va sotish bilan shug‘ullanuvchi muassasalar
b. transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar va h.k.
c. sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k.
d. aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k.
200. Quyidagilardan qaysi biri bozor iqtisodiyotining salbiy jihatlariga kirmaydi?
a. atrof-muhitni ishlab chiqarish va boshqa faoliyat turlari ta’siridan muhofaza qilish mexanizmining mavjud emasligi
b. resurslarning qayta tiklanmaydigan turlarini saqlash imkoniyatining yo‘qligi
c. iqtisodiy faoliyat va tanlov erkinligi
d. rivojlanishning beqarorligi hamda ijtimoiy ishlab chiqarishning pasayish holatlarining mavjudligi
201. Bozor iqtisodiyoti …
a. iqtisodiy monopolizmga asoslangan iqtisoddir
b. erkin raqobatni inkor etuvchi iqtisoddir
c. ma’muriy rejalashtirishga asoslangan iqtisoddir
d. boshqarilib tartibga solinib turiladigan iqtisoddir
202. Хududiy jihatdan olib qaralganda Toshkеnt bozori, London bozori, Nyu-York bozori va boshqalar qanday bozor turiga kiradi?
a. jahon bozoriga
b. mahalliy bozorlar turiga
c. milliy bozorlarga
d. hududiy bozorlarga
203. Quyidagilardan qaysi biri moliya bozori tarkibiy qismi hisoblanadi?
a. qarz majburiyatlari bozori va kapital bozori
b. barcha javoblar to‘g‘ri
c. qimmatli qog‘ozlar bozori
d. ssuda kapitali bozori
204. Bozor - bu... majmui bo‘lib, ularning munosabatlari natijasida tovarlarning sotish va sotib olish imkoniyati tug‘iladi.
a. odamlar va kompaniyalar
b. sotib oluvchilar va firmalar
c. xaridor va sotuvchilar
d. sotuvchi va ishlab chiqaruvchilar
205. Bozor infratuzilmasining tovar va хizmatlar muomalasiga хizmat qiluvchi muassasalar tarkibiga nimalar kiradi?
a. bank, krеdit muassasalari, sug‘urta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari va h.k
b. ombor хo‘jaligi, transport va aloqa хizmatlari ko‘rsatuvchi korхonalar, birjalar, auktsionlar, savdo uylari va h.k.
c. uy-joy va kommunal хizmat idoralari, aholini ishga joylashtirish firmalari va h.k.
d. ma’lumotlarni to‘plash, umumlashtirish va sotish bilan shug‘ullanuvchi muassasalar
206. Hozirgi zamon bozor xo‘jaligi iqtisodiyotning qanday sektoriga asoslanadi?
a. xususiy sektorga
b. jamoa sektoriga
c. davlat sektoriga
d. xususiy va davlat sektorlariga
207. Aqliy mеhnat mahsuli bo‘lgan tovarlar oldi-sotdi qilinadigan bozor nima dеb ataladi?
a. kapital bozori
b. valyuta bozori
c. intеllеktual tovarlar bozori
d. mehnat bozori
208. Qiymatning mehnat nazariyasi asoschilari kimlar?
a. Adam Smit
b. U.Petti, Adam Smit, David Rikardo
c. David Rikardo, Adam Smit, F.Kene
d. U.Petti, Adam Smit
209. Quyidagilardan qaysi biri aqliy mehnat mahsuli bo‘lgan intellektual tovarlar bozorining ayriboshlash ob’yekti hisoblanmaydi?
a. ishlab chiqarish vositalari
b. san’at va badiiy asarlari
c. ilmiy axborotlar va ilmiy g‘oyalar
d. ilmiy-texnikaviy ishlanmalar
210. Хududiy jihatdan olib qaralganda O‘zbеkiston bozori, Rossiya bozori, Ukraina bozori va boshqalar qanday bozor turiga kiradi?
a. hududiy bozorlarga
b. mahalliy bozorlarga
c. milliy bozorlar turiga
d. jahon bozoriga
211. Mashina, asbob-uskuna, хomashyo, yoqilg‘i va matеriallar oldi-sotdi qilinadigan bozor nima dеb ataladi?
a. mehnat bozori
b. valyuta bozori
c. intеllеktual tovarlar bozori
d. ishlab chiqarish vositalari (rеsurslar) bozori
212. Oligopolistik bozorda:
a. raqobat umuman bo‘lmaydi
b. sanoqli, ozchilik firmalar va kompaniyalar bozorda hukmronlik qiladi
c. sotuvchi va xaridorlardan hech biri bozorda hukmron mavqega ega bo‘lmaydi
d. sotuvchi sifatida bir firma bozorda tanho hukmronlik qiladi
213. Quyidagilardan qaysi biri bozor ob’yektiga kirmaydi?
a. ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari
b. ayirboshlash munosabatlari qatnashchisi
c. iqtisodiy resurslar
d. tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlar
214. Quyidagilardan qaysi biri moliya bozori tarkibiy qismiga kirmaydi?
a. kapital bozori
b. ilmiy axborotlar va ilmiy g‘oyalar
c. ssuda kapitali bozori qimmatli qog‘ozlar bozori
d. qarz majburiyatlari bozori
215. Aksiya, obligatsiya, vеksеl, chеk, dеpozit kabilarning oldi-sotdi qilinadigan bozori nima dеb ataladi?
a. intеllеkt bozori
b. qimmatli qog‘ozlar bozori
c. valyuta bozori
d. mehnat bozori
216. Bozor sub’yekti:
a. iqtisodiy jarayonlarni uyg‘unlashtirishni ta’minlaydigan dastak
b. bozorga jalb qilingan tovar va xizmatlar
c. talab, taklif, narx, raqobat
d. ayirboshlash munosabatlarining qatnashchilari
217. Bozor munosabatlariga o‘tish davrida Respublika iqtisodiyotining negizini qanday mulk tashkil qiladi?
a. jamoa mulki 
b. davlat mulki
c. xilma-xil mulk
d. aralash mulk
218. Kimlar bozor iqtisodiyotining subyektlari bo‘lib hisoblanadi?
a. tadbirkorlar
b. firmalar korxona va xo‘jaliklar
c. davlatning barcha mahkama-idora tashkilotlari
d. noto‘g‘ri javob yo‘q
219. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishning qanday modellari mavjud?
a. Rivojlangan mamlakatlar yo‘li
b. Rivojlanayotgan mamlakatlar yo‘li 
c. barcha javoblar to‘g‘ri
d. Sobiq sotsiolistik mamlakatlari modeli

