1-ma’ruza. Kirish. O’quv fаnining mаqsаdi vа vаzifаlаri. Аsоsiy tushunchаlаr vа аtаmаlаr. Yonilg‘i mоylаsh mаtеriаllаrini оlish. Nеft’ hаqidа qisqа mа’lumоtlаr
Download 234.31 Kb. Pdf ko'rish
|
10-ma’ruza
- Bu sahifa navigatsiya:
- 2. Eritkichlаrni qo‘llаnilishi. Eritkichlar
|
YONILG‘I VA MOYLASH MATERIALLARI Ma’ruzachi: k.oʻq. Xushnayev O.A. 10-ma’ruza. Bеnzinlаrni, eritkichlаrni, ekstrаksiоn bеnzinlаrni qo‘llаnilishi. Reja: 1. Bеnzinlаrni qo‘llаnilishi. 2. Eritkichlаrni qo‘llаnilishi. 3. Ekstrаksiоn bеnzinlаrni qo‘llаnilishi. 1. Benzin asosan avtomobillarning yonilg‘i-havo aralashmasi uchqundan majburan o‘t oldiriladigan porshenli va rotorli porshenli ichki yonuv dvigatellari uchun yonilg‘i sifatida ishlatiladi. Majburan o‘t oldirish motosikl va ba’zi boshqa mashinalar dvigatellarida ham ishlatiladi. Benzin kam miqdorda qishloq xo‘jalik aviatsiyasida, lak-bo‘yoq materiallarini erituvchisi sifatida, kamera va pokrishkalarni ta’mirlashda va boshqa texnikaviy, texnologik va xo‘jalik ehtiyojlari uchun ham ishlatiladi. 2. Eritkichlаrni qo‘llаnilishi. Eritkichlar - plyonka hosil qiluvchi moddalarni eritadigan, uchuvchan organik suyuqliklardir. Plyonka hosil qiluvchi komponentlar ular asosida olingan bo‘yoq va lak-bo‘yoq materiallarini eritish uchun bo‘yaladigan yuzaga qo‘llaniladi. Bo‘yoq va lak materiallarini quritish jarayonida eritkichlar bug‘lanadi. Erituvchilar har qanday plyonka hosil qiluvchi moddalar uchun eruvchanlikka ega emas. Har bir erituvchida faqat plyonka hosil qiluvchi moddalarning ma'lum turlari eriydi. Shuning uchun faol erituvchilar va suyultiruvchilar o'rtasida farq bor. Faol erituvchilar ushbu plyonka hosil qiluvchi vositani eritishga qodir, va suyultiruvchilar uni eritmaydi, ammo faol erituvchilar bilan aralashmada ular bo'yoq va laklar yopishqoqligini kamaytirishga yordam beradi. Yupqalash vositalari faol erituvchilardan arzonroq, ulardan foydalanish faol erituvchilar iste'molini kamaytirishga imkon beradi va binobarin, bo'yoq va laklar narxini kamaytiradi. Ba'zan bo'yashdan oldin sirtni yog'sizlantirish uchun erituvchi va suyultiruvchi vositalardan foydalaniladi. Detal yuzasiga bo'yoq va laklar qo'llanilganda va qoplamalar quriganda, eritkichilar bug'lanib, toksik bug'larni hosil qiladi. Bundan tashqari, barcha eritkichilar va suyultiruvchilar tez yonuvchan suyuqliklardir. Shuning uchun lak-bo'yoq materiallari bilan ishlashda texnik va yong'in xavfsizligi qoidalariga qat'iy rioya qilish kerak. Mashinasozlikda turli xil erituvchi va suyultiruvchi moddalarni o'z ichiga olgan bo'yoq va laklarning keng assortimenti qo'llaniladi. Ulardan ba'zilari quyida muhokama qilinadi. Aseton ko'plab qatronlar va tsellyuloza efirlarini yaxshi eritadi (nitrotsellyuloza, atsetilsellyuloza va boshqalar); vinil, akril va boshqa qatronlar, shuningdek nitrotsellyuloza va atsetilsellyuloza asosida bo'yoq va laklar ishlab chiqarish uchun boshqa erituvchilar bilan aralashmada ishlatiladi. Aseton ko'plab suyultiruvchilarda uchraydi; 56 °C da qaynaydi. Download 234.31 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|