1. Nerv hujayralari qaysi xususiyatlari bilan bir biridan farqlanadi?

Test (28.04.2023)
1. Nerv hujayralari qaysi xususiyatlari bilan bir biridan farqlanadi?
A) hujayra tanasining mavjudligi, shakli, joylashuviga ko’ra;
B) hajmi, hujayra shakli va joylashuviga ko’ra;
C) akson va dendritdan tashkil topganligiga ko’ra;
D) joylashuvi, uzun va kalta o’simtalarning mavjudligiga ko’ra;
2. Sezuvchi neyronga(1), oraliq neyronga(2) va harakatlantiruvchi neyronga(3) xos bo’lgan belgilarni ajrating!
a) nerv impulslarini markaziy nerv sistemasidan organlarga va muskullarga uzatadi; b) tanasi va o’simtalari markaziy nerv sistemasidan chatga chiqmaydi; c) nerv signallarini sezgi organlaridan bosh va orqa miyaga uzatadi; d) retseptorlardan signal qabul qiladi;
A) 1-c,d; 2-b; 3-a B) 1-a,d; 2-c; 3-b
C) 1-a; 2-c,b; 3-d D) 1-c; 2-b,d; 3-a
3. Refleks hosil bo’lishida nerv qo’zg’alishlari o’tadigan yo’lni aniqlang.
A) retseptor→oraliq neyron→sezuvchi
neyron→harakatlantiruvchi neyron→ishchi organ;
B) retseptor→sezuvchi neyron→harakatlantiruv
chi neyron→oraliq neyron→muskul;
C) retseptor→sezuvchi neyron→oraliq
neyron→harakatlantiruvchi neyron→muskul;
D) retseptor→sezuvchi neyron→muskul→oraliq
neyron→harakatlantiruvchi neyron→ishchi organ;
4. Diffuz tipdagi(a), zanjir tipdagi(b), naysimon tipdagi(c) nerv sistemaga ega hayvonlarni aniqlang?
1) salamandra; 2) oqbiqin delfin; 3) meduza; 4) nereida; 5) askarida; 6) osiyo chigirtkasi; 7) timsoh; 8) korall polip; 9) oq planariya; 10) butli o’rgimchak; 11) sakkizoyoq; 12) gijja
A) a-3,8; b-4,6,10,11; c-1,2,7
B) a-3,4,8; b-5,6,9,10,12; c-1,2,7,11
C) a-4,8,9; b-1,2,7,11; c-5,6,7,10
D) a-3,4; b-6,8,10,12; c-2,7,9,11
5. Qaysi organizmlarning bosh miyasida burmalar rivojlangan? 1) baliq; 2) mushuk; 3) timsoh; 4) maymun;
5) odam; 6) baqa; 7) g’oz; A) 2,3,4,5 B) 2,4,5 C) 1,3,6,7
D) 2,5,7
6. O’simlik hujayrasining necha foizi suvdan iborat?
A) 70-80% B) 70-95% C) 90-95% D) 25-75%
12. Quyidagilarni bir biriga juftlang.

A) 1-b; 2-c; 3-a B) 1-a; 2-b; 3-c C) 1-c; 2-b; 3-a D) 1-c; 2-a; 3-b
7. Zahar bezi ovqat hazm qilishda ishtirok
etadigan umurtqasiz organizmlarni aniqlang?
1) falanga; 2) sariq ilon; 3) butli o’rgimchak;
4) charx ilon; 5) qoraqut o’rgimchagi; 6) chivin
A) 3,4,5 B) 3,5 C) 1,2,3,4,5 D) 2,3,4,5
8. Quyidagi hayvonlar orasidan nechta kloakaga ega organizm berilgan? 1) zog’ara baliq; 2) yashil kvaksha; 3) triton; 4) baqa; 5) ko’rshapalak; 6) kit akulasi; 7) chumchuq; 8) oq ayiq; 9) to’ng’iz; 10) timsoh A) 3 ta B) 4 ta C) 5 ta D) 6 ta
9. Sog’lom odamning qaysi doimiy tishlar soni sut tishlari soniga teng? A) kurak tishlar, kichik oziq tishlar
B) katta oziq tishlar, qoziq tishlar, kichik oziq tishlar
C) qoziq tishlar, kurak tishlar, kichik oziq tishlar
D) kurak tishlar, katta oziq tishlar
10. Aerob(1) va anaerob(2) organizmlarni aniqlang.
a) ko’pchilik hayvonlar; b) achituvchi va chirituvchi bakteriyalar; c) parazit chuvalchanglar; d) barcha o’simliklar; e) zamburug’ va bakteriyalar; f) achitqi va mog’or zamburug’lari; A) 1-a,d,e; 2-b,c,f B) 1-a,b,f; 2-c,d,e C) 1-b,c,f; 2-a,d,e D) 1-c,d,e; 2-a,b,f
11. Nafas olishda (1) va fotosintezda (2) dastlabki mahsulaotlar xisoblanadi. Nafas olishda oxirigi mahsulot (3) va fotosintezda (4) oxirigi mahsulot hisoblanadi.a) suv; b) kislorod; c) organik modda; d) karbanat angidirid;
A) 1-a,d; 2-b,c; 3-b,c; 4-a,d B) 1-b,c; 2-a,d; 3-b,c; 4-a,d
C) 1-b,c; 2-a,d; 3-a,d; 4-b,c D) 1-a,d; 2-b,c; 3-a,d; 4-b,c
12. Baliqlarga xos bo’lmagan ma’lumotlarni aniqlang?
a) baliqlar suvda erigan kislorod bilan nafas oladi;
b) og’zi orqali yutilgan suv jabralarni yuvib, jabra teshiklari orqali chiqariladi; c) jabralar jabra varaqalaridan tashkil topgan; d) har bir varaqaning keyingi tomonida och qizg’ish tusli ravoqlari, oldingi tomonida jabra qilchalari joylashgan; e) jabra varaqalari juda mayda kapilyar qon tomirlari bilan qoplangan; f) baliq embrionlari dastlab bo’shliqichlilar singari
nafas oladi; g) muguztishsimon baliqlar faqat atmosfera havosidan nafas oladi; h) jabra qilchalari ozuqani ushlab qolish vazifasini bajaradi;
A) hamma javob to’g’ri B) c,d,g C) a,b,d,h D) a,b,e,f,h34.
13.Alveolalarning devori qaysi to’qimadan tashkil topgan?
A) bir qavat yupqa biriktiruvchi to’qimadan
B) bir qavat qalin biriktiruvchi to’qimadan
C) bir qavat yupqa epiteliy to’qimasidan
D) bir qavatli qalin zich muskul to’qimasidan
14. Ildizning o’tkazuvchi qismidan ko’ndalangiga kesib qaralsa quyidagi qismlarni ko’rish mumkin!
A) po’st hujayralari, o’tkazuvchi naylar, ildiz tukchasi;
B) po’st hujayralari, o’tkazuvchi naylar; ildiz qinchasi;
C) po’st hujayralari, o’tkazuvchi naylar, meristema hujayralari;
D) po’st hujayralari, o’tkazuvchi naylar;
15. Quyidagi rasmda raqamlar bilan ifodalangan qismlarni tartibi bilan nomlang.

A)1-orqamiya, 2-oldingi ildiz, 3-orqa ildiz B)1-orqa ildiz, 2-oldingi ildiz, 3-orqa miya C)1-oldingi ildiz, 2-orqa ildiz, 3-orqa miya D)oldingi ildiz, orqa miya, orqa ildiz
16. Yorug`lik ta`sirida ko`z qorachig`ining holati va ovqatni ko`rganda so`lakning ajralishi qanday reflex? A)oliy nerv shakli B)shartli C)shartsiz (tug`ma) D)hayotda orttirilgan
17. Qanday reflekslar nasldan naslga berilmaydi va unitilib boriladi? A)oliy nerv shakli B)shartli C)shartsiz (tug`ma) D)hayotda orttirilgan shartsiz