220. Qaysi bozor iqtisodiyoti andozalarida (modelida) ijtimoiy yo‘nalish nihoyatda ustivor hisoblanadi?

a. Yapon andozasida
b. Shved andozasida 
c. Amerikacha andozasida
d. Janubiy Koreya andozasida

221. O‘zbekistonda bozor iqtisodiyotiga o‘tish qaysi yo‘l bilan boryapti?

a. inqilobiy yo‘l bilan
b. «karaxt qilib davolash», yo‘li bilan 
c. evolutsion yo‘l bilan
d. Turkiya modeli asosida

222. Iqtisodiy tizimning qaysi nusxasi (modeli)da xususiy mulkning ustunligi va boshqarishning bozor mexanizmi ta’minlanadi?

a. an’anaviy iqtisodiyot
b. buyruqli iqtisodiyot
c. aralash iqtisodiyot
d. sof kapitalizm 

223. Iqtisodiy islohotlarning birinchi bosqichida mulkchilik to‘g‘risida nima e’tirof etildi?

a. davlat mulkini auksionlarda kimoshdi savdosi orqali sotish
b. kichik xususiylashtirish
c. davlat mulkini xususiylashtirish
d. mulkchilikning hamma shakllari teng huquqli ekanligi 

224. «Gangituvchi terapiya» yoki «karaxt qilib davolash usuli» - bu

a. rejalashtirish juda ham kuchli yo‘lga qo‘yilgan usul
b. har bir shaxsning yutug‘iga va yuqori darajadagi iqtisodiy farovonlikka yo‘naltirilgan usul
c. amalda juda ham qisqa muddatda birdaniga katta to‘ntarishlar qilish usuli
d. narx-navo ustidan qattiq nazorat o‘rnatilgan usul 

