1. Олам ва унинг яшаши, ривожланиши ва тараққиёти ҳақидаги муаммоларни ўрганувчи илм бу
Download 314.86 Kb. Pdf ko'rish
|
yakuniy to\'liqmas
|
1.Олам ва унинг яшаши, ривожланиши ва тараққиёти ҳақидаги муаммоларни ўрганувчи илм – бу... Ж: Фалсафа фани 2. “Философия” атамаси ва у ифода этадиган билимлар мажмуи қаерда пайдо бўлган? Ж: Кадимги Юнонистон ва Римда 3. “Философия” атамаси ва у ифода этадиган билимлар мажмуи қачон юзага келган? Ж: мил.авв 7-3 аср 4. “Философия” атамасини фан тараққиётида илк қўллаган алломани кўрсатинг. Ж: Пифагор 5. “Философия” атамаси кимнинг асарлари орқали Европа илм-фанига кириб келди? Ж: Афлотун 6.“Философия” сўзини Абу Наср Фаробий қандай талқин этган? Ж: Хикматни кадрлаш 7. Шарқ халқлари ижтимоий тафаккурида “донишмандликни севиш” деган мазмун қандай маънода ишлатилган? Ж: Фалсафа 8.Дунёқарашнинг қандай тарихий турлари бор? Ж: 3 та; ¹ Мифологик ² Диний ³ Фалсафий 9. Мифологик дунёқараш нима? Ж: Мифологик дунёқараш қадимги замон кишиларининг ўзларига муносиб ҳаёт шароитларини яратиш эҳтиёжларидан келиб чиққан. Эзгулик ва ҳақиқат учун кураш ғояларининг ифодаси бўлган афсона ва ривоятларда миллатнинг муайян руҳий ҳолати, келажакка ишончи, ватанга муҳаббати, инсоний камолотга интилиши бадиий воситалар, афсонавий қаҳрамонлар тимсолида ифода этилган 10. Диний дунёқараш нима? Ж: Диний қарашлар. Муайян дунёқараш таркибида диний-илоҳий қарашлар ўзига хос аҳамият касб этади. Улар инсоннинг илоҳга бўлган эътиқоди билан боғлиқ бўлиб, вужудга келишига кўра, бошқа дунёқараш шакллари каби, муайян асосларга эга. ………….. 21. Миллий ва умуминсоний ғоялар атрофида уйғунлаштирувчи фалсафий дунёқарашнинг вазифаси бу... � � Бирлаштирувчи (коммуникатив) вазифаси 22. Муроса ва қобилиятни шакллантирувчи фалсафий дунёқарашнинг вазифаси бу... � � Тарбиявий вазифаси 23. Фалсафий дунёқарашнинг тамойилларини белгиланг? � � - илмийлик; - тарихийлик; - мантиқийлик; - универсаллик; - мақсадлилик; - ғоявийлик; - назария ва амалиётнинг бирлиги 24. Фалсафа фанинининг антропологик хусусияти бу... � � фалсафий антропологияга, инсонни келиб чикишини, инсон табиатининг биологик, ижтимоий ва рухий мохиятини урганувчи фанлар киритилади 25. Фалсафа фанинининг гносеологик хусусияти бу... � � Билиш масалалари ва муаммолари бн шугулланувчи соха 26. Фалсафий фикрлар ривожланишининг даврий тизимини кетма-кетликда белгиланг. � � ❌ 27.Будда сўзининг маъноси нима? � � Санскрит тилида осойишталикка ва буйук хакикатга эришиш 28.Дао сўзининг маъноси нима? � � Javob: yòl 29.Ислом дунёсида шаклланган иккита фалсафий оқим номини аниқланг? � � Тасаввур ва Тасаввуф 30. Мусо ал-Хоразмийнинг жаҳон фани тараққиётига қўшган ҳиссаси нималардан иборат? � � Унинг энг йирик астрономик асари- Зиж 31. Al-Farg'oniyning mashhur asari nomini aniqlangan. J:Kitob al-harakat as- samoviy va havoni ilm an husun 32.Abu Rayhon Beruniy yozgan asarlarini aniqlang. J: Hindiston, Osor -al boqiy, Geodeziya 33.Ibn Sino bilishda qanday omilning ustuvorligini tan oladi. J: Bilishda aqlning roli hal qiluvchi 34.Abu Nasr Forobiy tasnif bo'yicha ilmlar 5 ta guruhga bo'limadi shu guruh ketma ketligini aniqlang. J: Til, mantiq,matematika, tabiat, ilohiy siyosat. 