1-Mavzu: Yalpi ishchi kuchi va uni takror ishlab chiqarish
Download 150.45 Kb. Pdf ko'rish
|
1 2
Bog'liq2 S 21-164 guruh talabasi Shaxobidinov Ibrohim Sadirdin o\'g\'lining Iqtisodiyot fanidan mustaqil shi 2 ta
|
1-Mavzu: Yalpi ishchi kuchi va uni takror ishlab chiqarish REJA: 1. Iqtisodiy o‘sish. 2. Yalpi ishchi kuchi va uni takror ishlab chiqarish 3. Bozor infratuzilmasi 4. Adabiyotlar. Iqtisodiy o‘sish deganda bevosita yalpi ichki mahsulot (YaIM) va uning aholi jon boshiga to‘g‘ri keluvchi qiymatining ortishi tushuniladi. Agar maqsad mamlakatning iqtisodiy salohiyatini baholash bo‘lsa, u holda YaIM hajmining o‘sish suratlaridan foydalaniladi. Aholi jon boshiga to‘g‘ri keluvchi YaIM esa aholining turmush darajasini baholashda qo‘llaniladi. Ushbu holatda YaIM hajmining o‘zgarish sur'ati bilan aholi sonining o‘zgarish sur'ati hisobga olinadi. Agar YaIM hajmining o‘zgarish sur'ati aholi sonining o‘zgarish sur'atidan yuqori bo‘lsa, aholining turmush farovonligi ortadi. Agar ushbu ko‘rsatkichlar bir xil bo‘lsa, aholining turmush darajasi o‘zgarmaydi. Mabodo, YaIM hajmining o‘zgarish sur'ati aholi sonining o‘zgarish sur'atidan ortda qolsa, aholi turmush darajasining pasayishi kuzatiladi.Bu o‘rinda iqtisodiy o‘sishga ta'sir qiluvchi ikki omilni keltirish kerak bo‘ladi. Ular: ekstensiv va intensiv omillar hisoblanadi.Ekstensiv omil deganda ishlab chiqarishning eski shakli saqlab qolingan holda dehqonchilikda yer maydonini kengaytirish, sanoatda yangi quvvatlarni ishga tushirish orqali erishilgan iqtisodiy o‘sish tushuniladi. Misol uchun, bir gektar pomidor maydonidan o‘rtacha 20 tonna hosil olinadi. Ekstensiv omilda pomidor ishlab chiqarish hajmini ikki marta oshirish uchun yana bir gektar yerga pomidor ekiladi va barcha agrotexnika tadbirlari xuddi oldingi bir gektar yerdagi kabi amalga oshiriladi, natijada yana 20 tonna hosil olinib, umumiy hosil 40 tonnaga yetkaziladi. Yoki non ishlab chiqarishni ikki hissa ko‘paytirish uchun mavjud korxonaga qo‘shimcha ravishda xuddi shunday quvvatga ega bo‘lgan yana bir korxona quriladi. Ekstensiv rivojlanishda, agar u sof holda amalga oshirilsa, ishlab chiqarish samaradorligi o‘zgarmay qoladi. Iqtisodiy o‘sishning intensiv omiliga esa mahsulot chiqarish miqyoslarini kengaytirishga ishlab chiqarish vositalarini sifat jihatidan takomillashtirish, ya'ni ilg‘or texnologiyalarni qo‘llash, ishchilar malakasini oshirish, shuningdek, mavjud ishlab chiqarish salohiyatidan samarali foydalanish orqali erishiladi. Mazkur omil ishlab chiqarishning ichki resurslaridan unumli foydalangan holda, ortiqcha kuch, mablag‘ sarflamasdan mahsulot miqdorining o‘sishi va sifatining oshishida o‘z ifodasini topadi. . Iqtisodiy o‘sishning omillariga quyidagilardan qaysi biri kiritilmaydi ? *A).tadbirkorlik qobiliyati B).tabiiy resurslarning miqdori va sifati C).mehnat resurslarining miqdori va sifati D).ishlab chiqarishning texnologik darajasi Yalpi ishchi kuchi va uni takror ishlab chiqarish Iqtisodiyotning barcha sohalarida, shuningdеk, ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatishning hamma fazalarida ishchi kuchi eng faol omil hisoblanadi. Chunki boshqa hamma omillar ishchi kuchi yordamida harakatga kеltiriladi, ularning qiymatlari saqlab qolinib, yangi mahsulotga o’tkaziladi, yangi qiymat shu ishlab chiqarish va xizmat ko’rsatish jarayonida yangi mahsulot ishchi kuchi tomonidan yaratiladi.Shuning uchun mamlakat miqyosida yalpi ishchi kuchining mazmunini, tarkibini, ishchi kuchi bozorini o’rganish muhim ahamiyatga egadir. Bob ishlab chiqarishning shaxsiy omili va jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchi bo’lgan ishchi kuchini takror hosil qilish hamda uning xususiyatlari bilan bog’liq muammolarni bayon qilish bilan boshlanadi. Ishchi kuchi bozori va ishsizlik muammolarini batafsil qarab chiqiladi. Shuningdеk, ishsizlikning turlari va uning darajasini aniqlash usullari, ishsizlarni ijtimoiy himoyalash kabi masalalarga ham e’tibor qaratiladi. Jamiyatda amalga oshirilayotgan har qanday ishlab chiqarish jarayoni ijtimoiy ishlab chiqarish hisoblanadi. Chunki, unda ishtirok etayotgan barcha ishlab chiqarish omillari – mеhnat prеdmеtlari, mеhnat qurollari, ishchi kuchi hamda ishlab chiqarishning boshqa sharoitlari o’z tavsifiga ko’ra ijtimoiy ahamiyat kasb etadi. Masalan, bir tomondan, ishlab chiqarish jarayonida qo’llanilayotgan stanok – bu o’tgan davrlar davomida yig’ilib kеlayotgan ko’plab insonlar buyumlashgan mеhnati hamda uni yaratishda bеvosita ishtirok etgan ko’plab kishilar jonli mеhnatining natijasidir. Boshqa tomondan esa, ushbu stanok vositasida yaratilayotgan mahsulot ham aniq bir kishining emas, balki bir-birlari bilan ishlab chiqarish aloqalari orqali bog’langan kishilar guruhi mеhnatining natijasidir. Shuningdеk, mazkur mahsulotning bozor sharoitida hali noma’lum bo’lgan istе’molchi uchun ishlab chiqarilishining o’zi ham mazkur jarayonning ijtimoiy tavsifini namoyon etadi. Yalpi ishchi kuchi – bu jamiyat yoki alohida olingan mamlakat miqyosida qiymat va istе’mol qiymatlarini yaratishda ishtirok etuvchi bir-biri bilan chambarchas bog’liq holda faoliyat qiluvchi ishchi kuchlarining umumlashtirilgan majmui. Yalpi ishchi kuchining takror hosil qilinishi jarayonlarini o’rganish muhim bo’lib, bunda eng avvalo ishchi kuchining o’ziga to’xtalish maqsadga muvofiqdir.Ishchi kuchi – bu insonning mеhnatga bo’lgan aqliy va jismoniy qobiliyatlarining yig’indisi bo’lib, jamiyatning asosiy ishlab chiqaruvchi kuchi hisoblanadi. Takror ishlab chiqarish jarayonida faqatgina ishlab chiqarishning moddiy-ashyoviy omillarigina emas, balki shaxsiy omili, ya’ni ishchi kuchi ham takror ishlab chiqariladi.Ishchi kuchini takror hosil qilish yoki uni takror ishlab chiqarish dеganda eng avvalo ishchining mеhnat qobiliyatini qayta tiklashi, ya’ni uning ovqatlanishi, kiyinishi, dam olishi va madaniy hordiq chiqarishi tushuniladi. Bu esa ishchi uchun oila, uy-joy va boshqa shart-sharoitlar yaratilishi bilan bog’liqdir. Bundan tashqari ishchi va xizmatchilarning hozirgi avlodi ma’lum vaqt o’tishi bilan qariydi. Ularning