Davrning nomi
|
Xronologiya
|
Ho‘jalik faoliyatining turlari
|
Davrning o‘ziga xosligi
|
Ilk paleolit
|
mil.avv.1-million - 100-mingyilliklar
|
ov qilish,terib termachlab ozuqa toppish, yakka yurgan hayvonga guruh bo’lib ov qilish
|
toshdan,sulkdan,daraxt shoxlaridan turli mehnat qurollari yasaganligi uchun ‘Homohobilis’-‘Bilag’on odam’ deyilgan
|
O’rta paleolit
|
mil.avv.100-mingyillik – 40-mingyilliklar
|
ov qilish,terib termachlab ozuqa toppish, yakka yurgan hayvonga guruh bo’lib ov qilish
|
dastlabki diniy qarashlar,olov chiqarish,gulxan yoqib sovuqdan,xatardan saqlanish,go’shtni o’tda pishirish
|
So’nggi paleolit
|
mil.avv.40-mingyillik – 12-mingyillikgacha
|
ov qilish,terib termachlab ozuqa toppish, yakka yurgan hayvonga guruh bo’lib ov qilish
|
bu davr odamlari ‘Homo-sapines’-idrokli odam,mehnat qurollari takomilashdi,suyak va yog’ochdan ham foydalanishgan,g’ordan tashqari tekisliklarda ham makon qilishgan,matrearxat paydo bo’lgan
|
Mezolit( o’rta tosh davri)
|
mil.avv.12-7-mingyilliklar
|
ovchilik,qurol-yarog’ takomillashgani sabab ovdan keladigan oziq-ovqat hajmi ortdi
|
o’q-yoy kashf qilindi,tosh qurollar yasash takomillashdi, hayvonlarni qo’lga o’rgatish boshlandi,g’or devoriga o’yib chizilgan yoki rangli bo’yoqlarda tasvirlangan ibtidoiy san’at paydo bo’ldi
|
Neolit(yangi tosh davri )
|
mil.avv.6-4-mingyilliklar
|
O’troq hayotga o’tishi bilan chorvachilik va dehqonchilik vujudga keldi,kulolchilik kashf qilindi,jundan ip yigirish, mato to’qish, tikuvchilik ixtiro qilindi
|
tosh qurollarni silliqlash,parmalash,arralash usullarini ixtiro qilishgan,mikrolit qurollar yasash takomillashdi,o'troq hayot tarziga o’tishdi,ilk qishloqlar qad ko’tardi, kulolchilik kashf qilindi,jundan ip yigirish, mato to’qish, tikuvchilik ixtiro qilindi
|
Eneolit (mis tosh davri)
|
mil.avv.4-3-mingyilliklar
|
ovchilik,chorvachilik, dehqonchilik,toshdan tashqari misdan qurol-yarog’ yasash
|
metalldan dastavval misdan qurol yasashga o’tildi
|
Bronza
|
mil.avv.3-mingyillik oxiri 2-mingyillikka to’g’ri keladi
|
Bronzadan keskin tig’li qurol,kosmetika,ro’zg’or buyumlari,ma’budalar,naqshdor muhrlar yasashdi, ot,eshak,tuya,xo’kizdan transport vositasi sifatida foydalanildi, 1-menat taqsimoti dehqonchilikdan chorvachilik ajralib chiqdi
|
mis,qalay,qo’rg’oshin qotishmasidan bronza(jez) kashf qilindi,bronzadan qurol,kosmetika,ro’zg’or buyumlari yasashdi,aravalar vujudga keldi,g’ildirak kashf qilindi,1-menat taqsimoti ajraldi
|
Temir
|
mil.avv.9-6-asrlar va undan keyingi davrlar
|
hunarmandchilik dehqonchilikdan ajralib chiqdi,mehnat unumdorligi ortdi,qo’shsimcha mahsulot ishlab chiqarish boshlandi,qishloqlar murakkab inshootli qal’aga aylantirib mustahkamlandi
|
temirdan xo’jalik va qurol yarog’ yasashda keng foydalanilgan,sug’orish inshootlari qurish rivojlandi,ibtidoiy jamoa tuzumining yemirilishi,yozuvning vujudga kelishi
|