1. O`quvchilar tarbiyasida oila, mahalla, maktab hamkorligi tushunchasi

2. O`quvchilar tarbiyasida oila, mahalla, maktab hamkorligini amalga oshirish tamoyillari va bosqichlari, mexanizmlari va usullari.
Mamlakatimizda oilalarning demografik holati, yosh oilalarni qo‘llab-quvvatlash, oilalarda tibbiy madaniyatni oshirish, reproduktiv salomatlikni mustahkamlash, birlamchi tibbiy-profilaktika yordami ko‘lamini kengaytirish, istalmagan kasalliklarning oldini olishda zamonaviy tibbiyot yutuqlaridan samarali foydalanish borasida amalga oshirilayotgan ishlar bilan bog‘liq tadbirlar o‘tkazildi. homiladorlik.Sog‘lom oilada yaxshi avlod voyaga yetishini ta’minlaydi. Kontseptsiyada oilaga alohida e'tibor qaratildi. 1998 yilning O‘zbekistonda Mustahkam oila yili deb e’lon qilinishi oilaning tarbiyaviy rolini yanada kuchaytirdi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 26-martdagi qarori bilan qabul qilingan “Ijtimoiy-ma’naviy muhit”da qayd etilgan masalalar jamiyatimiz, millatimiz, davlatimiz taqdirini, uning siyosiy, iqtisodiy hayotini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etishi qayd etilgan. , va global miqyosdagi ijtimoiy salohiyat.Diniy ekstremizmning oldini olish chora-tadbirlari to‘g‘risidagi 130-sonli yakuniy qaror bunga misol bo‘la oladi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunining 30-moddasida “Voyaga yetmaganlarning ota-onalari yoki qonuniy vakillari bolaning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishga majburdirlar”. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 26-martdagi qarori bilan qabul qilingan “Ijtimoiy-ma’naviy muhit”da qayd etilgan masalalar jamiyatimiz, millatimiz, davlatimiz taqdirini, uning siyosiy, iqtisodiy hayotini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etishi qayd etilgan. , va global miqyosdagi ijtimoiy salohiyat.Diniy ekstremizmning oldini olish chora-tadbirlari to‘g‘risidagi 130-sonli yakuniy qaror bunga misol bo‘la oladi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunining 30-moddasida “Voyaga yetmaganlarning ota-onalari yoki qonuniy vakillari bolaning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishga majburdirlar”. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 26-martdagi qarori bilan qabul qilingan “Ijtimoiy-ma’naviy muhit”da qayd etilgan masalalar jamiyatimiz, millatimiz, davlatimiz taqdirini, uning siyosiy, iqtisodiy hayotini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etishi qayd etilgan. , va global miqyosdagi ijtimoiy salohiyat.Diniy ekstremizmning oldini olish chora-tadbirlari to‘g‘risidagi 130-sonli yakuniy qaror bunga misol bo‘la oladi. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunining 30-moddasida “Voyaga yetmaganlarning ota-onalari yoki qonuniy vakillari bolaning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishga majburdirlar”. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 26-martda qabul qilingan “Ijtimoiy-ma’naviy muhitni yanada mustahkamlash va diniy aqidaparastlikning oldini olish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori ijtimoiy salohiyatni shakllantirishda katta ahamiyatga ega ekanligi130 bo‘lishi mumkin. misol. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunining 30-moddasida “Voyaga yetmaganlarning ota-onalari yoki qonuniy vakillari bolaning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishga majburdirlar”. