1-mavzu. Fanning maqsadi va vazifalari. Asosiy tushuncha va ta‟riflar. Ma‟lumotlar bazasiga qo„yiladigan talablar
Download 3.73 Mb. Pdf ko'rish
|
6. Usmonov J.T. XujaqulovT.A. Malumotlar bazasini boshqarish tizimi oquv qollanma
|
3 MUNDARIJA Kirish 4 1–mavzu. Fanning maqsadi va vazifalari. Asosiy tushuncha va ta‟riflar. Ma‟lumotlar bazasiga qo„yiladigan talablar 5 2–mavzu. Ma‟lumot bazasi tizimining arxitеkturasi. Uch bosqichli arxitеktura. Tashqi bosqich. Konsеptual bosqich. Ichki bosqich. 7 3–mavzu. Ma‟lumot baza modеli. Moxiyat-aloqa modеli. 12 4–mavzu. Rеlyatsion ma‟lumot modеli. Ma‟lumotlar bazasida munosabatlar. 18 5 – mavzu. Rеlyatsion algеbra va rеlyatsion xisobot elеmеntlari 22 6–mavzu. Ma‟lumotlar bazasini normallashtirish. Normal formalar 1NF, 2NF, 3NF va Kodd 28 7–mavzu. SQLtili. SQL opеratorlarini yozish. 33 8–mavzu. Ma‟lumotlar manipulyatsiya qilish. Oddiy so„rovlar yaratish. 41 9–mavzu. SQL tili. Ma‟lumotlar tavsiflash. 50 10–mavzu: Tranzaksiyalarni boshqarish. So„rovlar yaratish va qayta ishlash. 57 11–mavzu: Ma`lumotlar bazasini administratorlash va xavfsizligini ta`minlash. 62 12– mavzu: Ochiq ma`lumotlar bazasi aloqasi. 65 13–mavzu: Ma`lumotlar bazasini himoyasi. Tranzaksiyalarni boshqrish. Paralel murojaatlarni boshqarish. 71 14–mavzu: XML va ma`lumotlar bazasi. 73 Test savollari 78 Glossariy 93 Adabiyotlar ro‟yxati 98 4 Kirish Ko„pgina masalalarni yechish asosida axborotlarni qayta ishlash yotadi. Axborotlarni qayta ishlashniy engillashtirish maqsadida axborot tizimlari yaratiladi. Avtomatlashgan axborot tizimlar (AT) deb, shunday tizimlarga aytamizki, ularning tarkibida texnik vositalar, jumladan shaxsiy kompyuterlar ishtrok etadi. ATlarni keng ma‟noda axborotni qayta ishlaydigan ixtiyoriy tizimni tushunish mumkin. Tadbiq etish sohasiga qarab, ATlar ishlab chiqarish sohasida, talim sohasida, sog„liqni saqlash sohasida, harbiy sohada va boshqa sohalarda ishlatiladigan tizimlarga ajratish mumkin. ATlarni maqsadli ishlatilishiga qarab bir qancha kategoriyalarga ajratishimiz mumkin. Jumladan boshqariluvchi, axborot qidiruv, axborot ma‟lumotnoma va boshqa tizimlarga ajratiladi. Atlarni tom ma‟noda ba‟zi bir amaliy masalalarni echishga ishlatiladigan apparat dasturiy vositalari majmuasi sifatida ham tushunamiz. Masalan tashkilotlarda ishlatiladigan kadrlarni hisobga olish va kuzatish, omborxona material va tovarlarni hisobga olish va nazorat qilish, buxgalter masalarini yechish va boshqalar. ATlarni asosida ma‟lumotlar bazasi yotadi. MB degenda, ma‟lumotlarni shunday o„zaro bog„langan to„plamini tushunamizki, u mashina xotirasida saqlanib, maxsus ma‟lumotlar bazasini boshqarish tizimni to„ldirilishi, o„zgartirilishi, takomillashtirilishi mumkin. Aniq ma‟lumotlarni (masalani) hal qilishda inson real dunyoni u yoki bu sohasi bilan cheklanadi. Bunday hollarda faqat ba‟zi bir ob‟ektlarni o„rganishgina qiziqish o„yg„otadi. Bunday ob‟ektlarni majmuasini Download 3.73 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|