1-mustaqil ish. Fizika (Amaliy mashg’ulot)

1-mustaqil ish. Fizika (Amaliy mashg’ulot)

O’zbekiston Respublikasi axborot texnnalogiyalari va kamunikatsiyalarini

RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI UNVERSITETI

FIZIKA KAFEDRASI

Mustaqil ish
MAVZU; ILGARILANMA HARAKAT KINEMATIKASI VA
DINAMIKASI

Bajarildi:014-23 guruh talabasi Soatov Bexzod

Tekshirdi: Haydarov Kamoliddin
TOSHKENT 2023

27. 
    Jismning bosib o‘tgan yo‘lining vaqtga bog‘liqligi tenglamasi
    

S=𝐴 + 𝐵𝑡 + 𝐶𝑡² + 𝐷𝑡³ bilan beriladi, bu yerda C=0.14 m/s²vaD=0.01m/s³.
Harakat boshlangandan qancha vaqtdan so‘ng jismning tezlanishi 1 m/s²
ga teng bo‘ladi?

73. Minoradan gorizontal yo‘nalishda 15 m/s tezlik bilan tosh otilgan. Qancha vaqtdan so‘ng tangensial va normal tezlanishlar tenglashadi? Havoning qarshiligi e’tiborga olinmasin.

139. Jism gorizont bilan 45^o burchak tashkil etuvchi qiya tekislik bo‘ylab sirpanmoqda. Jismni vaqtga bog‘liq ravishda bosgan yo‘li S=1,73t² tenglama bilan berilgan. Jismni tekislikka ishqalanish koeffisiyenti topilsin.

197. Diametri d=12 m burchak tezligi ω=4,04 rad/s bo‘lgan sentrifugada gorizontal tekislikda aylanayotgan kosmonavt qanday ortiqcha yukni sezadi?

2-mavzu misollari
27. Disk, uning o‘rtasidan o‘tuvchi o‘q atrofida 180 ayl/min chastota bilan aylanmoqda. Agar aylanish o‘qiga 8 cm yaqinroq joylashgan nuqtalarni tezligi 8 cm/s bo‘lsachi, diskning chetki nuqtalarining chiziqli tezligini toping?

73. Aylanish chastotasi 955ayl/min bo‘lgan elektrodvigatel rotori o‘chirilgandan so‘ng 10 so‘tgach to‘xtadi. Elektrodvigatel o‘chirilgandan so‘ng rotor harakatani tekis sekinlanuvchan deb hisoblab, uning burchakli tezlanishini va to‘xtagunga qadar necha marta aylanishini toping?

139. 
     Massasi m=50 kg va radiusi R=20 cm bo‘lgan disk n=40 ayl/min chastotagacha aylantirib yuborilib, so‘ng uning o‘zini-o‘ziga qo‘yib qo‘yilgan. Ishqalanish ta’sirida maxovik to‘xtadi. Agar disk to‘liq to‘xtagunga qadar N=200 marta aylangan bo‘lsa, ishqalanish kuch momenti topilsin.
     

177. Uzunligi l=25 cm arqonga bog‘langan m=50 g massali tosh gorizontal tekislikda aylana chizmoqda. Aylanish chastotasi 𝖯 = 2 ayl/s. Ipning tarangligi topilsin?

3-Mavzu misollar

27. 
    υ = 400 m/s tezlik bilan harakatlanayo‘tgan snarad ikkiga bo‘linib ketdi. Snarad massasini 40% tashkil qiladigan kichik massali bo‘lakcha tezligi u₁ =150 m/s bo‘lgan tezlik bilan harakat yo‘nalishiga teskari tomon harakatlandi. Katta massali burchakning tezligi u₂ topilsin.
    

73. 
    Uzunligi ℓ=30 cm va massasi m=100 g bo‘lgan ingichka bir jinsli sterjenni unga perpenendikular bo‘lgan va 1) uning chetidan o‘tuvchi, 2) uning o‘rtasidan o‘tuvchi o‘qqa nisbatan inertsiya momenti topilsin.
    

139. 
     Massasi 1000 kg, radiusi 1 m disksimon stabillashtiruvchi giroskopni 1min oraliqda burchakli tezligi 30 s^-1bo‘lsa, uni harakatga keltiruvchi motoring quvvati qanday bo‘lishi kerak? Havoning qarshiligi va ishqalanish hisobga olinmasin.
     

197. 
     Sharcha devorga m = 200 g tezlik bilan urildi va shu tezlik bilan qaytdi. Sharchaning tezligi υ = 10 m/s. Agar sharcha devor tekisligiga
     

a= 30^o ostida urilgan bo‘lsa, devordan olingan impuls hisoblansin.