1-laboratoriya mashg’uloti Mavzu: khk larda Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fanini o’qitish metodikasi Ishning maqsadi


Download 451.5 Kb.
bet1/2
Sana15.05.2020
Hajmi451.5 Kb.
#106409
  1   2
Bog'liq
1-tajriba (23-tajriba) (1)


3 IAT 2

Qobulov Doston

1-laboratoriya mashg’uloti

Mavzu: KHK larda Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fanini o’qitish metodikasi

Ishning maqsadi: Talabalarda ma’ruzada olingan bilimlarni mustaxkamlash, KHKlarda Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fanini o’qitish metodikasini o’rganish hamda ularni qo’llash malakalarini shakllantirish.

Kutilayotgan natija:


  • KHKlarda Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fani mazmunini biladi.

  • KHKlarda Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fanini o’qitishda interfaol usullarni qo’llay oladi.

  • KHKlarda Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fani bo’yicha laboratoriya mashg’ulotlari topshiriqlari tayyorlashni o’rganadilar.

Kerakli jihozlar: Kompyuter, proyektor, darslik, ko’rgazmali materiallar, tarqatma materiallari, topshiriqlar

AMALIY TOPSHIRIQLAR:

  1. O’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi bosqichida « Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish » fanini o’qitishning mazmuni, maqsad va vazifalari.

  2. “Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish” faninini o’qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalardan foydalanilishi.

  3. Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fanining «Printerlarni sozlash» mavzusini o‘qitishda laboratoriya mashg’ulotlari topshiriqlari tayyorlash.

Mustahkamlash uchun savollar:

  1. KHK Umumkasbiy fanlari bloki tarkibi

  2. KHK Mutaxassislik fanlari bloki tarkibi

  3. Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fani mazmuni

  4. Shaxsiy kompyuterlarga texnik xizmat ko’rsatish fani laboratoriya mashg’ulotlariga qo’yilgan talablar.


o’zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov kadrlar tayyorlash bo’yicha Milliy dastur haqida gapirganlarida «… har tomonlama yetuk yuqori malakali kadrlar tayyorlash dasturimizning asosiy sharti bo’lishi kerak» degan edilar. Faqat shunday kadrlar ta’lim, ilm-fan va ishlab-chiqarishning, umuman iqtisodiyotning raqobatdoshligini oydinlashtiradilar, belgilaydilar. [1]. Kadrlar tayyorlash milliy dasturida belgilangan vazifalarni bosqichma-bosqich amalga oshirilayotganligi natijasida, respublikamiz ta’limtizimida tub islohotlar sodir bo’lib, u rivojlangan mamlakatlar ta’lim tizimi bilan uyg’unlashib bormoqda. Bu jarayonda tayyorlanayotgan kadrlarning kasbiy mustaqil fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish, ularning eng muhim sifat ko’rsatkichlaridan biri sifatida e’tirof etilmoqda. o’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.Karimov ta’kidlaganidek: «Agar o’quvchilar fikrlashga o’rganmasa, ta’lim samarasi past bo’lishi muqarrar. Albatta bilim ham kerak. [1]. Ammo u o’z yo’liga. Mustaqil fikrlash ham katta boylikdir.» Chunki, bozor iqtisodi sharoitida faqat mustaqil fikrlash qobiliyatiga ega bo’lgan shaxsgina, ijtimoiy hayotda o’zining munosib o’rnini topaoladi, jamiyat uchun ham, o’zi uchun ham foydali bo’ladi va turli g’arazli oqimlar ta’siriga berilmaydi. Shuning uchun ham, so’ngi yillarda malakali mutaxassislar tayyorlash jarayonida o’quvchilarning mustaqil fikrlash qobiliyatini rivojlantiruvchi noan’anaviy ta’limni tashkil qilish, faol usullarida foydalanishga ko’proq e’tibor berilmoqda. Noan’anaviy ta’lim usullarining o’ziga xos xususiyatlari quyidagilardan iborat:  o’qituvchi talabalarga tayyor o’quv materialini taqdim etmaydi;  o’quv materiali shunday bayon etiladiki, talabalar faol bilish va mustaqil o’zlashtirish jarayonida yangi bilim va ko’nikmalarga ega bo’ladilar;  faol o’qitishning negizida mustaqil fikrlashga undash yotadi. Noan’anaviy ta’lim - o’quvchilarlarni o’z kasbiga qiziqtiruvchi, bilim doiralarini kengaytiruvchi, ularda hozirjavoblik xususiyatlarini tarbiyalovchi, faollashtiruvchi va ularning mustaqil fikrlash qobiliyatini rivojlantiruvchi kabi didaktik funktsiyalarni bajaradi. Tajribalarda ta’kidlanganidek, agar mashg’ulot odatdagi - faqat tinglab o’tirishga asoslangan usulda o’tkazilganda, talabalar axborotning ko’pi bilan 20 foizini o’zlashtirgan bo’lsa, innovatsion pedagogik usullardan foydalanilganda esa, bu ko’rsatkich 80-90 foizgacha oshganligi tasdiqlangan. Noan’anaviy ta’limning samaradorligi yana shundan iboratki, uning qatnashchilari yaxlit tizimli bilimga ega bo’ladi va mustaqil - ijodiy fikrlash qobiliyatlari rivojlanishi negizida bo’lajak kasbiy faoliyatga oid boshlang’ich ko’nikmalar shakllantirilib, o’quv-tarbiyaviy jarayonni amaliyot bilan bevosita bog’lab olib borishni ta’minlaydi. Shuning uchun ham u, rivojlantiruvchi o’qitishning yuqori samarali usullaridan biri bo’lib hisoblanadi. Kasb-hunar kollejlarida o’quvchilarga Informatika va axborot texnologiyalaridan chuqur va mustahkam bilim berish Informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitish metodikasining dolzarb muammolaridan biri hisoblanadi. Hozirgi zamon sharoitida, yuqori malakali kadrlarni tayyorlashda, o’qitishning hozirgi zamon tizimlari va yangi pedagogik texnologiyalari asosida amalga oshirilishi maqsadga muvofiqdir. Yangi pedagogik texnologiyalarni xislati shundaki, unda qo’yilgan maqsadlarga erishish kafolatini beruvchi o’quv jarayoni rejalashtiriladi va amalga oshiriladi. Darhaqiqat, mashg’ulotlarning muvaffaqiyatli o’tishining 80-foizi ta’lim jarayonini to’g’ri loyihalashtirish, tashkil etish va uni amalga oshirishga bog’liqdir. [21]. Hozirgi kunda ta’lim tizimida yangi bosqich bo’lgan kasb-hunar ta’limini zarur me’yoriy hujjatlar, zamonaviy texnika va texnologiyalar bilan ta’minlash borasida bir qator amaliy ishlar amalga oshirildi va oshirilib kelinmoqda. Bugungi kunda kasb-hunar ta’limi yo’nalishlarining zamonaviyligi ularning kompyuterlashtirilganlik va texnik ta’minotlarining yuqori darajada ekanligi bilan o’lchanmoqda. Shu bois informatika va axborot texnologiyalarning jamiyatimiz ijtimoiy va iqtisodiy hayotiga jadal sur’atlar bilan kirib kelganligi zamonamizning xos xususiyatlaridan biri bo’lsa, informatika fanini o’zlashtirish davr talabidir. Respublikamizda kasb-hunar kollejlarida informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitish metodikasi yo’nalishlarida olimlarimizdan A.Abduqodirov, U.Yuldashev, F.Zokirova, R.Boqiev, I.Isoqov, A.Hayitov, M.Mamarajapov, D.Abduraximov, S.Allayorov, S.Qulmamatov, D.Toshtemirovlarning ilmiy-metodik ishlarini keltirish mumkin. Bu olimlar tomonidan kasb-hunar kollejlarida informatika va axborot texnologiyalari fanini o’qitish samaradorligini oshirishga qaratilgan ishlar respublikamiz ta’lim tizimida aloxida o’z o’rniga ega. Shuning uchun kasb-hunar kollejlarida informatika va axborot texnologiyalarini o’qitish samaradorligini oshirishga qaratilgan ilmiy-uslubiy izlanishlar “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ni bajarishni ta’minlash yuzasidan qilinayotgan dolzarb tadqiqotlar sirasiga kiradi.