35.Tasavvuf ta'limotining markaziy Osiyoda tariqatlari qaysi javobda to'g'ri berilgan. J: Naqshbandiy, Yassaviy, Kubroviya 36.Maxmud Qashg'ariyning mashhur asari nomini aniqlang. J:Devoni lug'at at-Turk 37.Alisher Navoiy ijtimoiy taraqqiyotni harakatga keltiruvchi kuch deb nimani tushungan? J: marifatli shoh yoki Buyuk kishilar 38".Muqumiy, Furqat, Avaz O'tar ma'rifatparvar shoirlar" Degan fikr ostida qanday ijtimoiy qarashlar mavjud?. J: topolmadim � � � � 39.19 asr oxiri 20 asr birinchi choragida keng quloch yoygan jadidlar xarakatining tub maqsadi nima edi? J: maorifda ovropacha o'qitish uslubiga o'tish orqali xalqni tez va keng qatlamlarini ma'rifatli qilish. 40.Xozirgi zamon falsafasidagi oqim va yo'nalishlar qaysi javobda to'g'ri berilgan? Antistsientizm, neotomizm, neopozitizim,ekzistentizm. 41. Давримизнинг глобал муаммолари ва инсониятнинг келажаги масаласини дастлаб кимлар кўтариб чиққан? ✅ Rim klubi aʼzolari(A. Pechchei va uning izdoshlari) 42. “Никомахнинг ахлоқ китоби” асари муаллифи ким? ✅ Arastu 43. Қадимги Римлик файласуфлар қайси жавобда тўғри кўрсатилган? ✅ Platon va Aristotel 44. Қадимги Хитой фалсафасида фаол, барча нарсаларнинг ичига кириб борувчи, ашёларни билиш йўлини ёритувчи тушунча қайси? ✅ Daosizm 45. Қадимги Хитой фалсафасида фаолиятсизликка ўрин ажратилган қоронғулик ва заифлик маъносини билдирган тушунча қайси? J: "In" uchun kutib turuvchi faoliyatsizlik o ʻrin ajratilgan, negaki, u qorong ʻilik ibtidosidir. 46. Ўрта асрлар Ғарбий Европа фалсафасининг белгиловчи хусусияти қайси жавобда тўғри кўрсатилган? J: Ĝarbiy yevropa òrta asr falsafsi xristian dunyoqarashini o ʻzining mafkuraviy poydevori sifatida ishlatgan feodalizmning shakllanishi va o ʻrnatilishi bilan tavsiflanadi. Oʻrta asr falsafasining ahamiyati shundaki, u bilim nazariyasini yanada rivojlantirishga katta hissa qo ʻshgan, 47. “Футувватномаи Султоний” асарининг муаллифи ким? ✅ Husayn Voiz Koshifiy 48. Юсуф Хос Ҳожибнинг “Қутадғу билиг” асари қандай маънони англатади? ✅ Saodatga eltuvchi bilim 49Аксиология қандай фалсафий таълимот? ✅ Qadriyatlar falsafasini oʻrganuvchi taʼlimot 50. “Туркий Гулистон ёҳуд ахлоқ” асари қайси маърифатпарвар мутафаккир қаламига мансуб? ✅ Abdulla Avloniy 51Turkistonda uyg'onish davri nechanchi asrlarni o'z ichiga oladi? J: 12-15 asrlar 52.Pozitivizm falsafiy yo'nalishining asosiy g'oyasi nimadan iborat? J: Adolatlilik bilan iborat 53.Ekzistensializm qanday falsafiy ta'limot? J:Inson, uning muammolari qiyinchiliklari atrofdagi dunyoda mavjudligi asosiy o'rganish predmenti bo'lgan falsafiy yo'nalish. 