o’rinlarini bosadigan o’rinbosarlar ham tayyorlanishi lozim bo’ladi. Buning uchun esa ishchining oilasi, farzandlari bo’lishi lozim, ularning o’sib-ulg’ayishi, o’qishi, zamon talabiga javob bеradigan ishchi kuchi sifatida kamol topishi uchun ham shart-sharoit bo’lishi zarur Samarali va samarasiz. Samarali xarajatlar mumkin (ishlab chiqarish uchun ajratilgan mahsulotlarni sotish orqali daromad olish) yoki samarasiz (daromad olish bilan bog'liq bo'lmagan, yo'qotishlarni o'z ichiga olgan vazifalarga qarang). Samarasiz xarajatlar orasida har qanday turdagi yo'qotishlar qayd etilgan - nikoh, o'g'irlik, ishlamay qolish, etishmovchilik, zarar va boshqalar. Shuning uchun siz samarasiz xarajatlar hajmini kamaytirishga e'tibor qaratishingiz kerak. Shuning uchun ruxsat etilgan me'yorlarni buzganlik uchun javobgarlikni belgilab, ruxsat etilgan texnologik xarajatlarni belgilash kerak. Xarajatlarni kamaytirishning yana bir usuli - ayrim sohalarda autsorsing kompaniyalarini jalb qilgan holda yordamchi ishlarning samaradorligini tahlil qilish. Uchinchi tomon pudratchilarini tanlov asosida yollash o'rta va yirik tashkilotlarning xarajatlarini kamaytirishning haqiqiy va samarali variantidir. Ba'zida uchinchi tomon tashkilotlarini jalb qilish bilan solishtirganda o'z bo'linmalaringizni saqlash foydaliroq bo'lsa-da, bu holat endi qoida emas, balki istisno hisoblanadi. Tegishli va ahamiyatsiz. Har qanday rahbar nazorat va rejalashtirish uning boshqaruv qarorlariga bog'liqligini nazorat qilishi kerak. Agar ular bog'liq bo'lsa, unda bunday xarajatlar tegishli, aks holda ular ahamiyatsiz bo'ladi. Xususan, o'tgan davrlardagi xarajatlar ahamiyatsiz, chunki bosh direktor endi o'z qarorlari bilan ularga ta'sir qila olmaydi. Va imkoniyat xarajatlari tegishli bo'lganlar qatoriga kiradi, shuning uchun menejment ularga alohida e'tibor berishi kerak. Konstantalar va o'zgaruvchilar. Mumkin bo'lgan o'zgaruvchan, doimiy yoki aralash xarajatlar - ishlab chiqarish darajasiga bog'liq. O'zgaruvchan xarajatlar ishlab chiqarish darajasiga to'g'ridan-to'g'ri proportsional bo'lib, doimiy ishlab chiqarish hajmiga ta'sir qilmaydi, aralash xarajatlar doimiy va o'zgaruvchan qismlarni o'z ichiga oladi. Ushbu bo'linish tufayli xarajatlarni optimallashtirish ta'minlanadi - bu doimiy xarajatlarni nazorat qilishning muhim shartidir. To'g'ridan-to'g'ri va bilvosita. To'g'ridan-to'g'ri yoki bilvosita mumkin bo'lgan xarajatlar, ishlab chiqarish tannarxiga nisbat berish usuliga qarab. To'g'ridan-to'g'ri xarajatlarni mahsulot yoki xizmatning ma'lum bir turiga kiritishingiz mumkin. Ushbu toifada xom ashyo, materiallarni sotib olish xarajatlari, ishlab chiqarish xodimlarining ish haqi qayd etilgan. Bilvosita xarajatlar ma'lum turdagi mahsulot bilan bevosita bog'liq emas. Bilvosita xarajatlar korxonani boshqarish va saqlash uchun bo'limlarni boshqarish va saqlash xarajatlarini o'z ichiga oladi. Agar korxona faqat bitta mahsulot ishlab chiqarish bilan shug'ullansa, uni ishlab chiqarish va sotish bilan bog'liq barcha xarajatlar bevosita