1-modul. Menejment tarixi fanining ilk ildizlari mavzu-1

Menejment predmeti va izlanish uslublari 

Har  qanday  fan  o‘z  predmeti,  nazariyasi  va  uslublariga  egadir.  Predmet  -  bu 

fanning  nima  bilan  shug'ullanishi,  uning  qaysi  soha-  ga  tegishli  ekanligini 

---

belgilaydi.  Nazariya  bu  sohada  yuz  beradigan  jarayon  va  hodisalarning  ro‘y  berish 

qonuniyatlarini aniqlaydi. 

Izlanish  usullari  nazariyadan  kelib  chiqqan  holda  kishilar  ilmiy  va  amaliy 

faoliyati  qanday  amalga  oshishini  ko'rsatib  berishi,  fanning  shu  sohasida 

hodisalarni  umumlashtirish  va  o'rganishning  turli  vositalari  va  usullari  tizimini 

ishlab chiqishi lozim, 

Menejment  predmeti  xo'jalik  yuritishning  barcha  darajalarida  menejmentning 

qonunlari  (qonuniyatlari),  tamoyillari  va  munosa-  batlarini  o‘rganishdan  iboratdir. 

Menejment  munosabatlari  ijtimoiy-  iqtisodiy  munosabatlarning  ajralmas  qismi 

bo‘lib,  turli  iqtisodiy,  tashkiliy,  ijtimoiy,  mehnat,  psixologik  va  boshqa 

ko'rinishlarda  namoyon  boladi.  Menejment  munosabatlari  menejment  qo‘l  os-

tidagi  xodimlar  o‘rtasida  boiadigan  aloqa  va  о‘zaro  ta’sirning  mu-  rakkab 

majmuini ifodalaydi, demak, menejment, eng awalo, kishilarni boshqarishdir. 

 

Iqtisodiyotni boshqarish bevosita  menejment obyekti boigan  mehnat jamoalari 

va alohida xodimlardan iboratdir. Faqat ularning mehnat faoliyati vositasida ishlab 

chiqarishning  moddiy  unsurlari,  ya’ni  mehnat  vositalari  va  predmetlariga  ta’sir 

etiladi.  Menejment  obyekti  mikro  voqelikdan  (moddiy  dunyo,  jamiyat)  makro 

daraja- gacha bo'lgan voqelikni o‘z ichiga oladi. 

Menejment  ishini  bajaruvchi  idoralar  va  ularning  rahbarlari  menejment 

 

---

subyektlari  hisoblanadi. 

Menejment  usullari  kishilarni  jamiyatning  obyektiv  ijtimoiy-  iqtisodiy 

rivojlanish  qonunlari  talablarini  bajarishga  undavdi.  Ular  aniq  bir  usul,  uslub, 

maqsadga  erishish  yo‘lini  ifodalaydi.  Demak,  menejment  uslubi  -  bu  ishchi  va 

xodimlarga,  umuman,  menejment  obyektiga  qo'yilgan  maqsadga  erishish 

jarayonida  ularning  faoliya-  tini  muvofiqiashtirishdir.  Menejmentning  maxsus