Hozirgi zamonda biror-bir sohada ishni boshlash va uni boshqarishni kompyutersiz tasavvur qilish qiyin. XXI asr savodxon kishisi bo’lish uchun avvalo kompyuter savodxoni bo’lish, axborot texnologiyalarini puxta egallamoq’I  lozim. Har bir mutaxassis, u qaysi sohada ishlashidan qat'iy nazar, o’z vazifasini zamon talabi darajasida bajarishi uchun axborotga ishlov beruvchi vositalarni, ularni ishlatish uslubiyotini bilishi va ularda ishlash ko’nikmasiga ega bo’lishi zarur. Shu sababli bugungi kunda mustaqil Respublikamizda ta'lim sohasida amalga oshirilayotgan tub islohotlarning mazmun-mohiyati, maqsadi va vazifalari aniq belgilab olingan. Jumladan, "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi"da "Kadrlar tayyorlash tizimi va mazmunini mamlakatning ijtimoiy va iqtisodiy taraqqiyoti istiqbollaridan, jamiyat ehtiyojlaridan, fan, madaniyat, texnika va texnologiyalarining zamonaviy yutuqlaridan kelib chiqqan holda qayta qurish nazarda tutiladi" deb belgilab qo’yilgan.


Ta'lim tizimi butunlay yangi mazmun kasb etayotgan hozirgi davrda har bir fanning mazmunini qayta tahlildan o’tkazish, ta'lim bosqichlari bo’yicha uning uzviyligi va uzluksizligini ta'minlash asosida tubdan isloh qiiish va hayot bilan bog’lash nuqtai nazaridan yondashuv zarur bo’ladi. Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari o’quv rejasida umumta'lim predmeti sifatida kiritilgan "Inforiratika" predmeti ham bundan mustasno emas.
"Informatika" fanining asosiy maqsadi o’rta maxsus, kasb-hunar ta'limi muassasalarida tahsil olayotgan o’quvchilarga informatikaning amaliy jihatlari haqida bilim berish, zamonaviy kompyuterlarning dasturiy ta'minoti, shu jumladan, amaliy va xizmat ko’rsatuvchi dasturlar bilan ishlash malakasini hosil qilish, zamonaviy axborot texnologiyalari haqida umumiy ma'lumot berishdan iborat.
Mazkur fanning vazifasi amaliy informatikani foydalanuvchi darajasida o’rgatishdan iborat bo’lib, unda dastur o’rta umumta’lim maktablaridagi "Informatika va hisoblash texnikasi asoslari" va oliy ta'limdagi "Informatika, axborot texnologiyalari" fanlari bilan uzviy bog’liq ravishda tuzib chiqilganligi bilan bir qatorda, o’rta maxsus ma’lumotli mutaxassislarga shu sohada mukammal to’liq bilim berilishini ta’minlaydi.
Dasturni tuzishda mavzularning uzviy ketma-ketligi va ta’limning ushbu bosqichida "Axborot texnologiyalari" kursining o’qitilishi ham e'tiborga olingan. Shuning uchun dasturda axborot texnologiyalari haqida asosiy tushunchalargina berilib, uning texnik vositalari bilan to’liq tanishtirish va ularda ishlash ko’nikmalarini shakllantirish ko’zda tutilmagan.
Dasturning o’ziga xos xususiyati shundaki, u o’quvchilarning yosh va fiziologik-ruhiy xususiyatlarini, ularning tayyorgarlik darajasini hisobga olgan holda informatika fanining asoslarini amaliyotga tadbiq etish nuqtai nazaridan o’rganishni ta’minlaydi. Undagi ayrim mavzular umumiy o’rta ta'limdagi "Informatika va hisoblash texnikasi asoslari" fanidagi mavzularning takrorlanishi bo’lsada, bu yerda ular chuqurroq va amaliy faoliyatda foydalanishga yo’nalirilgan holda o’rganiladi.
Dasturga muvofiq o’quv jarayonini tashkil etishda,. mashg’ulotlar "oddiydan murakkabga, nazariy bilimlardan amaliy foydalanishga" tamoyillariga amal qilinadi. Amaliy-laboratoriya mashg’ulotlarini o’tkazishda yo’nalish va kasbning xususiyatlaridan kelib chiqib vazifalar bajarish maqsadga muvofiqdir. Bu narsa ishchi o’quv rejalarida o’z aksini topishi lozim. Shuning uchun dasturni bajarishda asosiy e'tibor amaliy ko’nikmalarni shakllantirishga qaratilishi lozim.
Hozirgi davrda deyarli barcha o’rta maxsus, kasb-hunar ta'lim muassasalarini zamonaviy kompyuterlar bilan jihozlanganligini hisobga olib, dasturning bajarilishini ta’minlaydigan texnik ta’minotni yetarli darajada deb hisoblash mumkin. Shulafni hisobga olgan holda ta’lim muassasalarini texnik va dasturiy ta'ininlanganligi darajalariga muvofiq ravishda dasturdagi mavzularni o’tish ketma-ketligini o’zgartirish, ko’rsatilgan amaliy dasturlarni mavjud kompyuterlarni imkoniyatlaridan kelib chiqqan holda tegishli turdosh dasturlar bilan almashtirish imkoniyati ko’zda tutiladi. Darslarni tashkil qilish jarayonida pedagogik talablar me'yorlariga amal qilish, amaliyotda shakllangan uslublardan foydalanish bilan bir qatorda noan'anaviy mashg’ulot turlaridan foydalanish lozim. Shuningdek, mavzularni Respublikamiz davlat tili talablariga rioya etgan holda bayon qilishga atamalarning bir xilligiga, ko’p ma'noli so’zlardan, g’aliz jumlalardan foydalanmaslikka intilish lozim.
                                       O’quvchilarining  bilim  va  ko’nikmalariga  talablar:
o’quvchilar:
- Axborot, uning o’lchov birliklari, xususiyatlari, vatanimizda informatika fanining taraqqiyoti haqida ma'lumotlarga ega bo’lishi;
     - Axboriy jarayonlar, axborotlashgan jamiyat, uning xususiyatlari haqida tushunchaga ega bo’lishi;
     - Axborot tizimlari va ularning iurlari, axborot tizimlari ta'minoti, axborot texnologiyalarmi qo’llash sohalarini tasavvur qilishi;
     - ShEHM umumiy tuzilishi, ShEHM tasnifi, kompyuter arxitekturasi, uning dasturiy ta'minoti, asosiy va atrof qurilmalari, kompyuterlar ma'lumotlarda tashkil etish va saqlay olishi;
     - MS DOS operatsion tizimi, fayl tushunchasi, fayllarining turlari va nomlanishi, kataloglar, amaliy dasturlar va ularning asosiy turlari, dasturlash texnologiyasini uskunaviy vositalarini bilishi;
     - Windows operatsion tizimi, uning afzalliklari va o’ziga xos xususiyatlarini bilishi;
     - Kompyuter grafikasi tushunchasi, grafik muharrirlarining matn muharrirlaridan farqi va o’xshashliklarini bilishi, grafik muharrirlarida ishlay olishi;
     - Matn muharrirlari, ularning turlari, matnlarni kiritish va xotirada saqlash, xotiradan o’qish, ularni tahrir qilish usullari, bosmaga chiqarish usullarini bilishi va matn muharririda ishlay olishi;
     - Elektron jadval, ularning turlari. Elektron jadval tuzish, ularga o’zgartirishlar kiritish. Yacheykalar ustida amallar bajarish, formulalar, funksiya va diagrammalar bilan ishlashni bilishi;
- Power Point dasturi bilan ishlay olishi zarur.
                                              1.  Dasturning asosiy bo’limlari quyidagilardan iborat:
1-bob. Axborot va jamiyat.
2-bob. Axborot tizimlari va texnologiyalari.
3-bob. Shaxsiy kompyuterlar.
4-bob. Shaxsiy kompyuterlarning dasturiy ta'minoti.
5-bob. WINDOWS operatsion tizimi.
6-bob. Kompyuterda grafik ob'ektlar bilan ishlash asoslari.
7-bob. Matn muharrirlari.                
8-bob. Elektron jadvallar.
9-bob. Kompyutetda taqdimot yaratish asoslari.
Amaliy-laboratoriya mashg’ulotlari ma'ruzalarda olingan nazariy bilimlarni o’zlashtirish va mustahkamlashga qaratilgan bo’lib, zamonaviy kompyuterlar va axborot texnologiyalar vositalari bilan jihozlangan xonalarda o’tkaziladi. Ularning soni mavzularning nazariy yoki amaliy jihatlariga qarab aniqlanadi. I-III boblarda laboratoriya mashg’ulotlari o’tkazilmaydi. Qolgan boblar bo’yicha ular-ning soni 2 ta dan 6 ta gacha bo’lishi mumkin
Dasturning bajarilishini kafolatlaydigan muhim omilllaridan biri o’quvchilar bilimini nazorat qilishni izchil va tizimli ravishda o’z vaqtida amalga oshirib borishdir. Bu o’rinda joriy nazoratni o’quvchilarning laboratoriya ishlarini bajarishlari, uy vazifasini tekshirish, qisqa muddatli mustaqil ishlarni uyushtirish yoki test orqali amalga oshirish tavsiya etiladi. Buning uchun laboratoriya ishlari to’plainini tuzish va ulardan foydalanish maqsadga muvofiqdir. Oraliq va yakuniy nazorat esa, asosan maxsus vazifalarni bajarish yoki test topshiriqlari orqali amalga oshiriladi. Oraliq nazorat har bir bo’lim bo’yicha 1 marta, yakuniy nazorat esa, har yarim yil oxirida o’tkaziladi.
Fanni o’rganishda zamonaviy shaxsiy kompyuterlardan, axborot texnologiyalari vositalaridan, lokal va global kompyuter tarmoqlaridan, INTERNET, elektron pochta, ACCESS ma'lumotlar omborini boshqarish tizimi, WORD, EXCEL, Power Point kabi amaliy dasturlardan foydalanish ko’zda tutilgan.
                                              
                                            2.   FAN DASTURINING MAZMUNI
                                                        1- bob. Axborot va jamiyat
Axborot haqida tushuncha.
Axborotning sifat ko’rsatkichlari.
Axboriy jarayonlar. Informatika predmeti va vazifalari.
Axborotlashgan jamiyat haqida tushuncha.
Axborlashgan jamiyatning moddiy va texnologik negizlari.
Vatanimizda informatikaning taraqqiyoti va istiqbollari.
                                            2- bob. Axborot tizimlari va texnologiyalari
Axborot tizimlari haqida tushuncha.
Axborot tizimlarining turlari.
Boshqaruv tizimi.
Axborot tizimlarining ta'minoti.
Axborot ta'minoti.
Texnik ta'minot.Dasturiy ta'minot.Tashkiliy ta'minot.Matematik ta'minot.
Huquqiy va lingvistik ta'minot.
Axborot texnologiyalari haqida tushuncha.
Ma'lurnotlar ombori, uni yaratish va foydalanish usullari haqida tushuncha.
                                                       3- bob. Shaxsiy kompyuterlar
EHMlar arxitekturasi.
Universal EHMlarning rivojlanish tarixi.
Shaxsiy kompyuter.
Shaxsiy kompyuterlarning asosiy qurilmalari.
Markaziy protsjessorlar. Operativ xotira.
Qattiq disk va disk yurituvchilar.
Monitor. Klaviatura.
Shaxsiy kompyuterlar tasnifi.
Kompyuterning atrof qurilmalari.
Sichqoncha. Printerlar. Diskli jamlagichlar. Skanerlar. Modemlar va faksmodemlar.
Kompyuterda ma'lumotlarni tashkil etish va saqlash.
Axborot o’lchov birliklari.
Yacheykalar. Fayllar. Kataloglar.
                                            4- bob. Shaxsiy kompyuterlarning dasturiy ta'minoti
Shaxsiy kompyuterning dasturiy ta'minoti va uning turlari.
Tizimli dasturiy ta'minot.
Operatsion tizim. Drayverlar.
MS  DOS  operatsion tizimi. MS  DOS  da fayllar va kataloglar bilan ishlash.
Tarmoq operatsion tizimi.
Amaliy das-turiy ta'minot (ADT). Umumiy maqsadii ADT. Ofis ADT.
Dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari. SASE-texnologiyalar.
                                                      5- bob. WINDOWS operatsion tizimi
WINDOWS operatsion tizimi haqida ma'lumot.
WINDOWS operatsion tizimining ish stoli.
Masalalar paneli.
WINDOWSning oynalari va ularning turlari.
Bosh menyu va uning bo’limlari.
"Mening kompyuterim" ilovasi.
Uskunalar paneli va undan foydalanish.
Jildlar va ularni tashkiJ etish.
"Boshlovchi" ilovasi va u bilan ishlash.
                                       6- bob. Kompyuterda grafik ob'ektlar bilan ishlash asoslari
Grafik ob'ektiar haqida ma'lumotlar.
Kompyuterda grafik ob'ektlarni tasvirlash usullari.
Kompyuter grafikasi tushunchasi.
Paint grafik muharriri haqida ma'lumot.
Paiiu muharriri bosh menyusining bo’limlari.
Grafik tasvirlar hosil qilish.
Grafik tasvirlar ustida amallar.
Paini grafik muhurririning qo’shimcha imkoniyatlari.
                                                           7- bob. WORD matn muharriri
WORD matn muharriri va uning imkoniyatlari.
WORD matn muharriri interfeysi oynasining tuzilishi.
Hujjatlar yaratish.
Hujjatlarni saqlash.
Hujjatlarni chop etish
Hujjatlarni taxrirlash.
Matnni formatlash.
Matnga qo’shimcha ma'lumotlar kiritish.
Jadvallar yaratish.
                                                             8- bob. Elektron jadvallar
Elektron jadvallar haqida umumiy ma'lumotlar.
EXCEL jadval protsyessori.
Elektron jadvalning asosiy elementlari.
Ilovalar oynasining asosiy elementlari.
Ishchi hujjatlar bilan ishlash.
Ma'lumotlar bilan ishlash.
Formulalar bilan ishlash.
Ma'lumotlarni o’tkazish.
Funksiyalar bilan ishlash.
Diagrammalar bilan ishlash.
9- bob Kompyuterda taqdimot yaratish asoslari
Taqdimot (prezentatsiya) tushunchasi.
Taqdimot yaratish dasturlari.
Power Point dasturi haqida umumiy ma’lumotlar.
Dasturning asosiy oynasi elementlari.
Dasturning ish rejimlari.
Power Pointda taqdimot yaratish.
Slaydlar yaratish.
Taqdimot ustida ishlash.
Maxsus effektlar va ularni o’rnatish.
Animatsiya va animatsion effektlar.
Power Point dasturining qo’shimcha imkoniyatlari.
3.  AMALIY MASHGULOTLAR VA LABORATORIYA ISHLARI UCHUN TAXMINIY MAVZULAR:
1.     Shaxsiy kompyuterlarning texnik qurilmalari bilan ishlash;
2.   Shaxsiy kompyuterlarning dasturiy ta’minoti bilan tanishish;
3.   Windows operatsion tizimi ish stoli elementlari bilan ishlash.
4.   Oynalar bilan ishlash;
5.   Bosh menyu bo’limlari bilan ishlash;
6.   Jildlar bilan ishlash;
7.   "Boshlovchi" ilovasi bilan ishlash;
8.   Paint grafik muharriri bilan ishlash;                                
9.   Paint grafik muharririning qo’shimcha imkoniyatlaridan foydalanish;
10. Wordda hujjatlar yaratish va saqlash
11. Hujjatlarni tahrirlash va chop etish;
12. Hujjatlarni formatlash va qo’shimcha ma’lumotlar kiritish;
13. EXSEL ilovalar oynasining asosiy elementlari bilan tanishish;
14. Ishchi hujjatlar yaratish;
15. Formulalar bilan ishlash;
16. Funksiyalar bilan ishlash;
17. Diagrammalar bilan ishlash;
18.  Power Point dasturini asosiy oynasining elementlari bilan ishlash;
19.  Power Pointda slaydlar yaratish;
20. Animatsion va maxsus effektlar o’rnatish.