bo'ladi. Kompaniyani halokatdan qutqaradigan ijro ko'rsatmalari to'plami "Tijorat direktori" jurnali muharrirlari tomonidan tayyorlangan aqlli nazorat ro'yxati va 18 ta yo'riqnoma sizga savdo bo'limi ishini zudlik bilan qanday o'zgartirish kerakligini aniqlashga yordam beradi, shunda yil oxiridagi natijalar sizni xursand qiladi, sizni xafa qilmasin. Korxonada xarajatlarni kamaytirishni qanday boshlash kerak Birinchi qadam xarajatlarni aniq belgilangan toifalarga ajratishdir. Ikkinchi bosqich - qaysi xarajatlarga tuzatishlar kiritilishini aniqlash. Uchinchi bosqich - rejalashtirish va xarajatlarni kamaytirish. Xarajatlarni kamaytirishning 6 ta usuli 1. Mehnat xarajatlarini kamaytirish Amaldagi ichki qonunchilik qoidalari kompaniyalarga ham xodimlar sonini, ham ish haqini kamaytirishga imkon beradi. 2. Materiallar va xom ashyo tannarxini pasaytirish. Materiallar va xom ashyoni sotib olish xarajatlarini kamaytirish uchun quyidagi korxona choralarini ko'rish mumkin. – mavjud yetkazib beruvchilar bilan tuzilgan shartnomalar shartlarini qayta ko‘rib chiqish; - yangi etkazib beruvchilarni izlash; - iloji boricha arzonroq komponentlardan foydalanish; - etkazib beruvchilarga o'z xarajatlarini kamaytirishga yordam berish; - bitta yetkazib beruvchidan boshqa xaridor bilan birgalikda materiallarni xarid qilish; – zarur materiallarni mustaqil ishlab chiqarish; - xom ashyo tannarxini tejashga yordam beruvchi resurs tejovchi texnologik jarayonlarni joriy etish; – moddiy va xomashyo xarid qilish jarayoniga ustuvorlik berish; 3. Ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish. Xarajatlarni kamaytirish bo'yicha harakatlar samaradorligini baholashda qo'llanilishi mumkin bo'lgan savollarni ko'rib chiqing: 1) ijara to'lovlari: – kompaniya joriy ijara shartnomasi shartlarini qayta ko‘rib chiqishi mumkinmi? Boshqa xonaga yoki binoga o'tish mumkinmi? – Kompaniya egallab turgan maydonining bir qismini sublizingga berish mumkinmi? – kompaniyaga ijaraga olingan binolarni sotib olish foydaliroq bo'lishi mumkinmi? 2) kommunal to'lovlar: – Korxonada energiya resurslari iste’moli ustidan nazoratni kuchaytirish mumkinmi? – Korxonada tejamkorroq jarayonlarni amalga oshirish imkoniyati bormi? – kommunal to‘lovlarni to‘lashning yangi shartlariga o‘tish mumkinmi? 3) Uskunalarni ta'mirlash va texnik xizmat ko'rsatish: - uskunani joriy ta'mirlash doirasida muayyan ishlarni uzoq yoki qisqa muddatga kechiktirish mumkinmi? - kompaniyaga pudratchilar xizmatlaridan voz kechish va uskunani mustaqil ravishda ta'mirlash foydaliroq bo'lishi mumkinmi? Yoki kompaniyaning o'zi doimiy texnik xizmat ko'rsatish bilan shug'ullansa, ixtisoslashgan tashkilotni jalb qilish arzonroq bo'ladimi? – kompaniya joriy pudratchilar bilan uskunaga texnik xizmat ko‘rsatish shartnomasi shartlarini o‘z foydasiga yaxshilash bo‘yicha kelishuvga erisha oladimi? – kompaniya uchun yangi xizmat ko'rsatuvchi provayderlarni izlash mumkinmi? 