1-Mavzu. Multimedianing tarkibiy qismi. Multimediali ilovalarning qo’llanilish sohalari. Reja

Analog video – video turi, televidenida ishlatiladi, surat ekranda elektron nur harakati yordamida hosil bo’lad. Fosfor qoplamalar materil bu ekran bo’ylab bir aloxida nurlanish yorug’lik chiqaradi, ya’ni aniq ranglar. Bu jarayon skanirovanie deb ataladi, va tez (gorizontal) va HR(vertikal) uchun sinov. Xarakanchan videoni olish uchun har sekundni skaner qilmoq kerak. Alohida tasvir skaner chizig’idan iborat bo’lib, u 2 sozlashlar, skaner maydon deb ataladi.
Televidenieda ekranda tasvirni vujudga keltirish uchun satrli usul ishlatiladi, bunda elektr nuri bilan skanerlashdak birinchi davrda toq satrli tasvirlar vujudga keladi, ikkinchida esa juft natijada 2ta yarim kadrdan (maydon) 1ta to’liq kadr tasviri vujudga keladi. Bunday usulli tasvirni shakllantirish televizion spektorning signalining qisqarishi bilan yuzaga kelgan. Kadrlar o’zgarishi tezligi va satrlarni skanerlash bir tekisda joyini o’zgartirishiga qaramay ular videotasvirni yonishini yo’qotmaydi.
Sonli video haqida qisqacha ma’lumot sonli video tasvirli yoki ko’ptasvirli bo’lib, unda ma’lumot sonli ko’rinishda saqlanadi. U sonli signal va standartlarni ishlatadi, ular xalqlararo telexabarlarni va tasvirni ekranga chiqarish uchun xizmat qiladi.
Sonli yozuvning analoglidan ko’raafzalligi quyidagilarda: bu texnologiya to’siq va buzilishlarni kamaytiradi, ko’chirish paytida tasvir sifatini saqlaydi. Sifatli ovoz yozuvni ta’minlaydi, tasvir sifati 2 marta baland, videoyozuvlarni tez va oson redaktorlash imkoniyani va boshqalar.
Sonli videoni yaratishda analogli signalni sonligi o’zgartirishda muammo paydo bo’ladi. Zamonaviy texnikada videoni sonlashga quyidagi standart qabul qilingan: 10bit – sonlash chuqrligi, 13,5 MGst-rangli signal+Diskretizastiya tezligi,6,75MGst, 2 xil rangli kanallarning diskretizastiya tezlig.
Oxirgi paytlarda kompyuter va televizion videolarning ko’shilishi yuzaga kelyapti. Maxsus platalar yordamida analogli videotasvirlar sonli shaklga o’zgartirilmoqda. Sonli va analogli videolarning yaqinlashishi analogli signal bilan multimedia- kompyuterni siqib chiqardi. Avval analogli video sonli formatga o’zgartiriladi va kompyuterning esda saqlaydigan qurilmasida yozib olinadi. Bu qattiq disk bo’lishi mumkin. SD-ROM yoki boshqa bir qurilma. Bunda videoni kompyuterning programli yo’li bilan ko’rish mumkin.
Oxirgi qadamda raqamli videolar birgalikda ishlab chiqaradigan standart DVD-video va HPTV(High Definition TV)- televidenie katta rozilikda, yangi format, xar xil davlatlarda ishlab chiqarilmoqda).