1 ma`ruza. Kirish. Hayot faоliyati хavfsizligini ta`minlash asоslari

Pnevmokonioz - kasallikgi ko`mir, aluminiy, temir va aralash tarkibli
 
changlar ta‘sirida ham rivojlanishi mumkin. 
Silikoz juda changli sharoitda odatda ko`p yil, ko`pincha og‗ir jis-moniy ish 
bajarilganda rivojlanadi. Bu kasallik tog‗-kon va sement, ale-baster ishlab
chiqarish ishchilarining kasb kasalligi hisoblanadi. Silikoz kasalligi halloslash,
yo`tal, ko`krak qismida og‗riq bo`lishidan boshlanadi. Boshlanishida bu belgilar 
kam sezilarli bo`lib, halloslash faqat jismoniy ish bajarganda paydo bo`ladi.
Kasallik kuchaygan davrda na-fas yetishmasligi va halloslash, oddiy ishlarni
bajarganda va hatto tinch holatda turganda ham ro`y beradi.lshlab chiqarishdagi
changlar faqat pnevmokoniozning yuzaga kelishiga sabab bo`lmay, balki nafas
yo`llari, teri va shilliq qavatning boshqa kasalliklarini ham keltirib chiqaradi.
Bularga teri hujayralarining ko`chishi, har xil toshmalar, ekzema, der-matitilar
kiradi. 4 – MA`RUZA: Favqulodda vaziyatlarda fuqarolar muhofazasi. 
RЕJA: 
1. Fuqaro muhofazasi haqida umumiy tushuncha. 
2. Fuqaro muhofazasining vazifalari. 
3. Favqulodda vaziyatlar, uning sababchi omillari va hususiyatlari. 
4. Fuqaro muhofazasining xalq ho‘jaligi tarmoqlarida tashkil etilishi. 
Fuqarolar muhofazasi – umum davlat mudofaа siyosatlaridan biri bo‘lib, u 
har qanday favqulodda holatlarda fuqarolarni, xalq ho‘jaligi tarmoqlarini muhofaza 
qilishda, ularning muttasil ishlashini ta'minlashda hamda qutqarish va tiklash 
ishlarini bajarishda katta ahamiyat kasb etadi. 

---

O‘zbеkiston hukumati tomonidan 1991 yilda fuqaro mudofazasi tizimi 
fuqaro muhofazasi tizimiga aylantirildi. 
Tinchlik davrlaridagi tabiiy ofatlar, ishlab chiqarish falokatlari va 
halokatlarning oldini olish va ularning oqibatlarini tugatish vazifalarini bajaradi.