4) Integratsiya va parchalanish – Yetkazib beruvchilar yoki mijozlar bilan vertikal integratsiya yoki boshqa ishlab chiqaruvchilar bilan gorizontal integratsiya orqali kompaniya xarajatlarini kamaytirish mumkinmi? - Subpudratchilar bilan ishlashdan bosh tortgan holda, korxona faoliyati ko‘lamini ishlab chiqarish tsiklining boshqa qismlariga kengaytirish orqali xarajatlarini kamaytirish mumkinmi? Yoki ishlab chiqarish maydonini, ishlab chiqarish tsiklining bir qismini toraytirish yoki boshqa ishlab chiqaruvchiga yo'l berib, yordamchi ishlarni bajarish foydaliroq bo'ladimi? 5) Transport: Kompaniya avtomobillari sonini cheklash mumkinmi? - avtotransport bo'limi funktsiyalarini avtotransport kompaniyasining autsorsingiga o'tkazish variantini ko'rib chiqish mumkinmi? - transport xarajatlarini kamaytirish bo'yicha maslahat olish uchun logistika kompaniyasini (yoki professional logistikani) jalb qilish osonroq bo'lmaydimi? Milliy iqtisodiyot va uning makroiqtisodiy ko’rsatkichlari Milliy iqtisodiyot - ijtimoiy iqtisodiyotning mavjudlik shakli; mamlakat, davlat hududida yashovchi millat (xalqlar)ning tarixan shakllangan yoki tubdan yangilanayotgan, oʻzgarayotgan va rivojlanayotgan mulkiy va boshqa ijtimoiy- iqtisodiy munosabatlari, ular bilan shartlangan, mahalliy xususiyatlarga ham ega boʻlgan iqtisodiy faoliyat sohalari, tarmoqlari, tashkilotlari, korxonalari, hududlari va mintaqalari sistemasi. Imkon darajasida tashqi bozor taʼsiridan xoli boʻlgan milliy xoʻjalik sistemasi. Milliy iqtisodiyot kapitalizmning vujudga kelishi va qaror topishi bilan bogʻliq boʻlib, eng avvalo, Angliyada shakllandi. Hozirgi paytda Milliy iqtisodiyotning kapitalistik, sotsi-alistik, postsotsialistik va kam rivojlangan mamlakatlardagi kapitalistik yoʻnalishli kabi turlari maʼlum. Shu bilan birga har bir muayyan turdagi iqtisodiyotining oʻz milliy modellari va shakllari bor. Mas, kapitalistik Milliy iqtisodiyotning amerikacha, yevropacha va yaponcha turlari, milliy modellari va ularning "aralash iqtisodiyot" deb atalayotgan zamonaviy shakli bor . Rivojlangan mamlakatlardagi "aralash iqtisodiyot" xususiy va davlat kapitallariga asoslangan hamda bozor va davlat tomonidan tartiblanadigan, boshqariladigan, umumdemokratik tamoyillar ham karor topa borayotgan kapitalistik Milliy iqtisodiyotdir . Zamonaviy sotsialistik Milliy iqtisodiyot Xitoy, Vyetnam va Kubada mavjud boʻlib, unga eng muhim tarmoqlarda sotsialistik davlat mulkini va korxonalarini saqlab qolgan holda, xususiy mulkchilikka, tovarli-pulli xoʻjaliklarga va bozor munosabatlariga keng yoʻl ochilmoqda . Sharqiy Yevropa mamlakatlarida va SSSRda oʻta markazlashgan maʼmuriydavlat sotsializmi inqirozga uchrab, parchalanishi natijasida vujudga kelgan yangi mustaqil davlatlarda (Polsha, Rossiya va boshqalarda) postsotsialistik Milliy iqtisodiyotga aylanmoqda. Boshqa baʼzi postsotsialistik mamlakatlarda, jumladan, Oʻzbekistonda oʻziga xos demokratik, bozorga asoslangan umumdemokratik Milliy iqtisodiyot shakllantirilmoqda. Oʻzbekiston mustaqilligining dastlabki oʻn yilida mamlakatda umummilliy va xususiy mulkchilikka asoslangan koʻp ukladli Milliy