Test metodi. Test - inglizcha so`z bo`lib, sinash, tekshirish, demakdir. Shaxsning aqliy o`sishini, qobiliyatini, irodaviy sifatlari va boshqa psixik xususiyatlarini tekshirishda qo`llaniladigan qisqa standart masala, topshiriq, misol jumboqlar test deb ataladi: test ayniqsa odamning qanday kasbni egallash mumkinligini, kasbga yaroqliligi yoki yaroqsizligini, iste’dodlilar va aqli zaiflarni aniqlashda, kishilarni saralashda keng qo`llaniladi. Test metodining qimmati tajribaning ilmiylik darajasiga, yig’ilgan psixologik ma’lumotlarning obyektivligi va ularni ilmiy tahlil qila bilishga bog’liqdir. - Test metodi. Test - inglizcha so`z bo`lib, sinash, tekshirish, demakdir. Shaxsning aqliy o`sishini, qobiliyatini, irodaviy sifatlari va boshqa psixik xususiyatlarini tekshirishda qo`llaniladigan qisqa standart masala, topshiriq, misol jumboqlar test deb ataladi: test ayniqsa odamning qanday kasbni egallash mumkinligini, kasbga yaroqliligi yoki yaroqsizligini, iste’dodlilar va aqli zaiflarni aniqlashda, kishilarni saralashda keng qo`llaniladi. Test metodining qimmati tajribaning ilmiylik darajasiga, yig’ilgan psixologik ma’lumotlarning obyektivligi va ularni ilmiy tahlil qila bilishga bog’liqdir.
- 1905-yildan, ya’ni fransuz psixologi A.Bine va uning shogirdi A.Simon insonning aqliy o`sish va iste’dod darajalarini o’lchash imkoniyatini borligi g’oyasini olg’a surganidan keyin psixologiyada metodi qo`llana boshlandi.
- Hozirgi davrda nodir testlar qatoriga psixologlardan Rorshax, Rozensveyg, Kettil, Varetgg, Veksler, Meyli, Ayze, Anatsazi, Raven va boshqalar ijodining namunalarini kiritish mumkin.
Tajriba metodi. Bu metod turli yoshdagi odamlarning psixikasini chuqurroq, aniqroq tadqiq qilish metodalari ichida eng muhimi hisoblanadi. Eksperement metodi yordamida sun’iy tushunchalarning shakllanishi, nutqning o`sishi, favqulodda holatlardan chiqish, muammoli vaziyatni hal qilish jarayonlari, shaxsning his-tuyg’ulari, harakteri va tipologik xususiyatlari o’rganiladi. - Tajriba metodi. Bu metod turli yoshdagi odamlarning psixikasini chuqurroq, aniqroq tadqiq qilish metodalari ichida eng muhimi hisoblanadi. Eksperement metodi yordamida sun’iy tushunchalarning shakllanishi, nutqning o`sishi, favqulodda holatlardan chiqish, muammoli vaziyatni hal qilish jarayonlari, shaxsning his-tuyg’ulari, harakteri va tipologik xususiyatlari o’rganiladi.
- Tajriba metodi o’z navbatida tabiiy va labaratoriya metodlariga ajaratiladi. Tabiiy metod psixologik-pedagogik masalalarni hal qilishda qo`llaniladi. Bu metodning ilmiy asoslarini 1910-yilda. A.F.Lazo’rskiy ta’riflagan. Tabiiy metoddan foydalanishda ishlab chiqarish jamoalari a’zolarining, ilmiy muassasalar xodimlarining, o’qituvchilar, keksaygan kishilarning psixologik o’zgarishlari, o`zaro munosabatlari, ish qobiliyatlari, mutaxassislikka yaroqliligi muammolarini hal qilish nazarda tutiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |