1-mаvzu: xulq-аtvоr iqtisоdiyoti nаzаriyasining shаkllаnishi

Noratsionallik - bu sub'yektning vaqtinchalik, muvozanatsiz holati.

Irratsionallik o'lchanishi mumkin bo'lgan tizimli qonuniyatlarga ega. Irratsionallik - bu bizni mukammallikdan ajratib turadigan masofa. Irratsional boshlanish quyidagilar bilan bog'liq:

• 
  ishonch bilan (ishonch inqirozi iqtisodiyotning umumiy beqarorligini kuchaytiradi);
  
• 
  tarix yoki hikoyalar bilan;
  
• 
  adolat bilan;
  
• 
  suiiste'mol qilish bilan;
  
• 
  pul illyuziyalari bilan.
  

Irrotsional xatti-harakatlarning sabablari:

1. 
   Hozir va kelajakni bir-biriga qarama-qarshi qo’yish. Odamlar uzoq muddatli prizma orqali reallikni (haqiqatni) idrok etishga tayyor emaslar.
   
2. 
   Pulning tushuncha sifatida mavhumligi. Insonning eng kuchli psixologik to'siqlaridan biri bu pulning muqobil (alternativ) qiymatini idrok etishning murakkabligidir.
   

Xulq-atvor iqtisodiyoti ratsional xatti-harakatlarning muntazam ravishda buzilishini, iqtisodiy agentlarning qaror qabul qilishdagi tizimli xatolarini ko'rsatadi va shu munosabat bilan quyidagi hodisalarni o'rganadi:

• 
  "poda harakati",
  
• 
  "g'oyalar bilan zaharlanish",
  
• 
  "guruhli fikrlash",
  
• 
  "kollektiv eyforiya",
  
• 
  "kollektiv qo'rquv".
  

Xulq-atvor iqtisodiyotida tadqiqotning uchta asosiy yo'nalishi:

Evristika - odamlar ko'pincha ijodiy, ongsiz fikrlash asosida qaror qabul qilishadi, bu har doim ham mantiqiy jihatdan to'g'ri emas.

• 
  Istiqbollar nazariyasi.
  
• 
  Yo'qotishdan qo'rqish.
  
• 
  Ko’ngil qolishi (umidsizlik).
  
• 
  Status-kvo bo’yicha noto’g’ri fikr.
  
• 
  O’yinchi hatosi.
  
• 
  Xudbin tarafkashlik (egoizmni ma’qullash).
  
• 
  Pul illyuziyasi.
  

Freymlar - insonlar ma'lum xosidalarda (holatlarda) tushunish va harakat qilish uchun semantik doiradan (ramkadan) foydalanadi.

• 
  Freym.
  
• 
  Mental hisob.
  
• 
  Bog’lanish (привязка) effekti.