1-Modul. Yosh va pedagogik psixologiya predmeti 1-ma`ruza. Yosh va pedagogik psixologiya fanining tadqiqot sohasi va muammolari Reja

Pedagogik  psixologiya-psixologiya  ilmining  tarmog‘i  sifatida,  ta’lim  va 

tarbiyaning  shaxsga  samarali  ta’sir  etuvchi  omillari,  qonuniyatlari  va 

mexanizmlarini  o‘rganuvchi  fandir.  Bolalar  va  yoshlarning  maktabdagi  hamda 

ta’lim-tarbiya  muassasalaridagi  faoliyat  va  hatti-harakatlarining  psixologik 

qonuniyatlarini o‘rganuvchi pedagogik psixologiya ikki fanni, ya’ni psixologiya va 

pedagogika  fanlarining  tutashgan  joyidan  o‘rin  egallagandir.  Pedagogik 

psixologiyaning  predmeti  maktabda  bilim,  ko‘nikma  va  malakalarni  egallash 

qonuniyatlarini,  bu  jarayonlarda  sodir  bo‘ladigan  individual  tafovutlarni, 

o‘quvchilarda  faol,  mustaqil  va  ijodiy  tafakkurni  tarkib  toptirish  qonuniyatlarini 

tadqiq  etishdir.  Shuningdek,  pedagogik  psixologiya-ta’lim  tarbiyaning  ta’siri 

oqibatida  o‘quvchilar  psixikasida  sodir  bo‘ladigan  o‘zgarishlarni,  o‘quv 

materiallarining  o‘quvchilarning  yosh  davrlariga  mos  kelishini,  turli  ta’lim 

metodlarining  psixologik  jihatdan  samaradorligini,  darsliklar,  o‘quv  qurollari, 

asbob-uskunalar  va  maktab  ishlarining  tartibiga  nisbatan  bo‘lgan  psixologik 

talablar kabi muammolarini ham pedagogik psixologiya o‘rganadi. 

---

Mamlakatimizdagi  mavjud  barcha  o‘quv  yurtlari  ta’lim-tarbiyani  to‘g‘ri, 

ilmiy  asosda  tashkil  etish  uchun  bu  jarayonning  o‘ziga  xos  psixologik 

qonuniyalarini,  uning  mexanizmlarini,  shunigdek,  faol,  mustaqil  hamda  ijodiy 

tafakkur  jarayonini  zamonaviy  bilimlar  asosida  tarkib  toptirishning  samarali 

usullarini  bilishi  lozim  bo‘ladi.  Bu  borada  yosh  davrlari  psixologiyasi  va 

pedagogik  psixologiya-  hozirgi  zamon  psixologiya  fanining  rivojlangan 

sohalaridan bo‘lib, bu o‘rinda muhim o‘rin egallaydi, zero u inson ruhiy olamining 

tabiati va uning qonuniyatlarini o‘rganuvchi sohadir. 

Yosh davrlari psixologiyasi va pedagogik psixologiya fanlari mushtarak, bir-

biriga uzviy bog‘liqdir, chunki ularning har ikkisi bitta umumiy jarayonni-ulg‘ayib 

borayotgan  insonning  psixik  faoliyati  hamda  uning  hulq-atvorini  tadqiq  etadi. 

Biroq,  shunday  bo‘lsa-da,  bu  ikki  faol  psixologiya  ilmining  mustaqil  sohalari 

hisoblanib, ularning har biri o‘z predmeti va tadqiqot vazifalariga egadir.  

Yosh  davrlari  psixologiyasi  ontogenezdagi  turli  yosh  davrlari  psixik 

taraqqiyotining  umumiy  qonuniyatlarini,  psixik  rivojlanishi  hamda  psixologik 

xususiyatlarni o‘rganadi.