1 mavzu Hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlash. Hayot faoliyati xavfsizligi haqida tushuncha Reja: Hayot faoliyati xavfsizligini ta’minlash davr talabi. «Hayot faoliyati xavfsizligining nazariy asoslari»

1-rasm . «Hayot faoliyati xavfsizligi va mehnat muhofazasi» fanining strukturaviy tuzilishi.

«Hayot faoliyati xavfsizligi » fani bir qator maxsus fanlar bilan uzviy bog‘liq. SHu jumladan, «Ergonomika», Muxandislik psixoloiyasi», «Mehnatni ilmiy asosda tashkil qilish», «Texnik estetika», «Mehnat fiziologiyasi va gigienasi» va boshqa fanlar shular jumlasidandir. Fanning strukturaviy tuzilishi 1-rasmda aks ettirilgan.

Xavflar va vaziyatlarning turlari – xilma-xildir. SHu sababli, ularni aniq bir tartib bo‘yicha joylashtirish mumkin. YA’ni, o‘zgaruvchan harakat, havo tezligi, bosim, yorug‘lik, havoni ionlashtirish, portlash, gerbetsid, shovqin, tebranish, yong‘in, zaharli moddalar, lazer nuri, elektr yoyi kabi turlari mavjudligiga ega bo‘lamiz.
Xavf-xatar - odamlar hayoti va sog‘ligiga, hayot faoliyatga tahdid va atrof –muhitga etkazilishi mumkin bo‘lgan zarar. U favqulodda vaziyat manbai hisoblanadi va ma’lum qulay sharoitda favqulodda vaziyatga aylanadi.
Favqulodda vaziyat- odamlar qurbon bo‘lishi, ularning sog‘ligi yoki atrof muhitga zarar etishi, jiddiy moddiy talofotlar keltirib chiqarishi hamda odamlar hayot faoliyati sharoiti izdan chiqishga olib kelishi mumkin bo‘lgan yoki olib kelgan avariya, halokat, xavfli tabiiy hodisa, tabiiy yoki boshqa ofat natijasida muayyan hududda yuzaga kelgan vaziyat.
Faoliyat –insonning jamiyatda mavjud bo‘lishi uchun kerakli sharoit. Mehnat faoliyatning yuqori shakli. Mehnat va faoliyat shakllari turlicha bo‘lib, ular hayotda uchraydigan aqliy ma’naviy, madaniy, ilmiy va boshqa jarayonlarni o‘z ichiga oladi.
Faoliyat jarayoni modeli ikki elementdan iborat:
1.Insonning muhit bilan to‘g‘ri munosabati;
2.Insonning muhit bilan teskari munosabati.
«Inson-Muhit» tizimi ikkiga bo‘linadi:
1.Aniq bir maqsadga erishish;
2.Ko‘ngilsiz hodisalarni chiqarib tashlash.
Ushbularning natijasida xavflar kelib chiqishi mumkin.
Xavfsizlik – bu ba’zi ehtimollarga asoslangan holda paydo bo‘ladigan xavf-xatarlarni istisno etilgan faoliyat holatidir. Xavfsizlik bu maqsad bo‘lib unga erishish uchun qo‘llanadigan vositalar tanlashni, yo‘l- yo‘riqlarni, ko‘llanmalar tuzishni va usullarni “Hayot faoliyat xavfsizligining nazariy asoslari” o‘rgatadi.