- Nazorat olib borish oldidan psixrometr yerdan 2 m balandlikda shamol yo‘nalishi tomonga qaratib o‘rnatiladi. Yozda kuzatuvni olib borish uchun psixrometrni 15 daqiqaga, qishda 30 daqiqaga tashqi muhitga olib chiqiladi. So‘ng termometr trubkasida joylashtirilgan batist (mato) namlanadi. Namlash qishda yarim soat, yozda esa to‘rt daqiqa nazoratdan oldin, rezin balonga o‘rnatilgan pipetka yordamida suv bilan ho‘llanadi. Batist (mato) namlangandan so‘ng, aspiratorni tob solinadigan kaliti yordamida tob solinadi va ventilyator ishga tushiriladi. Termometrlar ko‘rsatgichi bo‘yicha olingan havo namligi quyidagicha hisoblanadi. Masalan, quruq termometr ko‘rsatgichi 21,70 C, namlangan termometr ko‘rsatgichi 14,30 C ni ko‘rsatsa, psixometr futlyarida o‘rnatilgan jadval yordamida termometrlar ko‘rsatgichlari kesishgandagi soni havo namligini ko‘rsatadi. Bizning misolimizda 42 dan baland 44 dan past. Demak, havoning nisbiy namligi 43% ni tashkil etadi. Havo harorati esa 21,70 C ni ko‘rsatadi.
- Havo harakatining tezligi odatda anemometrlar bilan aniqlanadi. Kosachali anemometrlar 1-1,5 m/s oralig‘idagi tezliklarni, qanotli anemometrlar ancha kichik 0,3-0,5 m/s oraliqdagi tezliklarni o‘lchashga mo‘ljallangandir. Laboratoriya sharoitida havoning harakati maishiy ventilyator yordamida hosil qilinadi. O‘lchov ishlari quyidagicha olib boriladi: anemometr hali yurg‘izilmasdan avval ko‘rsatkichlari yozib olinadi va uni o‘lchanishi kerak bo‘lgan havo oqimiga kiritiladi. Kosachali anemometr vertikal, qanotli anemometr esa qanotlari havo oqimiga perpendikulyar holatda qo‘yiladi. Shu holatda anemometr inersiya qarshiligini yengish uchun 15-20 sekund salt aylantiriladi va undan so‘ng bir vaqtda asbob bilan sekundomer yurg‘iziladi. Shunday holda u 50-100 sekund havo oqimida ushlab turiladi va o‘chirilib anemometrning ko‘rsatkichi yozib olinadi.
- Quyidagi formuladan anemometr strelkasi bir sekundda
- shkalaning necha bo‘lagiga so‘rilganini aniqlab olamiz.
- Bu yerda N1, N2 - anemometrning boshlang‘ich va oxirgi ko‘rsatkichlari,
- t - o‘lchash vaqti, s.
- Bu kattalik yordamida esa har bir anemometr pasportida beriladigan grafikdan foydalanib havo harakatining haqiqiy tezligi m/s larda aniqlanadi. Atmosfera bosimi bizga ma’lum bo‘lgan barometraneroidlar yordamida o‘lchanadi. Kosachali anemometr (MS-13) shartli sanoatda havo oqimining o‘rtacha tezligini va ob-havo hamda iqlimini o‘rganish, atmosferani kuzatish muassasasida o‘rtacha shamol tezligini o‘lchash uchun mo‘ljallangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