‘quvchilar jamoasini o‘rganib chiqish, ularning qiziqishlari, intilish va xohishlarini, istaklarini inobatga olgan holda darslarni tashkil etish yoki o‘quvchilarning o‘quv–biluv faoliyatini maqsadli yo‘naltirish bilan o‘quv materiallarini o‘zlashtirishning ta'minlanishini bugungi kun maktab amaliyoti ko‘rsatmoqda. Ma'lumki, darslarni tashkil etish va dars davomida o‘quvchilarning faolligini ta'minlash uchun avvalo o‘quvchilardagi o‘quv–biluv motivlarini inobatga olish yoki ularning fanga bo‘lgan motivlarini shakllantirish zarur. Bunga asosiy sabab o‘quvchilardagi o‘quv – biluv motivlari, umuman, motivlar faoliyatning tayanch asosini tashkil etishidadir.

Motivlar – didaktik jarayonining asosiy harakatlantiruvchi kuchidir. Harakatlantiruvchi motivlarni o‘rganish, to‘g‘ri qo‘llash va uni to‘g‘ri yo‘naltira olish pedagogik faoliyat mazmunining asosiy mohiyatini belgilaydi.

Motiv va uning nazariy mazmun va mohiyati yuzasidan ko‘plab ilmiy tadqiqotlar olib borilgan. Ilmiy adabiyotlarda motivga turli ta'riflar keltirilgan bo‘lib, ular quyidagicha:



Motiv – 1) insonni o‘qishga yoki muayyan harakatlarni bajarishga undovchi turli sabablar yig‘indisi; 2) o‘quvchining ma'lum ehtiyojlarini qondirish bilan bog‘liq faoliyatga moyilligi1.

Motiv – insonni o‘qishga yoki biror harakatlarni bajarishga undovchi turli sabablar yig‘indisi. Salbiy motiv – bu majburlab o‘qitish, lekin bunda o‘quvchining o‘qishga nisbatan qarshiligi hamma harakatlarimizni yo‘qqa chiqaradi.

Motiv – bu ma'lum ehtiyojlarni qondirish bilan bog‘liq faoliyatga moyillik2.

Motiv (lot. moteo – harakatlantiraman, fransuz. motiv – undovchi sabab) shaxsni aqliy harakatga va hulq-atvorni amalga oshirishga undovchi, muayyan ehtiyojlarini qondirish bilan uzviy bog‘liq mayl yoki sababiyat. Motivlarning asosiy funksiyasi insonni harakatga undovchi sabablar, ichki turtkilar vazifasidan iborat. Odamni faoliyatga undovchi asosiy sabab uning ehtiyojlaridir. Binobarin, xatti – harakatga va faoliyatga undovchi shaxsning anglashilgan xususiyati hisoblanuvchi, ehtiyojni aks ettirishning yuksak shakli sifatida paydo bo‘luvchi ichki turtki motiv xatti-harakat va faoliyat motivlarning majmuasi motivatsiya deyiladi. Motivlar ehtiyoj negizida vujudga keladi, rivojlanadi va shakllanadi.

Motiv mazkur negizda o‘sib, barqarorlashib borib, ehtiyojlarning barqarorlashuvi motivatsiyaning samarali shakllanishini ta'minlashga xizmat qiladi. Odatda inson faoliyati va harakatiga ta'sir o‘tkazuvchi jarayonda o‘zaro bog‘liq ravishda ehtiyoj tomonidan motiv va maqsad aniqlanadi. Harakat faoliyatning tarkibi bo‘lganligi tufayli faoliyatning maqsadi va motivi orqali boshqariladi. Lekin “motiv – faoliyat”, “maqsad - harakat”, “sharoit - operatsiya” holatlari o‘rtasida qat'iy aloqa hukm surmaydi. Goho motiv turtki, qo‘zg‘atuvchi, undovchi singari istilohlar bilan aynanlashtiriladi. Motivlar ehtiyojlarning ifodachisi, harakat va faoliyatning boshqaruvchisi bo‘lganligi sababli ularni shaxsning dinamik xususiyati tarkibiga kiritish mumkin. Xuddi shu boisdan motivlar shaxsning yo‘nalganligi, maqsadga intilganligi bilan uzviy aloqada. Yo‘nalganlik motivga nisbatan kengroq qo‘llashga ega bo‘lgan tushuncha hisoblanadi va o‘z navbatida motivning shakllanishiga yordam beradi3.

M.H.Saidov va boshqalar tomonidan tuzilgan “Ijtimoiy himoya: atamalar izohli lug‘at” kitobida motivga quyidagicha ta'rif beriladi:

Motiv – (lot. harakatga keltirish, turtki).


  1. sub'ekt ehtiyojini qondirish bilan bog‘liq faoliyatga undash; sub'ekt faolligini yuzaga chiqaruvchi va uning yo‘nalishini belgilovchi tashqi yoki ichki shartlar majmui.

  2. narsa faoliyati yo‘nalishini tanlashga rag‘batlantiruvchi va uni belgilovchi, shuning uchun mavjud bo‘luvchi.

  3. shaxsning harakatlar va hulq–atvorlarini tanlashi asosida yotuvchi idroklangan sabab.

Psixologiyada motivga izlanuvchi faollik jarayonida ehtiyojlarning amalga oshishi sifatida qaraladi. Motivning rivojlanishi narsa mohiyatini o‘zgartiruvchi faoliyatlar doirasini o‘zgartirish va kengaytirish orqali yuz beradi.

Sotsiologiyada motivga muayyan ne'matlarga faoliyatning xohlagan sharoitlariga erishishda idroklangan ehtiyoj deb qaraladi.

Motivlash (frans. qo‘zg‘atish) organizm faolligini uyg‘otuvchi va uning yo‘nalishini belgilovchi turtki, motivlovchi omillarning nisbati mustaqil 3 sinfga farqlanadi. Faollik manbai bo‘lib, ehtiyoj va instinktlar hisoblanadi”4.

Motiv – grekcha so‘z bo‘lib “movere” – siljitish, harakatga keltirish, ehtiyojga yo‘naltirish ma'nosini beradi5.