iqtisodiyot — xilma-xil xususiy va davlat xoʻjaliklari sistemasi shakllandi. Unda xususiy sektor ustuvor oʻringa, asosiy mavqega ega boʻldi. Xoʻjalik yurituvchi subʼyektlarning mutlaq koʻpchiligini yakka shaxsiy, guruhiy, shirkat, jamoa, aksiyali korxonalar, fermer va dehqon xoʻjaliklari tashkil etadi; ularning yalpi ichki mahsulotdagi ulushi uchdan ikki qismdan oshib ketdi va tobora oʻsmoqda. Milliy ehtiyojlarni yaxshiroq qondirish zarurati iqtisodiy resurslardan samarali foydalanishni, tovarlar va xizmatlarning ijtimoiy zarur maksimal hajmlariga erishishni taqozo etadi. Ayniqsa, ijtimoiy zarur mahsulot (tovar) ishlab chiqarish, uni zarur mik,dorlarda va sifatlarda, tabiatni asrab-avaylab, ekologiyani yaxshilab ishlab chiqarish har qanday Milliy iqtisodiyotning asosiy krnunidir. Milliy iqtisodiyotning ishlab chiqarish va no-ishlab chiqarish sohalari oʻrtasida maqsadga muvofiq nisbati taʼminlanishining , ishlab chiqariladigan mahsulotlarning va koʻrsatiladigan xizmatlarning mumkin qadar ijtimoiy zarur yuqori hajmlarda boʻlishining muhim sharti fantexnika taraqqiyotini tezlashtirish, zamonaviy va samarali texnologiyalarni qoʻllash, kadrlar tayyorlash sifatini oshirish, ishlashni xoxlovchi barcha mehnatga qobil kishilarning ish bilan taʼminlanishiga erishishdir. Birinchi navbatda, moddiy ishlab chiqarish sohasini intensiv rivojlantirish, mahsulot hajmini, ayniqsa, sof mahsulot hajmini sarf-harajatlarning va aholining Bozor infratuzilmasi — bu bozor aloqalarini oʻrnatish va ularning bir maromda amal qilishga xizmat koʻrsatuvchi muassasalar tizimidir. Unga omborxoʻjaligi, transport, aloqa xizmatlarikoʻrsatuvchi korxonalar, tovar va xizmatlar muomalasiga xizmat qiluvchi muassasalar (birjalar, auksionlar, savdo uylari, savdo-sotiq idoralari va agentliklari kabilar), moliya-kredit munosabatlariga xizmat qiluvchi muassasalar (bank turidagimuassasalar, kreditlash idoralari, sugʻurta va moliya kompaniyalari, soliq idoralari) va ijtimoiy sohaga xizmat koʻrsatuvchi muassasalar (uy-joy va kommunal xizmat idoralari, aholini ishga joylashtirish firmalari) kiradi. Axborot xizmati idoralari ham bozor infratuzilmasining alohida boʻgʻinini tashkil qilib, ularga maʼlumotlarni toʻplash, umumlashtirish va sotish bilan shugʻullanuvchi kompaniya va firmalar kiradi. Bozor infratuzilmasi — bozorda tovarlar va xizmatlarning erkin harakatini taʼminlaydigan muassasalar, tashkilotlar majmui. Bozor infratuzilmasining asosiy unsurlari quyidagilar: • birjalar (tovar, xom ashyo, fond, valyuta) va ularning tashkiliy rasmiylashtirilgan vositachiligi; • kimoshdi savdolari, yarmarkalar va birjadan tashqari tashkiliy vositachilik shakllari; • kredit tizimi va tijorat banklari, emissiya tizimi va emissiya banklari; • aholi bandligini boshqarish tizimi, davlat va nodavlat bandlikka yordam koʻrsatish markazlari (mehnat birjalari); • axborot texnologiyasi va ishbilarmonlik aloqalari vositalari; • soliq tizimi va soliq inspeksiyalari; • tijoratxoʻjalik xatari sugʻurtasi tizimi va sugʻurta kompaniyalari; • maxsus