1. Matn muharrirlari va protsessorlari. Matnli hujjatlarni yaratish tahrirlash. Matnli hujjatlarni yaratish formatlash

Elektron jadval protsessorlari, ularning vazifasi va
imkoniyatlari.
Reja:
1. Elektron jadvalning vazifalari va imkoniyatlari
2. ЕXCEL elеktron jadvalining asosiy elеmеntlari
3. MICROSOFT EXCEL dasturini ishga tushirish

Kirish
Elektron jadvallar hayotning har xil sohasida uchraydigan hisoblash va iqtisodiy masalalarni echishda, jumladan, berilganlarni tez o’zgartirib turuvchi masalalarni tezkorravishda ishlab chiqishda, masalan, bank hujjatlari bilan ishlashda kabi keng ko’lamli masalalarni echishda qo’llaniladigan o’ta quvatli vosita hisoblanadi. Hisoblash elektron jadvalining dastlabki dasturi 1979 yili Vikicalk (Vikiblencalculatork – ko’rinib turuvchi kalkulyator) nomi bilan Software Artk firmasida yaratilgan. Bu dastur Apple II kompyuteri uchun ishlab chiqilgan va ko’p jihatdan uning bozorda ommabopligi aniqlangan. 1981 yil IBM PC kompyuteri paydo bo’lishi bilan bu tipdagi kompyuterlar uchun elektron jadvallar ishlab chiqila boshlandi. Vikicalk va Kupercalk dasturlarining yangi ko’rinishlari paydo bo’ldi, shu bilan birga Microsoft – Multiplan firmasining birinchi amaliy dasturi paydo bo’ldi va u elektron jadvallar yangi avlodining erkin yulduziga aylandi. Hisoblashlar natijalarini ko’rgazmaliroq tasvirlash uchun joylashtirilgan grafik rejimlarning paydo bo’lishi bu elektron jadval rivojlanishining navbatdagi qadami bo’ldi. 1983 yil LOTUS firmasining 1-2-3 paketlari chiqib, kutilgandan ham ziyodroq muvaffaqiyatga erishdi.
Elektron jadvalning vazifalari va imkoniyatlari
1. Elektron jadvallar qo’llaniladigan sohalar juda ko’p Masalan, moliya, buxgalteriyaga oid ish xaqini hisoblash, har xil iqtisodiy texnik hisoblar, kundalik xo’jalik mollari va mahsulotlarni sotib olish hisoblash va hokazolar.
2. Elektron jadvalning asosiy vazifasi ma’lumotlarni jadval ko’rinishida tasvirlash va qayta ishlash bo’lib, birlamchi vazifasi hisob-kitoblarni avtomatlashtirishdir.
3. Birinchi elektron jadval dastur visi Calc nomi bilan 1980 yillari boshida ishlab chiqilgan.
4. Excel dasturining dastlabki versiyasi 1994 yilda Microsoft kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan.
5. EXCEL dasturini ishga tushirish xuddi Word dasturini ishga tushirish kabi uch xil usul bilan amalga oshiriladi. Buning uchun quyidagi usullardan birini amalga oshirish mumkin. 
2-usul: Ekrandagi EXCEL dasturi tugmachasini ustiga strelkani qo’yib chap tugmani ikki marta bosib, dasturni faollashtiramiz
3-usul: Kompyuterda avval yaratilgan biror elektron jadvalni ustiga ko’rsatgichni qo’yib “Enter” tugmachasini bossak yoki sichqon chap tugmasini ikki bor bossak EXCEL dasturi faollashib, ushbu jadvalni ochib beradi
EXCEL dasturi faollashtirish uchun bundan boshqa usullar ham mavjud, bu kompyuterga o’rhatilgan WINDOWS versiyasiga bog’liq.
EXCEL dasturi interfeysi quyidagicha
6. Excel dasturi ishga tushirilganda u shartli «Книга1» nomi bilan yangi hujjat hosil qilishni taklif etadi, tafsiya etilgan kitobda 3ta varaq (Лист1, Лист2, Лист3) bo’lib, zaruratga qarab yana varaqlar qo’shish mumkin bo’ladi. 
7. Ехсеl dasturi yordamida tayyorlangan fayl kengaytmasi xls bo’ladi. Har bir xls faylda 1dan 255 tagacha varaq joylashishi mumkin. 
8. Excel jadvali Excel 97 versiyasida 16384 ta 2000 yil versiyasida 65536 ta satr va 256 ta ustundan iborat. Satrlar 1 dan 65536 tagacha butun sonlar bilan nomlahgan. Ustunlar esa Lotin alifbosi harflari bilan belgilanadi.