225. Iqtisodiy islohotlarning ikkinchi bosqichidagi asosiy iqtisodiy vazifani aniqlang?

a. makroiqtisodiy barqarorlikni ta’minlash
b. davlat mulkini xususiylashtirishni oxiriga yetkazish
c. milliy valyutani mustahkamlash 
d. iqtisodiyot tuzilishining tubdan o‘zgarishi
226. Bozor munosabatlariga o‘tish nimalarga olib keladi?
a. mehnatga yaroqli aholini 100 foiz ish bilan band bo‘lishiga
b. ijodiy va mehnat imkoniyatlarini keng ochishga, yo‘qolib ketgan xo‘jayinlik hissini qayta tiklashga 
c. markazlashgan taqsimotni rivojlantirishga
d. urug‘-aymoqqa bo‘lingan jamiyatni qaror topishiga

227. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishda islohotlar qachon sezilarli samara beradi?

a. baynalmilallashuv va milliy xususiyatlar yo‘q bo‘lganda 
b. chinakam mulkdorlar sinfi shakllanganda
c. Rossiya bilan O‘zbekiston o‘rtasidagi iqtisodiy munosabatlar yaxshi yo‘lga qo‘yilganda
d. ekologiya muammolari hal bo‘lganda
228. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishninig “O‘zbek modeli” nimaga asoslanadi?
a. erkinlik
b. 5 ta tamoyil
c. demokratiya
d. xususiy mulkchilik 
229. Bozor iqtisodiyotiga o‘tishda milliy andozamizning o‘ziga xosligini nimalar belgilaydi?
a. milliy tarixiy, madaniy, ijtimoiy-iqtisodiy shart-sharoitlari va turmush tarzining o‘ziga xosligi belgilaydi
b. milliy tarkibning o‘ziga xosligi
c. dinning kishilar ongiga o‘chmas muhrlanganligi belgilaydi
d. demografik vaziyatning o‘ziga xosligi 
230. Iqtisodiy islohotlarni amalga oshirishning boshlang‘ich nuqtalaridan biri sifatida bozor iqtisodiyotining qaysi negizini yaratish lozim?
a. ma’naviy negizini
b. huquqiy negizini
c. siyosiy negizini
d. iqtisodiy negizini
231. Raqobatning qaysi shaklida yangi korxonalarning tarmoqqa kirishiga to‘siqlar ta’qiqlash bilan barobar bo‘ladi?
a. sof raqobatda;
b. sof monopoliyada;
c. monopolistik raqobatda; 
d. oligopoliyada
232. Monopoliya nima?
a. bozorda ishlab chiqaruvchilar soni juda ko‘p bo‘lib, xaridorlarga xizmat qiladilar;
b. bozorda bitta ishlab chiqaruvchi ko‘pchilik xaridorlarga xizmat ko‘rsatadi; 
c. hamma javoblar to‘g‘ri.
d. bu bozorda iste’molchilarning hukmronligi;
233. Raqobat –bu…
a. bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining to‘qnashuvi
b. bozor subektlarining monopollashuvi
c. subyektlar iqtisodiy manfaatlarining to‘qnashuvi 
d. bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining to‘qnashuvidan iborat bo‘lib, ular o‘rtasidagi yuqori foyda va ko‘proq naflilikka ega bo‘lish uchun kurash 
234. Tovar ishlab chiqaruvchilar o‘rtasidagi raqobatdan qanday maqsad ko‘zda tutiladi?
a. bozorda o‘z mavqeini mustahkamlash va iste’molchilarni og‘dirib olish; 
b. barcha javoblar to‘g‘ri
c. tovarlarni foyda keltiradigan yuqori narxlarda sotish;
d. iqtisodiy resurslarni arzon narxlarda sotib olish;
235. Nomukammal raqobat turi:
a. oligopolistik raqobat
b. noto‘g‘ri javob yo‘q
c. ma’lum darajada cheklangan raqobat 
d. monopolistik raqobat
236. Quyidagilarning qaysi biri sof raqobatga xos xususiyat hisoblanadi?
a. iste’molchilar ko‘p;
b. ishlab chiqariladigan mahsulot bir xil; 
c. ishlab chiqaruvchilar ko‘p;
d. barcha javoblar to‘g‘ri
237. O‘zbekistonda monopolizm qanday tartibga solinadi?
a. iqtisodiy islohotlarni amalga oshirish orqali
b. hech qanday tartibga solinmaydi
c. kichik biznesni rivojlantirish orqali 
d. monopoliyalarga qarshi qonun bilan
238. Davlat monopoliyalarga qarshi siyosatini qaysi maqsadda amalga oshiradi?
a. Monopoliyalarni bartaraf etish maqsadida
b. Bozor mexanizmlarini cheklash maqsadida
c. Raqobatni yo‘qotish maqsadida
d. Tadbirkorlik va erkin raqobatni himoya qilish maqsadida 
239. Raqobat usullari:
a. to‘g‘ri javob yo‘q. 
b. narx orqali va narxsiz;
c. ishlab chiqarish va g‘ayri ishlab chiqarish;
d. moddiy va nomoddiy;