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1998-yil 26-martda qabul qilingan “Ijtimoiy-ma’naviy muhitni yanada mustahkamlash va diniy aqidaparastlikning oldini olish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori ijtimoiy salohiyatni shakllantirishda katta ahamiyatga ega ekanligi130 bo‘lishi mumkin. misol. Shuningdek, O‘zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonunining 30-moddasida “Voyaga yetmaganlarning ota-onalari yoki qonuniy vakillari bolaning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishga majburdirlar”.holati va ularning tarbiyasi, ular maktabgacha, umumiy o'rta, o'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi olish uchun mas'uldirlar. – Kadrlar tayyorlash milliy dasturining 3.2-bandida talabalarning ta’lim olishi, yashashi va uy-joy bilan ta’minlashi uchun shart-sharoit yaratish vazifalarida davlat boshqaruvini rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilgan. Demak, oila, mahalla, maktab hamkorligi bugungi kunning ma’naviy-ma’rifiy, mafkuraviy, tarbiyaviy talabidir. yosh avlodni ma’naviy-axloqiy tarbiyalashda xalqimizning milliy, madaniy, tarixiy an’analari, urf-odatlari va umuminsoniy qadriyatlariga asoslangan samarali, zamonaviy pedagogik texnologiyani ishlab chiqish va joriy etish; shaxsni tarbiyalash va uni har tomonlama mukammallashtirish ustuvorligini ta’minlash; umumiy va milliy pedagogik madaniyatni oshirish; mamlakatimiz fuqarolari o‘rtasida milliy g‘oyaviy tarbiyani takomillashtirish oila, mahalla, maktab hamkorligi konsepsiyasining asosiy maqsadi hisoblanadi. O‘zbekistonda oila, mahalla, maktab hamkorligi yo‘nalishida amalga oshirilayotgan o‘zgarishlar oila, ota-ona, mahalla, maktabning asosiy vazifalarini yangilab, hayotga tatbiq etishni taqozo etmoqda. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida “Oila jamiyatimizning asosiy bo‘g‘inidir” deb ta’riflangan. Darhaqiqat, oila bu jamiyatni tashkil etuvchi eng katta kuchdir. maktab hamkorligi yo‘nalishida oila, ota-ona, mahalla, maktab oldidagi asosiy vazifalarni bola tarbiyasida yangilab, hayotga tadbiq etishni ko‘rsatib beradi. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida “Oila jamiyatimizning asosiy bo‘g‘inidir” deb ta’riflangan. Darhaqiqat, oila bu jamiyatni tashkil etuvchi eng katta kuchdir. maktab hamkorligi yo‘nalishida oila, ota-ona, mahalla, maktab oldidagi asosiy vazifalarni bola tarbiyasida yangilab, hayotga tadbiq etishni ko‘rsatib beradi. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida “Oila jamiyatimizning asosiy bo‘g‘inidir” deb ta’riflangan. Darhaqiqat, oila bu jamiyatni tashkil etuvchi eng katta kuchdir.Jamiyat ana shu oilaga bog‘liq ekani hech kimga sir emas.
Oila jamiyatning ajralmas qismidir. Keyin odam tug'iladi. Bu vaqtda oila insoniyatning uzluksiz avlodini davom ettiradi. Shuning uchun oila ikkita ulkan ijtimoiy vazifani bajarishi muhim: bolalarni dunyoga keltirish va ularga to'g'ri ta'lim berish. Chunki oilada katta-kichik narsa yo‘q. Hamma narsa, hatto eng oddiy oilaviy munosabatlar ham bolaga katta ta'sir ko'rsatadi.
Shunga muvofiq, “Oila, mahalla, maktab hamkorligi” konsepsiyasini hayotga tatbiq etish jarayonida oila oldiga quyidagi vazifalar belgilab berildi: - oilada milliy ma’naviyat va turmush tarzini hisobga olgan holda sog‘lom muhitni shakllantirish, o‘z tarbiyasi bilan shug‘ullanuvchi shaxs bo‘lish. bolalar uchun har tomonlama ibrat. , bolalarda ota-onaga, Vatanga muhabbat tuyg'ularini shakllantirish, o'zaro g'amxo'rlikni ta'minlash;
-oilada huquqiy tarbiyani takomillashtirish, oila a’zolarining o‘z huquq va burchlarini tushunib, ularga rioya etishini ta’minlash;
-farzandlariga chuqur dunyoviy bilim asoslarini berish, ularning ma’rifatli, ma’naviyatli insonlar bo‘lib ulg‘ayishini ta’minlash;