54.Birinchi sharq renessansi qaysi davrni qamrab olgan. J:9-11 asrni 55.2 Sharq renessansi vakillari qaysi javobda berilgan. J. Amir Temur, Navoiy, Bobur 56.Javobini topolmadim � � � � 57.Materializmning mohiyati tushumining. J:barcha narsa materiya yoki energiyadan iborat 58.Borliq falsafasining qaysi yo'nalishida asosiy ob'ekt sifatida o'rganiladi. J:metodologiya yo'nalishi 59.Topolmadim � � � � 60.Xitoy faylasufi Konfusiy ta'limotida asosiy e'tibor nimaga qaratilgan. J: insonparvarlik, odob qoidalari, fazilatlar ………… ……….. 80.Paradigma tushunchasi bilish nazariyasiga kim tomonidan kiritilgan? Javob :Paradigma tushunchasi bilish nazariyasiga amerikalik faylasuf T.Kun tomonidan kiritilgan. 81. Monizmning mohiyatini tshuntiring. J: Monizm mohiyati: jamiyatda adolat, erkinlik, teng huquqlilik tamoyillarini qaror toptirishga da’vat etgan. Bu gʻoyalar Vatan ozodligi uchun kurashgan Muqanna boshchiligidagi harakatning ma’naviy manbalaridan biri boʻlib xizmat qilgan. odamlarni oʻzaro urishmaslikka, mol-dunyo toʻplamaslikka davat etgan 82. Dualizm nima? Javob :Dualizm (lot. dualis — ikki yoqlama) — bir-biri b-n birlashtirib boʻlmaydigan holatlar, tamoyillar, fikrlash tarzi, dunyoqarash, intilish va gnoseologik tamoyillar yonma-yon mavjudligini targ'ib qiluvchi taʼlimot. 83.Agnostisizm nima? Javob: Agnostisizm – inson obyektiv borliqni toʻliq bilishi mumkin emas deb hisoblaydigan falsafiy ta’limot. 84.Deizm nima? Javob:Deizm (lot. Deus – Xudo) dinni va falsafiy ta’limot boʻlib, Xudoni dunyo aqli deb tan oladi, u tabiatning maqsadga muvofiq “mashinasini” qurgan va unga qonunlar va harakatlarni bergan, ammo tabiatning oʻz-oʻzini harakatiga Xudoning keyingi aralashuvini rad etgan (ya’ni “provayderlik”). 85.Sensualizm nima? Javob: Sensualizm (lotincha sensus idrok etish, his qilish) bilimlar nazariyasidagi yoʻnalish, unga koʻra hislar, in’ikoslar ishonchli bilimlarning asosi va asosiy shakli hisoblanadi. Ratsionalizmga qarshi chiqadi. Sensasionalizmning asosiy prinsipi – “ongda hissiyotlarda boʻlmaydigan hech narsa yoʻq” Qo'shimcha:Sensualizm – hissiy bilishning rolini aqliy (ratsional) bilishning ahamiyatidan ustunroq qoʻyuvchi falsafiy yoʻnalish. 86.Dogmatizm nima? Javob: Dogmatizm – tanqidiy nuqtayi nazardan tekshirmay, aniq sharoitni hisobga olmay koʻrkoʻrona fikr yuritish usuli. 87.Ratsionalizmning mohiyati nimadan iborat ? Javob: Ratsionalizm – aqlni bilish va odamlar xulq-atvorining negizi deb e’tirof etadigan falsafiy yoʻnalish. 88.Bilishning maqsadi nima? Javob:Bilishning maqsadi ilmiy bilimlar hosil qilishdagina iborat emas, balki bilish jarayonida hosil qilingan bilimlar vositasida insonning barkamolligiga intilish, tabiat va jamiyatni insoniylashtirish, tabiiy va ijtimoiy garmoniyaga erishishdir. 89.Haqiqatning mezoni nima? Javob: Haqiqat mezoni -bu bilimning obyektiv haqiqatini tasdiqlaydigan narsa 90.Bilish darajalari falsafaning qaysi yo'nalishida o'rganiladi? Javob:Gnoseologiya ( � � � � � � � ♀) 91) Mantiq fanning o'rganish obyektini aniqlang JAVOB: mantiq fanining o'rganish obyekti TAFAKKURdir . U 3 xil shaklda : tushuncha, hukm(mulohaza) va xulosa chiqarish shaklida mavjud bo'ladi. 92)Тафаккурнинг мантиқий шаклларини аниқланг. JAVOB: Tafakkurning mantiqiy shakllari -tushuncha, hukm va xulosa chiqarishlardir. 