reklama agentliklari, axborot markazlari va ommaviy axborot vositalari agentliklari; • savdo palatalari, ishbilarmon doiralarning ixtiyoriy, davlat, jamoat birlashma (uyushma)lari; • bojxona tizimi; oʻrta va oliy iqtisodiy taʼlim tizimi, auditorlik kompaniyalari; • konsalting (maslahat) kompaniyalari; • ishbilarmonlik faoliyatini ragʻbatlantirishga xizmat qiladigan davlat va jamoat fondlari; • maxsus erkin tadbirkorlik zonalari va boshqalar. Bozor infratuzilmasi ishlab chiqaruvchilar bilan isteʼmolchilar, yaʼni haridor va sotuvchilarni bir-birlariga uchrashtirish, bozor ishtirokchilari oʻrtasidagi oldi-sotdi operatsiyalarini oʻtkazish, ularning oʻzaro hisob-kitoblari, shuningdek bozordagi doimiy hamkorlik va mijozlik aloqalarini oʻrnatish, ish kuchi topish va boshqalarda yordam beradi. Bozor infratuzilmasi davlatning iqtisodiyotni tartibga soluvchi tadbirlarini amalga oshiradi. [1] Bozor infratuzilmasining bu barcha unsurlari ishlab chiqaruvchilarning savdo- sotiq, moliya-kredit ishlariga, sherik topishiga, ish kuchini yollashiga koʻmaklashadi, davlatning iqtisodiyotni tartibga soluvchi tadbirlarini amalga oshiradi, ishlab chiqaruvchilar oʻrtasida aloqa oʻrnatishga yordam beradi. Ularning bir qismi davlat mulkchiligida faoliyat koʻrsatsa, boshqalari mustaqil muassasa va uyushmalardan iborat boʻlib, koʻrsatgan xizmatlari uchun haq oladi ADABIYOTLAR 1.Vaxobov A.V., Xojibakiev Sh.X., Mo’minov N.G. “Xorijiy investitsiyalar”. O’quv qo’llanma.- T.: Moliya, 2010.-328 b. 2.Вахабов А.В., Разыкова Г.Х., Хажибакиев Ш.Х. Иностранные инвестиции и модернизация национальной экономики. Монография. Т.: Молия, 2011.-300 с. 3.Bekmurodov A.Sh., Karrieva Ya.K., Ne’matov I.U., Nabiev D.H., Kattaev N.T. Xorijiy investitsiyalar. O’quv qo’llanma. –T.:Iqtisodiyot, 2010.-166 b. 4.Mamatov B., Xujamkulov D., Nurbekov O. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish. Darslik. – T.: Iqtisod-Moliya, 2014. – 608 b. 5.Kayumov R.I., Xojimatov R.X. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish: Darslik. - T.: TDIU, 2010. - 496 b. 6.Karlibaeva R. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish: O’quv qo’llanma. - T.: Cho’lpon, 2011.-124 b. 7.Raimjonova M.A. O’zbekistonda erkin iqtisodiy hududlarga investitsiyalarni jalb qilish: nazariy asoslari, hozirgi holati va istiqbollari. T.: “Extremum-press”, 2013.- 176 b. 8.Toshov O. Investitsion faoliyatni moliyalashtirishni takomillashtirish. T.: “Akademnashr”, 2012.-165 b. 9.Хазанович Э.С. Иностранные инвестиции: Учебное пособие/ Э.С.Хазанович.2-е изд., стер.-М.:КНОРУС, 2011.-312с. 10Xashimov A.A., Madjidov Sh.A., Muminova N.M. Investitsiyalarni tashkil etish va moliyalashtirish. Darslik. - T.: Sharq matbaa nashriyot uyi, 2014.-208 b. 11.Шевчук Д.А. Организация и финансирование инвестиций. -Ростов на Дону.: Феникс, 2006.-272 с. 12.Сергеев И.В., Веретенникова И.И. Организация и финансирование инвестиций. Учебное пособие. – М.: Финансы и статистика, 2001. – 272 с. Download 150.45 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|
1 2