240. Monopsoniya- bu…

a. bozorda u qadar ko‘p bo‘lmagan iste’molchilarning hukmronligi
b. tanho ishlab chiqaruvchining hukmronligi 
c. tarmoqda u qadar ko‘p bo‘lmagan korxonalarning hukmronlik qilishi
d. tanho iste’molchining hukmronligi
241. Narxsiz raqobat usuli qanday yo‘llar bilan olib boriladi?
a. barcha javoblar to‘g‘ri
b. tovarlarni kreditga sotish; 
c. kafolatlangan muddatda va undan keyingi davrda turli xizmatlar ko‘rsatish;
d. tovar sifatini tabaqalashtirish orqali iste’mol xossalarini oshirish;
242. Monopoliya – bu ....
a. ishlab chiqarishning ixtisoslashuvi;
b. bozor regulyatori; 
c. raqobat turi.
d. korxonaning shakllanishi;
243. Quyidagi omillarning qaysi biri tovar narxini belgilovchi asos bo‘lib xizmat qiladi?
a. tovar qiymati va raqobatbardoshligi
b. ishlab chiqarish samaradorligi va tovar qiymati
c. tovar sifati va qiymati
d. tovar qiymati va nafliligi
244. Davlat budjeti hisobidan maxsus arzonlashtirilgan narx qanday narx deb ataladi?
a. Dotatsiyalangan narx
b. CHegaralangan narx
c. Demping narx
d. Erkin bozor narxi
245. Nufuzli narx – bu:
a. sotish hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori foyda olishga erishish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan narx.
b. resurslar taqsimoti hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori foiz olishga erishish uchun banklar tomonidan foydalaniladigan narx;
c. ishlab chiqarish hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori daromad olishga erishish uchun davlat tomonidan foydalaniladigan narx;
d. iste’mol hajmini o‘zgartirmasdan, yuqori foyda olishga erishish uchun xorijiy iste’molchilar tomonidan foydalaniladigan narx;
246. Narx – bu:
a. tovar va xizmatlarning sifati va ularga sarflangan mehnatning puldagi ifodasi;
b. tovar va xizmatlar miqdorining puldagi ifodasi.
c. tovar va xizmatlar ijtimoiy qiymati va ijtimoiy nafliligining puldagi ifodasi;
d. tovar va xizmatlar raqobatbardoshligi va foydaliligining puldagi ifodasi;
247. Erkin bozor narxi deganda nima tushuniladi?
a. aholi daromadlari va xarajatlari asosida vujudga keladigan bozor narxi;
b. resurslarni taqsimlash va ayirboshlash asosida vujudga keladigan bozor narxi.
c. ishlab chiqarish va iste’mol asosida vujudga keladigan bozor narxi;
d. talab va taklif asosida vujudga keladigan bozor narxi;
248. Joriy narxlar – bu:
a. oldingi davrlardagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi resurslarni taqsimlash natijalari hisoblanadi;
b. kelajakdagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi tovar va xizmatlarni ayirboshlash natijalari hisoblanadi;
c. oldingi va kelajakdagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi aholi iste’moli natijalari hisoblanadi.
d. amaldagi narxlar bo‘lib, ular yordamida yil davomidagi ishlab chiqarish natijalari hisoblanadi;
249. Quyidagi javoblardan qaysi birida narx tizimiga to‘g‘ri ta’rif berilgan?
a. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha daromadlar va xarajatlar turlari narx tizimini tashkil qiladi;
b. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha ishlab chiqarish va iste’mol turlari narx tizimini tashkil qiladi;
c. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha qiymat va iste’mol qiymati turlari narx tizimini tashkil qiladi;
d. iqtisodiyotda amal qilib turgan barcha narx turlari narx tizimini tashkil qiladi.
250. Narx nisbati nima?
a. narx o‘sishi;
b. narx diapazoni;
c. narx o‘zgarishi;
d. narx pariteti.
251. Ulgurji narx – bu:
a. yaratilgan tovar va xizmatlarning iste’molchilari tomonidan katta miqdordagi tovarlarning bir qismini sotib olinganda qo‘llaniladigan narx.
b. iqtisodiy resurslar taqsimoti subyektlari tomonidan katta miqdordagi tovarlarning ma’lum qismlari sotilganda qo‘llaniladigan narx;
c. ishlab chiqaruvchilar tomonidan katta miqdordagi tovarlar bir yo‘la ko‘tarasiga sotilganda qo‘llaniladigan narx;
d. tovar va xizmatlarni ayirboshlash jarayoni subyektlari tomonidan kam miqdordagi tovarlar qisman sotilganda qo‘llaniladigan narx;
252. Quyidagilardan qaysi biri narxning vazifasi bo‘lib hisoblanadi?
a. ijtimoiy himoya vazifasi
b. xalqaro raqobatbardoshlik
c. pul-kredit vositasi vazifasi
d. bevosita nazorat qilish vazifasi
253. Narxning vazifalari orqali qanday maqsadlarga erishiladi?
a. xalqaro mehnat taqsimotining shakllanishiga, milliy iqtisodiyotning siklli rivojlanishiga;
b. milliy iqtisodiyot tarkibining o‘zgarishiga, aholi sonining o‘sishiga;
c. milliy iqtisodiyotning siklli rivojlanishiga, milliy iqtisodiyot tarkibining o‘zgarishiga.
d. milliy daromadning iqtisodiyot turli tarmoq va sohalari, xo‘jalik yurituvchi subyektlari bo‘yicha taqsimlanishiga;
254. Shartnoma narx – bu:
a. taqsimot va ayirboshlash subyektlarining roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan kelishuvda qayd qilingan narx;
b. sotuvchi va xaridorning roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan shartnomada qayd qilingan narx;
c. ishlab chiqaruvchilar va xizmat ko‘rsatuvchilarning roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan bitimda qayd qilingan narx;
d. ishlab chiqarish va iste’mol subyektlarining roziligi bilan belgilanadigan, ular tomonidan tuzilgan ahdnomada qayd qilingan narx.
255. Demping narx – bu:
a. bozorda talab va taklif muvozanatini ta’minlash uchun taqsimot va ayirboshlash subyektlari tomonidan foydalaniladigan maxsus narx.
b. bozorda o‘z mavqeini mustahkamlash va raqiblarini bozordan siqib chiqarish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx;
c. bozorda muvozanatlikni ta’minlash uchun davlat tomonidan foydalaniladigan maxsus narx;
d. bozor muvozanatini ta’minlash uchun ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx;
256. Milliy bozor narxi – bu:
a. bir mamlakat mintaqalari doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx;
b. bir qit’a doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx;
c. bir nechta mamlakatlar doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx.
d. bir mamlakat doirasida amal qiluvchi va ularning xususiyatini aks ettiruvchi narx;
257. Bozorda o‘z mavqeini mustahkamlash va raqiblarini bozordan siqib chiqarish uchun firmalar tomonidan foydalaniladigan maxsus narx qanday narx deb ataladi?
