1-mavzu: Iqtisodiyot, bozor va iqtisodiy siyosat Iqtisodiyot va bozor. Iqtisodiyotni boshkarishning bozor mexanizmi, uning faoliyat sohasi

Mahsulot tannarxining pasayishi aholi daromadlarining oshishi bilan birga bozor aylanmasining keskin kengayishiga olib keldi.
XVIII-XIX-asrlarda sodir boʻlgan iqtisodiy jarayonlar jamiyatda sifat jihatidan yangi vaziyatni yuzaga keltirdi, ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarning yana bir munosabati: bozor va davlat mexanizmlari oʻrtasidagi munosabatlarga asos yaratdi.
Iqtisodiy tizimning rivojlanishi ma'lum bir bosqichda davlat tomonidan qo'llab-quvvatlovchi va tuzatish choralarini kuchaytirish zarurati tug'ildi.
Butun bozor tizimi uchun hal qiluvchi saboq 1929-1933 yillardagi jahon iqtisodiy inqirozi bo'ldi. Ushbu darsning natijasi davlat ishtirokining rolini yangi sifat darajasiga ko'tarish, ikkita ijtimoiy-iqtisodiy hodisa (bozor va davlat) o'rtasidagi munosabatlarning yanada samarali versiyasini topish kerak degan xulosaga keldi.
Bozorning jadal rivojlanishi sharoitida hukumat choralari aralashmaslik, davlatning "tungi qorovul" rolida neytral xatti-harakatlari doirasidan tashqariga chiqishi kerak edi. Iqtisodiyot hukumatning yanada murakkab chora-tadbirlar majmuasiga muhtoj bo'la boshladi. “Iqtisodiy siyosat” degan hodisa mavjud bo’ldi.
Iqtisodiy siyosatni amalga oshirishning birinchi urinishlari "nuqta ta'siri" strategiyasi bilan bog'liq edi. Bunday sharoitda siyosatning bojxona, agrar, sanoat va ijtimoiy shakllari nisbatan mustaqil yo`nalishlar sifatida qaraldi.
Keyinchalik, 20-asrning boshlarida, bu parchalangan yondashuv o'rnini yaxlit, o'zaro bog'liq yondashuvning varianti egalladi. Iqtisodiy siyosat yanada keng qamrovli umumiy iqtisodiy xususiyat kasb etdi.
Iqtisodiy siyosatning maqsadlari
K. R. Makkonnel va S. L. Bryuning fikricha, iqtisodiy siyosatning maqsadlari quyidagilardan iborat:
-Milliy iqtisodiyotning iqtisodiy o'sishi;
-To'liq bandlik;
-Iqtisodiy samaradorlik;
-Narxlar darajasining barqarorligi,
-Inflyatsiyaga qarshi kurash;