18. Tashqi va ichki ta'sirlarga organizmning markaziy nerv sistemasi ishtirokidagi javob berish xususiyati … deyiladi.
A)gomeostaz B)reflex C)tug`ma instinct D)taksis
19. So`rg`ichli va tasmasimon chuvalchanglarning nerv sistemasi haqidagi tog`ri berilgan ma`lumotni toping. A) nerv sistemasi to'r shaklida, ularning nerv hujayralari ektoderma qavatida tarqoq holatda joylashgan, nerv to'rini hosil qiladi. B) nerv sistemasi stvol tipida tuzilgan, nerv sistemasi bir juft nerv tuguni va undan tananing ikki yoni bo'ylab ketadigan bir juft nerv stvolidan iborat. Nerv stvollari ko'ndalang nervlar orqali tutashib, tuzilishiga ko'ra narvonni eslatadi. C) tananing oldingi tomonida joylashgan bir juft nerv tuguni, ularni tutashtiruvchi halqum atrofi nerv halqasi va uch juft nerv stvolidan iborat. Nerv stvollari o'zaro ko'ndalang nervlar orqali tutashgan. D) nerv stvollarining yelka va qorin tomonida joylashgan bir jufti yaxshi rivojlangan
20. Boshoyoqli mollyuskalarning bosh qismida joylashgan nerv tugunlari o'zaro birlashib, “….”ni hosil qiladi. A)bosh miyani B)nerv tugunini C)nerv stvolini D)qorin nerv zanjirini
21. Har bir nerv tipiga xos xususiyatlarni aniqlang.

1. Naysimon tipda. 2. Zanjirsimon tipda. 3. Halqali chuvalchanglarda rivojlangan. 4. Mollyuskalarda uchraydi.
22. Yaguarda uchraydi. 6. Primatlarda rivojlangan.
A)A-2,3,4 B-1,5,6 B) A-1,3,4 B-2,5,6 C) A-2,5,6 B-1,3,4
D) A-2,3,1 B-2,5,6
2. Tirik organizmlarda modda va energiyaning o`zlashtirlishi qanday ataladi? A)modda almashinuvi B)oziqlanish C)energiya almashinuvi D)ajratish
6. Fototrof organizmlarni toping. A)yashil o'simlik, lishaynik, sianobakteriya B)yashil o'simlik, zamburug`, sianobakteriya C)yashil o'simlik, bakteriya, prokariotlar D)yashil o'simlik, sianobakteriya, zamburug'lar
23. Parazit usulda oziqlanuvchi organizmlarni toping. l)o'txo'r hayvonlar 2)yirtqich hayvonlar 3)ayrim bakteriyalar 4)zamburug'lar 5)parazit o'simliklar, 6)parazit hayvonlar
A) 1,2 B)3,4 C)5,6 D)3,4,5,6
24. Zarpechak, devpechak, shumg'iya va vertitsilni birlashtiruvchi xususiyatni toping. A)parazit o'simlik B)geterotrof oziqlanish C)saprofit oziqlanish D)golozoy oziqlanish
25. Parazitlik qilib hayot kechiruvchi protoktistalarni ko`rsating. A)ichburug` amyobasi, foraminifera, nozema
B)leyshmaniya, bezgak paraziti, tripanosoma C)tripanasoma, rafleziya, nozema D)foraminifera, nozema, amyoba
26. Tuproqda fosfor yetishmasa, o`simlik hayotida qanday o`zgarishlar kuzatiladi? A) o'simliklarning o'sishi sekinlashadi va uning barglari maydalashib, sarg'ayadi, gul va kurtaklar to'kiladi, azot erta yetishmasa o`simlik qurib qoladi. B) o`simliklarning o'sishi va mevalarning pishishi sekinlashadi, kislorod yutilishi tezligi kamayadi, nafas olish jarayonida qatnashuvchi ferm entlar faolligi o'zgaradi,
oqsillar va nuklein kislotalar biosintezi buzilishiga ham olib keladi. C) xlorofill yemiriladi, xloroplastlarda sintez buzilib, o'simlikning o'sishi sekinlashadi. D)suvning yutilishi va uning transporti, hujayralarining turgor holati
va fotosintez jarayoni uning ionlariga bog'liq, yetishmaganda to'qimalarda natriy, kalsiy, magniy, ammiak va fosfat tuzlari to'planishi ortadi. So'ng o'simlik barglari sarg'ayadi va quriydi, kurtaklar nobud bo'ladi.