Motiv - kishining ma'lum ehtiyojlarni qondirish uchun asos bo‘ladigan kishining ichki faoliyat mazmuni6.

Q.Turg‘unovning “Ruscha-o‘zbekcha psixologiya terminlarining izohli lug‘ati”da motiv (lat. moveo - harakatlantiraman) odamni muayyan xatti-harakatlarga undaydigan bosh sabab sifatida ko‘rsatiladi. Motiv alohida harakatlarga undab, bu harakatning maqsadi bilan bevosita mos keladi. Ko‘pincha murakkab faoliyatda motiv harakat maqsadiga bevosita mos kelmay, bir maqsadni amalga oshirish uchun bir qancha harakatlarni bajarishga to‘g‘ri keladi deb ta'rif beriladi.

Motivatsiya – motivlashtirish: shaxsning nima uchun ma'lum vaqtda boshqa fikr va harakatlarni emas, faqat shu fikr va harakatni bajarishga qaror qilinganligini asoslab berishi tushuntirib berishdan iborat mantiqiy operatsiya7.

Motivlar shaxs faolligini, uning faoliyatini boshqarib turuvchi, tartibga soluvchi muhim omil sifatida qadimdan olimlarimizni qiziqtirib kelgan. Buyuk mutafakkirlarimizning asarlarida ham inson va uning ruhiyati, kechinmalari, maqsadli faoliyatlari yuzasidan qarashlari bayon etilgan.

Kompyuter va axborot texnologiyalaridan foydalanib, ta’lim sohasida, o‘quv faoliyatida va o‘quvchilar ijodiy tafakkurini rivojlantirishda yangi imkoniyatlar yaratiladi. Axborot texnologiyalari ta’lim­ni amalga oshish jarayonida hayot bilan uyg‘unlashtirishga imkon beradi. O‘qitishni kelajakdagi kasbiy faoliyat bilan chambarchas bog‘lash imkoniyati paydo bo‘ladi. Axborot texnologiyalarini qo‘l­lashda o‘quvchi shaxsining butun imkoniyatlarini amalga oshirishga: kompyuter vositalari orqali bolaning bilishga oid, axloqiy, ijodiy, muloqot qilish va estetikaviy imkoniyatlarini, qobiliyatlarini ro‘yobga chiqarishga intilish lozim. Kompyuter va axborot texnologiyalarini o‘quvchi shaxsini rivojlantirishning to‘laqonli vositasiga aylantirish uchun o‘qituvchining o‘zi axborot texnologiyalari sohasida bi­limdon (salohiyatli) bo‘lishi kerak.

Jahon pedagogikasi amaliyotida qator olimlar, jumladan, M. V. Bula­nova-Toporkova va boshqalar o‘qituvchining axborot texnologiya­lari sohasidagi bilimdonligini quyidagi sifatlar bilan baholaydilar:

1)   zamonaviy axborot muhitida faoliyat tajribasini baholash va integratsiyalashga qodirlik;

2)   shaxsiy ijodiy sifatlarini rivojlantirishga intilish;

3)   umumiy komunikativ (o‘zaro muloqot qilish) madaniyatining yuqori darajada bo‘lishi;

4)   axborot vositasida o‘zaro birlashib xatti-harakatlarni bajarish masalasida nazariy tushunchalarning va uni tashkillashtirish tajribasining bo‘lishi;

5)   o‘zini refleksiyalash (o‘z ruhiy holatini tahlil qilish) ehtiyoji­ning bo‘lishi;

6)   axborotni qabul qilish, tanlash, saqlash, qayta tiklash, taqdim etish usullarini, uni o‘zgartirish, uzatish va integratsiyalash madaniyatini o‘zlashtirish.

Pedagog-olim V.  K. Selevko esa o‘qituvchining kompyuter savod­xonligini kompyuterli texnologiya mazmunining muhim qis­mi deb hisoblaydi va uning tarkibiga quyidagilarni kiritadi:



  • informatika va hisoblash texnikasining asosiy tushunchalarini bilish;

  • kompyuterli texnikaning umumiy tuzilishi va funksional imkoniyatlarini bilish;

  • zamonaviy operatsion tizimlarni bilish;

  • umumiy vazifa bajaradigan zamonaviy dasturning qobiqlar va operatsion vositalarini (Norton Commander, Windows va boshqalarini) bilish hamda ularning vazifalarini o‘zlashtirish;

  • hech bo‘lmaganda bir matn redaktorini o‘zlashtirganlik;

  • dasturlashtirish algoritmlari, tillari va paketlari haqidagi bosh­lang‘ich tasavvurlarining bo‘lishi;

  • utilitar (amaliy foyda beradigan) vazifalarini bajaradigan amaliy dasturlaridan foydalanishning boshlang‘ich tajribasi.

Axborot texnologiyalarining asbob-uskuna va dasturiy vositalari­ning juda jadallik bilan rivojlanib borishi, masalan, yangi avlod kom­pyuterlarining, yangi dasturlarining chiqishi, turli ta’limiy vazifalarni hal etish qulay texnikafiy imkoniyatlar ochib beradi. Biroq ilmiy izla­nishlar o‘quv maqsadida foydalaniladigan axborot tizimlari o‘z didak­tik sifatlariga ko‘ra hali ham qoniqarsiz darajada ekanligini ko‘rsa­tadi. Buning sababi shundaki, axborot texnologiyalarini o‘qitish maqsadlarida foydalanishning metodik (pedagogik) vositalari axborotlashtirishning texnikaviy vositalari rivojlanishidan ancha orqada qolib ketyapti. Kompyuterning imkoniyatlari juda katta, biroq pedagogik maqsadlarda u yetarli darajada foydalanilmayapti. O‘qitish maqsadidagi axborot uni loyihalashtirish bosqichida kiritiladi. Xususan, axborot — avtomatlashtirilgan o‘qitish tizimlarining ma’lumotlar bazasini yaratishda, elektron darsliklarni tuzish uchun o‘quv materialini tayyorlashda, modellashtiriuvchi turdagi kompyuter tizimlari bilan o‘quv ishlarining ssenariylarini, masalalar va mashqlar, test topshiriqlari tuzishda kiritiladi. Axborot texnologiyalari bir yo‘la bir necha fan sohalariga informatika, matematika, kibernetika, psixo­logiya, pedagogika kabi fanlarga oid ma’lumotlarni birlashtiradi. Biroq bu uyg‘unlikda psixologik-pedagogik asos yetakchi o‘rin tutadi. Axborot texnologiyalarini ishlab chiqish va o‘qitish jarayoniga joriy qilish muhim o‘rin egallaydi. Yangi axborot texnologiyalari o‘quv jara­yoni va ilmiy-tadqiqot ishlari uchun katta ahamiyatga ega. Odatdagi ta’limiy texnologiyalardan farqli ravishda, axborot texnologiyalarida mehnat predmeti va uning natijasi sifatida axborot, mehnat quroli bo‘lib esa axborotlashtirishning texnikaviy vositalari xizmat qiladi. Kompyuter vositalari o‘quv-tarbiya jarayonining turli bosqichlarida:

  • o‘quvchilarga o‘quv materiallarini taqdim etish bosqichida;

  • kompyuter bilan interfaol o‘zaro birgalashib, harakat qilish jara­yonida o‘quv materialini o‘zlashtirishda;

  • o‘zlashtirilgan bilimlar, malakalar va ko‘nikmalarni takrorlash va mustahkamlashda;

  • o‘qitishda erishilgan natijalarni oraliq va yakuniy nazorat qi­lish va o‘z-o‘zini nazorat qilish bosqichida;

  • o‘quv materialini qismlarga bo‘lish, uni klassifikatsiyalash va tizimlashtirishni takomillashtirish orqali o‘qitish jarayoniga va uning natijalariga tuzatishlar kiritish bosqichida foydalanilishi mumkin.