a. Demping narx
b. Dotatsiyalangan narx
c. Erkin bozor narxi
d. Chegaralangan narx
258. Qiyosiy narxlarda:
a. bazis yil asos qilib olinib, tovarlarni ayirboshlash natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi;
b. kelgusi yil asos qilib olinib, aholi iste’moli natijalari shu narxlarda hisoblanadi va kelajakdagi yillar bilan taqqoslanadi.
c. ma’lum yil asos qilib olinib, ishlab chiqarishning natijalari shu narxda hisoblanadi va boshqa yillar bilan taqqoslanadi;
d. o‘tgan yil asos qilib olinib, resurslar taqsimoti natijalari shu narxlarda hisoblanadi va oldingi yillar bilan taqqoslanadi;
259. Narx diapazoni – bu:
a. narxlar o‘sishining iste’mol qiymatdagi ifodasi;
b. narxlar kamayishining naflilikdagi ifodasi.
c. narxlar o‘zgarishining qiymatdagi ifodasi;
d. narxlar oralig‘ining puldagi ifodasi;
260. Quyidagi iqtisodiy tushunchalar narxda o‘z ifodasini topadi:
a. tovarlar iste’mol qiymati va ularning sifati;
b. tovarlar raqobatbardoshligi va ularga talab darajasi.
c. tovarlar sifati va ularning raqobatbardoshligi;
d. tovarlar qiymati va ularning nafliligi;
261. Narx – bu…
a. real bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlarning ijtimoiy qiymati va ijtimoiy nafliligining puldagi ifodasidir
b. real bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlarning ijtimoiy nafliligining puldagi ifodasidir
c. tovar va xizmatlar miqdorining puldagi ifodasi
d. real bozor iqtisodiyoti sharoitida tovar va xizmatlar ijtimoiy qiymatining puldagi ifodasidir
262. Narxning qaysi vazifasi talab va taklif mos kelishi orqali amalga oshadi?
a. tartibga solish va raqobat vositasi
b. muvozanatlikni ta’minlash
c. ijtimoiy himoyalash
d. qiymatni yoki iqtisodiy xarajatlarni hisobga olish
263. Taklif qonuni- bu…
a. narx oshishi bilan taklif kamayadi va aksincha
b. narx oshishi bilan taklif ham oshadi va aksincha
c. narx pasayishi bilan taklif oshadi va aksincha 
d. narxning o‘zgarishi taklifga hech kanday ta’sir etmaydi
264. Talab- bu…
a. bozorga sotishga chiqarilgan mahsulotlar miqdori
b. pul bilan ta’minlangan ehtiyoj
c. tovar qiymatining puldagi ifodasi
d. ehtiyoj 
265. Agar talab elastikligi 1 dan katta bo‘lsa, bunday elastiklik nima deb nomlanadi?
a. o‘zgarmas
b. elastik 
c. noelastik
d. birlik elastik
266. Taklifga quyidagi omillar ta’sir etadi:
a. ishchilarni yollash va ularga haq to‘lash
b. sotuvchilar va xaridorlarning soni 
c. bozordagi monopolistlar va monopolistik raqobat
d. tovar va resurslarning narxi, sotuvchilar soni
267. Bozorda mashinaning narxi 20 foizga oshishi oqibatida unga bo‘lgan talab hajmi 10 foizga kamaysa talab elastikligini toping:
a. 0,5
b. 3
c. 2
d. 1
268. Tovar taqchilligi:
a. talab va taklif hajmlari teng
b. taklifning talabdan ortda qolishi 
c. haddan tashqari ko‘p ishlab chiqarish
d. talabning taklifdan ortda qolishi
269. Pul bilan ta’minlangan ehtiyoj – bu:
a. tovar
b. iste’mol 
c. talab
d. taklif
270. Bozor muvozanati- bu...
a. talab va taklif miqdorining tengligi
