1 «Moddiy» va «nomoddiy» ishlab chiqarish tushunchalarining iqtisodiy mohiyati nimada?


Download 22.13 Kb.
bet1/2
Sana17.06.2023
Hajmi22.13 Kb.
#1521917
  1   2
Bog'liq
1 «Moddiy» va «nomoddiy» ishlab chiqarish tushunchalarining iqti (1)


1 «Moddiy» va «nomoddiy» ishlab chiqarish tushunchalarining iqtisodiy mohiyati nimada?
Ishlab chiqarish o`zining maqsad va vazifasiga ko`ra 2 ga bo`linadi: 1Moddiy ishlab chiqarish –moddiy shakldagi mahsulotlarni,masalan oziq-ovqat,kiyim-kechak,turar joy,va boshqalarni yaratish hamda ishlab chiqarish uchun zarur bo`lgan xizmatlar korsatish.Masalan yuk tashish,yo`l xizmati ko`Satish, ishlab chiqarish axborotini uzatish. Mazkur sohaga sanoat, transport ,aloqa, qurilish ,qishloq xo`jalik va boshqa shu kabi tarmoqlar kiradi.
2 Nomoddiy ishlab chiqarish-moddiy shaklga ega bo`lmasada ,aholi uchun zarur xizmatlarni o`zichiga oladi. Mazkur sohaga jismoniy tarbiya, sport, bilim berish, madaniy-maishiy va tibbiy xizmat ko`Satish kabilar kiradi.
2 Ishlab chiqarish jarayonida resurs ‘otentsialidan samarali foydalanishning mohiyati nimada?

3Hozirgi vaqtda O‘zbekistonning resurs potentsialidan samarali foydalanishning qanday


Muammolari mavjud?
4 Iqtisodiy faoliyat va ishlab chiqarish jarayonining mazmuni nimadan iborat?
Tor ma'nodagi ishlab chiqarish – ma'lum davr mobaynida moddiy va ma'naviy ne'matlarni yaratish jarayoni.

Keng ma'nodagi ishlab chiqarish – mahsulotni ishlab chiqarish, taqsimlash, ayirboshlash va iste'mol qilishning uzluksiz yangilanuvchi jarayoni sifatida olingan ijtimoiy takror ishlab chiqarish.
Ishlab chiqarish jarayoni – foydali tovar va xizmatlarning hajmi ortishi va qiymati oshishi jarayoni yig‘indisi. Har qanday iqtisodiy tizimda xo‘jalik yuritishning natijasi ishlab chiqarilgan mahsulot hisoblanadi.
I jtimoiy ishlab chiqarishning muhim ko`rsatkichi uning samaradorligi hisoblanadi. U ishlab chiqarish natijalarining xarajatlarga nisbati orqali aniqlanadi.


5 Ishlab chiqarish omillari, ularning tarkibi, o‘zaro bog‘liqligi va birikish usullarini aytib bering
Shlab chiqarish – bu insonning xayot kechirishi va rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan moddiy va ma'naviy ne'matlarni yaratish jarayonidir.

Taqsimot- xar bir xo‘jalik yurituvchi sub'ekt maxsulot ishlab chiqarishda ishtirok etganligi ulushini (miqdori, proporsiyalar) aniqlash jarayonidir. Ayirboshlash- moddiy ne'matlar va xizmatlarni bir sub'ektdan boshqasiga xarakat qilish jarayoni, ne'matlarni ijtimoiy ayirboshlashni aks ettiruvchi , ishlab chiqaruvchilar va iste'molchilar o‘rtasidagi ijtimoiy aloqalar shaklidir.


Istemol- ma'lum extiyojlarni qondirish maqsadida ishlab chiqarish natijalaridan foydalanish jarayonidir.


Bu barcha bosqichlar o‘zaro bog‘liqlikda va o‘zaro aloqadorlikda bo‘ladilar.


Maxsulotlar va xizmatlar turli tuman bo‘lishiga, tez ko‘payib borishiga qarmasdan, bu ne'matlar ishlab chiqarish extiyojlarini : jamiyatning ishlab chiqarish extiyojlarini qondiruvchi ishlab chiqarish vositalariga bo‘lgan bo‘linadilar: ishlab chiqarish vositalari va iste'mol buyumlariga.


Shunga muvofiq ijtimoiy ishlab chiqarish xam ikki bo‘linmaga bo‘linadi: (ajraladi):


Bo‘linma ,ishlab chiqarish vositalarini ishlab chiqarish

Bo‘linma, iste'mol buyumlarini ishlab chiqarish


6 Mehnat unumdorligi va unga ta’sir qiluvchi omillar nimalardan iborat?

Download 22.13 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling