62
2. Ilova serveri modeli qanday muamolarni yechish uchun ishlab
chiqilgan?
3. Ochiq sistemalarga (tizimlarga) tegishli xususiyatlarni sanab o„ting.
4. Ma‟lumotlarni taqsimlangan qayta ishlashtizimlarini
rivojlanish
istiqbollari qanday?
11- mavzu: Ma`lumotlar bazasini administratorlash va xavfsizligini
ta`minlash.
REJA:
1.
Ma`lumotlar bazasini administratorlash
2.
Ma`lumotlarni xavfsizligini ta`minlash
3.
Ma`lumotlar bazasini xavfsizligini ta`minlash
Tayanch iboralar: administrator, xavfsizlik, grant, tarmoq,
protokol,server.
Ma'lumotlar bazasi administrator. Bu muassasa ma'lumotlarini
yoki uning tizimi bilan bog`lik bo`lgan biror qismini himoya qiladigan
javobgar shaxs. U barcha ma'lumotlar tuzilishi nazoratini amalga oshiradi.
Shuni esda tutmoq lozimki ma'lumotlarni himoya
qilish va ularga egalik
qilish bir narsa emas. Bank boshqaruvchisi bankka qo`yilgan narsalarga
himoyachi bo`ladi, lеkin qimmatbaxo narsalarga bo`lmaydi.
Boshqarma
yoki ayrim shaxs ma'lumotlar egasi bo`lishi mumkin. Ma'lumotlar bazasi
administratori ma'lumotlar saqlanishiga javob bеradi va ular ustidan
nazoratni amalga oshiradi. Ma'lumotlardan
ularni foydalanishga ruxsat
olgan shaxslargina foydalanishi mumkin
Ma`lumotlar xavfsizligi. Ma'lumotlarning xavfsizligi dеganda,
ma'lumotlarni tasodifiy yoki unga bila turib kirishga haqqi yo`q
shaxslardan, ma'lumotlarni mualliflashtirmagan
yoki xoqimlarning
buzishidan himoya qilinishi tushuniladi.
Maxfiyligi esa ayrim shaxslarning yoki takshilotlarning qachon va
qanday miqdorda boshqa shaxslarga yoki tashqilotlarning ma'lumotlarni
bеrish huquqi bilan aniqlanadi.
Serverning global nomi
Osilib qolgan aloqalarni
aniqlash
alternativ Routinglar
Grafik instrumentlar (Network Manager)