1-Мавзу: Деструктив хулқ-атвор тушунчаси, турлари ва ёндошувлар Деструктив хулқ-оғишган ёки девиант хулқ

Деструктив хулқ модели қуйидаги турларга бўлинади:

• -Аутистиc (аутизм (грекча “аутос” – “ўзим” деган сўз) – бу руҳиятнинг ўзига хос ҳолати бўлиб, бемор ташқи олам, атрофдагилар билан мулоқот қилишни истамайди. У ёлғизликни ёқтиради. Яна бир хил хатти-ҳаракат ва шундай сўзларни такрорлайди. Касалликка доир “аутизм” терминини фанга 1912-йилда Е.Блейлер киритган.);
• -Нарcиссистиc (нарсисизм-кўп ҳолларда воқеликка мос келмайдиган, ортиқча нарсисизм ва шиширилган ўз-ўзини ҳурмат қилишдан иборат характер хислатидир. Нарcиссус сўзи юнон афсонасидан келган, оқар сувларида ўз аксини қойил қолиб ва афзал кўриб ва пари севгисини рад етган гўзал йигит. Бунинг жазоси сифатида у ўз аксини севиб қолишга маҳкум етилган ва охир-оқибат унинг номи билан аталган гулга айланган.);
• - Конформист ((лот. конформис — ўхшаш, мувофиқ) — мавжуд ижтимоий тартиб, ҳукмрон ғоя ва фикрларга мослашиш, уларни пассив қабул қилиш. Конформистларнинг ўз мавқеи бўлмайди, тазйиқ кучига эга ҳар қандай намунага принципсиз, нотанқидий, кўр-кўрона эргашаверади.).

Оғиш белгилари

• 1.Девиант хатти-ҳаракатлар тажовузкорлик, ўғирлик, майда ҳуқуқбузарликлар, норозилик ҳаракатлари билан ифодаланади, ўспиринлар ўрганишга қизиқишни йўқотиши мумкин, ёш болалар ўз оналарини ўзига хос идеал сифатида қабул қилишади.
• 2. Хатти-ҳаракатларнинг ўзига қарам бўлган шакли психологик ва физиологик боғлиқлик билан тавсифланади. Ушбу турга тегадиган ва заиф одамлар киради. Улар осонликча таъсирга тушиб қолишлари ёки ёлғизлик туфайли тушкунликка тушишлари мумкин.
• 3. Вайронкор вариант ўзига ва бошқаларга нисбатан тажовузкорлик мавжудлиги, шунингдек, зўравонлик, ўз жонига қасд қилиш ва нарсаларга зарар етказиш еҳтимоли билан тавсифланади.

Бошқа оғиш белгиларини:

• • бошқалар билан тез-тез тўқнашувлар;
• • қўрқув, фобия ва депрессия мавжудлиги;
• • инфантил хатти-ҳаракатлар;
• • янги билимларни олишни истамаслик;
• • уйқуни бузиш, уйқусизлик;
• • ўжарлик ва тажовуз.
• • бошқалар билан тез-тез тўқнашувлар;
• • қўрқув, фобия ва депрессия мавжудлиги;
• • инфантил хатти-ҳаракатлар;
• • янги билимларни олишни истамаслик;
• • уйқуни бузиш, уйқусизлик;
• • ўжарлик ва тажовуз.