1-мавзу. Кириш. Дехқончиликнинг илмий асослари

ФАННИНГ НОМИ : Деҳқончилик ва Мелиорация

Мустақил иш мавзулари

• 1. Республикамиз деҳқончилигининг хозирги холати, муаммолар ва хал қилиш йуллари
• 2. Тупроқ унумдорлиги ва структурасини яхшилашга қаратилган тадбирлар( алмашлаб экишда дуккакли экинлар мисолида)
• 3. Тупроқнинг сув ва хаво режимларини яхшилаш бўйича илғор фerмyer хўжаликлари тажрибалари
• 4. Тупроқнинг иссиқлик ва озиқ режимларини яхшилаш бўйича илғор фerмyer хўжаликлари тажрибалари
• 5. Бегона ўтларнинг тупроқ-иқлим шароити ва экинлар агротехникасига боғлиқ холда тарқалиши ва уларга қарши кураш
• 6. Суғориладиган yerларда ўсадиган бегона ўтлар
• 7. Yerга ишлов бyerиш усулларининг тупроқ хусусиятлари ва ўсимликларни усиши хамда ривожланишига таъсири
• 8. Деҳқончиликда ресурстежовчи технологиялар ва унинг аҳамияти

1-МАВЗУ. Фаннинг мақсади. вазифаси, илмий асослари ва уларнинг дехықончиликдаги ахамияти

• Режа:
• 1. Кириш.
• 2. Деҳқончиликнинг ривожланиш тарихи.
• 3. Деҳқончиликнинг илмий асослари.
• 4. Илмий деҳқончиликнинг асосий қонунлари.

Деҳқончиликнинг вазифаси

• Деҳқончилик қишлоқ хўжалигининг асосий тармоғи бўлиб аҳолини озиқ-овқат, саноатни хом-ашё, чорвачиликни эса ем-хашак билан таъминлайди.
• Экинлардан сифатли ва юқори ҳосил олиш мақсадида уларни парвариш қилиш усуллари, тупроқ унумдорлигини ошириш тадбирлари билан шуғулланади.
• Илмий деҳқончиликнинг вазифаси ўсимликларни ташки мухит шароитига бўлган талабани ўрганиш ва шунинг асосида уларни қондириш усулларини ишлаб чиқишдир.
• yerнинг асосий хусусиятларидан бири унинг эскирмаслигидир. yerдан тўғри фойдаланиш қишлоқ хўжалиги ходимларининг энг муҳим вазифасидир.

Марказий Осиёда бир квадрат километр yerга тўғри келадиган ахоли жон боши

МДХ мамлакатларда аҳоли жон бошига тўғри келадиган экин майдони

Суғориладиган yerларнинг ҳолати.

• Сўнги 50 йил мобайнида суғориладиган yerлар майдони 2,46 млн. гектардан 4,28 млн гектарга етказилди.
• Фақат сўнги йиллар мобайнида 1 млн.гектарга яқин yer ўзлаштирилиб, 1990 йилда yer майдони 1985 йилга нисбатан 1,5 баробар ортди.
• Ана шу yer майдонининг қарийиб 50 фоизини мелиоратив ҳолати ёмон ва шу билан бир қаторда 1990 йилга қадар суғориладиган yerларнинг 75 фоизига пахта экилиши тупроқ унумдорлигини пасайишига олиб келди.
• Аҳолини ўсиб бораётган эҳтиёжини қондириш учун yerлардан оқилона фойдаланиш, экинлар ҳосилдорлигини ошириш талаб этилади.