b. haddan tashkari ko‘p ishlab chiqarish 
c. talab va taklif miqdorining tengsizligi
d. talabning taklifdan ortda qolishi
271. Talab qonuni- bu…
a. narxning o‘zgarishi talabga ta’sir etmaydi
b. narx oshgan sari talab kamayadi va aksincha
c. narx oshgan sari talab ham oshadi va aksincha 
d. narxning pasayishi bilan talab kamayadi
272. Bir qancha (ko‘pchilik) iste’molchilarning bir turdagi tovar yoki xizmatga bo‘lgan talablari yig‘indisi nima deb ataladi?
Выберите один ответ:
a. yakka talab
b. xususiy talab
c. bozor talabi 
d. shaxsiy talab
273. Talab > taklif bo‘lsa:
a. bozorda taqchillik hukm suradi 
b. bozorda tovarlar o‘tmay yiqilib qoladi
c. bozor muvozanatiga erishiladi
d. pul taqchil bo‘ladi
274. Agar talab elastikligi 1 ga teng bo‘lsa bunday elastiklik nima deb nomlanadi?
a. noelastik
b. elastik 
c. birga teng elastik
d. o‘zgarmas
275. Alohida iste’molchining tovarning muayyan turiga bo‘lgan talabi nima deb ataladi?
a. yakka talab
b. xususiy talab
c. bozor talabi 
d. umumiy talab
276. Bozorni tartibga solish mexanizmi:
a. monopoliya, oligopoliya, monopsoniya
b. talab, taklif, narx va raqobat 
c. tadbirkorlik va raqobat
d. tadbirkorlik, biznes, foyda
277. Engel qonuni izohini toping:
a. iste’molchi daromadining o‘zgarishi bilan talab miqdori o‘rtasidagi to‘g‘ri bog‘liqlik
b. o‘zaro almashtiruvchi tovarlar narxi va miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik
c. narx va miqdor o‘rtasidagi teskari bog‘liqlik
d. o‘zaro to‘ldiruvchi tovarlar narxi va miqdori o‘rtasidagi bog‘liqlik 
278. Nominal investitsiya nima?
a. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash
b. pul mablag‘lari ko‘rinishidagi investitsiya;
c. pul mablag‘lariga sotib olish mumkin bo‘lgan investitsion resurslar;
d. investitsiyalarning manbalaridan biri;
279. Quyidagilardan qaysi biri jamoa bo‘lib iste’mol qilishga kirmaydi?
a. ovqatlanish, kiyinish, badiiy asarlar o‘qish
b. jamoat transportidan foydalanish;
c. o‘yingohlarda sport o‘yinlarini tomosha qilish;
d. sihat maskanlarida sog‘liqni tiklash;
280. Respublikamiz iqtisodiyotiga chet el investitsiyalarini olib kirilishi uchun qanday siyosat olib borilmoqda?
a. soliq sohasida chegaralangan imtiyozlar siyosati
b. pulning qadrsizlanishiga qarshi siyosat
c. ochiq eshiklar siyosati
d. tabaqalashgan boj olish siyosati
281. Real investitsiya nima?
a. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash
b. pul mablag‘lariga sotib olish mumkin bo‘lgan investitsion resurslar;
c. investitsiyalarning manbalaridan biri;
d. pul mablag‘lari ko‘rinishidagi investitsiya;
282. Quyidagilardan qaysi biri investitsiyalarning ichki manbai hisoblanadi?
a. foyda, amortizatsiya ajratmalari;
b. homiylar mablag‘lari
c. budjet mablag‘lari;
d. bank kreditlari;
283. Iste’molga o‘rtacha moyillik nima?
a. investitsion resurslar
b. shaxsiy daromadning iste’molga ketadigan ulushi;
c. shaxsiy daromadning jamg‘arishga ketadigan ulushi;
d. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash;
284. Daromad tarkibida iste’mol sarflari ulushi qanchalik yuqori bo‘lsa ...
a. jamg‘arma hajmi shunchalik kam bo‘ladi;
