1-mavzu: sug’urta ishi fanining predmeti, ob’ekti, maqsadi, vazifalari

 
 
15-MAVZU: SUG‘URTA TASHKILOTINING IQTISODIY-MOLIYAVIY 
FAOLIYATI 
REJA: 
1. Sug‘urta tashkilotining daromadlari va ularning guruhlanishi. 
2. Sug‘urta tashkilotining xarajatlari va ularning tarkibi. 
3. Sug‘urta tashkilotlarida moliyaviy natijani shakllanishi. 
4.Sug‘urta tashkilotlarini investitsion faoliyati va uning mazmun-mohiyati. 
5. Investitsion faoliyatda mavjud risklar haqida tushuncha va unga noqulay 
omillarning ta’siri. 
 
1. Sug‘urta tashkilotining daromadlari va ularning guruhlanishi. 

---

107 
 
1. Sug‘urta tashkiloti hayotni sug‘urta qilish borasida tuzilgan har bir 
shartnomada turli darajadagi sug‘urta tarifini qo‘llashi yoki daromadlilik me’yorini 
har bir shartnoma bo‘yicha mustaqil ravishda hisoblab chiqishi va belgilashi 
mumkin. Hayotni sug‘urta qilish klasslari bo‘yicha daromadlilik me’yorlari qat’iy 
belgilangan bo‘lishi, uning tarif stavkalariga o‘zgarishlar kiritish esa, davlatning 
vakolatli organi bilan kelishilgan holda amalga oshirilishi lozim.
Sug‘urta tashkilotlarida asosiy daromad va xarajatlar hisobi o‘ziga xosligi 
bilan farq qiladi. Sug‘urtani amalga oshirish, qonunchilikda man etilmagan 
boshqa faoliyat bilan shug‘ullanish natijasida hisob raqamiga kelib tushgan pul 
mablag‘larining jami uning daromadi hisoblanadi. 
 
 
1-rasm. 
Sug‘urta tashkilotlari sug’urta to’lovlari va sug’urta 
mukofotlari tarkibi 
Sug‘urta tashkilotlari daromadlarining manbalari va tarkibi
 
Boshqa faoliyatdan 
daromad 
Su
g‘
u
rta b
ila
n
bo
g‘
liq
fao
liyatd
an
d
aro
mad
Su
g‘
u
rta
b
ilan
b
o
g‘
liq
b
o‘
lm
aga
n
fao
liya
td
an
d
ar
o
m
ad
 
Sug‘urta zaxirasining qaytim 
summasi 
Depo mukofotlari 
bo‘yicha tushum
Regress tartibida 
olingan summalar 
Asosiy fondlarni 
sotishdan foyda
Mulkni ijaraga 
berishdan 
daromad
O‘qitish, maslag‘at
berishdan daromad