1-mavzu: matematik statistikaning asosiy tushunchalari

Birinchi matematik statistika psixologiyaning psixofizika sohasida ishlatilgan

• Birinchi matematik statistika psixologiyaning psixofizika sohasida ishlatilgan
• (G.Fexner, V.Vundt, F.Galton) bu materiallarda oʻlchovlar orasidagi qoʻzgʻaluvchilar oʻrtasidagi farqlar (obʼektiv stimullar), oʻzgaruvchan reaktsiyalarning farqlariii oʻrgangan (subʼektiv sezgilar), psixometrikada ham matematik sta¬tistika qoʻllanilgan (F.Galton, K.Pirson, CH.Spirmen, L.Terstoun), bunda psixodiagnostik koʻrsatgichlarni tahlil usuli orqali oʻrganshgan, testlarni faktorli tahlil orqali tuzishni oʻrganishgan.
• Psixologiyada birinchi tadqiqotchi sifatida F.Galtonni sanab oʻtishimiz mumkin (1914). U birinchi boʻlib biologiya va psixologiyada statistik tahlilni ishlatgan. Psixologiyaga test va savolnomalarni tahlilini kiritgan (test soʻzini ham), tadqiqotniig egizak usulini yaratgan. U tomonidan sensor reaktsiyalarni oʻlchash asbobi yaragilgan. 1888 yilda Galton tomonidan London akademiyasida
• «Korrelyatsiya va uni oʻlchash, antrometrik koʻrsatkichning avzalliklari» mavzusida maʼruza qilndi.

Galtonning gʻoyasini uning shogirdi K.Pirson davom ettirdi u oʻzgaruvchanlik oʻrtasidagi oʻzaro aloqalarni formula yordamida koʻrsatib berdi (korrelyatsiya koeffitsienti). Pirsonning diqqat eʼtibori diskret va toʻxtamaydigan muammolar tahliliga qaratildi, bular psixologlar uchun dolzarb muammolardan biri hisoblanilgan. Pirson oʻzining gʻoyalari va yutuqlarini «Evolyutsiya nazariyasiga matematik taʼsir» nomli kitobida keltirib oʻtgan. G.Fexner tomonidan psixofizika qonuni psixologiyaning hamma sohalarida qoʻllanila boshlandi. XIX asrning oxirida V.Vundt sezgilarning uch oʻlchamli modeli ustida ish olib bordi.

• Galtonning gʻoyasini uning shogirdi K.Pirson davom ettirdi u oʻzgaruvchanlik oʻrtasidagi oʻzaro aloqalarni formula yordamida koʻrsatib berdi (korrelyatsiya koeffitsienti). Pirsonning diqqat eʼtibori diskret va toʻxtamaydigan muammolar tahliliga qaratildi, bular psixologlar uchun dolzarb muammolardan biri hisoblanilgan. Pirson oʻzining gʻoyalari va yutuqlarini «Evolyutsiya nazariyasiga matematik taʼsir» nomli kitobida keltirib oʻtgan. G.Fexner tomonidan psixofizika qonuni psixologiyaning hamma sohalarida qoʻllanila boshlandi. XIX asrning oxirida V.Vundt sezgilarning uch oʻlchamli modeli ustida ish olib bordi.
• Pedagogig va psixologik fanlarda mqdordan sifatga oʻzaro oʻtish
• Britaniyalik psixolog CH.Spirmen 1904 yilda «Umumiy Intellektning obʼektiv oʻlchami» mavzusidagi ishni nashr qildirdi, bunda intellektni oʻrganishda miqdoriy tahlil ishlatilgan, bu psixologiyada faktorli tahlil deb nomlangan. Faktorli tahlil psixologik koʻrsatkichlarning matematik jihatdan tahlil qilishdir.