1-mavzu: sug‘urtaning iqtisodiy mohiyati va uning bozor munosabatlarida tutgan o‘rni quyidagi atamalarga izoh bering

Dn – (qayta sug‘urtachining ishlab topilmagan mukofot zahirasidagi ulushi)
Bpp – (sug‘urta shartnomasi bo‘yicha qayta sug‘urta shartnomasining brutto mukofoti) = 500 000 so‘m
Kvp – (sug‘urta shartnomasi bo‘yicha olingan komission mukofot) = 100 000 so‘m
Sr – (sug‘urtalovchi tomonidan shakllantirilgan ishlab topilmagan mukofot zahirasi) = 300 000 so‘m
Bsp – (sug‘urta shartnomasi bo‘yicha bazaviy sug‘urta mukofoti) = 800 000 so‘m.





Demak
Dn = ((500 000 – 100 000) x 300 000) : 800 000 = 150 000 so‘m


KEYS topshiriq

Majburiy sug‘urta shartnomasi amal qilishi davrida sug‘urta hodisasi yuz berishi natijasida sug‘urtalovchi sug‘urtalanuvchi uchun jabrlanuvchiga 500 000 so‘m miqdorida sug‘urta qoplamasi to‘ladi. Shu paytda sug‘urta shartnomasining amal qilish muddatining tugashiga yana ikki oy qoldi.	J: Prd (qo‘shimcha ravishda to‘lanadigan sug‘urta mukofoti summasi) = Pr x (Sv/Ss) x (Op x Ps)
	Bunda Pr (sug‘urta mukofoti summasi) = 38000 so‘m Sv (to‘langan sug‘urta tovoni summasi) = 500 000 so‘m Ss (sug‘urta summasi) = 6 800 000 so‘m Op (sug‘urta hodisasi yuz bergan paytdan boshlab sug‘urta qilishning kunlar hisobidagi qolgan davri) = 220 kun Ps (majburiy sug‘urta shartnomasida nazarda tutilgan kunlar hisobidagi sug‘urta qilish davri) h 365 kun

Sug‘urtalanuvchi to‘lashi kerak bo‘lgan qo‘shimcha sug‘urta mukofoti miqdorini hisoblang?






Prd = 38000 x (500 000 : 6 800 000) x (220 : 365) = 38000 x 0.07 x 0.60 = 1596 so‘m


KEYS topshiriq

Transport vositalarini boshqarishga qo‘yilgan shaxslar soni cheklanmasligi sharti bilan transport vositasidan mavsumiy foydalanish hisobga olingan holda xorijiy davlatda ro‘yxatdan o‘tkazilgan va O‘zbekiston respublikasi hududida vaqtincha foydalanilayotgan transport vositasiga transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligi majburiy sug‘urtasi shartnomasini tuzish uchun sug‘urta mukofotini hisoblang?