Oqilona tuzilgan kompyuterli o‘qitish dasturlari axborotni o‘quvchi tomonidan o‘zlashtirilishining psixologik va pedagogik qoidalari e’tiborga olingan taqdirda o‘qitishni individuallashtirish va differensiyalashtirishga, bolalarning qiziqishlari va o‘qishdagi mustaqil faoliyatini rag‘batlantirishga imkon beradi. Maktab pedagogik jarayonida kompyuter o‘qituvchi, ishchi qurol, o‘qitish obyekti, hamkorlik qiluvchi jamoa, bo‘sh vaqt (o‘yin) muhiti xizmatlarini bajarishi mumkin (G. K. Selefko). Kompyuter o‘qituvchi sifatida — o‘qituvchini va kitobni qisman yoki to‘liq o‘rnini bosadigan o‘quv axboroti manbai; multimediya va telekomunikatsiya imkoniyatlari bilan tamoman yangi sifat darajasidagi ko‘rgazmali vosita; individual va axborot muhiti; trenajyor; o‘quvchilar bilimni tashhislash va nazorat qilishning vositasi vazifalarini bajaradi. Ishchi qurol sifatida kompyu­ter — matnlarni tayyorlash va ularni saqlash matn redaktori; grafikaviy redaktor va katta imkoniyatlarga ega hisoblash mashinasi vazifalarini bajaradi. O‘qitish obyekti sifatidagi xizmatini kompyuter-dasturlashtirish; dasturli mahsulotlarni tayyorlash; har turli axborot muhitlarini qo‘llash moboynida bajaradi. Hamkorlik qiluvchi jamoa — keng auditoriya bilan muloqot qilish, Internetda bog‘lanish orqali vujudga keltiriladi. Bo‘sh vaqt (o‘yin) muhiti o‘yin dasturlari, tarmoq bo‘yicha kom­pyuterli o‘yinlar, kompyuterli video yordamida tashkil qilinadi. Axborot muhiti zamonaviy darajadagi axborot bazalari, gipermatn va multimediya, imitatsion o‘qitish, elektron kommunikatsiyalar, ekspert tizimlarini kiritadi. Hozirgi kunda kompyuter o‘qitishning qudratli vositasiga aylangan. Kompyuterli texnologiyada o‘qituvchinng ishi, V. K. Selefko ta’kidlaganidek, quyidagilardan iborat:

  1. a) butun sinf o‘quv predmeti darajasida o‘quv jarayonini tashkillashtirish (o‘quv jarayoni grafigi, sirtqi tashhis, yakuniy nazorat);

  2. b) sinf ichida o‘quvchilarni faollashtirish va ularning ishini muvofiqlashtirish, ish o‘rinlarini joylashtirish, yo‘riqnoma berish, sinf ichkarisidagi tarmoqni boshqarish kabilar;

  3. v) o‘quvchilarni individual kuzatish, individual yordam ko‘rsatish, bolalar bilan individual «insoniy» munosabat. Kompyuter yordamida individual o‘qitishning ko‘rish va eshitish obrazlarini foydalanuvchi mukammal variantiga erishiladi;

  4. g) axborot muhiti tarkibiy qismlarini tayyorlash, ularning ma’lum bir o‘quv fani mazmuni bilan bog‘liqligidan iborat.

Xususan, multimediya texnologiyalaridan foydalanib interfaol darslarni o‘tkazish yaxshi samara beradi. Odatdagi darsda o‘qituvchi dars mavzusi mazmunini bayon qiladi, o‘quvchilar esa tinglab, ko‘rib, eslab qoladilar, kerakli yozuvlarni daftarlariga yozadilar. Ular har qanday ma’lumotni tayyor holda qabul qiladilar. Aksincha, inter­faollik o‘quvchilarga o‘qitish jarayoniga faol kirishishga imkon beradi. Bolalar shunchaki tinglamaydilar. Ular savollar berib, o‘z fikrlarini bildiradilar, o‘quv materialining tushunarsiz qismlarini batafsilroq anglab olishga intiladilar, baxslashadilar, o‘zlari to‘g‘ri­sida xulosalarga va yechimlarga keladilar. Interfaollikda har ikki tomon: o‘qituvchi ham, o‘quvchilar ham faollik ko‘rsatadi, birgalashib, hamkorlikda darsda qo‘yilgan maqsadlarga erishadilar. Biron bir o‘quvchi darsdagi asosiy ishdan chekkada qolmaydi. Hamma o‘qiydi, hamma bir — birini o‘qitadi.

Interfaol dars o‘qituvchi boshchiligi bilan amalga oshiriladigan an’anaviy o‘qitish usullarining va yakka tartibdagi kompyuterli o‘qitishning yaxshi tomonlarini birlashtiradi. Kompyuter o‘qituv­chining faol yordamchisiga aylanadi. Kompyuter slaydlarini foydalanish evaziga interfaol darslar bilishga taqdim etiladigan axborot mazmuni bilan birga, ta’sirchanligi bilan ajralib turadi. Dars mavzusini bayon qilishda o‘qituvchi illyustratsiya sifatida slaydlardagi axborotni kerak joylarda taqdim etib boradi. Rasmlar, grafiklar, jadvallar, diagrammalar, formulalar ovoz jo‘rligida, multiplikatsiya elementlari hamkorligida taqdim etilib, o‘qituvchining izohlari bilan beriladi.

Xulosa qilib aytganda, multimediaviy texnologiya asosidagi interfaol darslar tayyorgarlik darajasi har xil bo‘lgan bolalarning dars materialini yaxshi o‘zlashtirilishiga, olgan bilimlarini yanada kengaytirishga bo‘lgan istaklarining paydo bo‘lishiga turtki bo‘ladi.

 - Zamonaviy kompyuter uchun eng muhim atrof-muhit qurilmasi. Printer bo'lmasa, kompyuterdagi ish joyingiz to'liq bo'lmaydi. Shuning uchun printerlar odatda ofislarda ham, oddiy uy kompyuterlarida ham xuddi shunday tarzda topiladi.

Foydalanuvchilar ulamolar bilan ta'minlangan asosiy muammolardan biri o'rnatish qiyinlishuvi. Ehtimol, bu printer printerni sichqoncha yoki klaviatura sifatida saqlamasligi mumkin. Ushbu maqolada, printerni kompyuter yoki noutbukda qanday o'rnatishni muhokama qilamiz.

Ulanish Umumiy Tasavvur


Yaxshiyamki, printerning ko'pchiligi printerni printerdan ishlab chiqaruvchilardan onlayn ravishda va maxsus disk mavjud bo'lsa dasturiy ta'minotsiz printerni ishga tushirishingiz kerak, kerakli fayllarni olish uchun optik diskni boshqa kompyuter bilan almashishingiz mumkin.

Ko'p printer drayveri operatsion sistemangiz bilan birga keladi va printerni avtomatik ravishda ulab, uni avtomatik ravishda o'rnatadi. Agar haydovchi yo'q bo'lsa, uni kompyuteringiz uchun yangilanib yuklab olishingiz mumkin. Yangilash tugagandan so'ng, u o'rnatilishi kerakmi yoki yo'qligini ko'rish uchun kompyuterni printerga ulang. To'g'ri haydovchilarni topish uchun siz printer modelingizni kiritishingiz kerak bo'ladi. Haydovchi faylini tushirgandan so'ng, uni kompyuteringizdan boshqaring va ekrandagi ko'rsatmalarga rioya qiling.