27. O`simlik hujayrasining mikronaychalarining hosil bo`lishida qaysi mineral element faol qatnashadi?
A)K B)Ca C)Fe D)Mg
28. Minerallarning yetishmasligi natijasida o'simlikda bo'ladigan o'zgarishlarni juftlang.1.B 2.S 3.Mn 4.Zn 5.Mg 6.P 7.Ca 8.Fe 9.Cu 10.Mo 11.K 12.N
a- poya uchlari sarg'aygan va barglar burishadi, o'sish konusi nobud bo'ladi, b- barglar oldin oqarib, so'ng sarg'ayadi, c - barglar plastinkasida sariq dog'lar paydo bo'ladi, barg tomirlari yashillikni saqlab qoladi, d - barglar sarg'ayadi, ularda qora dog'lar paydo bo'ladi, e - barglar sarg'ayadi, quriydi va to'kiladi, f - barglar to'q qizil rangga kiradi, ular buraladi va to'kiladi, j - yosh barglar bujmayadi, ularda burmalar hosil bo'ladi va to'kiladi, h - yosh barglarda oq dog'lar
paydo bo'ladi va to'kiladi, i - barglarda oq dog'lar paydo bo'ladi, ular buraladi va so'liydi, j - barg markazlarida yashil dog'lar, chetlarida esa sariq dog'lar paydo bo'ladi, k - barglar oldin sariq, so'ng to'q qizil rangga kiradi, l- barglar maydalashadi va sarg'ayadi, kurtaklar to'kiladi
A)1-a,2-b,3-c,4-d,5-e,6-f,7-j,8-h,9-i,10-j,11-k,12-l
B) 1-a,2-b,3-c,4-e,5-d,6-f,7-j,8-h,9-i,10-j,11-k,12-l
C) 1-a,2-b,3-c,4-d,5-e,6-j,7-f,8-h,9-i,10-j,11-k,12-l
D) 1-a,2-b,3-c,4-d,5-e,6-f,7-j,8-h,9-j,10-i,11-k,12-l
29. Dastlabki ichak qaysi hayvonlarda paydo bo`lgan? A)yassi chuvalchanglarda B)to`garak chuvalchanglarda C)halqali chuvalchanglarda D)molyuskalarda
30. Quyidagi fikr qaysi hayvonlar sinfi uchun mos keladi? Ularning hazm qilish sistemasi og'iz, halqum, qizilo'ngach, oshqozon, ingichka ichak, yo'g'on ichak va kloakadan iborat. Og'iz bo'shlig'ida tishlar va so'lak bezlari yaxshi rivojlangan.
Ichagi baliqlarnikiga nisbatan uzun.A)qushlar B)sudralib yuruvchilar C)amfibiyalar D)ilonlar
31. So`lak tarkibidagi ferment ovqat tarkibidagi qaysi organic moddani kimyoviy parchalaydi? A)oqsil B)kraxmal C)yog` D)vitamin49. Rasmni kuzating va savolga javob bering.