93 Мулоҳаза(ҳукм)нинг таркибий тузилишини аниқланг. JAVOB: H.lar tuzilishiga koʻra oddiy va murakkab boʻladi 94 Ҳамма S–Pдир». Ушбу формула ҳукмнинг қайси турига тегишли эканлигини аниқланг. JAVOB: oddiy qatiy hukm ( umumiy tasdiq) 95 Ҳеч бир S–P эмас». Ушбу формула ҳукмнинг қайси турига тегишли эканлигини аниқланг JAVOB: oddiy qatiy hukm ( umumiy inkor) 96 Баъзи S–Pдир». Ушбу формула ҳукмнинг қайси турига тегишли эканлигини аниқланг. JAVOB: oddiy qatiy hukm (juz'iy tasdiq) 97 Баъзи S–P эмас ». Ушбу формула ҳукмнинг қайси турига тегишли эканлигини аниқланг. JAVOB:oddiy qatiy hukm ( juz'iy inkor) 98 Тушунчанинг ҳажми ... JAVOB: Tushunchaning hajmi esa unda fikr qilinayotgan predmetlar yig„indisidan iborat.Masalan, yuqorida misol qilib keltirilgan “fan” tushunchasining hajmi mavjud barcha fanlarni: matematika, fizika, mantiq va hokazolarni o„zida qamrab oladI 99Тушунчани чегаралаш.... JAVOB:. Tushunchani chegaralash hajmi keng tushunchadan hajmiga tor tushunchaga fikran o„tishdan iborat. Masalan, “harakat” tushunchasidan “mexanik harakat” tushunchasiga o„tsak, uning hajmini chegaralagan bo„lamiz. 100.Тушунчани умумлаштириш ... JAVOB:. Hajmi kichikroq tushunchalarni hajmi kattaroq tushunchalarga kelishini mantiqda umumiylash deyiladi. 101.Taqqoslanadigan tushunchalarning òziga hos xususiyati J:oʻziga xos xususiyati shundaki, ular umumiy belgilarga ega boʻlib, hajmi va mazmuni jihatidan bir-biriga yaqin boʻladilar. Masalan, “oʻqituvchi” va “oʻquvchi” tushunchalari taqqoslanadigan tushunchalar hisoblanadi. 102. Taqqoslanmaydigan tushunchalrning òziga hos xususiyati J: bir-biri bilan uzoq aloqada boʻladi va koʻp hollarda moddiy boʻlishdan boshqa umumiy belgiga ega boʻlmagan predmetlarni aks ettiradi. Masalan, “Malibu avtomobili” va “olma daraxti” tushunchalari taqqoslanmaydigan tushunchalar hisoblanadi. 103. Siĝishadigan tushunchalar òrtasidagi munosabatlarni aniqlang J:moslik(toshkent -òzbekiston poytaxti), qisman moslik(tadbirkor -òqituvchi) va boʻysunish(mamlakat-aqsh) munosabatlaridir. 104. Siĝishmaydigan tushunchalar òrtasidagi munosabatlarni aniqlang J:qarama-qarshilik(yangi va eski avtomobil), zidlik(etiqodli va etiqodsiz odam) va birga boʻysunish (london va toshkent ikkalasiyam poytaxt) 105. Sintezning mohiyatini aniqlang J:qismlarga yoki tomonlarga ajratilib oʻrganilganda hosil boʻlgan ma’lumotlarni birlashtirishdir. 106. Tushunchaning mazmuni J: shu tushunchada ifodalanayotgan narsa va hodisaning muhim belgilari 107-112 gacha bir xil savol :ushbu struktura tushunchalar òrtasidagi qaysi munosabatga tegishli ekanini aniqlang ??? Variyantlari testda tushadi …. 120. Меркантиллик, бу – J: Savdo, savdogar tijoratchi 121. Меркантелизм иборасини биринчи бўлиб қайси олим муомалага киритган? J: Adam Smit 122. Меркантилизмнинг илк вакиллари кимлар? J: Tomas Mann, Jon Lokk, R.Kantilon, fransiyalik Antuan Monkreten hisoblanadilar. 