Kompyuterga printerni o'rnatish jarayoni uch bosqichga bo'linadi:


  • Printerni quvvat manbaiga ulash;

  • Printerni kompyuterga ulang;

  • Drayvni o'rnatish;

Printerni o'rnatish uchun sizga hech qanday muammo tug'dirmasligi uchun, ushbu bosqichlarning uchtasini iloji boricha batafsilroq ko'rib chiqamiz.

Odatda ulamo uskunalarini ulaganda printerni ulashingiz kerak emas, lekin eng yaxshi natijalar uchun printer ishlab chiqaruvchining ko'rsatmalariga amal qiling. Chalg'ichni printerni o'rnatmoqchi bo'lgan kompyuterga ulang va ishga tushiring o'rnatish fayli. Printerni o'rnatayotgan kompyuter uchun to'g'ri haydovchi fayllarini yuklab qo'yganingizga ishonch hosil qiling. Faylni yuklab olayotgan kompyuterda emas.

Almashish funktsiyasini o'rnatganingizda, printerni yuklash diskini kompyuterning umumiy diskida joylashtiring va printerni o'rnatmoqchi bo'lgan kompyuterdan diskdan foydalaning. Sizning xizmatingizning raqamlari ushbu holatda avtomatik ravishda ko'rsatilmasligi sababli, drayv yoki dasturiy ta'minot avtomatik ravishda ko'rsatilmaydi, tanlash uchun ochiladigan menyudan foydalaning kerakli dastur  kategoriya ostida, keyin esa to'liq ro'yxatni olmaslik uchun tanlang.


  • Sizning xizmat raqamingizni kiriting.

  • Eslatma: mahsulotlarni ko'rish.

  • Printerlarni bosing yoki bosing.

  • Mono-lazer printerlari yoki rangli lazer printerlarini bosing yoki tanlang.

E'tibor bering.

Printerni quvvat manbaiga ulang.

Dastlabki narsa printerni elektr ta'minotiga ulanadi. Bu erda murakkab narsa bo'lishi mumkin emas. Printerni turishi kerak bo'lgan joyga joylashtiring va eng yaqin elektr manbaiga ulang. Ko'pgina hollarda ulanish uchun standart simi ishlatiladi. Xuddi shu simi monitörü, tizim birligini va boshqa qurilmalarni ulaydi.

Print drayverlarga qayta o'rnatishdan oldin, ilgari o'rnatilgan barcha printerlar olib tashlanishi kerak. Aks holda, kompyuterning printer bilan aloqa qilishini oldini olish muammolarga olib kelishi mumkin. Avval o'rnatilgan o'rnatilgan printer drayverlarini olib tashlash uchun.

Avtomatik ravishda diagnostika qilish va biriktiruvchi xatolar tuzatish uchun chop etish muammolarini bartaraf etishni ishga tushiring. "O'chirish" tugmasini bosing. "Ha" ni bosing. "Yopish" tugmasini bosing. Drayv yorlig'ini bosing. O'chirmoqchi bo'lgan drayverlarga bosing. O'chirishni tasdiqlash uchun "Ha" ni bosing.



  • Printerni yoqing.

  • Bosib kuyida hech narsa yo'qligiga ishonch hosil qiling.

  • "Ishga tushirish" tugmasini bosing.

  • "Qurilmalar va printerlar" ni bosing.

  • O'chirishni istagan printerni o'ng tugmasini bosing.

  • "Qurilmani o'chirish" -ni tanlang.

  • Printerni olib tashlash uchun "Ha" ni bosing.

  • "Boshqaruv paneli" ni bosing.

  • "Yozuvchi" ni bosing.

  • "Fayl" tugmasini bosing.

  • Server xususiyatlari-ni bosing.

  • "Yozuvchi va Fakslar" ni bosing.

Drayv variantlari funksiyalarni yangilash va mos funksiyani ta'minlash uchun mo'ljallangan.

Faqatgina eslatma shundaki, printerni kompyuterga o'rnatayotganda uzluksiz quvvat manbai (UPS) orqali elektr ta'minotiga ulanib bo'lmaydi. Printerni faqat elektr tok manbaiga ulash lozim. Haqiqatan ham printer juda ko'p energiya sarflaydi, shuning uchun siz uni KGK dan foydalanishga hali ham imkoni yo'q. Aks holda, batareya juda tez tushiriladi yoki umuman muvaffaqiyatsiz bo'lishi mumkin.


HP Print aloqasi va o'rnatish


Yangilash tavsiya etiladi oxirgi versiyasi chop etishingiz mumkin. Muayyan mahsulot modelingiz uchun haydovchilarning qisqa ro'yxati uchun xizmat yorliq raqamini kiriting va davom etish uchun Submit ni bosing. Bosing yoki tugmasini bosing. Printer modelingizni tanlang. Sizning printeringiz xizmat tag raqamini ishlatmaganingiz uchun haydovchilar avtomatik ravishda ko'rsatilmasligi mumkin. Bunday holda, "Kategoriya" bo'limidagi ochilgan menyudan "Ilova" ni tanlab, keyin to'liq ro'yxat uchun "Belgilangan" -ni tanlang. Dasturni yuklab olish kartridjlarni qayta tartiblashtirish uchun dastur va yordam dasturlarini va printer drayverini o'z ichiga oladi. Agar shubhangiz bo'lsa, "Ilova" va "Operatsion tizimni tarqatuvchi drayveri" bo'limlarida sanab o'tilgan barcha fayllarni yuklab oling va o'rnating.

  • Veb-sayt bilan brauzerni oching.

  • Quyidagi ma'lumot bazasi maqolasi: Eslatma.

  • Xizmat yorlig'i mavjud bo'lmasa: Mahsulotlarni ko'rish-ni bosing yoki bosing.

  • Dasturni o'rnatish ko'rsatilmasa, faqat printer drayverlari mavjud.

  • Yuklab olish shartlariga rozilik bildirasiz.

Eslatma

Printerni kompyuterga ulang.

Printerning keyingi bosqichi kompyuter yoki noutbukga bevosita bog'liq. Printerni ulash uchun turli interfeyslarni ishlatish mumkin. Ammo, uyda odatiy odatda ishlatiladi. Shuning uchun biz ushbu variantni ko'rib chiqamiz.

Printer bilan birga chop etish kerak USB kabeli  kompyuterga ulanish uchun. To'plamda kabel bo'lmasa yoki u allaqachon yo'qolgan bo'lsa, siz eng yaqin elektron do'konga bunday kabelni sotib olishingiz mumkin. USB kabelni sotib olayotganda siz bilishingiz kerak bo'lgan yagona narsa simi versiyasidir. Endi printerlar USB 2.0 yoki USB 3.0 interfeysi bilan jihozlangan bo'lishi mumkin.

Drayv sahifasining pastki qismidagi o'rnatish yo'riqnomasida. Firmware versiyasi funksiyalarni yangilash va to'g'ri ishlashini ta'minlash uchun mo'ljallangan. Printeringiz uchun so'nggi dasturiy ta'minot versiyasini yangilash tavsiya etiladi. Printeringizning xizmat tag raqamini ishlatmasdan, drayvlar yoki dasturiy ta'minot avtomatik ravishda ko'rsatilmasligi mumkin. Veb-saytni brauzerda oching. . Agar kompyuteringizda o'rnatilgan operatsion tizimi mos tushsa operatsion tizimio'rnatilgan haydovchilar uchun belgilangan, 16-bosqichga o'ting.



Printerni USB ulagichiga qarang, ko'k va uzunroq bo'lsa, u holda bu USB 3.0. Agar oq (kulrang / qora) va burchakli burchakli kvadrat bo'lsa, u holda bu USB 2.0.