-bozor munosabatlariga mos hunar va hunarmandchilikka o‘rgatish, bolalar ongiga iqtisodiy tushunchalarni singdirish ;
-bolalarning ruhiy sog‘lom va jismonan sog‘lom bo‘lishlari uchun iqtisodiy muhit yaratish;
-bolalarni mustaqil fikrlashga o'rgatish; istiqlol g‘oyalari va milliy g‘oyaga sadoqat ruhida tarbiyalash;
-bolalarning bo‘sh vaqtini pedagogik nuqtai nazardan samarali tashkil etish, ularga qo‘shimcha ta’lim berish; o'z farzandlari uchun mavjud iste'dod kurtaklarini yaratish; farzandlarining maktab, tuman, davlat va jamiyat oldidagi burchlarini to‘liq bajarishi uchun oilada mas’ul bo‘lish;
Otalar pedagogik-psixologik bilim saviyasini muntazam oshirib borishi, bolalarda tejamkorlik, ishbilarmonlikning ma’naviy-axloqiy jihatlarini shakllantirishi; oilada milliy va umuminsoniy tarbiyaning barcha yo‘nalishlarini bosqichma-bosqich amalga oshirish mas’uliyatini ta’minlash; sanitariya-gigiyena, ekologik ko'nikmalarni shakllantirish, diniy aqidaparastlik, giyohvandlikka qarshi tarbiyani amalga oshirish;
oilasi, maktabi, mahallasi oldida farzandlarining barcha harakatlari uchun javobgardir; U sog'lig'i va aqli zaif bolalarga hayot talablari asosida ta'lim va kasb-hunar o'rgatishdir. O‘zbek tili bilan aytganda, ota-onaning farzand oldidagi burchi – ularga yaxshi ism qo‘yish, yaxshi o‘qituvchiga o‘rgatish, tarbiyalash, bilimli, kasb-hunarli qilish, oilali, oilali bo‘lishdir.
Xulosa
Shu o‘rinda davlatimiz rahbarining 2012-yilni Mustahkam oila yili deb nomlash va shu asosda hayotimizning tayanchi va tayanchi bo‘lgan oila institutini yanada rivojlantirish bo‘yicha qarorlar qabul qilish tashabbuslari o‘rin olgan. jamiyatimizning hal qiluvchi bo‘g‘ini, hayotning manguligidir.Barchamizga ayonki, baxt-saodat o‘zida mujassam bo‘lgan oilani yanada mustahkamlash va farovonligini oshirish rejalashtirilgani barchamizga ayon. , har bir insonning kelajagi va orzu-intilishlari, bu borada amalga oshirayotgan barcha ishlarni yangi bosqichga ko‘tarish. Aytish joizki, “Mustahkam oila yili jamiyatimiz ma’naviy-axloqiy qadriyatlarini yanada yuksaltiradi, qadriyatlarni asrab-avaylash, yuksak ma’naviy muhit yaratish, milliy mentalitetimizga xos bo‘lgan zararli ta’sirlarga qarshi turishda beqiyos qudratga ega bo‘lgan oilaning o‘rni va ta’sirini oshirishga qaratilgan oila, maktab va mahalla hamkorligida tashkil etilgan. turli tadbirlarda, jumladan, turli ko‘rik-tanlovlar, festivallar, ko‘rgazmalar va ijodiy kechalarda ishtirok etdi.Ana shu xayrli ishlarning davomi sifatida 2013-yilning “Obod nikoh yili” deb e’tirof etilishi bejiz emas.Oilalar mustahkamligi, turmush farovonligi kelajak avlodning komil inson bo‘lib yetishishiga asos bo‘ladi. Joriy yilda ham ishlab chiqilgan Davlat dasturi asosida hamkorlik ishlarini tashkil etish zarur. Buning uchun oila, maktab va mahallaning tashabbusi va hamkorligi talab etiladi.Oila kabi mahalla ham jamiyat shakllanishining ajralmas qismidir.O‘zbek jamiyatida yashayotgan jamoaning sinovdan o‘tgan shakli mahalla ekanligidan mamlakatimiz tarixi guvohlik beradi.“Mahalla” soʻzi arabcha “Mahallun” soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, aholi yashaydigan joy, qishloq, turar joy maʼnosini bildiradi. Mahalla shaharlar ichidagi kichik hududiy birlashma bo‘lib, u o‘tmishdan meros bo‘lib kelgan.Bejiz yurtboshimiz mahalla – yurt kuchli ekan, yurtda tinchlik-osoyishtalik hukm suradi, deb ta’kidlaganlari ajabmas. “Farzand – mahalladek – ota – ona” degan maqoldan kelib chiqib, kelajak avlodni voyaga yetkazish, unga ta’lim-tarbiya berish jarayonini uzviy bog‘lash maqsadida kichik Vatanga aylangan mahalla oldiga quyidagi vazifalar qo‘yiladi.