1. Obyektga yo‘naltirilgan dasturlash tarixi Rivojlanish tarixi

---

1. Obyektga yo‘naltirilgan dasturlash tarixi
 
Rivojlanish tarixi. Obyektga yo‘naltirilgan dasturlash (OYD) 
protsedurali dasturlash g‘oyasining rivojlanishi natijasida paydo bo‘ldi. 
Obyektga yo‘naltirilgan dasturlashni yanada rivojlantirish uchun ko‘pincha 
voqea (hodisaga yo‘naltirilgan dasturlash, HYD) va komponent 
(komponentga yo‘naltirilgan dasturlash, KYD) tushunchalari katta 
ahamiyatga ega. 
Dastlabki tushunchalari taklif qilingan, keyinchalik paradigmaga 
aylangan birinchi OYD tili Simula edi, lekin "obyekt yo‘nalishi" atamasi bu 
tilni qo‘llanilish kontekstida ishlatilmadi. Bu til 1967-yilda paydo bo‘lganida, 
unda inqilobiy g‘oyalar taklif qilingan: obyektlar, sinflar, virtual metodlar va 
boshqalar, lekin bularning hammasini o‘sha vaqtdagi dasturchilar muhim 
tushunchalar deb bilishmagan. Ayrim fikrlarga ko‘ra, bu til o‘z vaqtidan 
ancha oldinda edi va 1960-yillarning dasturchilari til qadriyatlarini qabul 
qilishga tayyor emas edilar. Shuning uchun u boshqa dasturlash tillari bilan 
raqobatlasha olmadi. Simuladagi sinf tushunchasini Algol konstruksiyalari 
yordamida to‘liq aniqlash mumkin bo‘lgan(ya'ni Simuladagi sinf - bu 
primitivlar yordamida tasvirlangan murakkab tushuncha)
1
. 
Alan Kaye va Den Ingalls Smalltalk orqali dasturlashga yangi nuqtai 
nazarni kiritdilar. Bu yerda sinf konsepsiyasi tilning boshqa barcha 
konstruksiyalari uchun asosiy g‘oyaga aylandi (ya'ni Smalltalkdagi sinf - bu 
primitiv, u orqali murakkab tuzilmalar tasvirlangan). Aynan u birinchi bo‘lib 
obyektga yo‘naltirilgan dasturlash tiliga aylandi. 
Hozirgi vaqtda obyektga yo‘naltirilgan paradigmani amalga oshiradigan 
amaliy dasturlash tillari soni (tillar ro‘yxati) boshqa paradigmalarga 
nisbatan eng ko‘p hisoblanadi. Sanoatdagi eng keng tarqalgan tillar (C++, 
Delphi, C#, Java va boshqalar) Simula obyekt modelini o‘zida mujassam 
etgan. Smalltalk modeliga asoslangan tillarga misol sifatida Objective-C, 
Python, Ruby kabilarni keltirish mumkin.