A)bodomchasimon bezlar B)tanglay C)halqum D)hiqqildoq
32. Quyida ko`rsatilgan organismlar qanday nafas oladi?

1 2
A)1-anaerob 2-anaerob B)1-aerob 2-aerob C)1-anaerob 2-aerob D)1aerob 2-anaerob
33. Tirik organizmlar kislorodni turlicha o'zlashtiradi. Masalan, protoktistalar a), o'simliklarda b) bu jarayon qanday amalga oshadi? A)a- kislorodni hujayra qobig'i orqali qabul qilsa, b-barg og'izchalari va yasmiqchalar orqali B)a-suvda erigan kislorod b-bargi orqali C)a-suvdagi kislorod orqali, b-ildizi orqali D)a-hujayra po`sti orqali, b-ildizi va barg og`izchalari orqali
34. Teri orqali nafas olish qaysi hayvonlarda kuzatiladi? A)ignatanlilarda B)halqali chuvalchanglarda C)molyuskalarda D)yassi chuvalchanglarda
35. Quyida ko`rsatilgan qaysi organismlar faqat traxeya orqali nafas oladi? A)kana B)falanga C)bronza qo`ng`iz D)barchasi
36. Quyidagi rasmda nima tasvirlangan, rasmdagi a, 1, 2 bilan ko`rsatilgan qismlarni tartibi nomlang.

A)Jabra, suv, varaqalar, ravoq B)Jabra, suv, ravoq, varaqalar
C)O`pka, suv, ravoq, varaqalar D) Jabra, O₂, ravoq, varaqalar
1. Venoz (1), arteriya(2), kapillyar(3), vena(4), arterial(5) kabi tushunchalarga mos tarifni toping.
a) to’qimalar orasidagi mayda qon tomir; b) karbanat angidiridga to’yingan qon tomir; c) yurakdan chiquvchi qon tomir; d) kislorodga to’yingan qon tomir; e) yurakka keluvchi qon tomir; A) 1-e; 2-d; 3-a; 4-b; 5-c;
B) 1-b; 2-c; 3-a; 4-e; 5-d; C) 1-b; 2-d; 3-a; 4-e; 5-c;
D) 1-e; 3-c; 3-a; 4-b; 5-d;
37. Yuragi tanasining qorin qismida joylashgan bo’g’imoyoqlilarni aniqlang? 1) krab; 2) asalari; 3) falanga; 4) daryo qisqichbaqasi; 5) krevetka; 6) karam kapalagi; 7) siklop; 8) butli o’rgimchak; 9) dafniya
A) 2,3,6,8 B) 1,4,5,7,9
C) 1,2,3,4,8 D) hamma javob to’g’ri
38. To’rt kamerali yurakka ega bo’lgan, aorta o’ng tomonga yo’nalgan hayvonlarni aniqlang. 1) yo’lbars; 2) taqaburun ko’rshapalak; 3) ukki; 4) qaldirg’och; 5) timsoh; 6) o’rdakburun; 7) sichqon; 8) laylak; 9) boltayutar qush A) 1,2,5,6,9 B) 2,3,5,8
C) 3,4,8,9 D) 1,3,5,6,7
39. Bo’shliqichlilarda hazm bo’lmagan oziq moddalar qayerdan chiqarib tashlanadi? 1) ichak vazifasini bajaruvchi tana bo’shlig’idan og’iz orqali chiqarib tashlanadi; 2) entoderma qavati hujayralarining qisqaruvchi vakuolalari yordamida tana bo’shlig’iga, u
yerdan tashqi muhitga ajratiladi; 3) ektoderma qavati ujayralarining qisqaruvchi vakuolalari yordamida tana bo’shlig’iga, u yerdan tashqi muhitga ajratiladi;
4) anal teshigi orqali tashqi muhitga;A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
40. Metanefridiy tipdagi buyrak qaysi tip vakilarida paydo bo’lgan? A) yassi chuvalchanglar B) to’garak chuvalchanglar C) halqali chuvalchanglar D) mollyuskalar