123. Чарльз Пирснинг қандай асарларини биласиз? J: Bizning gʻoyalarimizni qanday tushunarli qilish kerak (1878 ); "Insonga tegishli bo‘lgan ba'zi qobiliyatlarning nisbiyligi masalalari" (1868); To‘rt qobiliyatsizlikning ba'zi oqibatlari (1868); "Ishonchlilik asoslari" (1868); E'tiqodni mustahkamlash (1878). 124. Қайси асарлар Жон Дьюи қаламига мансуб? J: Falsafadagi rekonstruksiya (1920); Qobiliyat va tabiat (1925); To‘gʻrilikni izlash (1929) 125. Уильям Жеймс ўзининг қайси асарлари билан прагматизм ривожига ҳисса қўшган? J: Psixologiyaning asoslanishi (1890); E'tiqodga ixtiyor (1897); Diniy qobiliyatning ko‘pqirraligi (1902 ); Pragmatizm (1907); Plyuralistik koinot (1909) 126. Иқтисодда прагматик фаолият нима учун керак? J: Pragmatizm amaliy faoliyatning ustuvorligiga tayanuvchi konsepsiya sifatida bugungi bozor munosabatlari sharoitida iqtisodiy faoliyatning muvaffaqiyatini ta’minlashda muhim ahamiyat kasb etadi. 127. Фанда инсон ва кишилик жамиятининг вужудга келиши тўғрисидаги масала қандай номланади? J: Antropologiya 128. Қайси динга кўра, дунё тартиби яхшилик ва ёмонлик, ёруғлик ва зулмат, ҳаёт ва ўлим курашига боғлиқ? J: Dualizm 129. "Коррупция" сўзи қайси тилдан келиб чиққан? J: Lotincha “corruptus” 130. Ўзбекистон Республикасининг коррупцияга қарши курашиш фаолияти билан боғлиқ Қонуни қандай номланади? J: O'RQ-419-сон KORRUPSIYAGA QARSHI KURASHISH TO‘G‘RISIDA 131. Ozb Res korrupsiyaga qarshi kurashish faoliyati boyca qonun qanday nomlanadi. J: Korrupsiyaga qarshi kurashish togrisida✅ 132. Korrupsiyaga qarshi kurash tòĝrisidagi qonun qacon qabul qilingan.J :Qonunchilik palatasi tomonidan 2016-yil 24-noyabrda qabul qilingan Senat tomonidan 2016-yil 13-dekabrda ma’qullangan.✅ 132.Qanca bobdan iborat. J:6ta✅ 133.Qanca moddadan ib. J:34modda✅ 134. 135.BMT ning korruosiyaga aarshi konvensiyasi aacon qabul qilingan. J: Nyu-York, 2003-yil 31-oktabrda qab qilingan ✅ 136. БМТнинг коррупцияга қарши Конвенцияси Ўзбекистон томонидан қачон ратификация қилинган. J: Qonunchilik palatasi tomonidan 2008-yil 24-iyunda qabul qilingan Senat tomonidan 2008-yil 27-iyunda ma’qullangan✅ 137. Ўзбекистон қачон Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг коррупцияга қарши Конвенциясига қўшилди? J:O‘zbekiston Respublikasi ushbu Konvensiyaga O‘zbekiston Respublikasining 2008-yil 7-iyuldagi O‘RQ-158-sonli Qonuniga (https://lex.uz/docs/1369505) muvofiq qo‘shildi.✅ 138. Ўзбекистон қачон Истанбулнинг коррупцияга қарши ҳаракат режасига қўшилди? 139.Миссионер" сўзи қайси тилдан келиб чиққан? J:lotin✅ 140.