b. jamg‘arma hajmi 0 darajada bo‘ladi.
c. jamg‘arma hajmi shunchalik ko‘p bo‘ladi;
d. jamg‘arma hajmi o‘zgarmaydi;
285. Quyidagilardan qaysi biri yakka tartibdagi iste’molga kiradi?
a. jamoat transportidan foydalanish;
b. ovqatlanish, kiyinish, badiiy asarlar o‘qish
c. o‘yingohlarda sport o‘yinlarini tomosha qilish;
d. sihat maskanlarida sog‘liqni tiklash;
286. Investitsion qarorlar qabul qilishda quyidagilardan qaysi biri asos bo‘lib hisoblanadi?
a. foizning real stavkasi
b. foizning nominal stavkasi
c. pul taklifi
d. soliqlar darajasi
287. Quyidagilardan qaysi biri investitsiyalarning ichki manbai hisoblanadi?
a. homiylar mablag‘lari
b. budjet mablag‘lari
c. bank kreditlari
d. foyda, amortizatsiya ajratmalari
288. Sof investitsiyalar – bu ...
a. yalpi investitsiya hajmiga teng
b. yalpi investitsiya bilan amortizatsiya ajratmalarining yig‘indisiga teng
c. amortizatsiya ajratmalariga teng
d. yalpi investitsiya bilan amortizatsiya ajratmalarining ayirmasiga teng
289. Investor – bu ....
a. investitsiyalarni amalga oshiruvchi shaxs
b. pul mablag‘lari ko‘rinishidagi investitsiya
c. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash
d. investitsiyalarni oluvchi shaxs
290. Iste’molchi – bu ...
a. ishlab chiqaruvchilardan tashqari barcha xo‘jalik subyektlari
b. faqat davlatning aholisi, bozor subyekti sifatida
c. aholi, davlat, firmalar, sohalar va boshqa xo‘jalik subyektlari
d. bozordagi hamma subyektlar, faqat davlatdan boshqa
291. Jamg‘arish normasi qanday aniqlanadi?
a. jamg‘arish summasining butun milliy daromad hajmiga nisbatining foizdagi ifodasi
b. aholi umumiy daromadlarining tirikchilik ne’matlari va xizmatlar uchun ishlatiladigan qismi
c. milliy daromad o‘sgan qismining investitsion sarflar summasiga nisbatining foizdagi ifodasi
d. shaxsiy daromadning iste’mol darajasiga nisbatining foizdagi ifodasi
292. Sof milliy mahsulotdagi o‘zgarishning investitsiya sarflaridagi o‘zgarishga nisbati ... hisoblanadi.
a. bozor muvozanati
b. multiplikator samarasi
c. stagnasiya
d. bozordagi keskin vaziyat
293. Jamg‘armaga keyingi qo‘shilgan moyillik (JQM) – bu ....
a. daromad hajmining o‘zgarishi natijasida jamg‘arma hajmining o‘zgarishi;
b. daromad hajmining o‘zgarishsiz qolishi
c. daromad hajmining o‘zgarishi natijasida jamg‘arma hajmining o‘zgarmasligi;
d. daromad hajmining o‘zgarishi natijasida iste’mol hajmining o‘zgarishi;
294. Daromad tarkibida iste’mol sarflari ulushi qanchalik yuqori bo‘lsa ...
a. jamg‘arma hajmi shunchalik ko‘p bo‘ladi
b. jamg‘arma hajmi 0 darajada bo‘ladi
c. jamg‘arma hajmi shunchalik kam bo‘ladi
d. jamg‘arma hajmi o‘zgarmaydi
295. Innovatsiya - ....
a. kredit berish;
b. tovarlar importini kuchaytirish
c. yangi texnika-texnologiyalarni ishlab chiqarish uchun mablag‘larni yo‘naltirish;
d. eksport uchun mablag‘larni yo‘naltirish;
296. Jamg‘arishga o‘rtacha moyillik nima?
a. shaxsiy daromadning iste’molga ketadigan ulushi;
b. shaxsiy daromadning jamg‘arishga ketadigan ulushi;
c. investitsion resurslar
d. asosiy va aylanma kapitalni qayta tiklash;