Shunday qilib, to'g'ri simi (USB 2.0 yoki USB 3.0) topgandan so'ng, kabelning bir uchini kompyuterga, ikkinchisini esa printerga ulang.


Diskdan foydalanib, mahalliy printerni ulash


Yaxshi xabar, siz ko'p yo'qotmasligingiz. Qayta o'ylangan va eskirib qolgan sanoatda bosib chiqarish texnologiyasi nisbatan barqaror qoldi. Printerlar odatda elektronika dunyosida yaxshiroq narsa yuzaga kelgani uchun emas, balki ularni yo'qotganda almashtiriladi.

Printerni o'rnatish bilan bog'liq muammolar


Xarakterli jihatdan, printerlar simsiz qurilmalarning paydo bo'lishiga asta-sekin moslashgan. Hatto printerni turli joylarda odamlar bilan baham ko'rishingiz yoki narsalarni sizning manzilingizga yuborishingiz mumkin uy printerisiz yo'lda ekanligingiz sababli uy kompyuteringizni tark etishingiz kerak.

USB kabelning turli tomonlarida ulagichning boshqa shakli mavjudligiga e'tibor bering. To'g'ri konnektorga "A turi" deyiladi, u kompyuterga ulanadi. Kvadrat (USB 2.0) yoki ko'k rangli uchburchak ulagichi (USB 3.0) «B tipi» deb nomlanadi va printerga ulanadi.





Printerni printerlarga o'rnatish.

Sozlamalar paneliga olib boradigan "Options" -ni tanlang. Reklama - quyida o'qing. Bunga qo'shimcha ravishda, bulut printerining boshqaruv panelidan printerni ulashishingiz mumkin elektron pochta. Misol uchun, qarindoshlar shahar bo'ylab yoki butun mamlakat bo'ylab yashamasligidan qat'i nazar, fotosuratlarni to'g'ridan-to'g'ri chop etishingiz mumkin. Printerni o'rnatish jarayonida muhim o'zgarishlar ro'y berganda printerlarni kiritish uchun ushbu qo'llanmani yangilab olamiz.

Agar sizda bo'lsa eski printerlekin sizda drayverlarni o'rnatishda muammolar mavjud o'rnatish disklari  Printer bilan birga, ehtimol, bunga muhtojmiz. Printerni yoqing va keyin uni kompyuterga ulang. Agar o'lchangan ulanishga ulangan bo'lsangiz, pastga aylantirib, keyin o'lchangan ulanishdagi drayvni yuklab olish imkoniyatini yoqing.

Printerni kompyuterga va elektr ta'minotiga ulaganingizdan so'ng siz o'rnatishga tayyorsiz. Odatda, printer bilan birga haydovchi disk mavjud. Ushbu diskdan chop etish uchun haydovchini o'rnatishingiz kerak, undan keyin printerni ishlatishingiz mumkin.

Agar siz haydovchi diskini yo'qotib qo'ysangiz, haydovchini printeringiz ishlab chiqaruvchisi rasmiy saytidan yuklab olishingiz mumkin.

Menimcha, boshida internetga ulanganim bor edi, printer drayveri qisman o'rnatildi. Qayta boshlashdan qaytib kelganingizda, tizimga kiring va printeringiz ishlashi va ishlashi kerak. Qo'shimcha ma'lumot olish uchun, bizning maqolalarni va qanday qilib ishlash bo'yicha maslahatlaringizni o'qing. Hech bir qo'shimcha printer dasturi talab qilinmaydi. Eng so'nggi dasturiy ta'minotni albatta yuklab olish va ishlatish uchun printer bilan kelgan dasturiy ta'minotni o'rnatishingiz yoki printer ishlab chiqaruvchisining veb-saytida taqdim etishingiz shart emas.



Drayv diskini haydovchiga joylashtiring va haydovchi o'rnatilishini boshqaring. Print drayveri o'rnatish jarayoni ancha sodda va boshqa dasturlarni o'rnatish bilan deyarli bir xil.



Boshqa printerlar printerni kiritish uchun bir necha qo'shimcha qadamlar talab qilishi mumkin. Printeringiz mavjud bo'lmasa, uni qo'shishingiz mumkin. Bu ishlamasa, aksessuarni tanlashingiz mumkin bo'lgan dialog oynasi paydo bo'ladi. Ushbu muloqot oynasidagi sozlamalar o'zingizning vazifalaringizdan maksimal darajada foydalanishingiz uchun printeringizning aniq tarkibiy qismlariga mos kelishiga ishonch hosil qiling.

Ushbu umumiy protokollarni ishlatib, ba'zi ulangan printerlar cheklangan funksiyalarga ega bo'lishi mumkin. Agar printer maxsus kutish ro'yxatini ishlatsa, bu kutish ro'yxati nomini ham bilishingiz kerak. Savollaringiz bo'lsa, printerni boshqarish uchun javobgar bo'lgan shaxs bilan bog'laning.

Faqatgina farq, siz printerni ajratib olishni va qayta ulashni talab qilishi mumkin. Bunday holda, USB kabelidan faqat bir necha soniyadan keyin ajratib oling. Shundan so'ng, chop etish uchun drayverlarni o'rnatish jarayoni davom ettirilishi kerak.

Drayv o'rnatilishi tugagach, printer foydalanishga tayyor bo'ladi. Ba'zi hollarda kompyuterni qayta yoqish kerak bo'lishi mumkin.

Agar printerni ulash talab qilingan bo'lsa, eng yangi dasturiy ta'minotni yuklab oling va yangi dasturni o'rnating. Ulanish simsizmi yoki yo'qmi, muhim emas tarmoq kabeli. Ushbu bosqichni bajarmasangiz, printeringizga ulanishga harakat qilayotganingizda dasturiy ta'minot mavjud emasligini bildirgan xabarni qabul qilishingiz mumkin. Birinchidan, printerni bilan birga kelgan hujjatlardagi ko'rsatmalarni bajaring, printerni chiqarib olish uchun, siyoh lentalari yoki toner lentalarini joylashtiring va qog'ozni joylashtiring. Printerni tayyorlang. . Printerni ochish menyusini bosing va menyuning "Printerning keyingi yonida" bo'limida printerni tanlang.

Printer uzoq vaqtdan buyon nafaqat ofis ishining ajralmas qismiga aylangan, balki uydagi ofis uskunasining elementlaridan ham biri bo'ldi. Nima bo'lishidan qat'iy nazar, printerni boshqarish qiyin, chunki qog'ozlar bilan ishlash har birimizning hayotimizda ro'y beradi. Biroq, foydalanuvchilar ba'zida konfiguratsiya muammosiga ega. Odatda xatoliklarga yo'l qo'ymaslik uchun kompyuteringizda printerni qanday o'rnatish mumkin, ushbu maqolani o'qing.

Agar kerak bo'lsa, printer uchun belgilangan barcha dastur ta'minoti yangilanishlarini o'rnating. Agar sizda endi printer kerak bo'lmasa, uni mavjud printerlardan olib tashlashingiz mumkin. Chop etish oynasi va printerlar ro'yxati haqida ma'lumot. Printerning ochilgan menyusi chop etish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan printerlarni ro'yxatini ko'rsatadi. Tarmoqli printerlar alohida-alohida qo'shiladi.

Agar printeringiz Printer-ning ochilgan menyusida ko'rinmasa, tegishli drayverni toping va o'rnating. Bosib chiqarish markazida yoki "Yozuvchi" ilovasida "Printerlar ro'yxati" oynasini ochishingiz mumkin. Agar dasturiy ta'minot o'rnatilgan bo'lsa, yana "Printer" menyusiga qarang. Printer ko'rsatilmasa, quyidagi amallarni bajarish kerak bo'ladi.


Download 451.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling