1-mavzu: husnixat metodikasining rivojlanish tarixi

Harflarni bir xil balandlikda yozish. 

---

 

Matndagi  harflarning  bir  xil  balandlikda  yozilishi  chiroyli  yozuvga  o'rgatishning  asosiy 

shartlaridan  biridir.  Yozuvda  harflarni  bir  xil  balandlikda  saqlash  ancha  qiyin  bo'lib,  o'quvchi 

barcha imloga oid malakalarini egallay olmaydi. Shuning uchun 1-sinfdan boshlab siyrak qiya 

ikki  chiziqli  daftarga  yozdirib  mashq  qildiriladi,  so'ngra  siyrak  qiya  chiziqsiz  daftarga  va  2-

sinfning ikkinchi yarmidan boshlab bir chiziqli daftarga yozdirib mashq qildiriladi. 

Birinchi  sinf  da  kichik  harflarni  4  mm  balandlikda  (bu  o'lcham  daftarning  kichik  harflar 

yoziladigan qatorlar orasiga teng) yozdirib mashq qildiriladi, bosh harflar esa kichik harflarga 

nisbatan ikki barobar katta qilib yozdiriladi. 

Birinchi  sinfning  oxirlari  va  2-sinfdan  boshlab  ayrim  o'quvchilarda  yozuvning   

maydalashib,   qatorlar   orasidan   pastga   tushib   borishini 

ko'rish mumkin.  Bu yozuv tezligini  oshib borayotganligidan  dalolat beradi. 

Bir  chiziqli  daftarga  mashq  qilishdan  oldin,  o'qituvchi  doskada  harflarni  bir  tekis,  ravon 

yozish qoidalarini mukammal tushuntiradi. Chunki bir chiziqli daftarda harflarning balandligini 

belgilab  turuvchi  tekshiruv  chiziq  nuqta,  endi  o'quvchi  ularni  chamalab  yozishga  o'rganishi 

lozim. 

Masalan, bir chiziqli daftarni teng uch qismga bo'lib, uchdan bir qismida kichik harflarni, 

uchdan ikki qismida esa bosh harflarni yozish lozim: 

Kichik va bosh harflar alohida-alohida mashq qildiriladi. 

Bir  chiziqli  daftarga  chamalab  yozish  ancha  murakkab,  shuning  uchun  o'qituvchi 

dastlabki davrlarda o'quvchilarni diqqat bilan kuzatib borishi zarur. 

Yozuvdagi  kamchiliklar  ayniqsa,  3-4-sifnlarda  ko'proq  uchraydi,  chunki  bu  davrda 

o'quvchilarda  kattalarga  xos  bo'lgan  alohida  yozuv  shakllana  boradi.  Bu  davrdagi  yozuvning 

shakllanishiga alohida ahamiyat berib borish kerak.