Прозелитизм" сўзи қайси тилдан келиб чиққан? J:yunonca✅ ……………… 161. Православликда қанча автокефал (мустақил) черковлар мавжуд? Javob: 15 ta 162. Муҳаммад вафотидан кейин мусулмонлар жамоасини биринчи бўлиб Javob: Abu Bakr Siddiq 163. Буддистларнинг муқаддас манбалари нима деб аталади? Javob:Buddizm (sanskrit tilida Budda – osoyishtalikka va buyuk haqiqatga erishish )ning muqaddas manbalari, matnlari “Lalitavistara” (Budda hayoti) “Tripitaka”(Uch savat donolik) “Vinoyapitaka”(Axloqiy me'yorlar) Suttapitaka (Duolar) Abxidxammapitaka (diniy – falsafiy masalalar bayoni 164. Мусонинг муқаддас китобининг номи нима? Javob: Tavrot 165. Шиалар тан олган Қуръондан кейин иккинчи муҳим манба нима? Javob: Ali va uning avlodlari rivoyat qilgan hadislar 166. Лао Цзи фалсафасидаги асосий тушунча Javob: Shaxs oʻzi uchun emas, balki jamiyat uchun shaxsdir 167. Лао Цзининг асосий фалсафий асари Javob: Dao de szin 168. Исо Масиҳнинг ердаги ота-оналари кимлар? Javob : ST.Joseph, Deva Mariya 169. Қуръондан кейин суннийлар қайси манбани танийдилар? Javob: Hadisi sharif 170. Суннийликда нечта йирик ҳадис тўпламлари мавжуд? Javob: Oltita hadis to‘plamini ishonchli (sahih) deb bilish: 1) Buxoriy; 2) Muslim; 3) Termiziy; 4) Abu Dovud; 5) Nasoiy; 6) Ibn Moja hadislar to‘plamini ishonchli deb bilish 171. Ўрта аср фалсафасининг хусусиятларидан бири Жавоб: тополмадим❌ 172. Билиш жараёнида рационализм мутлақлаштирди Жавоб: тополмадим❌ 173. Билиш жараёнида эмпиризм мутлақлаштирди Жавоб: тополмадим❌ 174. Пантеизм бу Жавоб: Пантеизм (юнон. раn – ҳамма, theos – худо) – қадимги даврдан бошлаб шаклланган фалсафий таълимот бўлиб, унга кўра худо билан табиат (хатто инсон ҳам) бир–бирига, тамоман, мос бўлиб тушади деган ғоя устунлик қилади. 175. Илоҳиёт -бу Жавоб: ИЛОҲИЁТ (араб. — худо тўғрисидаги таълимот) — диний ақидалар ва улар ҳақидаги илоҳий кўрсатмаларни ўз ичига олган асосий диний таълимот. 176. Антропоцентризм – бу Жавоб: Antroposentrizm – dunyoni bilishda insonni ustun qo'yuvchi falsafiy yondashuv. 177. Исломдаги аскетик-мистик тенденциянинг номи нима? Жавоб: тополмадим❌ 178. Лотин тилида "толерантлик" сўзи нимани англатади? Жавоб: Tolerantlik (lot. tolerantia — sabr-toqat) 179. БМТ Бош Ассамблеясининг қайси сессиясида Ш .Мирзиёев "Маърифат ва диний бағрикенглик" махсус резолюциясини қабул қилишни таклиф қилди? Жавоб: 72-сессиясида 180. Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази Ўзбекистоннинг қаерида очилган? Жавоб: Самарқанд вилояти Пайариқ тумани ҳудудидаги Имом Бухорий ёдгорлик мажмуасининг ёнида бунёд этилган. 181. Ўзбекистонда Ислом цивилизацияси маркази қаерда очилган? Жавоб: Хастимом мажмуаси ҳудудида 182. Креационизм – бу: Жавоб: КРЕАЦИОНИЗМ (лот. kreatio – яратиш) — турларнинг ўзгармаслиги, организмларнинг муайян мақсадда хилмахил қилиб яратилганлиги тўғрисидаги ғайриилмий таълимот. 183. “Антропогенез " тушунчаси нимани англатади? Жавоб: Antropogenez (antropo ... va ... genez) – inson jismoniy qiyofasining shakllanishi, mehnat faoliyati, tili, shuningdek jamiyatning dastlabki rivojlanish jarayoni. 184. Ўзбекистон республикаси Президенти Ш.Мирзиёевнинг 2022 йил 20 декабрдаги Олий мажлис ва Ўзбекистон халқига мурожаатномаси нечта йўналишдан иборат? Жавоб: Тополмадим❌ 185. Янги Ўзбекистон тараққиётининг яккаю ягона тўғри йўли – Жавоб: Таълим сифатини ошириш Download 314.86 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|